Morgunblaðið - 29.04.1993, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. APRÍL 1993
Chirac í
forseta-
framboð
ÁGREININGUR milli frönsku
stjórnarflokkanna kom upp á
yfirborðið í gær þegar Jacques
Chirac, leiðtogi gaullista, til-
kynnti, að hann ætlaði að bjóða
sig fram í forsetakosningunum
eftir tvö ár. Chirac, sem ákvað
að sækjast ekki eftir ráðherra-
embætti til að geta einbeitt sér
að kosningunum, skoraði á
flokksbræður sína að fylkja sér
um hann nú strax. Ráðherra
úr samstarfsflokknum UDF
gagnrýndi yfirlýsinguna harð-
lega. Sagði hann ríkisstjórnina
hafa við ærinn vanda að glíma
þótt ekki væri verið að kynda
undir ágreiningi um skipan for-
setaembættisins eftir tvö ár.
Valery Giscard d’Estaing, fyrr-
verandi forseti og leiðtogi UDF,
vill einnig verða eftirmaður
Francois Mitterrands forseta.
Hóta verkfalli
ÞÝSKIR stáliðnaðarmenn í
austurhéruðunum samþykktu í
gær heimild til verkfallsboðun-
ar, þeirrar fyrstu í landshlutan-
um í 60 ár. Voru á milli 80 og
90% þeirra fyigjandi henni en
ástæðan er sú, að ekki hafa
verið efnd við þá loforð um
launahækkanir. Atvinnurek-
endur skoruðu í gær á félag
stáliðnaðarmanna að sýna
skynsemi og sögðu, að verkfall
á þessum erfiðu tímum yrði
aðeins til að auka á atvinnu-
leysið.
Hollustu
sleppt
PAUL_ Keating, forsætisráð-
herra Ástralíu, hefur stigið enn
eitt skref í átt til lýðveldisstofn-
unar í landinu. Þegar Michael
Lavarch sór embættiseið sinn
sem dómsmálaráðherra hét
hann aðeins _að þjóna „Sam-
veldisríkinu Ástralíu“. Hingað
til hefur eiðstafurinn verið um
hollustu við „hennar hátign,
Elísabetu drottningu II, arfa
hennar og eftirmenn". Þing-
menn munu þó áfram fara með
gamla hollustueiðinn. Keating
hefur sagt að Ástralía verði
lýðveldi um aldamótin.
Lettar slaka á
kröfum
LETTNESKA þingið hefur
nokkuð slakað á kröfum sínum
varðandi brottflutning rúss-
neskra hermanna og hefur nú
gefið þeim og fjölskyldum
þeirra ársfrest til að hverfa úr
landi. Rússlandsstjórn hefur
mótmælt harðlega hugmyndum
sem fram hafa komið á lett-
neska þinginu um að enginn
geti fengið sjálfkrafa ríkisborg-
ararétt i landinu nema viðkom-
andi hafi búið þar sl. 16 ár og
geti bjargað sér á lettnesku.
Um 40% núverandi íbúa er af
rússneskum ættum og er ljóst
að margir þeírra uppfylla ekki
skilyrðin. Lettar benda á að
þjóðerni þeirra sé ógnað þar
sem þeir eru nú vart nema
helmingur íbúa landsins.
Shaleh sigrar
í Jemen
FLOKKUR Ali Abdullah
Shaleh forseta, sem var ráðandi
í Norður-Jemen er landið sam-
einaðist Suður-Jemen fyrir
nokkrum árum, virðist ætla að
sigra með yfirburðum í þing-
kosningum sem fram fóru á
þriðjudag. Hlutlausir eftirlits-
menn töldu að kosningarnar
hefðu farið sæmilega fram en
klögumál vegna meints svindls
gengu á víxl.
Frakkar deila á yfirstjórn friðargæslu- o g hjálparsveita SÞ
Hóta að kalla
heim allt herlið
sitt frá Bosníu
Belgrad, París, Sarajevo, Zagreb, Karachi. Reuter.
FRANCOIS Leotard, varnarmálaráðherra Frakklands, hótaði í
gær að draga liðsmenn Frakka í friðargæsluliði Sameinuðu þjóð-
anna í Bosníu heim ef ekki yrðu gerðar umbætur á yfirstjórn
aðgerðanna sem hefur aðsetur í New York. Leotard sagði að
skilgreina yrði betur markmiðið með gæslustarfinu, ákveða hverj-
ir færu með æðstu völd og sjá til þess að starfið væri fjármagn-
að, ella gæti svo farið að hann kallaði heim allt franska liðið eða
hluta þess.
Gæsluliðar SÞ eru um 22.000 í
Bosníu og eru Frakkar fjölmenn-
astir, um 5.500. Auk þeirra eru
nokkur þúsund Bretar í gæslulið-
inu, einnig Rússar, Úkraínumenn
og fólk af öðru þjóðerni. Æðsti
yfirmaður gæslu- og hjálparsveita
SÞ var áður frá Afríku en fyrir
skömmu tók Svíi við því hlutverki.
Mjög skiptar skoðanir eru um
það hvort loftárásir gegn Bosníu-
Serbum myndu bera árangur og
er einkum andstaða við hernað-
araðgerðir meðal æðstu manna
landvarna Bandaríkjanna og
Breta. Bosníu-Serbar neita enn að
undirrita friðarsamning sem Kró-
atar og múslimar hafa samþykkt.
íslömsk ríki hétu Bosníu-múslim-
um í gær allt að 85 milljón dollara
fjárhagsaðstoð en vildu ekki verða
við bón þeirra um vopn.
Dobrica Cosic, forseti sam-
bandsríkis Serba og Svartfellinga,
er enn kallar sig Júgóslavíu, hvatti
í gær til þess að kölluð yrði saman -
ný alþjóðaráðstefna til að koma á
friði í Bosníu. Hann sagði að hert-
ar refsiaðgerðir SÞ myndu loka
Serba og Svartfellinga inni í „ein-
angrunarbúðum þar sem landa-
mæranna er gætt af flugher og
flota Atlantshafsbandalagsins
ásamt heimslögreglunni". Cosic
sagði Serba reyna að fá þjóðbræð-
ur sína í Bosníu til að fallast á
friðarsamninga en hét því að Bos-
níu-Serbar yrðu aldrei svikinir og
skildir eftir á köldum klaka, hvað
sem á gengi.
Harðir bardagar voru víða í
Bosníu í gær. Skýrt var m.a. frá
átökum múslima og Króata í
grennd við Busovaca og Kiseljak,
norðvestur af höfuðborginni,
Sarajevo.
Reuter
Kommúnistatákn fjaiiægl
HERMENN úr liði Bosníu-Serba norðan við múslimaborgina Tuzla
nota hlé á bardögum til að skafa rauða stjörnu, tákn kommúnista,
af hjálmum sinum. Bosníu-Serbar fá allan búnað úr vopnabúrum
Júgóslavíu fyrrverandi.
Yfirmaður BBC
Arslaunin
hækkuð
um 5 millj.
London. Reuter.
MIKIL deila er risin í Bretlandi
vegna frétta um, að til standi að
hækka laun John Birts, forstjóra
BBC, breska ríkisútvarpsins, um
50.000 sterlingspund eða nærri
fimm milljónir króna. Segja
bresku blöðin, að Birt hafi samið
um þessa hækkun og The Guar-
dian segir árslaun hans vera ná-
lægt 20 milljónum króna.
I mars sl. kröfðust þess margir,
að Birt segði af sér en þá hafði ver-
ið upplýst, að hann fékk forstjóra-
láunin sín greidd sem lausráðinn
blaðamaður og var það gert til að
hann slyppi betur við skattinn. í gær
vildi stjórn BBC ekkert segja um
fréttirnar um launahækkunina, að-
eins, að það væri ekki venja að gefa
upplýsingar um launakjör einstakra
starfsmanna.
Fulltrúar verkalýðsfélaganna og
alm&nnra starfsmanna saka stjórn
BBC um hræsni og benda á, að
launahækkanir flestra starfsmanna
verði takmarkaðar við 1,5%. „Þetta
er ósvífni," sagði Tony Lennon, for-
maður félags starfsmanna við útvarp
og sjónvarp, „á sama tíma og við
erum að ganga í gegnum mestu
aðhaldsaðgerðir hjá BBC, sem við
vitum um.“
Frádráttarbærir leikhúsmiðar
Reuter
Svíadrottning í Berlín
SILVÍA Svíadrottning og eiginmaður hennar, Karl sameinað. Á myndinni sést Silvía í Berlín ásamt
XVI Gústaf konungur, eru nú í fyrstu opinberri Moniku Diepgen (t.v.), eiginkonu borgarstjórans. í
heimsókn sinni til Þýskalands eftir að landið var baksýn er Brandenborgarhliðið.
Flugvél með knattspyrnumenn innanborðs hrapar í sjó
Landslið Zambíu ferst
Libreville. Reutcr.
LANDSLIÐ Zambíu í knattspyrnu fórst er flugvél sem var
að flytja það til Senegal fórst skömmu eftir flugtak frá
flugvellinum í Libreville, höfuðborg Gabon, í fyrrakvöld.
Birt, sem er 48 ára gamall, varð
forstjóri eða aðalframkvæmdastjóri
BBC í janúar og þá voru launin
greidd einkafyrirtæki hans en það
gerði nonum kleift að setja til frá-
dráttar á skattskýrsluna ymsan
kostnað, til dæmis fatakaup og leik-
húsferðir. Hann hefur hins vegar
lofað að ganga f starfsmannafélagið
og sagði fulltrúi hans í gær, að ver-
ið væri „að vinna í því máli“. Hann
vildi þó ekki staðfesta, að fimm millj-
ón króna launahækkunin væri hluti
af samningum um það.
Talið er að hreyfilbilun hafi orð-
ið í flugvélinni, sem var af gerð-
inni De Havilland Buffalo. Hrap-
aði hún í sjóinn um 1.500 metrum
frá flugbrautarendanum og liggur
flakið á grunnsævi.
Á leið í undankeppni
Um borð voru 30 menn og biðu
allir bana. Lík 24 höfðu fundist í
gær. Auk 17 leikmanna voru með
flugvélinni forsvarsmenn zamb-
íska knattspyrnusambandsins,
þjálfari og aðstoðarmenn hans svo
og fulltrúar úr fþróttaráðuneytinu
í Lúsaka, höfuðborg Zambíu. Þrír
zambískir knattspyrnumenn sem
leika með evrópskum atvinnu-
mannaliðum voru ekki í flugvél-
inni.
Knattspyrnumennirnir voru á
leið til Dakar í Senegal til þess
að leika við heimamenn í undan-
keppni heimsmeistarakeppninnar
í knattspyrnu. Ráðgert var að leik-
urinn færi fram næstkomandi
sunnudag.