Morgunblaðið - 29.04.1993, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. APRÍL 1993
15
„Böm með krabba-
mein“ — horft um öxl
eftír Þorstein
*
Olafsson
Hinn 5. mars 1993 verður að-
standendum krabbameinssjúkra
barna ógleymanlegur dagur vegna
óvænts en ánægjulegs árangurs í
fjársöfnun, sem þá fór fram á Stöð
2 og Bylgjunni. Þegar áfanga hefur
verið náð líta menn gjarna yfir far-
inn veg og velta fyrir sér þeim spor-
um, sem stigin voru. Þar sem stór
hluti þjóðarinnar ljáði Styrktarfélagi
krabbameinssjúkra barna (SKB) lið
þennan dag tel ég mér sem for-
manni félagsins nánast skylt að
festa á blað þær hugleiðingar er
verða til við það tækifæri.
Sumir hafa e.t.v. gaman af því
að fá að vita, að aðdragandi söfnun-
arinnar „Börn með krabbamein“
hófst með hugmynd um að halda
listaverkauppboð í sjónvarpi. Smám
saman þróaðist sú hugmynd í það
að feta í fótspor Barnaheilla, þegar
safnað var fyrir vegalaus börn í lok
mars í fyrra. Það átak þótti takast
mjög vel, enda varð árangurinn eftir
því.
Það rifjast upp fyrir mér, að þeg-
ar vangaveltur fóru að færast frá
listaverkauppboði yfir í söfnunar-
átak á iandsvísu, þá sáum við í SKB
þá breytingu fyrir okkur sem spenn-
andi en áhættusamt stökk. í höndum
starfsfólks Stöðvar 2 og Bylgjunnar
varð stökkið okkar að ferð yfir
trausta brú, sem smám saman var
byggð. Efniviður hennar skyldi vera
af bestu gerð og hvern einasta hluta
byggingarinnar átti að vanda til hins
ítrasta. Hún varð að þola eld, jarð-
skjálfta, loftárásir, hvað sem er.
Okkur í SKB fannst kröfurnar oft
jaðra við smámunasemi og jafnvel
ósanngirni, en í dag er ég þakklát-
ur-. Ég sé það nú, að fararstjórn
starfsfólks ofannefndra fjölmiðla
heitir nákvæmlega fagmennska. Það
var ánægjulegt að komast að því á
þennan hátt, hve dugmikið fjölmiðla-
fólk við íslendingar eigum. Fjallandi
um ijölmiðlafólk má ekki gleyma
því, að stjórnendur fyrirtækisins
Athygli hf., sem tók að sér stóran
hluta af undirbúningi söfnunarinnar,
eru einmitt gamlir ijölmiðlarefir.
í þyí þjóðfélagsástandi, sem ríkir
hér á íslandi þessa dagana, lét eng-
inn sig dreyma um að árangur
Barnaheilla frá því í fyrra yrði end-
urtekinn hvað þá bættur. Þótt að-
standendur SKB hafi ekki sett átak-
inu takmark í tölum, þá heyrðust
engu að síður raddir um 20-25 millj-
ónir króna sem líklega en jafnframt
góða útkomu. Þetta voru raddir
þeirra bjartsýnustu. Þegar staðið er
frammi fyrir því að árangurinn varð
vel yfir tvöfalt það, sem bjartsýn-
ustu menn þorðu að vona, er ekki
óeðlilegt að menn spyrji spurninga.
Segir þessi góði árangur okkur eitt-
hvað? Er vit í því að reyna að draga
ályktanir af honum? Má ef til vill
túlka þær sem skilaboð? Skilaboð til
hverra?
Hvað sem öðru líður ber sá árang-
ur, sem náðist með söfnuninni 5.
mars, tvímælalaust vitni um mjög
góðan undírbúhíng og framkvæmd,
er hlýtur að hafa verið allt að því
„í því þjóðfélags-
ástandi, sem ríkir hér á
Islandi þessa dagana,
lét enginn sig dreyma
um að árangur Barna-
heilla frá því í fyrra
yrði endurtekinn hvað
þá bættur.“
gallalaus. Auðvitað — og sem betur
fer — má í flestum tilfellum bæta
og aðlögun að breyttum tímum er
alla jafna nauðsynleg, en þegar nán-
ast engin undantekning er á lofi
áheyrenda og áhorfenda, eins og í
umræddu tilfelli, þá er maður ekki
í nokkrum vafa um ágætið.
Annað sem blasir við er með ein-
dæmum góður hljómgrunnur, sem
málstaður krabbameinssjúkra barna
á hjá þjóðinni, ekki eingöngo vegna
þess hve vel safnaðist, heldur gerir
sá mikli fjöldi fólks, er góðfúslega
bauð fram og gaf aðstoð sína, þessa
staðreynd augljósa. Eflaust eiga
krabbameinssjúk börn samúð allra
eins og önnur börn, sem eiga undir
högg að sækja, en frá mínum bæjar-
dyrum séð verður engu að síður að
taka niðurstöðu söfnunarinnar sem
skýlaus skilaboð til yfirvalda: „Þið
hafið ekki staðið ykkur!“
Krabbameinssjúkum börnum og
aðstandednum þeirra er borgið um
sinn í þeim skilningi, að bömin fá
þá umönnun ættingja sinna, sem
þeim ber, án þess að fjölskyldur
þeirra þurfi að horfast í augu við
illyfirstíganlega fjárhagserfiðleika í
kjölfarið. Hvað verður svo? Hvað
ffiri
Breyttur afgreiðslutími Stjórnarráðs Islands
Frá og með 3. maí næstkomandi verður almennur
afgreiðslutími Stjórnarráðs íslands
frákl. 8.30 árdegis til kl. 16.00 síðdegis.
Forsætisráðuneytið.
Þorsteinn Ólafsson
með öll hin langtímasjúku börnin? Á
íslenska þjóðin að þurfa að taka upp
budduna á hvetju ári til að greiða
„aukaskatta" í málefni, eins og hér
er til umfjöllunar? Allt öðru máli
gegnir um óvænt áföll fólks, eins
og gosið í Eyjum 1973 svo ég nefni
eitthvert dæmi. Átta krabbameinstil-
felli í börnum að meðaltali á ári eru
hins vegar engin tilviljun heldur
staðreynd. Ráðamönnum þjóðarinn-
ar ber siðferðileg skylda til að búa
svo um hnútana, að hinar ógæfu-
sömu fjölskyldur krabbameinssjúkra
barna þurfi ekki að gjalda meira en
óhjákvæmilegt er fyrir sök, sem
ekki er til. Hið sama á reyndar við
um fjölskyldur allra langtímasjúkra
barna.
Þegar þessar línur eru að fæðast
er kjarabarátta launþega í algleym-
ingi hér á landi. Það vekur furðu
mína, hversu lítið tillit hefur verið
tekið til barna í kjarabaráttu íslend-
inga í gegnum tíðina. Nægir þar að
nefna, að þegar börn veikjast, þá á
launþegi rétt á einungis vikutíma á
hverju ári og í mörgum tilfellum
minna en það til þess að sinna sjúku
barni sínu. Greinilegt er, að ekkert
tillit er tekið til langtímasjúkra barna
í þessu sambandi. Til samanburðar
má geta þess, að td. Svíar hafa rétt
á 90% af launum sínum í 120 virka
daga á ári fyrir sérhvert barn er
veikist, ef á þarf að halda.
Ég vil að endingu skora á fulltrúa
launþega og vinnuveitenda að finna
málefnum sjúkra barna verðugri
sess en hingað til í þeirri kjarabar-
áttu sem nú fer í hönd og framveg-
is. Börn eiga betra skilið!
Höfundur er formaður SKB.
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
Heilsuskór
Verð kr. 995,-
Stærðir: 35-41.
Litur: Svartur.
Ath: Fótlaga - Hollir og þægilegir.
Fyrir vinnuna, skólann og heimilið.
Póstsendum samdægurs. 5% staðgreiðsluafsláttur
K
Domus Medica,
Egilsgötu 3,
sími 18519
Kringlunni,
Kringlunni 8-12,
sími 689212
Toppskórinn/
Veltusundi,
sími 21212.
Nicky-fellistólamir
fást í 4 litum
kr. 1.195,- stk.
9lO

BIANCA
MATAR-OG
KAFFISTELL
Daemi um verö:
Súpudiskur kr. 195,-
Matardiskur kr. 295,-
Bolli kr. 245,-
Undirskál kr. 195,-
NÆG BÍLASTÆÐI
í NÝJA BÍLAGEYMSLUHÚSINU
TRAÐARKOTI VIÐ HLIÐINA
Á HABITAT-HÚSINU
HEREFORD
Hin glæsilegu Hereford-borí)
úr gegnheilli furu.
Kr. 34.485,- stgr.
LAUQAVEGI 13 - SÍMI (91) 625870
habitat