Morgunblaðið - 27.05.1993, Side 47
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. MAÍ 1993
47
Sölubásarnir kosta þá aðeins
kr. 2.450.-og3.150.-
Drífið í vorhreingerningunum og búið til
tugþúsundir króna úr gamla kompudótinu! _
KCHAPORTIÐ
MARKAÐSTORG
Sími 62 50 30
Fimm einfaldar spurningar
VELVAKANDI
Frá Birni Th. Björnssyni:
Út af ætlaðri níðgrein Kjartans
Guðjónssonr um mig undirritaðan í
Morgunblaðinu 22. maí langar mig
að beina til hans eftirfarandi spurn-
ingum:
1. „Er ekki kominn tími til að
Björn fari í enn einn leiðangurinn
til að grafa upp bein þessara manna,
svo að hægt sé að jarða þá í heiðurs-
grafreit á íslandi?"
„Þessir menn“ eru mikils metnir
listsögufræðingar sem skrifuðu m.a.
í Berlingske Tidende og Politiken
og fannst mikið til málverka og
teikninga Kjarvals koma. Síðan hve-
nær hefur þótt ástæða til þess að
grafa menn upp og flytja milli landa
þótt þeir hafí orðið hrifnir af erlend-
um listamanni? Svar óskast.
2. „Danskir listfræðingar upp-
götvuðu Kjarval. Og það voru nátt-
úrulega þeir sem kenndu okkur að
meta hann. Og hvernig fóru þeir nú
að því gegnum ritsímann, með bréf-
um, eða voru þá bréfdúfur — hvern-
ig?“ Þótt K.G. Sé það ekki ljóst voru
bæði póstsamgöngur undir og um
1920 og íslenzk blöð gefin út. Um-
sagnir um list Kjarvals voru birtar
í þeim blöðum. Af hverju þá ritsími
eða bréfdúfur? Svar óskast.
3. „Hann (þ.e. undirritaður) hafði
ekki verið lengi með okkur (þ.e.
Septembristum), þegar við allir sem
einn vorum orðnir klárir á því, að
Björn sá ekki myndir.“
Af hverju skyldi þá sá höfðingi
Septembermanna Þorvaldur Skúla-
son hafa valið undirritaðan einan
manna til þess að skrifa um list sína,
þegar forlagið Þjóðsaga efndi í mikla
bók Þorvaldi til heiðurs? Var Þor-
valdur svo blindur sjálfur, að hann
bæði blindan mann að skrifa um
málverk sín? Greinargott svar ósk-
ast.
4. „Snemma komst hann á þá
skoðun að ég væri ekki burðugur
listamaður.“ Eg „lenti ofan í skúff-
unni. Afgreitt mál.“ Ef rétt væri,
hversvegna skyldi ég þá hafa bent
Menningarsjóði á Kjartan Guðjóns-
son til þess að myndskreyta útgáfu
á sögu minni Virkisvetri árið 1979?
Og hversvegna skyldi ég þá hafa
óskað eftir því við Saga Film fyrir
tveimur árum að það leitaði til Kjart-
ans um teikningar í sex sjónvarps-
þætti um Kaupmannahöfn, eftir að
annar maður treysti sér ekki i það
verk? Svar óskast.
5. „Björn má ekki láta það spyrj-
ast að hann hafi verið orðinn [svo]
lummó í ellinni, svo að hann tekur
nú í faðm sér ungviðið." Með hvaða
rökum er það manni til áfellis að
hann stuðli að kaupum verka eftir
unga listamenn? Skýrt og beint svar
óskast.
Mér undirrituðum og líklega fleiri
lesendum Morgunblaðsins þætti
vænt um að fá vafningalaus svör
við þessum spurningum, fyrst eftir
þeim var kallað.
Björn Th. Björnsson
Karfavogi 22, Reykjavík
Mótmælin gegn símanum 1905
Frá Heimi Þorleifssyni:
Eitt síðasta atriðið, sem tekið var
fyrir í furðusamsetningi Baldurs
Hermannssonar um „þjóð í hlekkjum
hugarfarsins“, var sú lífseiga sögn,
að bændur fremur en aðrar stéttir
hafi verið á móti símanum 1905. í
myndinni var þetta að venju talið til
marks um afturhaldsemi bændastétt-
arinnar. Margoft hefur þó verið sýnt
fram á, að mótmælin gegn símanum
voru mótmæli pólitískra andstæðinga
Hannesar Hafsteins og ekki bundin
við stéttir. Það bar hins vegar mikið
á bændum, af því að þeir komu ríð-
andi í flokkum til Reykjavíkur og
einn fundurinn gegn símanum er
kenndur við þá. Af þeim 230, sem
komu til að mótmæla símanum í
Reykjavík og nafngreindir voru, var
meirihlutinn úr Gullbringu- og
Kjósarsýslu. Meðal þeirra voru um
20 Hafnfirðingar, sem fengust við
verzlun, útgerð og sjómennsku. Eini
fulltrúi Seltirninga var hafnsögu-
maður. Á sameiginlegum mótmæla-
fundi gegn símanum, sem Þjóðræð-
isfélag Reykjavíkur, flokksfélag
Valtýinga, andstæðinga Hannesar
Hafsteins, hélt með aðkomumönn-
unum voru samankomnir um 600
andstæðingar símans. Þar af hljóta
því að hafa verið á fjórða hundrað
Reykvíkingar.
En hvers vegna voru haldnir fund-
ir gegn símanum? Vildu menn ekki
þessa nýjung á íslandi? Vildu menn
ekki tengja ísland við umheiminn?
Jú, hér var ekki um afturhaldssemi
að ræða, heldur traust á því sem þá
var spánnýtt í fjarskiptum á þessum
tíma, loftskeyti. Stjómarandstæðing-
ar með Einar Benediktsson í broddi
fylkingar töldu nefnilega, að ritsími
væri of dýr. Loftskeyti væru betri
og ódýrari, og Einar hafði frá árinu
1902 staðið í sambandi við Marconi-
félagið fræga í Lundúnum um það,
sem kölluð voru „þráðlaus rafmagns-
skeyti milli íslands og útlanda“.
Það er svo til marks um ná-
kvæmni Baldurs Hermannssonar, að
með frásögninni af mótmælunum
gegn símanum fylgdu myndir af
hestamönnum í Reykjavík um 1925.
Þó eru til myndir af atburðunum
1905, þar sem m.a. má sjá mótmæla-
göngu í Pósthússtræti og mannsafn-
að við Stjórnarráðshúsið.
Heimir Þorleifsson,
Skólabraut 14, Seltjarnarnesi.
LEIÐRÉTTIN G AR
Rangt nafn
í frétt af nauðungaruppboði á
Borgarkringlunni í gær var rangt
farið með nafn uppboðshaldarans,
Sólveigar Bachmann. Beðist er vel-
virðingar á mistökunum.
Aðvörun vegna -
„glergöngu"
Morgunblaðinu hefur borist eftirfar- ,
andi athugasemd frá Njáli Torfasyni
vegna fréttar frá Hrekkjalómum,
sem birtist 23. maí í Fólki í fréttum:
„Vegna alvarlegrar slysahættu vil
ég eindregið vara fólk við að herma
eftir mér þegar ég er að sýna gler-
brotaatriði mín o.fl. Þetta sýndist
auðvelt á mynd, þar sem Hrek- :
kjalómur er að ganga á auðveldasta
glerbrotabakkanum. Þá var ég
óhress með textann undir myndinni.
Logi Snædal lék ekki allt eftir mér
eins og segir. Á sl. árum hafa þrír
farið á glerbrotin og hafa þeir allir
skorið sig meira og minna. Einn fór
yfir flöskustútana og -botnana á
skónum og stórslasaði sig í gegnum
skóna.
í Vísasport-þætti á Stöð 2 var
sérstaklega athugað hvort ég væri
að blekkja og þar kom fram að svo
væri ekki. Enda gengi þetta ekki í
erlenda ferðamenn þar sem þeir
grandskoða glerbrotin. Ég hef æft
þessi atriði í áraraðir og hef verið
að ná lengra og lengra og veit hvað
ég er að gera. Eg tek mikla áhættu,
atriðin eru stighækkandi hvað
áhættu snertir á sýningum og sum
þessa atriða gætu steindrepið óæfðan
mann á svipstundu. Menn sleppa
ekkert frekar þótt þeir séu hátt uppi
eða við skál. Þeir slasa sig samt.
Narfakotsmótið
þar sem afgreiðslustúlkan þar
sýndi henni fádæma þolinmæði
og hlýja framkomu meðan hún
gerði við lokkana.
Þrír kettlingar fást gefins
TVEIR kettlingar, svartir og
hvítir, og einn gulbröndóttur fást
gefins. Þeir eru blíðir og kassa-
vanir. Uppl. í síma 46538.
Blár kvenmannsjakki
BLÁR kvenmannsjakki með rú-
skinnskraga og trétölum tapaðist
á Kringlukránni eða þar í grennd
5. maí sl. Góð fundarlaun. Ef
einhver hefur fundið jakkann, þá
vinsamlegast hringið í síma
27557.
Læða tapaðist
Fyrir um það bil viku síðan tapað-
ist frá Njörvasundi rósótt, þrílit
læða 14—16 mánaða. Hún er
eyrnarmerkt. Ef einhver skyldi
hafa orðið hennar var vinsamlega
hringi í síma 687182.
í fréttatilkynningu í blaðinu í gær
um niðjamót Narfakotshjóna sem
fram fer 12. og 13. júní var rangt
farið með símanúmer annars þeirra
er taka á móti staðfestingu um þátt-
töku en það er hjá Guðbjörgu A.
Haraldsdóttur í síma 683561. Einnig
eru menn beðnir um að hringja í
Steinunni Jóhönnu Ásgeirsdóttur í
síma 615488 en ekki í Hrafn Andrés
Harðarson eins og um var getið í
tilkynningunni. ................
FÆREYSKA konu að nafni Fri-
gerð Dam langar til að end-
urnýja kynni sín við eftirtaldar
konur sem voru samtíma henni
á Norre Nissum í Danmörku
1967 og eru á myndinni, þær
heita Erla Björnsdóttir, Halldóra
Stefánsdóttir, Sigríður Siemsen,
Halla Friðbertsdóttir, Inga Dóra
Björnsdóttir og Arndís Ragnars-
dóttir. Heimilisfang Frígerðar er:
Á Deild
Fr-350 Vestmanna
Færeyjar.
Kettlingar fást gefins
TVEIR kettlingar, svartir og
hvítir, fást gefins. Blíðir og
kassavanir. Uppl. í síma 688680.
Þakkir fyrir góða
þjónustu
ÞÓRUNN hringdi og vildi minn-
ast góðrar þjónustu er hún naut
í versluninni Messing í Kringl-
unni. Hún hafði keypt eyrnalokka
í Kolaportinu sem fóru í sundur
svo hún fór með þá í Messing
Sunnudagar eru Kompudagar
íKoIaportinu!
Okkar vantar alltafmeira afþessu
sívinsæla kompudóti og nú bjóðum við
30% afslátt á leiguverði slíkra sölubása.
fj ' Meö GORE -TEX eginleika, tilvalin í ferbalög,
veibiferbir, golf, hestaménnsku óg gönguferbir.
Hágstæb vérb.
Útivistabú&in gerigt Umferöamibstööinni 'sími:19800 og 13072
alpina gönguskór
viðallra hæfi,léttir og þægilegir, frá kr. 5.500.
Vatnsvarðir, vandaðir fjallaskór, kr. 6.900.
Vandaðir fjallaskór (þola 10 tíma í vatni)
HÝR DÍ6UR AU6LÝSIH6AST0FÁ