Morgunblaðið - 05.08.1993, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. ÁGÚST 1993
Fjórir
fórust
FJÓRIR menn fórust og tveir
slösuðust þegar lítil tveggja
hreyfla flugvél fórst í skóglendi
í grennd við bæinn Vasterás í
Svíþjóð seint á þriðjudagskvöld.
Vélin var að koma frá Gotlandi
þegar slysið varð og átti skammt
ófarið að flugvellinum í Vast-
erás. Engar fregnir hafa borist
um orsakir.
Bretar drekka
minna
BRETAR drekka minna en ná-
grannar þeirra í Evrópu, sam-
kvæmt nýlegri
könnun í Evr-
ópubandalags-
ríkjunum. Þann-
ig innbyrti
meðalfrakkinn
12,6 lítra af
hreinu áfengi
árið 1990, sem
er 80% meira en
meðalbretinn drakk. Þjóðverjar
drukku að meðaltali um 70%
meira en Bretar, og Spánveijar
helmingi meira. Bjór er rúmlega
helmingur alls þess áfengis sem
Bretar drekka, þótt sífellt aukist
neysla léttvína. Frakkar drekka
fimm sinum meira af léttvíni en
Bretar. Það eru svo Spánveijar
sem drekka mest af brenndum
vínum.
Motown selt
BANDARÍSKA hljómplötufyrir-
tækið Motown hefur verið selt
PolyGram fyrir um 200 milljónir
punda. Yfírmaður PolyGram,
sem er í eigu hollenska alþjóðar-
isans Philips, sagði að Motown
myndi halda „menningarlegri
sérstöðu sinni“ en fyrirtækið
hefur gefið út verk margra
þekktustu soul-tónlistarmanna
Bandaríkjanna.
Mafíulimir
tengdir morði
TVEIR meðlimir mafíunnar sem
eru í fangelsi á Ítalíu hafa verið
bendlaðir við morðið á dómaran-
um Giovanni Falcone í fyrra.
Að sögn rannsóknara benda all-
ar líkur til að mafíulimirnir tveir
hafi verið potturinn og pannan
í tilræðinu sem varð Giovanni,
konu hans og þrem lífvörðum
að bana á Sikiley. Hann var
ötull baráttumaður gegn mafíu-
glæpum í landinu.
Zuroff gegn
Demjanjuk
EFRAIM Zuroff, forstöðumaður
Wiesenthal-stofnunarinnar í
Jerúsalem, segist munu ganga
í lið með fleiri aðilum sem vilja
koma í veg fyrir að John Demj-
anjuk fái að yfírgefa ísrael. Eru
rök Zuroffs þau að Demjanjuk
hafí verið vörður í útrýminga-
búðunum Sobibor, skammt frá
Treblinka. „Sobibor voru ekki
sumarbúðir,“ segir Zuroff. „Þeir
sem þar unnu tóku þátt í morð-
um á 250 þúsundum saklauss
fólks. Við munum leita allra
lagalegra leiða til þess að fá
manninn dæmdan fyrir þá glæpi
sem hann hefur framið."
Kúrdar myrða
25 manns
KÚRDÍSKIR skæruliðar stöðv-
uðu fjórar fólksflutningabifreið-
ar í suðausturhluta Tyrkiands í
gær, skutu 25 óbreytta borgara
til bana og særðu 50. Byssu-
mennirnir heyra til Verka-
mannaflokki Kúrdistan, sem
hefur barist fyrir sjálfstæði
Kúrda síðan 1984. Rúmlega
6500 manns hafa verið myrtir í
Tyrklandi síðan sjálfstæðisbar-
áttan hófst.
Aftur til fortíðar
Taldi
Thatcher
við völd
London. The Daily Telegraph
BRESKUR kráarhaldari rotaðist
í áflogum og vaknaði aftur til
þess sem hann hélt vera valda-
tíma Margaretar Thatcher, auk
þess sem hann mundi ekki til
þess að vera giftur snótinni sem
sagðist vera konan hans.
John Bowe, 35 ára gamall kráar-
haldari í Portsmouth á Suður-Eng-
landi rotaðist þegar hann lenti í
útistöðum við þijá menn síðastliðið
mánudagskvöld. Hann rankaði við
sér daginn eftir, en hélt þá vera
árið 1986. Hann mundi ekki til
þess að hafa nokkurn tíma heyrt
minnst á John Major, sem væri tek-
inn við völdum af Thatcher. Hann
átti ennfremur í miklum erfíðleikum
með að kannast við konuna sína
„og höfum við þó verið gift síðan
1978,“ sagði konan. Henni tókst
þó á endanum að sannfæra Bowe
um að þau væru hjón.
Reuter
Afmæli drottningarmóður
ELÍSABET dróttningarmóðir á Englandi hélt upp á 93 ára afmæli sitt í gær. Mörg hundruð manns söfnuðust
að hliði heimilis hennar, Clarence House, í London til óformlegs fagnaðar, og tók Elísabet við blómum og
heillaóskum. Dagblöð fóru virðingarorðum um „uppáhaldsömmu þjóðarinnar".
Neðri deild ítalska þingsins samþykkir breytt kosningalög
„Þingið undirritaði
sinn eigin dauðadóm“
Róm. Reuter.
NEÐRI deild ítalska þingsins samþykkti í
gær með 287 atkvæðum gegn 78 umfangs-
miklar breytingar á kosningalöggjöf lands-
ins. Öldungadeildin hafði samþykkt frum-
varpið á þriðjudagskvöld og það er því orðið
að lögum. Með hinum nýju lögum hefur þing-
ið í raun leyst sig sjálft upp og ákveðið að
algjörlega nýtt kerfi taki við að nokkrum
mánuðum liðnum. „Þetta er frábær árangur,
hvorki meira né minna en hara-kiri. Þingið
er búið að undirrita sinn eigin dauðadóm,"
sagði sigrihrósandi embættismaður á skrif-
stofu Carlos Azeglios Ciampis forsætisráð-
herra er úrslit atkvæðagreiðslunnar lágu
fyrir.
Búist er við að efnt verði til þingkosninga í
janúar á næsta ári og verða þá tekin upp ein-
menningskjördæmi í stað hlutfallskosninga. Mik-
ill meirihluti ítölsku þjóðarinnar hafði krafist
þess í þjóðaratkvæðagreiðslu, sem haldin var í
apríl á þessu ári, að núverandi kerfi yrði fellt
úr gildi. Búist er við mikilli endurnýjun meðal
þingmanna, enda sætir um fimmtungur þeirra,
sem nú sitja á þingi, opinberri rannsókn vegna
spillingar eða tengsla við mafíuna.
Rannsókuir á spillingu
Rannsóknir saksóknara á spillingarmálum
hafa komið sérlega illa við flokka kristilegra
demókrata og sósíalista, sem farið hafa með
völd í landinu undanfarna þijá áratugi.
Ríkisstjórn Ciampis, sem tók við völdum
skömmu eftir atkvæðagreiðsluna, hafði það að
meginmarkmiði að breyta kosningalögunum.
Hafði Ciampi gefíð þinginu frest fram á föstu-
dag í þessari viku til að samþykkja frumvarpið.
Málþóf
Frumvarpið hafði þá verið til umfjöllunar í
marga mánuði og ekki verið hægt að ganga til
atkvæða vegna málþófs og hundraða breytinga-
tillagna. í kjölfar sprengjutilræða í helstu borg-
um Italíu ákváð þingmenn loks að falla frá and-
stöðu sinni.
Forsætisráðherrann fagnaði úrslitunum og
sagði þau sýna að Italir væru þess megnugir
að endurnýja hina lýðræðislegu umgjörð án þess
að grípa til örþrifaráða.
Sovétiiiósnari í ísrael
Tíu ára
fangelsi
álaun
Jerúsalem. Reuter.
VÍSINDAMANNI sem vann á ísra-
elskri rannsóknarmiðstöð í líf-
fræði hefur verið haldið í fangelsi
á laun undanfarin 10 ár. Honum
er gefið að sök að hafa verið sov-
éskur njósnari. Dagblaðið Haaretz
greindi frá þessu i fyrradag. Blað-
inu tókst að fá aflétt banni ritskoð-
enda ísraelshers við birtingu
fréttarinnar.
Haaretz segir að vísindamaðurinn,
Marcus Klingberg, hafí verið einn
helsti njósnarinn sem _ Sovétmenn
höfðu á sínum snærum í ísrael. Hann
hafi flutt til landsins frá Sovétríkjun-
um árið 1948, og unnið á rannsókn-
armiðstöð í grennd við Tel Aviv frá
1957 þangað til hann var tekinn
höndum árið 1983. Miðstöðin sá um
megnið af rannsóknum ísraels á
efna- og sýklahemaði. Klingberg var
að sögn dæmdur í lífstíðarfangelsi í
leynilegum réttarhöldum í Tel Aviv,
og er nú 75 ára gamall.
Clinton vill stuðning
landsmanna í stríðinu
við fjárlagahallann
BILL Clinton, forseti Bandarikjanna, skoraði í fyrrakvöld á landsmenn
sína að styðja fjárlagatillögur stjórnarinnar en talið er, að mjótt verði
á munum í atkvæðagreiðslu um þær 'á þingi. Með tillögunum er stefnt
að því að lækka fjárlagahallann um nærri 500 milljarða dollara á fimm
árum. A að gera það annars vegar með niðurskurði og hins vegar
skattahækkun en bandarískir þingmenn eru ekki jafn viðkvæmir fyrir
neinu sem nýjum álögum.
í ræðu sinni, sem var sjónvarpað,
lagði Clinton áherslu á, að ekki væri
aðeins um skattahækkanir að ræða,
heldur raunverulegan niðurskurð en
repúblikanar á þingi hafa snúist önd-
verðir gegn tillögunum. Meðal demó-
krata er líka veruleg andstaða við
þeim og því snýst baráttan í raun
um að tryggja, að sem fæstir þeirra
greiði atkvæði gegn þeim.
Clinton leggur til, að opinber út-
gjöld verði skorin niður um 256 millj-
arða dollara og 241 milljarðs aflað
með nýjum sköttum. Það er skatta-
hækkunin, sem fer fyrir bijóstið á
flestum, og sumir áhrifamenn í hópi
demókrata ætla af þeim sökum að
greiða atkvæði á móti. Meðal þeirra
er áhrifamikill öldungadeildarþing-
maður, David L. Boren frá Okla-
homa, en hann segir, að upphaflega
hafi verið gert ráð fyrir að skera
helmingi meira niður en næmi nýjum
sköttum. A1 Gore varaforseti kveðst
þó viss um, að tillögumar muni kom-
ast í gegnum báðar deildir nú í vik-
unni.
Útþynntur orkuskattur
Tillögur Clintons nú eru ekki alveg
þær, sem hann lagði fram fyrst, held-
ur málamiðlun sem fengist hefur
fram eftir fyrstu meðferð þingdeild-
anna tveggja á frumvarpi hans.
Munar þar mismiklu en langmestu
hvað varðar orkuskattinn. Hugmynd
forsetans var að leggja skatt á allt
eldsneyti og fá þannig í ríkiskassann
72 milljarða dollara á fimm árum en
útkoman er sú, að gert er ráð fyrir
4,3 senta skatti á bensíngallonið (3,8
lítra) og á hann að skila 23 milljörð-
um dollara á fyrmefndum tíma.
í þeirri málamiðlun sem fyrir þing-
deildunum liggur er hins vegar ekki
að fínna áætlanir um vegagerð, stór-
felldar umbætur á sviði samgangna
og tæknilega umbyltingu á vettvangi
umhverfísmála, sem Clinton lagði svo
ríka áherslu á í kosningabaráttu sinni
og fullyrti að skapað gætu fjölda
nýrra starfa. Þykir mörgum stjórn-
málaskýrendum vestra fjárlögin
minna mjög á þau sem George Bush,
þáverandi Bandaríkjaforseti lagði