Morgunblaðið - 17.08.1993, Blaðsíða 48

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I 103 REYKJA VÍK
SÍMI 691100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 1555 / AKVREYRI: UAFNARSTRÆTI 85
ÞRIÐJUDAGUR 17. ÁGÚST 1993
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK.
Utanríkisráðherrar Islands og Noregs leita pólitískrar lausnar á Barentshafsdeilunni
Norðmenn útiloka
engar aðgerðir
JÓN Baldvin Hannibalsson utanrikisráðherra og Johan Jörgen
Holst, utanríkisráðherra Noregs, ræddu deilu ríkjanna vegna fyrir-
hugaðra veiða islenskra togara i Barentshafi í gær. Johan Jörgen
Holst lagði áherslu á að íslensk stjórnvöld öfluðu sér lagaheimild-
ar til að stöðva veiðamar og að nyög fljót.lega tækist að finna
pólitíska lausn á deilunni. Aðspurður um viðbrögð Norðmanna við
veiðunum sagðist norski utanríkisráðherrann ekki útiloka neinar
aðgerðir, en í því fælist þó engin hótun. Alls era nú 24 togarar á
leið til Barentshafs, eða fjórðungur íslenska togaraflotans og var
í gærkvöldi gert ráð fyrir að fyrstu skipin kæmu á veiðisvæðið
seint í nótt og myndu hefja veiðar nú í morgunsárið. Reiknað var
með að Akureyrin yrði fyrst á svæðið en fast í kjölfarið fylgja
Hólmadrangur, Gnúpur og Otto Wathne.
Jón Baldvin Hannibalsson seg-
ist hafa gert Holst grein fyrir því
í viðræðum þeirra að lagaheimildir
skorti til að banna veiðarnar.
Sagði hann báða aðila hafa lýst
vilja til að leita pólitískra Iausna
en kvaðst gera ráð fyrir að tæki
einhvern tíma að fínna lausn sem
báðir gætu sætt sig við. Sagði
hann að engar tillögur hefðu enn
komið fram en frumkvæði að lausn
ætti að koma frá strandríkinu,
þ.e.a.s. Norðmönnum.
Jón Baldin mun fyrir hádegi í
dag kynna stöðu viðræðnanna á
ríkisstjórnarfundi. Að því loknu
munu utanríkisráðherramir hitt-
ast að nýju. Á fréttamannafundi
síðdegis sagðist Jón Baldvin að-
spurður telja eðlilegt að leitað yrði
heimildar til að takmarka, stýra
eða jafnvel banna veiðar íslensku
skipanna en Islendingar hefðu
engu að síður réttinn sín megin.
Benti hann á að Norðmenn hefðu
enn ekki fengist til að staðfesta
Hafréttarsáttmálann. „Að gildandi
alþjóðalögum erum við fyrir utan
200 mílna lögsögu strandríkja á
frjálsu úthafí og það hefur enginn
einn aðili rétt til þess að meina
öðrum þessar veiðar,“ sagði hann.
Túlkun úthafsveiðiríkja
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra segir að útgáfa reglu-
gerðar sem banni þessar veiðar
sé ekki lengur til skoðunar, slíkt
komi ekki til greina eftir yfirlýs-
ingar utanríkisráðherra og forsæt-
isráðherra í Morgunblaðinu á laug-
ardag, sem byggi á því áliti Gunn-
ars G. Schram lögfræðiprófessors
að íslensk skip eigi rétt til þessara
veiða. Sjávarútvegsráðherra segir
að kunnugleg túlkun úthafsveiði-
ríkjanna á þjóðarrétti komi fram
í lögfræðiálitinu.
Sömu hagsmunir
Johan Jörgen Holst boðaði til
fréttamannafundar síðdegis í gær
og sagði að þjóðirnar hafa sömu
hagsmuna að gæta varðandi þær
aðferðir sem notaðar væru til að
vernda fískveiðiauðlindina. Sagði
hann Norðmenn ekki þola að veið-
ar færu fram sem græfu undan
þeim árangri sem náðst hefði með
strangri fískveiðistjórnun Norð-
manna.
„Við verðum að hafa í huga
möguleika okkar til að framfylgja
stefnu, sem er trúverðug og sjálfri
sér samkvæm í alþjóðlegum við-
ræðum um fískveiðistjómun,"
sagði hann.
Sjá nánar á miðopnu.
Morgunblaðiö/Ámi Sæberg
Utanríkisráðherrar hittast
JÓN Baldvin Hannibalsson og Johan Jörgen Holst hittust í gær og
ræddu meðal annars um þær deilur sem risið hafa milli íslands og
Noregs um fyrirhugaðar veiðar íslenskra skipa í Barentshafi.
Ríkisstjórnin fjallar um fjárlagatillögur frá ráðuneytunum í dag
Rætt um aukna tekjuteng-
ingu í heilbrigðisráðuneyti
RÍKISSTJÓRNIN mun í dag ræða um fjárlagatillögur þær, sem
fyrir liggja frá einstökum ráðuneytum. Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins er ekki um endanlegar fjárlagatillögur að ræða
og verða þær mótaðar frekar í viðræðum milli ráðherra. Meðal
tillagna er, samkvæmt upplýsingum Morgunblaðsins, sameining
sýslumannsembætta og fleiri stofnana og tekjutenging í auknum
mæli í heilbrigðis- og tryggingakerfinu.
Morgunblaðið/Gunnlaugur Rögnvaldsson
I fluggír
ÁHORFENDUR á torfærumóti á
Akranesi um helgina voru ekki viss-
ir hvort þeir voru að horfa á jeppa
eða flugvél þegar Guðbjöm Gríms-
son tók flugið í einni torfærunni.
Lengi vel stefndi hann í átt til Borg-
amess, en lenti síðan heilu og
höldnu með bros á vör.
Sjá bls. 46: „Skips1jórinn...“
--------♦ ♦ ♦----
HM í snóker
Kominn í 8
manna úrslit
JÓHANNES R. Jóhannesson var
fyrstur íslendinga til að tryggja
sér sæti í átta manna úrslitum í
Heimsmeistaramóti 21 árs og
yngri í snóker.
Tveir aðrir íslendingar eiga
möguleika á að ná í úrslitin.
Jóhannes vann Belgann Van
Goethem 5-2 í gær og keppir á
miðvikudag við Sri Lanka-búann
Indika sem var raðað nr. 1 í mótið.
í ráðuneytunum hefur að undan-
förnu verið unnið hörðum höndum
að undirbúningi tillagna um út-
gjaldahlið fjárlaga, en umræður
um tekjuhliðina eru mun skemur
á veg komnar. Markmið ríkis-
stjórnarinnar er að ná fjárlaga-
halla næsta árs niður um 8 til 8,5
milljarða króna, en að óbreyttu
stefnir í meira en 18 milljarða
halla á ríkissjóði á næsta ári.
Tekjutenging í auknum mæli
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins er sameining og fækk-
un stofnana meðal tillagna nokk-
urra ráðuneyta. Þannig mun dóms-
málaráðherra leggja til að sýslu-
mannsembætti verði sameinuð.
Einhveijar þeirra stofnana, sem
heyra undir viðskipta- og iðnaðar-
ráðuneytið, verða sameinaðar og
sameining mun í einhveijum mæli
eiga sér stað í heilbrigðiskerfinu.
í heilbrigðiskerfinu verða einhver
ný þjónustugjöld væntanlega tekin
upp, þó ekki á sjúkrahúsum. í heil-
brigðis- og tryggingakerfmu er
jafnframt fyrirhuguð tekjutenging,
í meira mæli en nú er, þannig að
þeir betur settu beri meiri kostnað
en þeir sem lægri tekjur hafa.
í samgönguráðuneytinu verður
mest skorið niður hjá fjárfrekustu
stofnununum, þ.e.a.s. Vegagerð-
inni og Flugmálastjórn. í tillögum
menntamálaráðuneytisins munu
ný skólagjöld ekki vera útilokuð.
Pólitískt viðkvæmt
Umræður ríkisstjómarinnar um
útgjaldahlið fjárlaga munu hefjast
í dag, en gert er ráð fyrir að lítill
tími gefist fýrir þær á ríkisstjómar-
fundinum vegna Barentshafsmáls-
ins. Ráðherrar munu halda áfram
að ræða tillögumar sín á milli. Við-
mælendur Morgunblaðsins töldu að
margar þeirra tillagna, sem nú
lægju fýrir, væru mjög viðkvæmar
pólitískt og erfitt yrði fyrir ráðherra
að koma þeim í gegnum þingflokka
ríkisstjómarinnar.
Vafasöm viðskipti með
notaða bíla færast í vöxt
MIKIÐ er um vafasöm viðskipti með notaða bíla þessa dagana og
hefur fjöldi kærumála borist inn á borð til Félags islenskra bifreiða-
eigenda. Mörg dæmi eru um að kílómetramælar hafi verið færðir
niður og einnig er mikið um fölsuð skuldabréf í þessum viðskiptum.
FlB hefur veitt þeim sem verða fyrir barðinu á óprúttnum aðilum
lögffræðilega aðstoð og í mörgum tilfellum hvatt til þess að kært
yrði til Rannsóknarlögreglu ríkisins.
Runólfur Ólafsson fram- fellum er hægt að bregðast við en
kvæmdastjóri FÍB segir að óvenju
mikið af málum tengist sölu á bílum
með kílómetramæla sem átt hefur
verið við þannig að þeir sýni minni
akstur. Einnig eru mörg tilvik um
að notaðir séu sviknir pappírar í
þessum viðskiptum og veðkröfur
hvíli á bílum.
„Það er hringt vegna nokkurra
mála á hveijum degi. í sumum til-
of mörg eru þannig vaxin að kaup-
endur sitja í súpunni. Við sjáum
stundum á ferli bílseljandans að
hann hefur átt 50-100 bíla á árinu
og virðist gera út á þennan mark-
að. Einnig hafa komið til okkar
tilvik þar sem um endurtekin brot
er að ræða og þá höfum við haft
samband við RLR. Hjg okkur er
tæknimaður sem athugar hvort
leyndir gallar séu í bílum og ef svo
er þá er mögulegt að rifta kaupum
í sumum tilfellum. Við reynum að
liðsinna viðkomandi hvernig hann
eigi að snúa sér í málinu og oft
sjáum við ekki annan kost en að
benda viðkomandi á að kæra málið
til RLR,“ sagði Runólfur.
Þröngt um á bílamarkaðnum
Runólfur kvaðst telja líklegt að
ástæður þess að svo mörg mál
kæmu upp nú væru þær að ekki
væru miklir peningar í umferð og
þröngt um á bílamarkaðnum. „Þá
virðast menn seilast lengra en þetta
virðist líka koma í bylgjum," sagði
hann.