Morgunblaðið - 29.01.1994, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. JANÚAR 1994
33
Minning
Þorgeir Ragnar
Guðmundsson
neyðarblysi. Björgun tveggja
manna, þeirra Jens Jónssonar og
Ólafs Gunnarssonar, tókst giftu-
samlega en því miður var skipstjór-
inn á Mána, Jón Andrésson, látinn.
Jón Andrésson var fæddur og
uppalinn á Brekku í Dýrafirði og
bjó nánast allan sinn aldur í Dýra-
firði. Ég ætla ekki að rekja ættir
Jóns í þessum fáu orðum enda aðr-
ir betur til þess fallnir en ég.
Jón Andrésson hitti ég fyrst árið
1988 þegar ég fluttist hingað til
Þingeyrar og vegna starfs míns
höfðum við nokkur samskipti í
gegnum árin. Jóni kynntist ég
aldrei náið en við vorum vel mál-
kunnugir og skiptumst oft á skoð-
unum um aðalatvinnuveg þjóðar-
innar, sjávarútveginn, og einnig um
starfsemi Kaupfélagsins hér á
staðnum. Það væri ekki rétt að
segja að alltaf höfum við verið sam-
mála enda hafði Jón ákveðnar skoð-
anir á þessum málum og lá ekki á
þeim.
Jón kom mér fyrir sjónir sem
ákveðinn og áræðinn maður sem
setti markið hátt í sínu starfi og
vildi skila góðu dagsverki, enda var
ferill hans sem skipstjóra farsæll
og miklum afla hafa skip undir
hans stjórn skilað að landi hér á
Þingeyri. Jón er óumdeilanlega einn
af þeim sem hvað mest hafa lagt
af mörkum í uppbyggingu atvinnu-
lífsins hér í okkar litla samfélagi
og vegna þess er fráfall hans svo
sárt fyrir okkur öll sem hann þekkt-
um og höfðum hann að samstarfs-
manni.
Jón hóf störf hjá Kaupfélagi
Dýrfirðinga á sjötta áratugnum og
starfaði hjá Kaupfélaginu nær
óslitið allt fram til ársins 1988. Jón
var skipstjóri á Þorgrími ÍS 175 frá
árinu 1960-1969 með hléi þegar
hann starfaði í Mjólkárvirkjun.
Árið 1971 tók hann við Framnesi-
ÍS 608 og var skipstjóri þar allt
fram til síðla árs 1983 þegar það
var selt. Á Sléttanesi ÍS 808 var
Jón 2. stýrimaður til ársloka 1987
er hann fór út í eigin útgerð á
nýjuni bát, Mýrarfelli ÍS 123.
Jón á að baki langan og farsæl-
an skipstjórnarferil á fiskiskipum
Kaupfélagsins og dótturfélaga. Ég
vil fyrir hönd þessara fyrirtækja
þakka Jóni hans mikla og langa
starf fyrir okkur hin sem eftir lif-
um.
Ég mun sakna þess að sjá ekki
þennan snaggaralega skipstjóra
ganga til eða frá höfninni oftar,
en sá söknuður er lítill í saman-
burði við þá miklu sorg sem sækir
að ekkju, börnum og aðstandendum
Jóns nú við hans skyndilega fráfall.
Ég vil biðja Guð að styrkja ykk-
ur öll á þessari sorgarstundu og
sendi ykkur innilegar samúðar-
kveðjur frá okkur Helgu, stjórn og
starfsfólki Kaupfélagsins og dótt-
urfélaga.
Magnús Guðjónsson,
kaupfélagsstjóri.
Fædd 10. febrúar 1943
Dáin 28. nóvember 1993
Það var einlæg ætlan mín að
minnast með fáeinum þakkarorðum
Hallgerðar Pálsdóttur, þegar hún
hvarf yfir móðuna miklu, en af því
gat þá ekki orðið sakir óviðráðan-
legra aðstæðna um það leyti er hún
var jarðsungin.
En betur og betur fmn ég að ég
hlýt að helga þessari hjartahlýju,
glaðlyndu og gefandi konu örfá
kveðjuorð þó seint sé. Þakka henni
mæta samfylgd við sameiginlegan
málstað, þar sem heit sannfæring
fór saman við eðlislæga samúð með
þeim sem máttu sín minna og
aldreivar af þeim vegi hvikað, því
Hallgerður, eða Halla sem hún jafn-
an var kölluð, hún trúði því að hug-
sjón mætti og ætti að sýna í verðug-
um verkum og hún vissi vel að í
Fæddur 5. júní 1928
Dáinn 18. janúar 1994
Það var vorið 1975 að mig lang-
áði til að komast'í sveit. Frænka
mín á Fáskrúðsfirði hafði samband
við Birnu og Þorgeir á Brimnesi.
Þá sagði Birna henni að hún væri
búin að ráða til sín stúlku, svo úr
varð að ég réð mig sem strák í
sveit. Fékk að sleppa við uppvaskið
og fleira. Ég varð fjósakona hjá
Þorgeiri og líkaði það vel.
Hann var góður húsbóndi, stutt
var í grínið og glensið þrátt fyrir
að hann hélt okkur að verki. Hjá
Þorgeiri lærði ég að vinna mörg
sveitastörf, meira að segja þegar
slætti var lokið í lok júlí fórum við
á engjar. Þetta var stórkostleg
upplifun fyrir okkur borgarbörnin
að fá að kynnast þessum gömlu
sveitastörfum, nota orf og ljá og
binda í bagga. Þetta sýnir hvað
Þorgeir og aðrir heimilismenn á
Brimnesi hugsuðu vel um skepnur
og jörð sína.
Þorgeir sá um að koma pósti til
sveitunga sinna. Það var mikil upp-
hefð að fá að fara í kaupstað með
Þorgeiri þegar hann fór í póst-
ferðinar og síðan á alla bæi á
norðurbyggðinni, þá var yfirleitt
alltaf keyptur molapoki og lætt að
okkur krökkunum.
Seinna kom ég að Brimnesi og
var ég þar tvær síldarvertíðar. Sem
fyrr var tekið vel á móti mér og
varð ég bara ein af heimilisfólkinu.
í desember síðastliðnum frétti
ég að Þorgeir lægi Landspítalanum.
Fór ég þá til hans. Margt var spjall-
að og rifjað upp og áttum við góða
stund saman. Er ég þakklát fyrir
það.
Þorgeir minn, það er komið að
kveðjustund sem varð allt of fljótt.
Systkinum og öðrum ástvinum
sendi ég innilegar samúðarkveðjur.
Hvíl þú í friði.
Lára Björnsdóttir.
Bóndi er bústólpi -
bú er landsstólpi -
því skal hann virður vel.
(Jónas H.)
Aldrei er þeim fullþakkað sem
gera landið byggilegra, þeir leggja
gull í lófa framtíðarinnar. Föður-
bróðir okkar Þorgeir Ragnar Guð-
mundsson lést á sjúkrahúsi í
Reykjavík 18. janúar sl.
Foreldrar hans voru hjónin Sól-
veig Eiríksdóttir og Guðmundur
svo ótalmargri grein hafði það
gerzt.
Einlægni hennar í atfylgi við
samhjálparhugsjón sósíalismans
var sönn og samleið okkar þar ótví-
ræð og þá einlægni ásamt ágætum
kynnum ber að þakka.
Höfugir skuggar leita á hugann
þegar kona á bezta aldri er kölluð
burtu frá okkur, þó langur þrauta-
tími hafi verið að baki. Þó komu
alltaf upprof og þá var vissulega
haldið í veika von um bata.
Halla kom ung á Reyðarfjörð
með eiginmanni sínum, Guðna
Arthúrssyni, greindum og traustum
atorkumanni, og henni fylgdi mikil
lífsgleði, opinn hugur og hreinskil-
inn einkenndu hana og hún sagði
sína meiningu umbúðalaust, án allr-
ar ósanngirni þó, óáleitin en einörð
í allri framgöngu. Hlýtur hlátur og
frjálsmannlegt fas voru aðalsmerki
Þorgrímsson bóndi á Brimnesi í
Fáskrúðsfirði.
Sólveig var fædd að Hlíð í Lóni
12. nóvember 1892. Hún var dótt-
ir hjónanna Eiríks Jónssonar bónda
í Hlíð og konu hans Sigríðar
Bjamadóttur frá Viðfirði. Sólveig
stundaði nám í Kvennaskólanum í
Reykjavík og í hannyrðum í Kaup-
mannahöfn í 3 ár. Hún var ein
þeirra kvenna sem vann að ís-
lenska búningnum sem íslendingar
gáfu Alexandrínu drottningu er
hún kom til íslands árið 1921.
Guðmundur var fæddur að Víði-
nesi í Beruneshreppi 24. desember
1892. Foreldrar hans voru Þor-
grímur Þorláksson ættaður úr
Beruneshreppi og Guðrún Mar-
teinsdóttir Skaftfellingur að ætt.
Þau Sólveig og Guðmundur gengu
í hjónaband í september 1921 og
bjuggu í fyrstu á Kirkjubóli í Fá-
skrúðsfirði en fluttu 1923 að Brim-
nesi. Hver sem þekkir til á Fá-
skrúðsfirði getur vitnað um að þau
hjón skiluðu góðu dagsverki. Sól-
veig og Guðmundur eignuðust
fimm börn og ólu upp tvö fóstur-
börn. Böm þeirra eru: Guðrún Sig-
ríður, fædd 1926, gift Guðjóni
Marteinssyni, búsett í Neskaup-
stað, hann lést í október 1989, eiga
þau fjórar dætur; Þorgeir Ragnar,
fæddur 1928, bóndi á Brimnesi;
Elín Sigdóra, fædd 1930, gift Þor-
leifi Vagnssyni, búsett í Reykjavík,
þau slitu samvistir, dætur þeirra
eru tvær; Siguriaug, fædd 1932,
gift Sigurði Ingimundarsyni, bú-
sett í Réykjavík; Eiríkur Armann,
fæddur 1936, bóndi á Brimnesi 2,
kvæntur Huldu Steinsdóttur og
eiga þau sjö börn. Einnig ólust upp
á Brimnesi Albert Stefánsson,
fæddur 1910, frá Skálavík, foreldr-
ar hans voru Ingigerður Guð-
mundsdóttir og Stefán Pétursson,
og Birna Kristborg Björnsdóttir,
fædd 1924, dáin 1992, frá Felli í
Breiðdal, foreldrar hennar voru
Guðlaug Þorgrímsdóttir, systir
Guðmundar, og Árni Bjöm Guð-
mundsson, hún lést í janúar 1992.
Voru þau heimilinu einstaklega
kær og bjuggu þar alla tíð. Birna
eignaðist tvö börn, Jóhönnu og
Guðmund, sem ólust upp við ástríki
fullorðna fólksins á Brimnesi og
átti Þorgeir þar stóran hlut að máli.
Guðmundur skipti búinu á milli
sona sinna og bjó félagsbúi með
Þorgeiri eftir það. Þorgeir á Brim-
nesi var mikill starfsmaður og vann
að búi sínu til síðustu stundar eft-
hennar einnig, hún var ákveðin
kona og föst fyrir í skoðunum og
lét ógjarnan sinn hlut í orðræðu.
Okkar samræður snerust öðru
fremur um tvennt: Börnin hennar,
sem hún bar einstaka umhyggju
fyrir, og landsmál líðandi stundar,
sem léku henni gjarnan á tungu og
ir því sem kraftar leyfðu, seiglan
og dugnaðurinn rak hann áfram
og aldrei heyrði maður Þorgeir
kvarta. Um langa skólagöngu var
ekki hjá honum að ræða frekar en
flestum börnum þess tíma, hann
stundaði nám í farskóla sem var
starfræktur í sveitinni til skiptis á
Brimnesi, Brimnesgerði og Höfða-
húsum. Alla tíð hefur verið mjög
kært með þeim systkinunum og
töluðu þau oft um hversu ánægju-
legur tími þetta var. Þorgeir unni
lestri góðra bóka og átti mikinn
fyölda af ritsöfnum og einnig aðrar
merkar bækur.
Mikill samgangur var á milli
bæjanna og mikið leituðum við
systkinin „úteftir", hér áður fyrr
mestmegnis í félagsskapinn en í
seinni tíð einnig til að hjálpa Þor-
geiri og Alla við verkin svo sem í
sauðburðinum, heyskapnum,
göngum, réttum o.fl. Á sumrin var
oft margt í heimili hjá þeim Þor-
geiri, Birnu og Alberti, bæði börn
og ungt fólk, skyldir og vandalaus-
ir, þau höfðu öll mikla ánægju af
unglingunum og kenndu þeim vel
til verka. Oft var mikið fjör á Brim-
nesbæjunum þegar allur krakka-
hópurinn var í leikjum á björtum
sumarkvöldum, eitt er víst að
krökkunum „útfrá“ var það ekki
alltaf ljúft að fara inn klukkan tíu
á kvöldin en þannig voru nú regl-
urnar. Margir voru í sveit á Brim-
nesi sumar eftir sumar og kunnu
vistinni vel.
Þorgeir starfaði allnokkuð að
félagsmálum en var samt alltaf
fyrst og fremst bóndi. Hann var
alls í hreppsnefnd í 16 ár, þar af
oddviti 4 ár, átti sæti í kjofstjórn í
7 ár. Hann tók við embætti stefnu-
votts af föður sínum 1964 og
gegndi því til dánardags. Sat í
stjórn heilsugæslustöðvarinnar og
var deildarstjóri Kaupfélags Fá-
skrúðsfirðinga í rúman áratug.
Einnig var hann einn af stofnend-
um ungmennafélagsins Árvakurs.
þar var greinilega vel fylgst með
öllum helztu hræringum.
Ég mun ekki rekja æviferil Hall-
gerðar hér, en hún háði langa og
hetjulega baráttu við hættulegan
sjúkdóm og miskunnarlausan, þar
sem henni um hríð var vart hugað
líf, en með bjartsýni hennar, þreki
og þolgæði ásamt góðum stuðningi
heima fyrir unnust áfangasigrar,
en aldrei sleppti ógnvaldurinn
heljartaki sínu alveg og hann hlaut
sigur í nóvember síðastliðnum, þrátt
fyrir hetjulega vörn hennar þá sem
áður.
Erfiðu árin hennar Höllu voru
æðimörg, en síðast þegar ég hitti
hana úti fyrir húsi sínu kvað hún
allt vera eins og bezt yrði á kosið
miðað við allar aðstæður, ekki dygði
að kveina og kvarta, .þó ýmislegt
bjátaði á. Lífið léki mann aðeins
misjafnlega, mælti hún og brosti
og spurði mig svo álits um það sem
þá var efst á baugi í þjóðmálum.
Þannig var Halla, ótrúlega æðru-
laus mætti hún óblíðum örlögum
langvarandi veikinda, en hún átti
líka góða að, sem léttu henni lífs-
stríðið.
Hallgerður fæddist í Hafnarfirði,
en ólst upp í Reykjavík. Foreldrar
hennar voru Halldóra Danivalsdótt-
Hallgerður Páls-
dóttir — Minning
Frá 1954 sá Þorgeir um póst-
ferðir í sveitina. Fram á áttunda
áratuginn var ein póstferð í viku
frá Búðum og út að Kolfreyjustað
en seinna var farið norður í Þernu-
nes, síðustu árin voru þijár ferðir
í viku. Það er trú okkar að þessar
ferðir hafi gefið Þorgeir heilmikið,
hann gaf sér góðan tíma í þær og
naut gestrisni sveitunga sinna.
Okkur systkinunum fannst góð til-
breyting að fara með frænda í
póstferð og fá að hlaupa heim á
einn og einn bæ, svo vissum við að
í pósttöskunni var undantekning-
arlaust bijóstsykur sem var nú
ekki til að draga úr ánægjunni.
Þorgeir var línuviðgerðarmaður
hjá Pósti og síma í rúmlega 20 ár
eða allt þar til síminn var lagður
í jörð um 1980. Oft fór hann í
vondum veðrum og miklum snjóum
til að huga að símalínum, þegar
viðgerð lauk -þui-fti hann auðvitað
að prófa símann og yfirleitt hringdi
hann heim til okkar, það var óneit-
anlega undarleg tilhugsun að vita
af honum uppi í símastaur í ýmsum
veðrum, en um leið og Þorgeir
hringdi vissu allir að síminn var
kominn í lag og hann hafði skilað
sínu verki.
Alla tíð var róið til fiskjar frá
Brimnesi og fannst okkur mikið
til þess koma að fara með Þorgeiri
og Alla til sjós að vitja um netin,
að lokinni veiðiferð fengum við
kaup og komum hreykin heim með
físk í soðið.
Þorgeir var alla tíð einstaklega
félagslyndur og elskaði að vera
innan um fólk. Á þjóðhátíðardag-
inn 17. júní gaf hann vinnufólki
sínu alltaf frí og oftar en ekki
hélt hann af stað með allan
krakkahópinn í fjallgöngu. Við eig-
um margar góðar minningar um
þær göngur þó þær hafi nú oft
verið ansi erfiðar fyrir litla fætur,
en þegar komið var á áfangastað
vissu allir að Þorgeir byði upp á
hressingu, súkkulaði eða annað
góðgæti.
Gestrisni var alla tíð mjög mikil
á Brimnesi og allir sammála um
að þangað var gott að koma. Þor-
geir var stakur reglumaður á vín
og tóbak allt sitt líf, hann var einn-
ig umhyggjusamur og snyrtimenni
hið mesta. Hann var brosmildur
og hlýr en var lítið fyrir að tala
um eigin áhyggjur og tilfinningar.
Hann átti við heilsubrest að stríða
síðustu árin og gekk undir erfiðar
aðgerðir. Samt kvartaði hann aldr-
ei yfir eigin veikindum og stóð sig
sem hetja fram á síðustu stundu.
Það voru margar ánægjustund-
irnar sem Þorgeir veitti okkur,
þess tíma verður hlýlega minnst.
Sendum foreldrum okkar og ætt-
ingjum innilegar samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Þorgeirs
frænda.
Systkinin Brimnesi 2.
ir og Páll Einarsson rafvirki, starfs-
maður Rafmagnseftirlits ríkisins. Á
Reyðarfirði var starfsvettvangur
hennar við hlið eiginmanns síns og
börn þeirra þijú voru hennar björt-
ustu ljósgeislar í lífinu en þau eru:
Sigrún húsmóðir, búsett í Reykja-
vík, Páll verktaki, einnig búsettur
í Reykjavík og Ingólfur starfsmaður
Vegagerðar ríkisins á Reyðarfírði.
Traust fólk og tápmikið eins og það
á ættir til. Arthúr sonur þeirra
hjóna var sjúklingur og lést barn-
ungur.
Halla er kvödd með miklu þakk-
læti fyrir mæta kynningu, fyrir
vökulan stuðning við stefnu þá er
hún var snanfærð um að mætti til
mestra heilla horfa.
Hún var trú sínu hlutverki sem
húsmóðir og móðir og þrátt fyrir
andstreymi örðugleika skilaði hún
sínu í hvívetna sem kostur var.
Við hjónin sendum öllum að-
standendum einlægar samúðar-
kveðjur, Guðna og börnunum þó
allra helzt. Hallgerði Pálsdóttur er
blessunar beðið á þeim ódáinsakri
er öll hennar sannfæring stóð til
að hennar biði handan við hel.
Blessuð sé hennar bjarta minn-
ing.
Helgi Seljan.