Morgunblaðið - 12.02.1994, Blaðsíða 48

•48
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. FEBRÚAR 1994
„Þetta hjálpar framkvæmdastjórunum
að lesa á milli línanna."
HÖGNI HREKKVÍSI
BREF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Um tilkall til stefgjalda
Frá Jóhanni Guðna Reynissyni:
Einhvern tímann sagði skynugur
náungi að skáld ættu ekki lengur
tilkall til skynjunar og túlkunar
verka sinna eftir að þau væru búin
að láta skáldverk sín frá sér til al-
mannabrúks. í tímans rás hafa túlk-
unarform skálda aukið kyn sitt í
mikilli sífellu og alltaf eru að bæt-
ast í hópinn nýjar aðferðir sem njóta
mismikils skilnings og fá því mis-
góðar undirtektir meðal alþýðu
manna. Þessi endurbætta og marg-
aukna flóra listforma hefur gert það
að verkum að hver og einn listamað-
ur þarf að taka virkari þátt í barátt-
unni um athygli neytenda en áður.
Tónlistarmenn hafa nú riðið á
vaðið í kapphlaupinu um arðinn.
Þeir vilja að neytendur borgi brús-
ann hvar sem þeir hyggjast bergja
á honum. Jú, það er svo sem gott
og blessað svo langt sem það nær.
Ef fólk sem vill spila tónlist sem
það hefur á tilskilinn hátt greitt
framleiðandanum, þ.m.t. lista-
manninum, fyrir með peningum má
gera ráð fyrir að það telji að notkun
sé heimil að vild. En hér kann list-
neytendur að reka í vörðurnar þeg-
ar þeir eiga að borga listamönnun-
um á nýjan leik vegna þess að ein-
hver annar gæti heyrt tónlistina
líka. Má gera ráð fyrir að þeir sem
þannig vildu annars skemmta til
dæmis viðskiptavinum sínum rétti
í staðinn að þeim tímarit sem gjarn-
an eiga heima á svipuðum slóðum
og hér um ræðir og má nefna hár-
greiðslustofur sem dæmi.
En nú mætti gera ráð fyrir að
útgefendur tímarita þættust hafa
himinn höndum tekið því með for-
dæmi tónlistarmanna mætti rukka
hvern og einn lesanda um lesgjald
(sbr. stefgjald) vegna þess að þarna
er verið að neyta hugverka á opin-
berum vettvangi. Nei, ekki er hár-
greiðslustofueigandinn tilbúinn til
þess enda búinn að greiða blaða-
mönnum og útgefendum iaun að
sínu leyti með andvirði kaupverðs
tímaritsins. Sama gildir um dag-
blöð.
Nú eru góð ráð dýr. Viðskiptavin-
urinn sem kom einfaldlega til að
láta klippa sig verður bara að virða
fyrir sér málverkin á veggnum
meðan hár hans er skert. Mætti
ætla að það væri í lagi en líkt og
tónlistarmaður og blaðamaður kem-
ur nú listmálari að máli við hár-
greiðandann og vill hann greiði fyr-
ir notkun almennings á listaverkum
hans. Hér hlýtur nefnilega að gilda
sama meginforsenda; að neysla á
opinberri list, hverju nafni sem hún
nefnist, sé gjaldtæk.
Þessu er ekki saman að jafna!
gætu tónlistarmenn nú hrópað í
örvæntingu sinni en þá er spurt:
hveiju munar? Úr kassa á vegg er
hljóðbylgjum endurvarpað. Innan
ramma á vegg og af blaðsíðu er
ljósi endurvarpað. Við hvert þessara
endurvarpa er hugverki dreift til
allra þeirra sem heyra vilja eða sjá.
I framangreindum fáránleika er
fólgið inntakskorn þessa ritverks.
Tónlistarmenn verða líkt og aðrir
hugverkamenn að sætta sig við að
rukka bara einu sinni venjulegt fólk
Frá Guðmundi Bjarna Ólafssyni:
Ég undirritaður leyfi mér hér
með, að mótmæla því nafni að kalla
alla firði á sunnanverðum Vest-
fjörðum Suðurfirði svo og að kalla
fjörðinn, sem er norðan Langaness
í Amarfirði Borgarfjörð.
Firðir þeir í Arnarfirði sem eru
sunnan Langaness hafa verið kall-
aðir Suðurfirðir sameiginlegu nafni.
Bíldudalur hefur til skamms tlma
verið í Suðurfjarðarhreppi ásamt
þessum fjörðum, sem nú eru að
mestu komnir í eyði. Suðurljarða-
hreppur náði frá Hrygg (Kolgrafa-
hrygg?) að sunnan að Langanesi
að norðan.
Á Langanesi em jarðamörk,
hreppamörk og sýslumörk.
Suðurfirðir eru við Arnarfjörð og
mér er ekki kunnugt um aðra firði
á Vestfjörðum en þá, sem bera sam-
heitið Suðurfirðir.
Lándnámabók getur um nöfn
þessara íjarða (185), Geirþjófur
Valþjófsson nam land í Arnarfirði,
Fossfjörð, Reykjarfjörð, Trostans-
fjörð, Geirþjófsfjörð, og bjó í Geir-
þjófsfirði.
Þá hefur einhver fréttaglaður
sagt öðrum sjónvarpsfréttamanni
fyrir að kaupa afurðir þeirra. Hér
á landi hafa nefnilega mjög fáir
leyfi til þess að láta viðskiptamenn
sína borga mörgum sinnum fyrir
sama hlutinn. Má þar nefna fjöl-
skattlagningu hins opinbera sem
dæmi. En það er auðvitað allt önn-
ur saga. Tónlistarmenn verða líkt
og aðrir hugverkamenn að þekkja
sinn vitjunartíma og ætlast ekki til
þess af þeim sem til er höfðað að
þeir þurfí ávallt að hefja seðlavesk-
in á loft ef framleiðslan nær tilætl-
uðum árangri. Þá er takmarkinu
náð þegar neytandinn skynjar og
túlkar hugverkið.
JÓHANN GUÐNI REYNISSON,
blaðamaður,
Laufvangi 10,
Hafnarfirði.
að íjörðurinn norðan Langaness
héti Borgarijörður. Enn vitna ég í
Landnámabók (183).
„Örn hét maður ágætur... frændi
Geirmundar heljarskinns. Hann
nam land í Arnarfirði svo vítt, sem
hann vildi. Hann sat um veturinn
á Tjaldanesi.
Landnámabók (184) ... Örn seldi
Áni rauðfeld öll lönd milli Langa-
ness og Stapa.
Land það er Án rauðfeld keypti
nær frá Langanesi inn í botn ijarð-
arins norðan Langaness og út á
Stapa, sem er norðan ijarðarins og
utan við Stapadal. Lokinhamradal-
ur er næsti dalur þar fyrir utan.
Það ætti því enginn að velkjast í
vafa um að öll lönd norðan Langa-
ness eru við Arnarijörð.
Gísla saga Súrssonar getur um
Arnaify arðarbotn.
Mjólkárvirkjun er í Arnarijarðar-
botni að mínum dómi. Við hvaða
ijarðarbotn annan er hún?
Ég tel að halda beri við uppruna-
legum staðanöfnum svo sem venja
er.
GUÐMUNDUR BJARNI
ÓLAFSSON,
ellilífeyrisþegi,
Þverbrekku 2,
Kópavogi.
Rangt faríð með
nöfn Vestfjarða
"MlKl&AF FROSKALOPPO/M FVpilR H6GM4 ■
LÍTIE> AF PEPPEIMNl. "
Víkveiji skrifar
Nýlega vakti Víkveiji máls á því
að nauðsynlegt væri að bæta
við læknum og hjúkrunarfólki á
slysadeild Borgarspítalans á dögum
eins og verið hafa undanfarið. Hálk-
an um borgina og víðar er svo mik-
il, að álagið á starfsfólk slysadeild-
arinnar verður gífurlegt og þeir,
sem eru svo ógæfusamir að þurfa
að leita ásjár slysadeildarinnar, eru
látnir bíða klukkustundum saman.
Nú hefur komið fram í fréttum,
að tiðarfarið hefur aukið mjög álag-
ið og er fólk aðallega að úlnliðs-
brotna eða ökklabrotna í hálkunni.
Ástæðurnar fyrir því að ekki er
kallað á aðstoðarfólk, þegar erillinn
fer fram úr öllum áætlunum, er að
ekki er gert ráð fyrir slíkum slysa-
bylgjum í fjárhagsáætlun spítalans
og því ekkert fjármagn til, svo að
unnt sé að kalla til fólk. Þarna er
augsýnilega brotalöm í rekstri spít-
alans, sem nauðsynlegt hlýtur að
vera að Iaga.
etta ástand á slysadeild minnir
Víkveija á, að hann horfði
eigi alls fyrir löngu á þátt um al-
mannavarnir og stórslys í sjón-
varpi, sem Magnús Bjarnfreðsson,
sá gamalkunni sjónvarpsmaður,
stjórnaði. Þar var fjallað um neyðar-
áætlun í tilfelli jarðskjálfta enda var
þá jarðskjálftinn í Los Angeles ný-
yfirstaðinn.
Þessi þáttur var um margt fróð-
legur og þar komu m.a. fram for-
stöðumaður almannavarna, jarð-
fræðingur og hjúkrunarforstjóri
Borgarspítalans, sem er lykilspítali,
er stórslys gerast. Fjálglega var
lýst, hvernig spítalinn myndi bregð-
ast við og í Ijós kom, sem raunar
er sjálfsagt, að til eru neyðaráætl-
anir á öllum sviðum um slík stór-
slys. En Víkverji minnist þess
hvergi, hvort fram kom, að nauð-
synlegt fjármagn sé tryggt til að
mæta slíkum hamförum náttúrunn-
ar, sem lýst var í þættinum. Og
allt virðist þetta skjóta dálítið
skökku við, þegar í ljós kemur á
hálkutímum, að ekki er til fjármagn
til þess að anna með eðlilegum bið-
tíma sjúklinga, hálkuslysum, sem
stóraukast alltaf annað slagið í
þessu landi elds og ísa. Slík hálku-
slys ættu a.m.k. ekki að koma
mönnum á óvart.
xxx
íkveiji lýsti því fyrir skömmu
hve óánægður hann hafi verið
með þjónustu Hagkaups, er hann
var fyrir vonbrigðum með mat, sem
hann keypti í Kringluverzluninni
skömmu fyrir jól. En allt er gott,
sem endar vel. Hagkaup hafði í vik-
unni samband við Víkveija og kom
í ljós að misskilningur í verzluninni
olli því, að verzlunin svaraði ekki
umkvörtun Víkveija. Það hefur
komið í ljós, að Hagkaupsmenn
kappkosta að hafa þjónustu sína í
lagi og getur Vikveiji ekki annað
en lýst ánægju sinni með hana.