Morgunblaðið - 09.04.1994, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 9. APRIL 1994
39
Guðrún Aðalsteins-
dóttir Berg - Minning
Fædd 6. nóvember 1949
Dáin 16. mars 1993
Fyrir rúmu ári lést Guðrún Aðal-
steinsdóttir Berg, aðeins 43 ára. Guð-
rún, eða Gunna vinkona eins og hún
var kölluð heima hjá mér, hafði þá
búið í Danmörku í rúm 20 ár. Hún
fór upphaflega í sumarvinnu þangað
sumarið 1973 en ílengdist þear hún
kynntist Erling Andersen, prentara,
sem hún bjó með í 9 ár og eignuðust
þau soninn Jesper 1974. Eftir að þau
slitu sambúðinni bjó Gunna ein með
Jesper til 1987 þegar hún giftist Vill-
iam Berg samkennara sínum. Á árun-
um í Danmörku vann Gunna lengst
af við kennslu í Kaupmannahöfn og
nágrenni og átti sá starfi vel við hana
enda jákvæð og opin fyrir mismun-
andi hæfileikum fólks.
Við Gunna ólumst báðar upp í
Hveragerði en kynntumst þó ekki
sérlega vel fyrr en á unglingsárunum,
fyrst í Hveragerði og seinna í Reykja-
vík þegar við vorum báðar þar í fram-
haldsskólum, en Gunna var í Kenna-
raskólanum, lauk þaðan kennaraprófi
vorið 1970 og stúdentsprófí ári síðar.
Traustari vin en Gunnu er vart hægt
að ímynda sér enda hélst okkar vin-
átta óskert þátt fyrir þann langa tíma
sem hún bjó í Danmörku en ég hér.
Ekki gátum við samt státað af mikl-
um eða flóknum bréfaskriftum, þótt
reynt væri að miða við tvö góð bréf
á ári. Síminn var gjaman notaður ef
mikið lá við og töldum þá að allt væri
í góðu gengi, ef ekki var haft sam-
band.
Gunna greindist með æxli í höfði
u.þ.b. ári áður en hún dó, fór þá í
mikla skurðaðgerð og í geislameðferð
í framhaldi af henni. Hún náði sér
allvel og átti nokkra góða mánuði
áður en veikindin ágerðust. Einhvem
veginn skynjaði ég hér heima ekki í
fyrstu hversu alvarlég veikindi hennar
vora, þvi af símtölum við hana var
lítið hægt að merkja að neitt veralega
alvarlegt væri að og greinilegt var
að hún ætlaði sér að sigrast á þessu.
Þó sagði hún einu sinni við mig í
hálfkæringi þegar hún var að hrósa
Jesper syni sínum fyrir umhyggju í
veikindunum að líklega væri hollt
fyrir bömin manns að sjá að foreldr-
arnir væru dauðlegir.
I lífí Gunnu í Danmörku skiptust
á, eins og hjá flestum, góðar og erfíð-
ar stundir, en sambýlisár hennar og
Villiams vora þó öragglega hennar
bestu. Þau áttu mörg sameiginleg
áhugamál og vora mjög samstiga í
öllu sínu lífí. Samband Villiams og
Jespers er líka eins og best verður á
kosið. Það var ómetanlegt fyrir alla
hennar aðstandendur hér heima að
sjá hve samtaka þeir vora í aðhlynn-
ingu Gunnu í hennar veikindum svo
og í því að takast á við gráa tilveruna
eftir andlát hennar.
Þegar ég hugsa um Gunnu er mér
efst í huga þakklæti. Fyrst og fremst
þakklæti fyrir að hafa átt hana fyrir
ómetanlegan vin sem alltaf var hægt
að leita til, og ennfremur þakklæti
fyrir að hafa fengið að sjá af hve
takmarkalausri hlýju og umhyggju
var að henni búið hennar síðustu
daga. Lífið er fátæklegra eftir að
hún dó.
Auja.
í Kennaraskólanum fyrir um það
bil tuttugu og fímm áram tók hópur
úr 2. bekk E til við að lesa minningar-
greinar úr íslendingþáttum Tímans.
Tilgangurinn var að komast nær því
hvert væri aðalinntakið í manngildis-
hugsjón okkar íslendinga. Að vera
drengur góður vóg þungt. Svo var
sagt um Bergþóra í Njálu og kemur
upp í hugann nú þegar sá fyrsti úr
hópnum okkar kveður þetta jarðlíf.
Guðrún Aðalsteinsdóttir bjó lengst
af í Danmörku. Eða frá 1973 til
dauðadags. Við skólasystkini hennar
fórum ekki svo til Kaupmannahafnar
að við litum ekki inn og þannig héld-
ust tengslin í þessi tuttugu ár. Ég
bjó þar ásamt fjölskyldu minni í sex
ár og naut þá vináttu þessarar skóla-
systur minnar. Hún gekk mér pínulít-
ið í móðurstað í stórborginni. Ég
minnist þess að hún tók á móti mér
með því að gefa mér gamla hjólið
sitt og lét bamasæti fylgja með svo
ég ætti hægt með að koma yngri
syni mínum á barnaheimilið. Sama
máli gegndi um fyrstu dönsku jólin
mín. Jóladagata! drengjanna minna,
listaverk með tuttugu og fjórum út-
saumuðum húsum, prýddi íbúðina frá
1. desember. Er fram liðu stundir
fundum við að vinátta okkar dýpk-
aði. Við þurftum ekki alltaf að færa
hlutina í orð. Við. vissum hvað leið.
Gunna var tuttugu og fímm ára
þegar hún eignaðist soninn Jesper.
Hún var mjög hamingjusöm í móður-
hlutverkinu og naut þess að vera með
drengnum. Þegar þau Erling, barns-
faðir hennar skildu eftir níu ára sam-
búð gekk hún í gegnum erfítt tíma-
bil. Þá kom sér vel að samband henn-
ar og drengsins var traust og að þau
voru góðir félagar. Það sótti á hana
heimþrá en hún var mikill húmoristi:
Þegar hún nefndi ísland og söknuð
sinn þá var það einna helst skafrenn-
ingurinn sem kom upp í hugann.
Hún lagði alla tið mikla rækt við
kennsluna, starfíð sem hún lengst af
stundaði. Hún sótti mörg námskeið
og bætti við sitt íslenska kennarapróf
til þess að standa sem best að vígi.
Ég minnist sendibréfa hennar frá
þessu tímabili og símhringinganna því
þetta var tíminn þegar Gunna varð
ástfangin í annað sinn. Hann hét
William Berg og þau voru samkennar-
ar. Áhugamál beggja vora bókmennt-
ir og saga. Þau áttu sumarbústað í
Svíþjóð og þar dvöldu þau í fríum.
Póstkort úr hjólreiðaferðalagi og ann-
að úr fuglaskoðunarferð finn ég í
skúffu. Danir eru ekki mikið fyrir
formlegheitin en þau tóku sig til og
giftu sig. Sumarið eftir lát hennar
komu William og Jesper til Islands.
Þau höfðu þijú ætlað að dvelja hjá
Bergrós og skoða landið. Bergrós,
móðir Gunnu, var fasti punkturinn í
lífí dóttur sinnar hér heima. Sú sem
bar kveðjur á milli landa og tengdi
hana hvað sterkast íslandi.
Við áttum saman yndisleg ár, sagði
William. Þau vora bara alltof fá.
Elsa Benjamínsdóttir.
Minning
Hólmfríður Einars-
dóttirfrá Mjóafirði
Fædd 23. maí 1912
Dáin 28. mars 1994
Hún amma okkar er dáin, hún
amma á Norðfírði eins og við kölluð-
um hana, jafnvel þó svo hún væri
flutt í Kópavoginn fyrir löngu. Bless-
uð sé minning hennar.
Amma Hólfríður var þessi dæmi-
gerða íslenska amma. Hjá henni vora
alltaf fullir kleinu- eða kökudunkar
frammi í skáp og á borðum var alís-
lenskur matur, soðning og vellingur,
eða flatbraut og flot.
Þó einungis séu sex ár á milli okk-
ar systranna eigum við okkar sterk-
ustu minningar um ömmu frá ólíkum
stöðum. Hóffý, sú elsta, man eftir
henni á Seyðisfírði og þó sérstaklega
á Djúpavogi, frá því hún var stelpa,
þegar daglegur samgangur var milli
heimilis okkar ög hennar. Við Olga
og Arna eigum hins vegar flestar
okkar minningar um hana frá Eski-
firði og Norðfirði. Amma kom alltaf
yfír á haustin og tók slátur með
mömmu, auk þess sem hún prjónaði
sokka á okkur öll, stagaði í leistana
frá því árinu áður eða gerði hvort
tveggja. Okkur fannst með ólíkindum
hvað hún var brosandi og gamansöm
þar sem hún stóð blóðug upp fyrir
olnboga eða dæsti vettlingalaus við
vaskinn í sjóðandi vatninu við vamba-
þvott.
Á kvöldin var svo spilað. Við vitum
það nú að allt sem við kunnum í spila-
mennsku lærðum við af henni og
kaplarnir sem hún lagði við eldhús-
borðið eru líka þeir einu sem við kunn-
um.
Henni var ýmislegt til lista lagt.
Hún amma Hólmfríður kenndi okkur
Olgu og Hóffy að dansa. Hún lét
okkur standa á ristunum á sér og
snerist svo með okkur í vals og polka.
Ef tónlistin sem íslenska Ríkisútvarp-
ið bauð upp á var henni ekki að skapi,
þá settist hún með nikkuna og spilaði
það sem betur hljómaði. Við stöndum
í þeirri trú að þannig muni margir í
fjölskyldunni eftir henni, brosandi
með nikkuna.
En amma var líka kröfuhörð og
ströng. Hún þrælaði okkur út við
pijónanám og þegar við vorum ung-
lingar var ekkert útivistarleyfí á
ömmu bæ. Við höfðum sko ekki mik-
ið við það að gera að vera úti á kvöld-
in — dagurinn var rétti tíminn til
þess. Ömu þótti þetta alltaf sérlega
óréttlátt og gerði mál úr, þótt árang-
urinn yrði enginn. Og alltaf fór hún
aftur í árlega haustheimsókn til
ömmu á Norðfirði.
Eftir að amma flutti í Kópavoginn
komum við sem dags- eða kvöldgest-
ir, einar sér eða saman. Þar réðu
nægjusemin og glaðværðin ríkjum.
Ef við vorum svo heppnar að systur
hans pabba vora líka í heimsókn,
komum við undantekningarlaust út-
grátnar af hlátri til baka. Amma naut
þess að taka á móti gestum, ekki
hvað síst þessum hláturmildu konum.
Hún fussaði yfír vitleysunni í þeim,
skellti sér á lær, en hló allra mest
og endurtók í sífellu „endaleysis ótta-
leg vitleysa er þetta í ykkur stelpur".
Árin færðust yfír, það hægðist á
og smám saman færðist fjarski í aug-
un á ömmu. Árin hennar á Sunnuhlíð
vora góð og þó að hún þekkti ekki
endilega alla sem til hennar komu
undir lokin skipti það ekki máli. Hún
var einhvem veginn stolt af sínu dags-
verki og við af henni.
Takk, elsku amma, fyrir allt sem
þú kenndir okkur og þann grann sem
þú tókst þátt í að leggja fyrir fram-
tíð okkar. Við munum lengi hlæja
vegna minninganna um gleðistund-
irnar og -hinna minnumst við með
þakklæti.
Þínar,
Arna, Olga Lísa og
Hólmfríður Garðarsdætur.
Minningar bamæskunnar era
óijúfanlegar minningum um ömmu
og afa. Flestar einhvem veginn tengd-
ar sumri og sól. Nú þegar amma er
dáin skjóta þessar minningar upp
kollinum, hver af annarri, og maður
fínnur fyrir söknuði. Söknuðurinn
felst í eftirsjá í því sem var. En sökn-
uðurinn er einnig blandaður léttleika.
Því eins er með vakandi sál í sofandi
líkama og sofandi sál í vakandi lík-
ama, hvorug er í hvíld. Léttleikinn
er yfír hvíldinni langþráðu.
Ég kveð þig amma mín.
brot
austfirðir
sumar
amma.
Djúpvogur
í aftanmjúkri slæðu.
hlátur
spil
amma.
NorðQörður
í beijabláma rökkri.
far þú
í mót þínu
eilífa sumri.
Þín Stína.
Þórður Kristinn
Jónsson — Minning
Fæddur 4. mars 1916
Dáinn 31. mars 1994
í dag kveðjum við elskulegan afa
okkar, en hann lést 31. mars sl. á
afmælisdegi okkar tvíburasystr-
anna. Afí var smiður og hafði smíð-
ar bæði sem atvinnu og áhugamál.
Ráku hann og Jonni sonur hans, sem
lést fyrir sex árum, verkstæði sam-
an á Selfossi í mörg ár.
Okkur þótti mjög vænt um afa
og minningin um hann er okkur
afar dýrmæt en söknuðurinn ólýs-
anlegur þegar hann nú er horfinn
úr þessum heimi. Sambandið við
hann og ömmu var sérstaklega náið.
Fyrstu árunum eyddum við systurn-
ar ásamt mömmu á heimili þeirra
og áttu þau stóran þátt í uppeldi
okkar.
Við fluttumst frá ömmu og afa
þegar pabbi kom heim frá námi, en
vorum þó hjá þeim hvenær sem
færi gafst og vorum oft með þeim
í útilegum á sumrin. Eftir að við
lukum gagnfræðaskóla fórum við í
frainhaldsskóla á Selfossi og bjugg-
um þá hjá þeiro í eiit ár. Eftir að
*
Jóhann Agúst Guðna-
son - Minningarorð
Fæddur 3. ágúst 1918
Dáinn 30. mars 1994
Elsku afi minn er dáinn.
Ótal góðar minningar um samvera-
stundir okkar hafa farið um huga
mér síðustu daga.
Afi minn og Sigurbjörg amma mín
ráku myndarlegt bú á bænum Streiti
í Breiðdal. Á nánast hverju sumri frá
því að ég man eftir mér fór ég með
foreldrum mínum í sveitina til afa og
ömmu. Það var mikið tilhlökkunarefni
að komast til þeirra, því að þar var
gott að vera, og þar leið mér vel.
Ég man að ég þekkti engan mann
skemmtilegri en afa minn. Glettnin
skein úr andliti hans og aldrei var
langt í stríðnina og hláturinn. Afi
minn var ákaflega kærleiksríkur og
með eindæmum barngóður maður
sem aldrei mátti neitt aumt sjá. Til
hans var gott að leita.
Þegar afi og amma komu til
Reykjavíkur að heimSækja okkur, var
gaman að lifa. Beðið var með andakt
úti á flugvelli eftir að vélin lenti með
þau innanborðs. Þá urðu miklir fagn-
aðarfundir. Þegar heirn var komið
hringdi ég í vinkonur mínar og boð-
aði þær í heimsókn, því afí var líka
vinur þeirra. Ég var ákaflega stolt
af því að eiga þennan skemmtilega
og góða afa. Seinna, þegar við voram
vaxnar úr grasi, spurði afi alltaf frétta
af þeim, því honum þótti enn vænt
um þær þó hann sæi þær sjaldan.
Nú síðustu ár hafa afi og amrna
dvalist nokkrar vikur á hverju sumri
á heilsuhæli Náttúralækningafélags
íslands í Hveragerði. Afí minn var
mikii félagsvera, og á heilsuhælinu
var hann ávallt að fínna þar sem fólk
var saman komið við spilamennsku
eða annað. Fólk laðaðist að þessum
káta og alúðlega manni. Þar eignað-
ist hann marga vini og kunningja.
Svo var það fyrir rétt rúmlega
tveimur árum að afí minn veiktist
alvarlega og náði hann aldrei fullri
heislu eftir það. Hann naut umönn-
unar elskulegrar ömmu minnar sem
aldrei var langt undan. Nú er þessari
baráttu lokið. Það er erfítt að kveðja
þennan góða mann, en afastelpa á
minningar sem aldrei verða máðar í
burtu. Kærleikur sá og umhyggja sem
þú alla tíð hefur sýnt mér, Þórami
bróður mínum og Skúla Þór syni
mínum, mun okkur aldrei gleymast.
Elsku amma mín. Þú hefur sýnt
aðdáunarvert æðraleysi og dugnað í
veikindum afa. Þér og móður minni
ásamt Hirti móðurbróður mínum
votta ég samúð mína.
Hanna María.
við fluttumst til Reykjavíkur fylgd-
ust þau með okkur í gegnum sím-
ann. Þegar farið var heim til pabba
og mömmu á Hvolsvöll var aldrei
rennt í gegn um Selfoss án þess að
kíkja við í Smáratúni, þó ekki væri
nema til að kasta kveðju og kossi.
Nú þegar afi Þórður er dáinn og
horfinn sjónum eftir erfið veikindi
sem hijáðu hann síðustu dagana
erum við þess fullviss að honum líð-
ur nú vel hjá Guði og hjá honum
Jonna syni sínum.
Minningin um afa mun lifa hjá
öllum sem hann þekktu, því þó hann
væri fastur fyrir var hann Ijúfmenni
sem naut virðingar allra sem honum
kynntust.
Elsku amma og mamma. Guð
varðveiti ykkur í sorg ykkar eins
og hann varðveitir Þórð afa.
Þórdís og María Kristín.