Morgunblaðið - 13.10.1994, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 13. OKTÓBER 1994 39
Gáfu Kvennadeild sogklukku
LIONSKLÚBBURINN Freyr færði sl. vor fæðingadeild kvennadeild-
ar Landspítalans nýja sogklukku og fylgihluti að gjöf. Gjöf sera
þessi er ómentanlegur styrkur fyrir starfsemi deildarinnar. Kvenna-
deild Landspítalans kann velunnurum sínum bestu þakkir, segir í
fréttatilkynningu. Myndin er tekin við afhendingu gjafarinnar á
fæðingadeild kvennadeildar Landspítalans.
Ráðstefna um vísindi og
heimsmyndina 1700-1850
FÉLAG um átjándu aldar fræði held-
ur ráðstefnu laugardaginn 15. októ-
ber sem ber heitið „Náttúruvísindi
og heimsmynd íslendinga 1700-
1850“. Ráðstefnan verður haldin í
stofu 101 í Odda, húsi Háskóla ís-
lands og hefst kl. 13.
Félag um átjándu aldar fræði var
stofnað í aprílmánuði sl. og er þetta
fyrsta samkoman sem það heldur.
Markmið félagsins er að efla og
kynna rannsóknir á sviði átjándu
aldar fræða og skyldra efna.
Eftirtaldir menn flytja erindi á
ráðstefnunni: Skúli Sigurðsson, vís-
indasagnfræðingur: Megindrættir í
almennri vísinda- pg tæknisögu
1700-1850; Leifur Á. Símonarson,
prófessor í jarðfræði: íslensk jarðvís-
indi frá Þórði Þorkelssyni Vídalín til
Sveins Pálssonar skoðuð í erlendu
samhengi; Einar H. Guðmundsson,
dósent í stjarneðlisfræði; Stefán
Björnsson, reiknimeistari; Sigurður
Steinþórsson, prófessor í jarðfræði:
Heimsmynd Jónasar Hallgrímssonar;
Hlöðver Ellertsson, bókmenntafræð-
ingur: Vísindamaður í Vík; Sveinn
Pálsson; Lára Magnúsardóttir, sagn-
fræðingur: Gagmýni íslenskra upp-
lýsingarmanna á hjátrú sem tengist
fyrirbærum náttúrunnar; sr. Gunnar
Kristjánsson: Sköpun og lífríki í Víd-
alínspostillu. Að erindunum loknum
flytja Leó Kristjánsson, fræðimaður
á Raunvísindastofnun Háskólans og
Loftur Guttormsson, prófessor við
Kennaraháskóla íslands, hugleiðing-
ar um efni þeirra. Síðan fara fram
almennar umræður. Ráðstefnustjóri
er Kári Bjarnason, handritavörður.
Öllum er heimill ókeypis aðgangur.
María Lovísa
heldur tísku-
sýningu
MARÍA Lovísa Ragnarsdóttir fata-
hönnuður heldur tískusýningu á
Kaffi Reykjavík fimmtudagskvöldið
13. október kl.
20.30 þar sem hún
sýnir vetrartískuna
’94-’95.
María Lovísa
hefur nýverið opn-
að verslun á Skóla-
vörðustíg 8 þar
sem fatnaðurinn
verður seldur eftir
sýninguna.
Á sýningunni verða einnig sýndir
skartgripir frá Láru gullsmið,
Skólavörðustíg 10. Sýnir hún nýja
línu af nælum og eyrnalokkum sem
hún kallar „leikur að formum, litum
og málmum“. Einnig sýnir hún
nýjustu vetrarlínuna af silfurskart-
gripum. Kynnt verður ilmvatnið
Givenchy frá Snyrtivöruverslun
Jósefmu, Laugavegi. Salurinn verð-
ur skreyttur af blómaversluninni
Undir stiganum, Borgarkringlunni.
Dúettinn Sigurður Dagbjartsson
og Kristján Óskarsson sér um tón-
list að lokinni tískusýningu. Allir
eru velkomnir.
H JOHN Brandström frá Gauta-
borg í Svíþjóð heldur námskeið
föstudagskvöldið
14. október um það
hvernig við getum á
enn áhrifaríkari
hátt útbreitt kristi-
legan boðskap.
Hann mun einnig
prédika og þjóna á
almennum sam-
komum laugardag-
inn 15. og sunnu-
daginn 16. október. Námskeiðið og
samkomurnar verða haldnar í hús-
næði Orðs Lífsins, Grensávegi 8.
Samstarf fyrir-
tækja í sjáv-
arútvegi
RÖGNVALDUR Jóhann Sæmunds-
son flytur opinberan fyrirlestur um
ritgerð sína til meistaraprófs í verk-
fræði fimmtudaginn 13. október kl.
17.15 í stofu 158 í VR-II, Hjarðar-
haga 2-6.
Ritgerðin fjallar um samstarf
vinnslufyrirtækja í sjávarútvegi og
möguleika þess til aukinnar hagræð-
ingar í íslenskum sjávarútvegi, með
sérstakri áherslu á samstarf Isfélags
Vestmannaeyja hf. og Vinnslustöðv-
arinnar hf.
Gerð er grein fyrir eðli fram-
leiðslufyrirtækja og samstarfs þeirra
á milli. Fjallað er ítarlega um upp-
byggingu samstarfs og forsendur
þess að árangur í samstarfi sé í
samræmi við væntingar. Aðferða-
fræði stefnumótunar og aðgerðar-
greiningar er könnuð sérstaklega og
hvernig hún megi nýtast við upp-
byggingu samstarfs og í lokin er
henni beitt til þess að koma fram
með hugmyndir um samstarf á milli
ísfélags Vestmannaeyja hf. og
Vinnslustöðvarinnar hf.
Fundur um
veiðar í Bar-
entshafi
ORATOR, félag laganema við Há-
skóla íslands efnir^ í dag til fræða-
fundar um veiðar Islendinga í Bar-
entshafi. Fundurinn hefst klukkan
12:15 í stofu 102 í Lögbergi og er
öllum opinn.
Framsögu á fundinum hefur dr.
Gunnar G. Schram, sem verið hefur
einn helsti sérfræðingur í íslendinga
í hafréttarmálum um árabil. Hann
fjallar um þær réttarheimildir, sem
gilda á þessu sviði og um réttarstöðu
Islands.
• •
Orðugleikar
grunnskóla-
barna
FÉLAGS- og tilfinningalegir örðug-
leikar grunnskólabarna er heiti ráð-
stefnu sem Félag íslenskra sérkenn-
ara stendur fyrir laugardaginn 15.
október nk. Aðalfyrirlesari ráðstefn-
unnar er Teije Ogden, sérkennslu-
fræðingur frá Noregi.
Meðal annarra fyrirlesara eru
Guðrún Kristinsdóttir, félagsráð-
gjafi, sem segir frá nýlegri rannsókn
sinni á líðan barna í grunnskólum,
Matthías Christiansen fjallar um
sjónarmið foreldra og Guðrún Ebba
Olafsdóttir, varaformaður KÍ, ræðir
um viðbrögð skólans og réttarstöðu
kennarans. Aðrir sem fjalla um skó-
laúrræði og stöðu mála hér á landi
eru Linda Udengaard, sérkennari,
Drífa Kristjánsdóttir, forstöðumaður
á meðferðarheimili unglinga á Torfa-
stöðum, og Erla Kristjánsdóttir,
skólastjóri. Að lokum munu allir fyr-
irlesarar svara fyrirspurnum úr sal.
Margir halda fram að félags- og
tilfinningalegir erfiðleikar nemenda
séu vaxandi vandamál í grunnskólum
og hjá sífellt yngri nemendum. Stór
hluti af tíma kennarans fer í að fást
við slík mál og foreldrar og aðrir
hafa áhyggjur af auknu ofbeldi með-
al bama og ungmenna. Merki um
áhuga á þessum málum er mikil að-
sókn á ráðstefnuna en tæplega tvö
hundruð manns hafa tilkynnt þátt-
töku sína.
Terje Ogden heldur fyrirlestur á
föstudegi og er talið að þann fræðslu-
fund sæki ríflega eitt hundrað sér-
kennarar víðsvegar að af landinu.
Fyrsta mynda-
kvöld Ferðafé-
lagsins í vetur
FYRSTA myndakvöld Ferðafélags
íslands í vetur verður í kvöld,
fimmtudagskvöid, í Fóstbræðra-
heimilinu Langholtsvegi 119-111 og
hefst það kl. 20.30.
Guðmundur Hjartarson kynnir og
sýnir myndir úr árbókaferðinni vin-
sælu á Hornstrandir „Ystu strandir
noraðn Djúps“ 7.-14. júlí, Gerður
Jensdóttir sýnir myndir úr sumar-
leyfisferð um undraheim Esjufjalla í
Vatnajökli 22.-26. júní og úr febrú-
arferð í Tindfjöll, sýndar verða mynd-
ir Ingólfs Guðmundssonar frá 40 ára
afmælishátíð Skagfjörðsskála 1.
október sl. og síðast en ekki síst
sýnir Steindór Hálfdánarson frá
gönguferð um fjalllendi í Mið-Evrópu
í Ölpunum. Dregið verður í ferða-
happdrætti Esjugönguársins. Kaffi-
veitingar félagsmanna verða í hléi.
Iðnnemar ein-
beita sér að að-
stöðu fyrir
fatlaða
SAMBANDSSTJÓRN Iðnnemasam-
bands íslands hefur ákveðið í tilefni
af 50 ára afmæli INSÍ að einbeita
sér fyrir bættum náms- og starfsskil-
yrðum fatlaðra iðnnema.
í fréttatilkynningu segir m.a.:
„Handverk liggur vel við fjölda fatl-
aðra og með tilhlýðilegum félagsleg-
um aðgerðum er hægt að skapa
fjölda fatlaðra full verkefni í samfé-
laginu. Iðnnemar verða hvattir til að
kynna sér stöðu og möguleika fatl-
aðra í sínu umhverfi, málefni fatl-
aðra verða sett á oddinn í opinberri
umræðu og starfsnefndum þar sem
iðnnemahreyfingin á fulltrúa. Stefnt
verður að því að næsta verkefni Fé-
lagsíbúða iðnnema verði Iðnnemaset-
ur í nánasta umhverfi Iðnskólans
með sambýli fatlaðra og ófatlaðra
þar sem sérhannaðar vistaverur
verða fyrir fatlaða einstaklinga. Til
að ná fram þessum markmiðum mun
iðnnemahreyfingin m.a. leita eftir
samstarfi við Öryrkjabandalag Is-
lands og önnur samtök fatlaðra sem
áhuga hafa á samstarfi við lðnnema-
samband íslands við að vinna að
hagsmunum fatlaðra iðnnema."
Frá opnun NORDJUNEX 94.
NORDJUNEX 94
FRIMERKI
KJARVALSSTAÐIR
Skemmtileg frímerkja-
sýning 16.-19. sept. sl.
DAGANA 16. til 19. sept. sl.
var haldin á Kjarvalsstöðum
fyrsta frímerkjasýning unglinga
hér á landi, NORDJUNEX 94, en
það er sameiginlegt heiti slíkra
unglingasýninga á Norðurlönd-
um, enda eru þátttakendur frá
þeim öllum, og svo var einnig að
þessu sinni. Sýningin var tengd
50 ára afmæli lýðveldisins. Dóm-
nefnd skipuðu Bengt Bengtsson,
Svíþjóð, en hann var jafnframt
foiTnaður hennar, Gunnar Los-
hamn, Noregi, Harry Swanljung,
Finnlandi, og Soren Juhl Hansen,
Danmörku. Af hálfu íslands skip-
uðu dómnefndina Jón Aðalsteinn
Jónsson, Ólafur N. Elíasson og
Sigurður R. Pétursson, en hann
var jafnframt formaður sýningar-
nefndar. Á þessari sýningu var í
fyrsta skipti á norrænni frí-
merkjasýningu farið eftir þeim
breytingum á sérreglum, sem
voru ákveðnar árið 1992 af Al-
þjóðasamtökum frímerkjasafn-
ara. Er þar um að ræða auknar
kröfur um úrvinnslu efnis og
þekkingar á því.
Sýningarefni var skipt í flokka
eftir aldri unglinga. I A fiokki
voru unglingar að 15 ára aldri, í
B flokki 16 og 17 ára, í C flokki
18 og 19 ára og í D flokki 20 og
21 árs unglingar. Því er fljótsvar-
að af minni hálfu, að hér mátti
sjá margvíslegt efni og ótrúlega
gott, ekki sízt, þegar tekið er til-
lit til aldurs sýnenda. Er ljóst, að
þeir unglingar, sem taka þátt í
sýningum, taka flestir hlutina al-
varlega og leggja sig í líma við
að vanda bæði efni og frágang.
Að sjálfsögðu njóta margir þeirra
góðra leiðbeininga reyndra frí-
merkjasafnara, sem stjórna ungl-
ingaklúbbum, en sú starfsemi
virðist komin vel á veg á öðrum
Norðurlöndum. Hér á landi erum
við einnig farin að sjá árangur
af slíku starfi í nokkrum góðum
unglingasöfnum, sem eru jafnvel
orðin gjaldgeng utan landstein-
anna. Því miður tókst svo slysa-
lega til að þessu sinni, að nokkur
beztu unglingasöfn okkar lentu á
j,vergangi“, ef svo má segja, milli
Islands og Kóreu og komust
hvorki á sýningu þar austur frá
né hér heima. Virðist svo sem
erfitt sé að treysta samgönguleið-
um, jafnvel á þeirri miklu öld
hraðans, sem við búum við. Verð-
ur áreiðanlega að athuga þau mál
rækilega og búa enn betur um
hnútana en hingað til, þegar
senda á söfn í fjarlægar álfur.
Sýning unglinganna var í vest-
ursal Kjarvalsstaða. Mikill meiri
hluti safna þeirra voru svonefnd
mótífsöfn, enda hefur sú söfnun
færzt mjög í vöxt á síðustu árum
og áratugum. Er það að vonum,
því að tiltölulega auðvelt er að ná
í efni í slík söfn, og svo þarf það
ekki alltaf að kosta mikla fjár-
muni. Hæstu verðlaun NORDJ-
UNEX 94 hlaut Staffan Ferdén
frá Svíþjóð, 87 stig og stórt gyllt
silfur, fyrir safn, sem nefnist
Standandi ljón og Gústaf konung-
ur fimmti, andlit og vangi. Að
auki fékk hann heiðursverðlaun
frá LÍF, fallegan silfurbakka.
Hann var í flokki 18-19 ára. Fjór-
ir unglingar, tveir frá Noregi og
tveir frá Svíþjóð, fengu gyllt silfur
fyrir söfn sín og þrír þeirra einnig
sérverðlaun. Safn eins þeirra, sem
var í A fiokki, vakti sérstaka at-
hygli, en það kallast Klassískt
England til 1935. í þessum hópi
var það mótífsafn, sem fékk
hæstu verðlaun eða 80 stig og
enn fremur sérverðlaun. Nefnist
það Villt dýr af kattarætt og er
í eigu Lindu Andresson frá Sví-
þjóð. Alveg á hæla þessum söfnur-
um kom svo unglingur frá okkur,
Guðni Fr. Árnason, með 79 stig
og stórt silfur og að auki sérverð-
laun frá íslenzkum mótífsöfnur-
um. Safnið nefnist Kristófer Kól-
umbus og fundur Ameríku. Er
þetta verulega skemmtilegt safn
og ljóst, að Guðni leggur mikla
alúð við söfnun sína. Áf öðrum
unglingum okkar er það að segja,
að Gísli Geir Harðarson og Kári
Sigurðsson fengu siifrað brons,
annars vegar fyrir safnið Tón-
skáld tveggja tímabila í Evrópu
og hins vegar safnið Merkir Is-
lendingar. Vafalaust guldu þessi
söfn - sem og mörg önnur -
hertra dómreglna, svo sem áður
getur. Enginn vafi er hins vegar
á því, að unglingar okkar eiga
eftir að sækja í sig veðrið, en það
kostar að sjálfsögðu ákveðna ög-
un um efnisval og framsetningu
þess. Nú er það svo, að 10 íslenzk
unglingasöfn verða á NORDIU
94 í Árósum í Danmörku dagana
21.-23. okt. Verður fróðlegt að
fylgjast með árangri þeirra þar.
Þá verða og þar á meðal þau þrjú
ágætu söfn, sem náðu ekki hingað
heim í tæka tíð fyrir NORDJ-
UNEX 94.
Eins og um mörg undanfarin
ár fór spurningakeppni norrænna
unglingaliða um frímerki fram á
sýningunni. Var spurt um elg á
frímerkjum. Unnu unglingar okk-
ar þessa keppni með yfirburðum
eða 26 stigum af 30 mögulegum
og urðu þvi Norðurlandameistarar
í annað skipti í röð. Næstir urðu
sænskir unglingar með 22 stig og
Danir í þriðja sæti með 20 stig.
Finnar fengu 18 stig og Norðmenn
ráku lestina með 10 stig. Þeir, sem
kepptu fyrir hönd íslands, voru
Björgvin Ingi Ólafsson, en hann
var einnig í liðinu í fyrra, Ólafur
Kjartansson og Steinar Örn Frið-
þórsson. Liðstjóri var Kjartan þór
Þórðarson. Er full ástæða til að
senda þeim beztu hamingjuóskir
með þennan glæsiiega árangur.
En það var margt fleira að sjá
á NORDJUNEX 94 en unglinga-
söfnin. í austursal Kjarvalsstaða
var komið fyrir sérsýningu, sem
skiptist í ýmsar undirdeildir. Sagt
verður frá ýmsu því, sem þar bar
fyrir augu, í næsta þætti.
NORDIA 94.
Rétt er að vekja hér að lokum
athygli frímerkjasafnara á því,
að dagana 21.-23. okt. fer fram
hin árlega samnorræna frímerkja-
sýning, sem hefur fengið sameig
inlegt heiti NORDIA. Verður hún
í Árósum í Danmörku, og er það
í fyrsta skipti, sem danskir safn-
arar sjá um þessa sýningu. Héðan
fara óvenjumörg söfn á sýninguna
eða alls 16 og að auki verða nokk
ur rit í bókmenntadeild hennar.
Væntanlega gefst kostur á að
segja eitthvað frá NORDIU 94
þegar hún verður um garð gengin
Jón Aðalsteinn Jónsson