Morgunblaðið - 09.11.1994, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 9. NÓVEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ráðuneyti segir hefð fyrir að
bjóða fyrri eiganda eign til kaups
FJARMALARAÐUNEYTIÐ hefur
sent frá sér greinargerð um söluna
á fiskiskipinu Geir goða, en skipið
var selt fyrri eigendum sínum, Mið-
nesi hf., án auglýsingar í stað þess
að selja það hæstbjóðanda á upp-
boði. I greinargerðinni segir að við-
skiptahættir af þessu tagi hafí lengi
tíðkazt. Með samningi við Miðnes
fái ríkissjóður kröfur sínar greiddar
að fuliu og komist skaðlaus frá
þessu innheimtumáli, en ríkið eign-
aðist skipið vegna vanskila opin-
berra gjalda. Ráðuneytið segir að
ríkið hafi fengið í sinn hlut „trygg-
ari greiðslur en venja er við sölu á
eignum."
í greinargerðinni segir að það,
sem hafi skipt ríkissjóð mestu máli
eftir að hann eignaðist Geir goða á
uppboði, hafi verið að tryggja kröf-
ur sínar, enda um innheimtumál að
ræða. „Það hefur lengi verið tíðkað
þegar eign er seld á uppboði að
leitast við að gefa fyrri eiganda
kost á að kaupa hana aftur, verði
slíkt ríkissjóði að skaðlausu. Telja
verður mun á því hvort eign sem
keypt er á uppboði er ráðstafað til
fyrri eiganda án auglýsingar eða
til alls óskylds aðila,“ segir þar.
Tryggar greiðslur
Jafnframt kemur fram að í leigu-
samningi, sem gerður var við Mið-
nes hf., fyrri eiganda Geirs goða,
hafí verið gert ráð fyrir að leigan
gengi upp í verð skipsins, ef semd-
ist um það að fyrirtækið keypti það
aftur. Beðið hafi verið eftir því að
Miðnes gengi frá viðskiptum sínum
við Keflavíkurbæ, en út úr þeim
átti m.a. að koma skuldabréf, sem
nýta átti sem greiðslu upp í kaupin
á skipinu. Samningaviðræðumar
hafí tekið lengri tími en ætlað var.
Greiðslur þær, sem síðan hafi
samizt um milli Miðness hf. og ríkis-
sjóðs hljóti að teljast afar tryggar.
„Ríkissjóður fékk frá Miðnesi
skuldabréf, útgefíð af Bæjarsjóði
Keflavíkur, Njarðvíkur og Hafna
að fjárhæð rúmlega 80 m.kr., 20
m.kr. skuldabréf með 1. veðrétti í
Geir goða og kvóta hans, auk um
6 m.kr. útborgunar sem þegar hef-
ur verið greidd. Það sem ríkið fékk
því í raun eru tryggar greiðslur upp
á 106 m.kr.,“ segir í plagginu.
í greinargerðinni segir að þetta
verð sé ekki undir sannvirði .seldra
eigna. Aætlað markaðsvirði eign-
arkvóta Geirs goða sé um 70 m.kr.
og fýrir sölu og úreldingu skipsins
megi hugsanlega fá 20-25 milljónir.
„Þess má geta að meðan á samn-
ingaviðræðum við Miðnes stóð, fékk
ríkissjóður annað tilboð í skip og
aflakvóta að fjárhæð 78 m.kr.,“
segir fjármálaráðuneytið.
Samkeppnisstofnun
Undirboð
á kart-
öflumí
athugun
LANDBÚNAÐARRÁÐUNEYTIÐ
hefur óskað eftir áliti Samkeppnis-
stofnunar á því hvaða úrræði það
hefur til að stöðva það sem ráðu-
neytið nefnir óheilbrigða við-
skiptahætti á kartöflumarkaðnum.
Vísað er til verðstríðs og undir-
boða á þessum markaði eins og
hann ræddi um á Alþingi í fyrra-
dag.
Páll Ásgrímsson, yfirlögfræð-
ingur Samkeppnisstofnunar, segir
að málið sé í skoðun í víðara sam-
hengi. Áður hafí komið upp ásak-
anir um að verslanir væru að selja
vörur undir innkaups- eða fram-
leiðsluverði. Hann segir að slíkt
sé ekki fyrirfram bannað í sam-
keppnislögunum en gæti hugsan-
lega fallið undir eftirlit með sam-
keppnishömlum þegar markaðs-
ráðandi fyrirtæki eigi í hlut.
Hagkaup-Bónusmálið
stefnumarkandi
Stofnunin hefur hafíð uin-
fangsmikla athugun á þessu sviði,
í framhaldi af ósk Félags dagvöru-
kaupmanna um könnun á því hvort
fyrirtækin Hagkaup og Bónus
njóti óeðlilega hagstæðra kjara hjá
innflytjendum og heildsölum um-
fram það sem mismunur í magni
gefur tilefni til. Páll telur að niður-
staða þess máls geti markað
stefnu samkeppnisyfírvalda í öðr-
um sambærilegum málum.
Morgunblaðið/Kristinn
Unniðafkappi
FRAMKVÆMDIR eru enn í fullum gangi þó kom- lausu veðri áfram fram eftir vikunni sunnan-
ið sé fram á vetur, enda hefur veðráttan sunnan- lands, en líkur eru á vægu frosti norðanlands.
lands ekki gefíð tilefni til annars. Spáð er frost- Myndin var tekin í grennd við Kringluna I gær.
Formaður Alþýðubandalagsins um tillögugerð flokksins fyrir næstu ríkisstjórnarmyndun
Valkostir sem
loka engum leiðum
>»
Olafur Ragnar Grímsson segist ekki
óttast að tillögugerð miðstjómar Alþýðu-
bandalagsins um b>jörgiinaraðgerðir nýrrar
ríkisstjómar loki neinum leiðum í möffli-
legu stjómarsamstarfífiokksins. Ómar
Friðriksson kynnti sér aðgerðalista
alþýðubandalagsmanna.
ÐSTJÓRN Alþýðubanda-
lagsins samþykkti tillög-
ur í húsnæðismálum,
skattamálum og launamálum á
aðalfundi sínum um seinustu helgi,
sem forystumenn flokksins segja
að verði upplegg í kosningabaráttu
flokksins og aðgerðalisti sem
flokkurinn hyggst koma með að
viðræðuborði um myndun nýrrar
ríkisstjómar. Alþýðubandalags-
menn nefna tillögugerð sína
Björgunaraðgerðir nýrrar ríkis-
stjómar. Áhersla er lögð á að þær
verði samstilltar og verði hrundið
í framkvæmd á fyrstu vikum og
mánuðum nýrrar ríkisstjórnar.
Megináhersla er lögð á aðgerðir
til að afstýra neyðarástandi í hús-
næðismálum. Ólafur Ragnar
Grímsson, formaður flokksins,
segir að ástandið sé orðið slíkt að
húsnæðismálin standi fremst í for-
gangsröð björgunaraðgerðanna.
Alþýðubandalagsmenn vilja að
verulegum fjármunum verði varið
til sérstaks björgunarsjóðs hús-
næðismála til að takast á við gjald-
þrotavandann í húsnæðismálum
heimiIannáT sem m.a. veiti
greiðsluerfiðleikalán og annist
lánalengingar.
Jafnhliða þessu á að gera sér-
stakt átak til að byggja eða kaupa
2.000-3.000 leiguíbúðir um allt
land á næstu fímm árum. Einnig
verði sjálfvirk tengsl
launa og lánskjara af-
numin.
Á miðstjórnarfundin-
um voru samþykktar til-
lögur sem eiga að miða
að jafnrétti í skattamálum sem
hrinda á í framkvæmd á fyrsta
starfsári nýrrar ríkisstjórnar. Þar
verði fluttir til 5-7 milljarðar kr.
í fyrsta áfanga frá „fjármagnseig-
endum, hátekjufólki og gróðafyrir-
tækjum, til lágtekjufólks og mið-
tekjuhópa," eins og segir í sam-
þykktinni. Tillögurnar eru þó ekki
lagðar fram útfærðar í einstökum
atriðum, þar sem hugsunin mun
vera sú að einstök atriði geti
breyst innan heildarrammans um
tilfærslu í skattakerfínu.
„Við setjum ákveðin mörk fyrir
aðgerðir í skattamálum sem á að
framkvæma til tekju-
jöfnunar og einstakar
breytingar eru innan
þessara 5-7 milljarða
marka. Við viljum ekki
fara í yfirboð og setja
fram óábyrgar tillögur sem ekki
er hægt að standa við, heldur setj-
um fram skýran ramma og bjóðum
upp á fímm valkosti innan hans,“
segir Ólafur Ragnar. Skattatillög-
urnar eru eftirfarandi:
1. Hækkun skattleysismarka í
áföngum. 2. Afnám tvísköttunar
á lífeyrisgreiðslum. 3. Útborgaðan
persónuafslátt til fólks með laun
undir skattleysismörkum. 4. Milli-
færanlegan persónuafslátt ung-
linga 16-20 ára í námi ef fjöl-
skyldutekjur eru undir meðallagi.
5. Ný jöfnunarákvæði um vaxta-
bætur, húsaleigubætur og bama-
bætur.
Þessar tilfærslur í skattakerfinu
á að fjármagna með eftirfarandi
aðgerðum: 1. Skattlagningu fjár-
magnstekna eins og annarra tekna
þannig að samræmi verði í skatt-
lagningu fjármagnstekna, launa
og arðgreiðslna á hlutafé. 2. Sér-
stökum stighækkandi hátekju-
skatti á fjölskyldutekjur yfír
350/400 þús. kr. á mánuði. 3.
Nýju þrepi í tekjuskatti fyrirtækja
þegar hreinn hagnaður fer yfír
ákveðin mörk á sama tíma og fyr-
irtæki fái viðurkenndan frádrátt
vegna nýsköpunar- og þróunar-
verkefna. 4. Breyttum reglum sem
þrengja notkun rekstrartaps fyrir-
tækja sem keypt hafa tapfyrir-
tæki. 5. Nýjum tímabundnum
tekjutengdum stóreignaskatti.
I kjölfar þessara aðgerða á að
íjármagna skattastefnuna með
aðgerðum gegn skattsvikum og
endurskoðun á skattkerfínu, m.a.
verði komið upp sérþjálfuðum eft-
irlitssveitum, viðurlög vegna
stærri skattsvika verði hert og
sett verði lagaákvæði um lág-
marksrefsingar fyrir skattsvik.
Ólafur var spurður hvort flokk-
urinn væri ekki að þrengja mögu-
leika sína til stjómarsamstarfs
með skattatillögum af þessu tagi.
„Það má hafa þá afstöðu, að flokk-
ar eigi að hafa allt opið og geti
þess vegna gert hvað sem er á
tækifærissinnaðan hátt eða þá,
eins og sumir stjórn-
málaflokkar gerðu fyrir
seinustu kosningar,' að
lofa einhverju sem þeir
ætla sér ekki að standa
við. Við vildum ekki
fara þá leið heldur lýsa alveg skýrt
í kosningunum hvaða áherslum við
vildum beijast fyrir og við erum
sannfærðir um það, eftir víðtækar
viðræður við fjölmarga í forystu-
sveit Iaunafólks á íslandi, að sam-
stilltar aðgerðir í skattamálum,
húsnæðismálum og launamálum
eru eina aðferðin til að tryggja
hér áframhaldandi stöðugleika og
frið um uppbyggingu atvinnulífs-
ins,“ sagði hann.
Ölafur Ragnar benti einnig á
að einstaka atriði í tillögugerð
flokksins í skattamálum nytu
stuðnings þingmanna úr öðrum
flokkum, m.a. ætti tillaga um af-
nám tvísköttunar af lífeyris-
greiðslum stuðning í þingliði sjálf-
stæðismanna. „Við óttumst ekki
með neinum hætti að þetta pró-
gramm loki leiðum, heldur er þetta
fyrst og fremst sett fram til þess
að fyrir fram liggi ljóst fyrir hvað
það er sem við leggjum áherslu
á,“ sagði hann.
Þriðji þátturinn í tillögugerð
flokksins fjallar um mótun nýs
launakerfís með víðtæku samráði
við launþegasamtök og atvinnu-
rekendur. Meginþættir hennar eru
m.a. að sett verði lög um afkomu-
tryggingu og lægstu laun verði
hækkuð verulega, komið verði á
einföldu og samræmdu launakerfí
og launamunur byggist eingöngu
á tilvísun til vinnuframlags, hæfni
og ábyrgðar, fylgt verði ákvæðum
um launajafnrétti kynjanna, fríð-
indi, hlunnindi, aukagreiðslur og
sporslur verði aflagðar en í staðinn
komi gagnsætt, formlegt og opin-
bert launakerfi, bæði hjá hinu
opinbera og hjá einka-
fyrirtækjpm og sett
verði hámark á laun
bankastjóra, forstjóra,
ráðuneytisstjóra og
annarra stjórnenda op-
inberra stofnaná. Ólafur Ragnar
sagði að með síðasttöldu tillögunni
væri að því stefnt að stemma stigu
við stjórnlausu og galopnu kerfí
sem ríkt hefði til þessa og að sett
verði hámark á laun, sem allar
stofnanir verði að búa við.
Stighækk-
andi hátekju-
skattur
Tekjutengdur
stóreigna-
skattur
|
i
1
1
\