Morgunblaðið - 07.12.1994, Blaðsíða 1
72 SIÐUR B/C/D
STOFNAÐ 1913
Niðurstöður leiðtogafundar RÖSE í Búdapest valda vonbrigðum
280. TBL. 82. ARG.
MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 1994
PRENTSMIÐJA MÖRGUNBLAÐSINS
Sendiherra Bosníu fordæmir um-
heiminn fyrir að bregðast landinu
Bretland
Skatta-
hækkun
hafnað
London. Reuter.
STJÓRN Johns Majors, forsætisráð-
herra Bretlands, beið auðmýkjandi
ósigur í atkvæðagreiðslu á þinginu
um áform hennar um að hækka
skatta á gas og rafmagn til heimila
í gærkvöldi.
Litið var á atkvæðagreiðsluna sem
prófstein á það hvort John Major
gæti haft taumhald á þingliði íhalds-
manna, sem einkennst hefur af mik-
illi óeiningu.
’Aformin mæltust illa fyrir meðal
fátækra og þeim var hafnað á þing-
inu með 319 atkvæðum gegn 311.
Sjö þingmenn íhaldsflokksins
greiddu atkvæði gegn áformunum
eða sátu hjá þótt Kenneth Clarke
fjármálaráðherra hefði boðist til þess
á síðustu stundu að bæta fátæku
fólki og ellilífeyrisþegum skatta-
hækkunina upp.
Yiðræður Dúdajevs og Gratsjovs
Utiloka hern-
að í Tsjetsjníju
Ordzhoníkídzevskoje. Reuter.
DZHOKHAR Dúdajev, leiðtogi
Tsjetsjníju, og Pavel Gratsjov, vam-
armálaráðherra Rússlands, komu
saman í gær og voru sammála um
að hervaldi yrði ekki beitt til að leysa
deiluna um Tsjetsjníju, sem hefur
lýst yfír sjálfstæði frá Rússlandi.
„Deilan verður ekki leyst með
hernaði," sögðu Dúdajev og
Gratsjov eftir rúmlega klukkustund-
ar fund í bænum Ordzhon-
íkídzevskoje í Ingúshetíu, nágranna-
héraði Tsjetsjníju.
/níerfax-fréttastofan hafði áður
eftir Dúdajev að á fundinum gæfist
„síðasta tækifærið til að afstýra
stríði“ við Rússa.
Þetta er í fyrsta sinn sem hátt-
settur embættismaður frá Rússlandi
ræðir við Dúdajev frá sjálfstæðisyf-
irlýsingu Tsjetsjena árið 1991.
Rússneska fréttastofan Itar-
Tass hafði eftir Gratsjov að þeir
hefðu leyst deilu um 20 rússneska
hermenn. sem her Dúdajevs tók til
fanga í misheppnaðri árás á Grosní,
höfuðstað Tsjetsjníju, fyrir tíu dög-
um. Áður hafði Dúdajev léð máls
á að sleppa öllum rússnesku her-
mönnunum 70 sem teknir voru til
fanga.
Krefjast kosninga
Dúdajev féllst á viðræður við
rússneska ráðamenn „á jafnréttis-
grundvelli“ en sagði ekki koma til
greina að ræða við leiðtoga Bráða-
birgðaráðsins, sem hefur reynt að
steypa honum og nýtur stuðnings
rússnesku stjórnarinnar.
Áður hafði Gratsjov rætt við
Umar Avtúrkhanov, leiðtoga Bráða-
birgðaráðsins, sem sagði honum að
ráðið væri reiðubúið að leggja niður
vopn ef boðað yrði til kosninga í
Tsjetsjníju.
Búdapest. Reuter.
LEIÐTOGAFUNDI 53 aðildarríkja Ráðstefnunar um öryggi og samvinnu
í Evrópu (RÖSE) lauk í gær í Búdapest án þess að samkomulag næðist
um yfirlýsingu vegna Bosníustríðsins. Rússar beittu neitunarvaldi til að
leggja áherslu á kröfu sína um að Serbíu/Svartfjallalandi yrði umbunað
fyrir að hætta að styðja Bosníu-Serba með vopnum. Sendiherra Bosníu-
stjórnar fordæmdi umheiminn fyrir að bregðast landi sínu og Helmut
Kohl, kanslari Þýskalands, reyndi ákaft að telja starfsbræður sína á að
hvetja a.m.k. til vopnahlés í Bihac-borg.
Reuter
SEX ára gamall drengur heldur á riffli í Grozní, höfuðstað
Tsjetsjníju. Aðspurður kvaðst hann ætla að nota byssuna gegn
rússneskum hermönnum ef þeir gerðu innrás í héraðið.
„Það sem hér er að gerast veldur
mér miklum áhyggjum. I aðeins 300
kílómetra fjarlægð eru þúsundir
manna að deyja úr hungri," sagði
Kohl kanslari. „Ég vil ekki fara
heim og svara þeim sem spyrja:
Hvað gerðuð þið fyrir Bihac?“
Bretar og Frakkar hafa að und-
anförnu deilt hart við Bandaríkja-
menn, sem vilja að loftárásir á
Bosníu-Serba verði hertar, en í gær
stóðu ríkin þrjú saman um að
mæla með því að reynt yrði að
koma á friðarsamningum. Rússar
leggja áherslu á að viðskiptaþving-
unum gegn Serbíu/Svartfjallalandi
verði aflétt og Slobodan Milosevic
Serbíuforseti muni þá þrýsta á þjóð-
bræður sína í Bosníu um að þeir
samþykki friðartillögur SÞ.
Gefist upp fyrir ofbeldi
Stríðið í Bosníu er blóðugustu
átök sem orðið hafa í Evrópu frá
lokum síðari heimsstyijaldar árið
1945. Stjórnvöld í Sarajevo vildu
að árásir Bosníu-Serba, sem ráða
nú yfir um 70% landsins, á Bihac
yrðu harðlega fordæmdar. Þögn
ríkti í fundarsalnum er sendiherra
Sarajevostjórnarinnar, Mahir
Hadjimetovic, sagði ríki heims hafa
gefist upp fyrir ofbeldisseggjum og
sætt sig við að Bosníu yrði sundr-
að. Serbar og Svartfellingar hafa
ekki fengið aðild að RÖSE.
Davíð Oddsson forsætisráðherra
sagði í ávarpi sinu á fundinum að
samstarf þjóða Evrópu við Norður-
Ameríku væri mikilvæg forsenda
friðar í álfunni.
Búist var við því að fundur utan-
ríkisráðherra samtaka islamskra
ríkja, sem haldinn er í Genf, myndi
hvetja til þess að herflugvélar NÁTÓ
gerðu loftárásir á eldflaugastöðvar
Serba í Bosníu og jafnframt að
gæslulið SÞ yrði styrkt með herliði
frá islömskum ríkjum ef Bretar og
Frakkar kölluðu menn sína heim.
■ Vilja umbuna Serbíu/18
Reuter
SENDIHERRA Bosníu, Mahir Hadjimetovic (t.v.), ræðir við
Helmut Kohl, kanslara Þýskalands, eftir að hafa krafist þess
að RÖSE fordæmdi árásir Serba á Bihac i Bosníu harðlega.
Bentsen seffir af sér
Washington. Reuter. ^ ■■ J
BILL Clinton, forseti Bandaríkj-
anna, tilkynnti í gær að Lloyd
Bentsen hefði sagt af sér sem fjár-
málaráðherra frá 22. þessa
mánaðar og Robert Rubin, efna-
hagsráðgjafi forsetans, yrði til-
nefndur í embættið. Afsögnin er
talin mikið áfall fyrir Clinton og
gæti torveldað honum að ná góðu
samstarfi við nýja þingið þar sem
repúblikanar eru í meirihluta.
Bentsen, sem er 73 ára og fyrr-
verandi öldungadeildarþingmaður
frá Texas, nýtuV virðingar meðal
repúblikana jafnt sem demókrata.
Hann hyggst nú hefja störf hjá
einkafyrirtæki í Texas.
Roberí Rubin er fyrrverandi
framkvæmdastjóri fjármálafyrir-
tækis í New York og er formaður
í efnahagsráði Bandaríkjaforseta.
Rubin, sem er 56 ára, er miðjumað-
ur eins og Bentsen og þykir hafa
staðið sig vel í að samhæfa efna-
hagsstefnu stjórnarinnar.
Fréttaskýrendur sögðu hins
vegar að Roberí Rubin hefði ekki
pólitíska hæfileika Bentsens og
skorti reynslu af samskiptum við
þingið.
Di Pietro
dómari
fer frá
Mílanó. Reuter.
ÍTALSKI rannsóknardómarinn
Antonio Di Pietro, sem stýrt
hefur umfangsmikilli spilling-
arrannsókn, „Hreinum hönd-
um“, sagði í gær af sér. Sagði
hann ástæðuna vera þá að
stjórnmálamenn hefðu hvað
eftir annað hindrað starf hans.
í bréfi sem Di Pietro sendi
yfirsaksóknara Mílanóborgar,
Francesco Saverio Borrelli,
segir hann m.a.: „Hver einasta
embættisfærsla mín hefur verið
túlkuð sem aðför að einhveijum
eða einhverju." Sagði hann
markmið afsagnarinnar að át-
hyglin beindist ekki jafn mikið
að persónum þeirra sem ynnu
að spillingarrannsókninni.
Undanfarna þrjá mánuði
hafa Di Pietro og samstarfs-
menn hans átt í harðvítugum
deilum við stjórn Silvios Ber-
lusconis en forsætisráðherrann
er sakaður um spillingu í
tengslum við stórfyrirtæki sitt,
Fininvest.
Engin samstaða um loka-
yfirlýsiiign vegna Bosníu