Morgunblaðið - 07.12.1994, Blaðsíða 36
36 MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 1994
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
JÓN HALLDÓRSSON
+ Jón Halldórs-
• son fæddist að
Miðdalsgröf í
Steingrímsfirði
hinn 23. apríl 1905.
Hann andaðist á
Hjúkrunarheimil-
inu Sunnuhlíð
Kópavogi 30. nóv-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Halldór Jóns-
son, bóndi og
fræðimaður, Mið-
dalsgröf (f. 1871,
d. 1912), og kona
hans Elín Gróa Samúelsdóttir
(f. 1884, d. 1971). Jón flutti
ungur til ísafjarðar og bjó þar
öll sín manndómsár. Hann
starfaði þar lengst af sem bif-
reiðarstjóri. Alsystkini Jóns
voru Alfreð Halldórsson,
bóndi í Kollafjarðarnesi (f.
1902, d. 1981); Eggert Hall-
dórsson, meðeigandi Norðurt-
angans á ísafirði (f. 1903,
1992); Þuríður Halldórsdóttir,
Kópavogi (f. 1907); Samúel
Halldórsson (f. 1910, d. 1915).
Hálfbróðir Jóns, sammæðra,
er Richard Björg-
vinsson viðskipta-
fræðingur, Kópa-
vogi (f. 1925).
Jón kvæntist
árið 1933 Ingi-
björgu Elínu Elías-
dóttur frá Búð I
Hnífsdal (f. 1910,
d. 1958). Dóttir
þeirra er Elín Jóns-
dóttir (f. 1942), bú-
sett í Garðabæ. Tvö
börn misstu þau
nýfædd. Fóst-
ursonur Jóns og
Ingibjargar er Haraldur J.
Hamar, ritstjóri (f. 1935).
Kona hans er Sigríður Guð-
jónsdóttir. Dætur Haraldar og
Sigríðar eru: 1) Inga Hildur
(f. 1960). Dóttir hennar er
Edda Árnadóttir (f. 1989); 2)
Anna Þuríður (f. 1964), gift
Derek Penning. Þeirra dætur
eru Salka (f. 1989) og Sunnefa
(f. 1991); 3) Halla (f. 1966); 4)
Guðrún Helga (f. 1974). Jón
verður jarðsunginn frá Garða-
kirkju í dag.
TENGDAFAÐIR minn Jón Hall-
dórsson bifreiðastjóri frá ísafirði
er látinn á 90. aldursári. Sjúkralega
hans var orðin löng og var hann
því hvíldinni feginn.
Ég kynntist Jóni fyrir nærri fjór-
um áratugum. Mér er mjög minnis-
stætt hvað hann tók mér vel þá
og alla tíð var á milli okkar gott
samband, sem aldrei bar skugga á.
Jón var afskaplega hlýr persónu-
leiki, mikill húmoristi og gleðimað-
ur. Fólk laðaðist að honum og í
hópi vina var hann hrókur alls
fagnaðar.
Á sínum yngri árum var hann
góður söngmaður og liðtækur sem
leikari. Lék hann í mörgum upp-
færslum hjá Leikfélagi Isafjarðar
og minntist hann oft þeirra tíma
með ánægju.
Jón kvæntist árið 1933 Ingi-
björgu Elínu Elíasdóttur frá Búð í
Hnífsdal. Þau eignuðust eina dótt-
ur, Elínu, og tóku í fóstur Harald
J. Hamar, kvæntan undirritaðri:
Barnabörnin eru fjögur og barna-
bamabömin þijú.
Jón og Inga kona hans bjuggu
á ísafirði, þar til hún lést árið 1958,
aðeins 48 ára að aldri. Jón hélt
heimili með dóttur sinni í mörg ár
en bjó síðan í Kópavogi og í Sunnu-
hlíð fór hann fyrir þremur ámm.
Þar naut hann einstakrar hjúkmn-
ar og umönnunar og fyrir það vilj-
um við þakka sérstaklega.
Jón var mikill náttúruunnandi
og dýravinur. Meðan heilsan leyfði
naut hann þess að vera úti í náttúr-
unni og ekki leið það vorið að hann
fagnaði ekki komu lóunnar. Og
löngu eftir að hann var hættur að
geta gengið fór dóttir hans akandi
með hann í „lóuferðir".
Þegar Jón bjó á Isafirði var hann
með smábúskap, kindur og hænsni.
Heyjað var í Önundarfirði og minn-
ist ég með ánægju þegar fjölskyld-
an fór öll í heyskap þangað. Þar
naut Jón sín sannarlega vel.
Barngóður var Jón með afbrigð-
um. Efast ég ekki um að margir
ísfirðingar, sem í æsku fengu að
sitja frammí hjá honum í bílnum,
þar sem hann var við störf, minn-
ast hans oft.
Hér fyrr á árum, þegar Jón kom
í heimsókn til Reykjavíkur til vina
og kunningja, þá biðu börnin
spennt eftir sögunum hans og oft
voru þetta framhaldssögur og
mundu þau þá nákvæmlega hvar
frá var horfið síðast. Dætur mínar
hafa svo sannarlega notið þess.
t
Elskuleg móðir okkar,
EYGLÓ MARGRÉTTHORARENSEN,
Grenigrund 8,
Kópavogi,
lést á heimili sínu mánudaginn 5. des-
ember.
Fyrir hönd aðstandenda,
Runólfur Pór Jónsson,
Hilmar Jónsson,
Guðný Jónsdóttir.
t
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir og afi,
ÓLAFUR JÓNSSON
húsasmiður,
Digranesvegi 42,
Kópavogi,
lést þann 5. desember.
Þórhanna Guðmundsdóttir,
Ásdís H. Ólafsdóttir, Kim Leunbach,
Jóhann B. Ólafsson, Aðalheiður B. Kristinsdóttir
og barnabörn.
Margar ljúfar stundir hafa þær átt
með afa sínum. í nokkur ár bjó
hann í sama húsi og við og þar bjó
Jón þeim sérstaka aðstöðu til að
teikna og lita, þegar þær vildu. Þar
voru líka sagðar sögur og farið
með vísur og kvæði.
Alla tíð lét hann sér mjög annt
um velferð þeirra og fylgdist vel
með þeim fram til þess síðasta.
Fyrir þær var þetta ómetanlegt.
Þrátt fyrir að Jón væri að mestu
rúmliggjandi síðustu árin, fylgdist
hann alltaf vel með, missti aldrei
af fréttatíma í útvarpinu og hafði
áhuga á flestu. Stálminnugur var
hann. Jón átti svör við flestu varð-
andi menn og málefni í hans sveit
í nær heila öld.
Að leiðarlokum vil ég með þess-
um kveðjuorðum þakka Jóni sam-
fylgdina. Guð blessi minningu Jóns
Halldórssonar.
Sigríður Guðjónsdóttir.
Ég man alltaf eftir því þegar
pabbi sagði mér að hann afi minn
hefði fæðst inn á moldargólf. Við
vorum þá nýkomin úr heimsókn til
afa í Fannborgina. Við höfðum
dáðst að útsýninu yfir ljósum
prýdda Reykjavíkurborg og spjall-
að um nútímann. Afi minn lifði
ólíka tíma og varð vitni að öllum
þeim byltingarkenndu breytingum
sem áttu sér stað á þessari öld.
Mér fannst ég stundum sjá það í
augunum á honum að hraði nútím-
ans ætti ekki alveg við hann. Hann
var stöðugt að kveðja okkur afa-
stelpurnar í Stóragerðinu þegar við
æ ofan í æ nýttum okkur nútíma-
tækni til að skoða heiminn. Svar
afa við öllum þessum látum og
æðibunugangi var bænin. Hann afi
bað alltaf fyrir okkur á meðan við
vorum í háloftunum.
Fyrstu minningar mínar um afa
eru frá þeim tíma þegar hann og
Ella dóttir hans bjuggu í kjallaran-
um í Stóragerði. Þá komum við
Halla systir okkur fyrir í fanginu
á honum og hlustuðum óttaslegnar
á hinar ógurlegustu „gýlusögur“
eins og Halla kallaði þær. Grýlu-
sögurnar voru vinsælastar og ekki
spillti fyrir stórgert andlit afa þeg-
ar hann leiddi okkur systurnar um
ævintýralöndin. I þá daga rifumst
við Halla um að fá að blása á eld-
spýturnar þegar afi kveikti í píp-
unni sinni. Við vorum hálf smeykar
við eldinn og spekúleruðum mikið
í því af hveiju afi kveinkaði sér
ekki þegar loginn lék við stóra fing-
ur hans. „Afi er með stóra, harða
putta sem brenna ekki,“ var niður-
staðan.
Afa verður alltaf minnst fyrir
frábæra frásagnargáfu. Hann var
húmoristi af Guðs náð. Litríkar
frásagnir af samferðafólki hans í
vestfirskum veruleika voru aðals-
merki afa míns. Og þó svo að við
afastelpurnar þekktum ekki til per-
sónanna, sem margar hveijar voru
afar skrautlegar, þá höfðum við
mjög gaman af. Hann naut þess
að segja sögur og í lok hverrar
frásagnar birti yfir andlitinu, blik
kom í augun og hláturinn fylgdi
fast á eftir. Ég sá hann fyrir mér
svo ljóslifandi, hlæjandi að troða í
pípuna sína.
Lífið gengur sinn vanagang og
afi horfði á okkur Stóragerðisstelp-
ur, dætur hans Halla Hamar, vaxa
úr grasi. Mér eru minnisstæð gaml-
árskvöldin heima hjá Ellu. Það var
gott að vera nálægt afa á þeim
stundum og græni, stóri höfðingja-
hatturinn sem Inga systir bjó til
sæmdi honum vel. Áramót eru
tenging okkar við framvindu
tímans og aldursforsetinn í hópn-
um, hann afi minn hlæjandi með
örlítið rök augu og grænan hatt,
varð þungamiðjan.
Það er ekki langt síðan ný kyn-
slóð tók við hlutverki okkar Höllu.
Dætur mína, þær Salka og Sunn-
efa, fengu að blása á eldspýturnar
hans afa. Afí fékk líka nýtt nafn
og var aldrei kallaður annað en
gamlafí. í síðasta sinn sem dætur
mínar sáu hann gamlafa föðmuðu
þær hann báðar og kysstu og ég
sagði honum hvað hefði á daga
okkar drifið. Gamlafi hlustaði
sposkur á svip, hann hafði gaman
af litlu ijörkálfunum, sagði síðan
rámur: „Þú ert orðin frú!“ Ég var
orðin stór. Lífið heldur áfram.
Ég kveð þig, elsku afi minn, og
bið góðan Guð að varðveita þig.
Anna Þ. Haraldsdóttir.
Fregnin um lát vinar míns Jóns
Halldórssonar kom mér ekki á
óvart. Bæði var aldur hans orðinn
hár, tæplega 90 ár, ennfremur
ásóttu hann ýmis áföll og veikindi,
sem voru honum þung í skauti.
Af þeirra völdum var hann bundinn
við hjólastól síðustu æviárin. Þá
raun bar hann með þrautseigju og
aldrei heyrði ég hann kvarta yfir
hlutskipti sínu. Slíkur maður er vel
agaður og heldur reisn sinni til
hins síðasta. Þessum manni var
gott að kynnast. Börn hændust að
Jóni. Hann var hjartahlýr og nær-
gætinn við þau. Kunningsskapur
okkar hófst fyrir tæpum 70 árum,
þegar ég var sex ára. Líklega vita
fáir ísfirðingar, að Jón tók fyrstur
manna bílpróf á ísafírði og eignað-
ist þar með ökuskírteini nr. 1. Þeg-
ar ég kynntist Jóni, keyrði hann
vöruflutningabíl, en þeir voru varla
fleiri en tíu þar í bæ árið 1927.
Einn mildan haustdag þetta ár
var stórt kolaflutningaskip við
bæjarbryggjuna. Verið var að losa
farminn á pall vörubílanna, er biðu
við skipshlið. Þar sem heimili mitt
var ekki steinsnar frá bryggjunni,
lagði ég leið mína þangað, enda
var þar oft mikið um að vera. Áður
en varði bar mig að bíl Jóns og
spurði bílstjórann, hvort ég mætti
sitja í hjá honum. Hann tók vel í
það enda var hann vanur að sinna
slíkum beiðnum barna. Farnar voru
margar ferðir með fullfermi af kol-
um þennan dag út í Hnífsdal, u.þ.b.
5 km akstursleið. Þegar þurrt var
í veðri, var kolarykið alveg óbæri-
legt, en ekkert þýddi að láta það
á sig fá. Er akstrinum lauk að ál-
iðnum degi, hljóp þakklátur en
reyndar kolsvartur snáði heim til
sín, alsæll yfír ævintýri dagsins.
Um árabil skildu leiðir okkar
Jóns, en er ég fluttist í Kópavoginn
árið 1982, hófst samband okkar á
ný. Við bundumst sterkari vináttu-
böndum, enda vissum við, að: „Góð-
ur vinur er gulli betri." Jóni þótti
ávallt vænt um ísafjörð og þegar
hann fluttist suður fyrir 30 árum,
leitaði hugur hans oft vestur.
Ævi hans var viðburðarík. Ung-
ur að árum flytur hann frá heima-
slóðum í Steingrímsfirði og var
ferðinni heitið til Isafjarðar. Þar
vann hann um tíma í Vélsmiðjunni
hjá Tobba, er var meistari hans og
lærifaðir. Alltaf minntist hann þess
vinar síns með aðdáun og þakk-
læti. Á þessum erfiðu árum var lífð
ekki neinn dans á rósum, því unnið
var sleitulaust svo að segja myrkr-
anna á milli, til þess að sjá sér og
sínum farborða í lífínu.
Jón fékkst við mörg störf bæði
í landi og á sjó, þar með prentun,
stundaði síldveiðar og var meira
að segja í siglingum í síðustu
heimsstyijöld, en aðalstarf hans
var bílstjórastafíð, eins og áður er
getið. Eitt sinn hóf hann blaðaútg-
áfu á ísafirði. Nefndist blaðið
„Hrappur", sem margir eldri ísfírð-
ingar muna eflaust eftir. Flutti það
fróðlegar og gamansama greinar
um menn og málefni.
Jón var félagslyndur og söng
með Karlakór Isafjarðar, einnig
starfaði hann hjá Leikfélagi ísa-
fjarðar um árabil. Allir, sem sáu
hann á leiksviði, hljóta að muna
eftir honum. Mér fannst hann eins
og fæddur leikari, og þegar hann
tók við aðalhlutverkinu af Haraldi
Sigurðssyni í leikrintu yHúrra
krakki“ sem sýnt var á Isafírði
fyrir langa löngu, fannst mér hann
ekki gefa þeim landsfræga leikara
neitt eftir.
Hann trúði mér eitt sinn fyrir
því, er ég heimsótti hann_ í Sunnu-
hlíð, að hann hugsaði til ísafjarðar
á hveiju kvöldi áður en hann færi
að sofa og bæði Guð um að blessa
bæinn sinn „I faðmi fjalla blárra“.
Manni hlýnaði um hjartarætur við
að heyra þessi fallegu orð.
Þau feðgin, Jón og Elín, voru
mjög samrýnd. Hún sinnti föður
sínum vel og leit jafnan við hjá
honum dags daglega og hafði hann'
hjá sér um helgar. Síðustu mánuð-
ir voru erfiðir og sat hún við hvílu
hans, allt þar til yfir lauk. Fóstur-
sonur hans, Haraldur J. Hamar, sá
einnig vel um föður sinn og mat
hann mikils.
Við Sveinbjörg sendum börnum
Jóns, Þuríði systur hans og öðrum
skyldmennum innilegar samúðar-
kveðjur.
Genginn er góður vinur. Óskum
við honum brautargengis í ljóssins
heimi. Með þessu litla versi vil ég
þakka Jóni Halldórssyni fyrir allt
það, sem hann var mér:
Kærleikssól þér skíni skær
skreyti vegi þína.
Um þig leggi hún alltaf kær
ástargeisla sína.
(E.J.P.)
Sveinn Elíasson.
Hann Nonni frændi er dáinn.
Minningarnar hrannast upp. Ég
man eftir Nonna, Ingu, Halla og
Ellu frá því ég man fyrst eftir
mér. Þau voru á mínum fyrstu
árum óaðskiljanlegur hluti af tilver-
unni. Nonni var systursonur pabba,
mér fannst það reyndar alltaf kynd-
ugt því Nonni var 11 árum eldri,
en þetta var bara eitt af því sem
var svona. Nonni missti ungur föð-
ur sinn, og þá fluttu afi okkar og
amma mín aftur í. Miðdalsgröf til
aðstoðar Elínu móður hans, og þar
fæddist pabbi og þeir ólust upp að
hluta saman. Síðar sem fullorðnir
menn bjuggu þefy báðir á Selja-
landsveginum á ísafirði, sinn í
hvoru húsi, og aðeins smábil og
lækur sem aðskildi lóðir.
Ég held ég hafi verið oft eins
mikið á Skriðu hjá Ingu og Nonna
að leika við Ellu og heima hjá
mér. Ein minningin er þegar Nonni
vandi mig af að stoppa bílana. Ég
hafði uppgötvað að ég gat stoppað
stóra vörubíla með því að standa
fyrir þeim og var orðin algjör plága,
það þýddi ekkert að tala við mig.
Einn daginn heyrði ég í bíl og fór
á minn stað á miðri götunni, og
Nonni kom á bæjarbílnum, en hann
ók honum í mörg ár. Hann ók al-
veg að mér og þegar ég hörfaði lét
hann bílinn renna á eftir mér, þar
til ég datt afturábak ofan í lækinn
ofan við veginn. Þá snaraðist hann
út og tók mig upp úr læknum og
sagði að það væri ekki alltaf hægt
að stoppa bíla þegar maður vildi
og hann vildi ekki hafa litlu frænku
sína í klessu á veginum. Svo fór
hann með mig heim til mömmu,
en ég veit að þungu fargi var létt
af hinum bílstjórunum þó ekki
væri umferðin mikil.
Nonni bjó á Skriðu til 1959. Inga
dó í febrúar 1958 og Ella fór til
Svíþjóðar á lýðháskóla. Hann leigði
á nokkrum stöðum á ísafirði eftir
það, en snemma árs 1965 fékk
hann heilablóðfall og var sendur
til Danmerkur í aðgerð sem tókst
nokkuð vel, en hann varð aldrei
samur eftir. Þau Ella fluttu til
Reykjavíkur og síðan flutti hann í
Kópavog og bjó þar það sem éftir
var. Síðast í Sunnuhlíð. En árin á
Skriðu eru minnisstæðust, því það
var mikill samgangur á milli fjöl-
skyldnanna, og með skemmtileg-
ustu minningunum eru ferðirnar
vestur i Önundarfjörð til heyja. Þá
fóru þeir pabbi gjarnan saman með
fjölskyldurnar og í tvær, þijár vik-
ur var búið í tjöldum, og okkur
krökkunum þótti þetta mikið ævin-
týri, en eflaust það verið erfiðara
fyrir fullorðna fólkið. Þetta var á
þeim árum sem maður þurfti ekki
að hugpa um neitt nema mæta í
skóla á veturna, heim í mat og til
að sofa, því pabbi og mamma gátu
allt og við höfðum engar áhyggjur.
Ég vil þakka Nonna frænda fyrir
öll gömlu góðu árin. Þegar hann
skammaði mig ef ég átti það skil-
ið, en var annars alltaf svo góður.
Magndís Grímsdóttir.