Morgunblaðið - 07.12.1994, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 1994 19
ERLENT
Óhugur í Svíþjóð eftir skotárásina á næturklúbbinn í Stokkhólmi
Leitað félagslegra skýr-
inga á ofbeldisverkunum
Splundraðar fjölskyldur — einangruð samfélög innflytjenda
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
LÖGREGLA í Stokkhólmi réðst á mánudag
inn í íbúð þar sem talið var að einn af
tilræðismönnunum frá því á sunnudags-
morgun leyndist en íbúðin reyndist mann-
laus. Enginn morðingjanna þriggja hefur
enn fundist þrátt fyrir umfangsmikla leit.
en lyftingartæki. Ná-
granni hans segir hann
hafa verið uppstökkan
og ofbeldishneigðan og
hann virtist leggja fæð
á Svía.
Tommy Zethraeus er
Svíinn, sem lýst er eftir.
Hann á einnig glæpafer-
il að baki, en mest fyrir
rán og auðgunarbrot.
Zethraeus umgengst
hóp ungra manna, sem
eru viðriðnir svipaða
glæpi, eru stuttklipptir
og snyrtilegir, fara oft
utan í viðskiptaerindum
og stunda líkamsrækt.
Sænsk blöð hafa fjall-
að um skotárásina í leið-
urum sínum. Splundrað-
ar fjölskyldur, vanrækt
börn, vaxandi ofbeldi í
sjónmiðlum, bæði í kvik-
EINA ferðina enn eru Svíar neydd-
ir til að líta í eigin barm og spyija
sig hvað sé að gerast meðal þeirra.
í sumar skaut ungur hermaður sjö
manns til bana, fyrir rúmri viku var
táningsstrákur myrtur af tveimur
félögum sínum og nú um helgina
skaut ungur maður á dyravörð og
gesti á skemmtistað í miðborg
Stokkhólms, þrír létust. Lýst hefur
verið eftir fjórum mönnum, þar af
hafa myndir og nöfn tveggja verið
birt. Nú er talið að ekki bara einn
þeirra, heldur fleiri, hafi verið vopn-
aðir.
Annar tveggja eftirlýstu og sá sem
álitinn er vera forsprakkinn heitir
Guillermo Marquez Jara, er Chilebúi
að uppruna, en hefur búið í Svíþjóð
frá því hann var sex ára.
Foreldrarnir skildu skömmu eftir
komuna til Svíþjóðar, faðirinn flutti
til Parísar og móðirin tók saman við
annan mann. Jara var fljótlega
þekktur hjá félagsmálayfirvöldum í
úthverfinu, þar sem hann bjó, því
strax í bamaskóla var hann baldinn
og óstýrilátur, en fékk alltaf góðar
einkunnir. Fimmtán ára hófst glæpa-
ferillinn og sautján ára fékk hann
sinn fyrsta dóm. Síðan hefur hann
tvívegis verið dæmdur, meðal annars
fyrir ólöglegan akstur, hótanir og
ólöglegan vopnaburð. Hann lauk fjöl-
brautaskóla, lærði plötusmíði, en
tolldi ekki í vinnu.
Undanfarið hefur hann verið at-
vinnulaus, en virtist ekki skorta fé
og var tíður gestur á skemmtistöðum
Stokkhólms, þar sem hann var þekkt-
ur fyrir að vera fljótur að láta hnef-
ana skera úr deilum. Hann stundaði
líkamsrækt og lyftingar og í íbúð-
inni, sem hann bjó í var fátt annað
myndum, tölvuleikjum,
fréttum og heima fyrir og viðurkenn-
ing á ofbeldi sem eðlilegum hlut er
nefnt til, einnig skipbrot uppeldis-
hugmynda í anda fijálslyndis sjöunda
og áttunda áratugarins. En athyglin
beinist einnig að innflytjendahverf-
unum. í Bandaríkjunum þrífst
óhugnanlega mikið ofbeldi meðal
innflytjenda. í Svíþjóð eru vissulega
ekki til slík eymdarinnar hverfi, en
Svíar spyija sig hvort eitthvað slíkt
sé í sjónmáli. Þess sama mætti spyija
í Danmörku.
Mjög hátt hlutfall ungmenna, sem
leiðast út í glæpi, eru annarrar kyn-
slóðar innflytjendur. Þessir krakkar
eru oft alveg rótlaus, hafa ekki
drukkið menningu upprunalandsins
með móðurmjólkinni, sum hafna
henni og eru ekki í neinu sambandi
við sænskt samfélag. Foreldrarnir
eru iðulega óöruggir í nýju um-
hverfi, vilja ýmist að börnin aðlagist
sænsku samfélagi, án þess þeir geti
þá lagt mikið af mörkum, eða þeir
halda uppi mjög stífum reglum hei-
malandsins, sem krakkarnir gera
uppreisn gegn.
Atakanlegt öryggisleysi foreldr-
anna lýsir sér stundum í að þeir tala
sænsku við börn sín, jafnvel þótt
þeir tali málið illa. Afleiðingin er að
bömin læra ekki móðurmál foreldr-
anna og heyra þá aldrei tala annað
en hrognamál. Þegar þau slitna úr
tengslum við heimilið og fjölskylduna
leita þau oft samastaðar í vinahóp-
um, sem halda mikið saman og innan
þeirra gilda lögmál hópsins. Ef við
bætast samskiptaerfiðleikar í skólan-
um er þeim varpað á dyr og við tek-
ur eyðimerkurganga félagsmálakerf-
isins.
Hlúum að
börnum heims
-framtíðin
er þeirra
FRAMLAG ÞITT
ER MIKILS VIRÐI
Fylgstu meb í
Kaupmannahöfn
Morgunblabib
fæst á Kastrupflugvelli
og Rábhústorginu
-kjarni málsins!
10% afsláttur af öllum vörum
- raðgreidslur til allt að 36 mánada!
raðgreiðslur
TIL ALLT AÐ 36 MANAÐA
m
bsru"1 w

\i Vaí
W®1
■> 1/ X
vei-tV&P&t-ýSF**' i
.......JR

tp
• • •
Teppaland
Parketgótf
GRENSÁSVEGI 13 • SÍMI 813577 • 881717