Morgunblaðið - 20.12.1994, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1994
AÐSEIVIDAR GREINAR
Að ljúka námi hefur allt aðra
merkingu í dag en það hafði fyrir
jafnvel 10 árum. Þróun, breyting-
ar, sérhæfing, nýjungar allt kallar
á meiri menntun eða annars konar
menntun. Skóli lífsins eða reynslan
hjálpar flestum í gegnum slíkt en
oft getur verið einfaldara að ég
tali nú ekki um ódýra fyrir atvinnu-
rekendur að símennta fólk sitt. Hér
á landi er mikið framboð af endur-
menntun og símenntun af ýmsum
toga en ég leyfi mér að efast um
að gæðin séu í samræmi við magn.
Það stefnuleysi sem ríkir er með
ólíkindum því hér kemur frum-
kvæðið fyrst og fremst frá launþeg-
um en ekki atvinnurekendum.
Vissulega þarf þetta að fara saman
og e.t.v. hafa fyrirtæki í ferðaþjón-
ustu staðið sig betur í þessu en
almennt gerist, sem dæmi má taka
öflugt símenntunarkerfi hjá Flug-
leiðum. Hér á að nota skólakerfi
miklu meira en gert er í dag þar
er aðstaðan og tæknin ég nefni
t.d. menntanet sem flestir fram-
haldsskólar og háskólar eru tengd-
ir en þannig mætti gera menntun-
ina hreyfanlegri.
Menntastefna í ferðaþjónustu
Ferðaþjónustan er mjög marg-
þætt atvinnugrein sem þarfnast
mikillar fjölbreytni í námsframboði
allt frá stuttu starfsnámi til langs
háskólanáms. Nauðsynlegt er að
breið samstaða náist um stefnu-
• mótun í menntamálum greinarinn-
ar sem samtvinnuð er þróuninni í
atvinnugreininni.
Menntamálaráðherra hefur ný-
verið látið vinna skýrslu um mótun
menntastefnu almennt á grunn- og
framhaldsskólastigi þar sem mikil
áhersla er lögð á starfsnám hvers-
konar. Nokkur gagnrýni hefur
komið á það að útfærslur vanti.
Eg er hins vegar á því að útfærsl-
an eigi ekki að koma að ofan held-
ur sé farsælla að ferðaþjónustan í
samstarfí við skólana móti sitt
starfsnám. Ráðherra þarf hins veg-
ar að skapa aðstæðurnar, ákveða
forgangsröð og leggja til fjármagn.
Um leið og mörkuð er stefna í
menntamálum greinarinnar þarf
að tryggja ákveðin gæðaviðmið til
að koma í veg fyrir óvönduð vinnu-
brögð. Mikilvægt er að skólarnir
meti innra starf sitt með sjálfsmati
eða gæðastjórnun. Einnig þarf að
huga að auknum rannsóknum í
greininni, upplýsingaskortur um
ferðaþjónustu er mikill sem gerir
allt skipulag og stefnumörkun
erfíðari. Menntun er ein af undir-
stöðunum undir frekari uppbygg-
ingu í ferðaþjónustu og því er mikil-
vægt að vel sé staðið að verki.
Starfsmenn greinarinnar þurfa að
eiga greiðan aðgang að fjölbreyttu
námi því menntun er máttur.
Höfundur er skólameistari
Menntaskólans í Kópavogi.
Minningarorð um
flugmálaáætlun
I FEBRUAR 1984
skipaði samgönguráð-
herra sex manna nefnd
undir fonnennsku
Birgis ísleifs Gunnars-
sonar alþingismanns til
að vinna að tillögugerð
um framkvæmdir í
flugmálum. Nefndin
skilaði skýrslu sinni og
tillögum í október
1986, og skömmu síðar
var á Alþingi lagt fram
stjórnarfrumvarp „um
flugmálaáætlun og
fjáröflun til fram-
kvæmda í flugmálum“.
Þar var gert ráð fýrir
Leifur Magnússon
innheimtu sérstaks eldsneytisgjalds
af flugbensíni og þotueldsneyti, svo
og að hver flugfarþegi greiddi svo-
nefnt „flugvallargjald".
Skýrt var tekið fram, bæði í
greinum frumvarpsins og athuga-
semdum við þær, að umræddum
gjöldum skyldi „einungis varið tii
framkvæmda í flugmálum sam-
kvæmt flugmálaáætlun“, og þessi
grunnforsenda var margsinnis
áréttuð í umræðum á Alþingi.
Frumvarpið varð að lögum 27.
mars 1987, og hefur allri vinnu við
framkvæmdaáætlanir Flugmála-
stjórnar og flugráðs æ síðan verið
hagað í samræmi við þau.
I tillögum flugmálanefndar hafði
verið lagt til „að áætlun um fram-
kvæmdir í flugmálum verði fram-
kvæmd á 10 árum“, - enda var í
16. gr. laganna gert ráð fyrir því
að auk þeirra tekna, sem aflað verði
samkvæmt ákvæðum laga þessara,
skuli veita sérstakt framlag á fjár-
lögum. Á þeim sjö árum, sem síðan
hafa liðið, hefur hins vegar ekkert
slíkt ríkissjóðsframlag fengist, og
hefur framkvæmdatíminn því eðli-
lega lengst mikið, og ekki bólar á
ýmsum áríðandi endurbótum og
framkvæmdum, sem beint eða
óbeint varða öryggi flugs.
Nú hafa þau tíðindi gerst, að í
fram komnu frumvarpi til fjárlaga
fyrir árið 1995 er gert ráð fyrir að
þeim takmörkuðu tveim tekjustofn-
um flugmálaáætlunar, sem beint
eru innheimtir af flugrekendum og
viðskiptavinum þeirra, þ.e. elds-
neytisgjaldið og flugvallargjaldið, á
nú einnig að verja til rekstrar flug-
vallanna, og ákvæði þar að lútandi
því að finna í „bandorminum", sem
nú er til umfjöllunar á Alþingi.
Þessari grundvallarstefnubreyt-
ingu stjórnvalda fýlgir því óhjá-
kvæmilega, að brýnum fram-
kvæmdum á sviði flugmála þurfi
að fresta enn frekar, - nema þá
að sú hugmynd kynni að fæðast
hjá einhveijum í „kerf-
inu“ að enn megi auka
beina skattlagningu
flugsamgangna! Eg
veit, að ég er ekki einn
um þá skoðun, að með
þesari óheillaaðgerð
hilli nú undir endalok
flugmálaáætlunar sem
raunhæfrar aðgerðar
til - að stuðla að já-
kvæðri þróun íslenskra
flugmála.
Nú er það vel þekkt
staðreynd, að umfang
ríkisrekstrar hér á
landi er allt of mikið,
og því nauðsynlegt að
HERRASKOR
Mikið úrval
Verð kr. 4.990
Rausnarlegt fram-
lag ríkissjóðs til flug-
mála, segir Leifur
Magiiússon, er því
aðeins 25 milljónir.
þar verði beitt öljum tiltækum að-
haldsaðgerðum. I þessu sambandi
kynni einhver að halda, að árlega
renni stórar summur úr ríkissjóði
til flugmála. Því fer hins vegar víðs
fjarri!
í fjárlögum, og í frv. til fjárlaga
fyrir árið 1995, er gjöldum og tekj-
um vegna flugmála skipt á tvö ráðu-
neyti, þ.e. annars vegar á sam-
gönguráðuneytið vegna Flugmála-
stjórnar (utan Keflavíkurflugvall-
ar), Alþjóðaflugþjónustunnar, Flug-
skóla Islands, Rannsóknarnefndar
flugslysa og Flugeftirlitsnefndar,
og hins vegar á utanríkisráðuneytið
vegna Flugmálastjórnar á Keflavík-
urflugvelli, Flugstöðvar Leifs Ei-
ríkssonar og fríhafnarreksturs í
henni. Það er því alls ekki auðvelt
að átta sig á hvert sé raunverulegt
nettóframlag ríkissjóðs til íslenskra
flugmála.
Samkvæmt frumvarpinu eru öll
gjöld ofangreindra stofnana áætluð
samtals 2.189 millj. kr., og allar
sértekjur þeirra, þar með taldar
nettótekjur fríhafnar Keflavíkur-
flugvallar, samtals 2.164 millj. kr.
Mismunurinn, þ.e. raunverulegt
nettóframlag ríkissjóðs til flugmála,
er því aðeins 25 millj. kr., eða sam-
svarandi um 0,02% af niðurstöðu-
tölu fjárlagafrumvarpsins. Það er
því augljóst, að það eru ekki íslensk
flugmál, sem eru að íþyngja fjár-
lagadæminu þetta árið fremur en
undanfarin ár!
Væri ekki nærtækara í niður-
skurðinum að líta. Ögn betur á þá
fjárlagaliði þar sem fyrir eni bita-
stæðar upphæðir? Þarf þessi litla
þjóð t.d. virkilega á að halda sam-
tals 13 sendiráðum og fastanefnd-
um á erlendri grund (samtals 635
millj. kr.), - gætum við hugsanlega
komist af með eitthvað færri en 26
sýslumannsembætti (samtals 2.022
millj. kr.), - eða gæti Alþingi sjálft
ekki verið ágætlega starfhæft þótt
þar yrði fækkað úr núverandi 63
þingsætum (samtals 985 millj. kr.)?
Höfundur er framkvæmdastjóri
þróunarsviðs Flugleiða hf.
Odýr og vönduð
jólaföt á börn
Allt settið aðeins kr. 2.900
buxur, vesti, skyrta og slaufa.
Ódýr og vönduð leikjatölva
Micro Genius
(með tveimur stýripinnum og einum leik).
Aðeins kr. 6.900
Verslunin Smáfólk,
Ármúla 42, sími 881780.
ThokittL
JÓLATiLBOÐiÐ
SKOVERSLUN K0PAV0G$2T«
PÓR HF
ÁrmúlB 11 . Sfml 6B1SOO
Útsending alla virka daga kl. 12.45 til 23.45.
Auglýslngasímar:
,814472, 35150 og 35740^
Fax 688408
Ávallt nýjar vörur
Drogtir, kjólar,
blússur og pils.
Odýr náltfatna&ur
Nýbýlavegi 12, sími 44433
B ílamarkaöurinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut^
Kopavogi, sími
671800
Nýr bfll: Suzuki Sidekick JLX '95, dökk-
grænn, 5 g., álfelgur, rafm. í rúðum, ABS
bremsur, þjófavörn o.fl. o.fl. V. 2.250 þús.
Nissan Sunny LX '94, blár, 5 g., ek. að-
eins 1 þ. km. V. 990 þús.
MMC Colt GL '91, 5 g., ek. 58 þ. km.
V. 730 þús. Einnig MMC Colt GLX '90,
sjálfsk., ek. 45 þ. km., rafm. í rúðum o.fl.
V. 780 þús.
Daihatsu Charade Sedan SG 16V '93,
grænsans., 5 g., ek. aðeins 16 þ. km. V.
850 þús. Sk. ód.
Subaru Justy J-2 '91, rauður, 5 g., ek. 60
þ. km. V. 680 þús.
Nissan Terrano V-6 '93, grænn, sjálfsk.,
ek. 46 þ. km., sóllúga, rafm. í rúðum o.fl.
V. 2,9 millj. Sk. ód.
Nissan Sunny SLX '89, blár, sjálfsk., ek.
aðeins 18 þ. km. V. 660 þús. Sk. ód.
Toyota Corolla Twin Cam 16v, GTi '88,
5 g., ek. 90 þ. km. V. 620 þús.
Suzuki Geo Metro '92, hvítur, 5 dyra 5
g., ek. 50 þ. Gott eintak. V. 620 þús.
Nissan Sunny SLX 1.6 Sedan '91, rauö-
ur, sjálfssk., ek. 47 þ. km., rafm. í öllu
o.fl. V. 870 þús.
Nissan Sunny SLX '93, 4ra dyra, stein-
grár, sjálfsk., ek. 32 þ. km. rafm. í rúðum
o.fl. V. 1.080 þús. Sk. ód.
Cherokee Pioneer 2.8 L 5 dyra '85,
sjálfsk., ek. 115 þ. mflur. Jeppi í mjög
góðu standi. V. 690 þús.
Mazda 323 1600 GLX st. 4 x 4 '91, grár,
5 g., ek. aðeins 35 þ. km., álfelgur o.fl.
V. 980 þús. Sk. ód. eða nýjum station bíl.
VW Transporter diesel '92, hvítur, 5 g.
ek. 120 þ. km. V. 1.090 þús.
BMW 316i '93, 4ra dyra, blár, 5 g., ek.
30 þ. km., fallegur bfU. V. 1.900 þús. Sk
á jeppa.
Hyundai Elantra GLS '92, sjálfsk., ek. 37
þ. km., rafm. í rúðum o.fl. V. 995 þús.
M. Benz E '91, grásans., sjálfsk., ek. 69
þ. km., sóllúga, álfelgur, rafm. í rúðum
o.fl. V. 2.150 þús.
MMC Lancer GLXi 1600 '93, steingrár,
sjálfsk., ek. 24 þ. km., rafm. í rúðum o.fl
V. 1.275 þús. Sk. ód.
MMC Lancer GLXi st. '91, 5 g., ek. 53
þ. km., 4x4, rafm. í rúðum o.fl. V. 1.090
þís. Sk. ód.
Gleðilega hátíð!
Opið alla daga milli jóla
og nýárs frá kl. 9-19.
■■■■■■■■
£S/U7 s^/_/_7~ /_^I/\7ZS>
Blab allra landsmanna!
JRnpiUáib
-kjami málsins!