Morgunblaðið - 14.01.1995, Blaðsíða 20

20 LAUGAR0AGUR 14. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ERLEIMT
Útflutningur á rússneskri olíu gefinn fijáls
Erfitt að spá í’yrir
um verðþróunina
London. Reuter.
TILRAUNIR til að koma á auknu
frelsi í olíuviðskiptum Rússa valda
því, að allar spár um líklega verð-
þróun á markaðinum eru að litlu
hafandi. OPEC, Samtök olíufram-
leiðsluríkja, hafa raunar verið í
vörn að undanförnu vegna aukinn-
ar framleiðslu í Norðursjó en
sveiflurnar, sem eru á framboði
rússneskrar olíu, gera markaðinn
enn óútreiknanlegri.
Rússland er nú þriðja mesta
olíuframleiðsluríkið, á eftir Saudi-
Arabíu og Bandaríkjunum, en olíu-
birgðir í jörðu eru þar mjög mikl-
ar, um 100 milljarðar fata. Er
mestur hluti olíuútflutningsins, 1,5
til 2 milljónir fata á dag, seldur á
skyndimarkaðinum.
2,6 milljón
föt á dag?
Á gamlársdag nam Víktor
Tsjemomyrdín, forsætisráðherra
Rússlands, úr gildi takmarkanir á
olíuútflutningi og síðan hafa
markaðssérfræðingar rifist um
hve mikill útflutningurinn muni
verða. Lagabreytingin og óvissa,
sem enn ríkir um framkvæmdina,
til dæmis útfiutningsgjöld, hefur
raunar orðið til að draga aðeins
úr útflutningnum í svipinn en Al-
þjóðaorkumálastofnunin, IEA,
spáir því, að hann nái hámarki á
þriðja ársfjórðungi og verði þá 2,6
milljónir fata á dag. Ýmsir aðrir
telja, að hann fari ekki upp fyrir
1,9 milljónir fata.
Reuter
EDOUARD Balladur (t.v.)
ásamt Charles Pasqua.
Frönsku forseta-
kosningarnar
Pasqua
styður
Balladur
París. Reuter.
CHARLES Pasqua innanríkisráð-
herra Frakka lýsti í gær stuðningi
við framboð Edouards Balladurs
forsætisráðherra til forseta. Er það
túlkað sem mikið áfall fyrir Jacques
Chirac borgarstjóra Parísar.
Chirac viðurkenndi í gær að það
væru sér vonbrigði að verða af
stuðningi Pasqua, sem nýtur mikils
álits í Frakklandi og er áhrifamikill
í stjóminni. Þeir hafa verið pólitísk-
ir samheijar um áratuga skeið.
í handskrifuðu bréfí til Chiracs,
sem birtist í Le Monde í gær, segir
Pasqua: „Kæri Jacques. Af sömu
ástæðu og ég hef stutt þig frá 1974,
hef ég ákveðið að styðja Edouard
Balladur." Sagðist hann álíta for-
sætisráðherrann bestan til þess fall-
inn að vernda frönsk gildi og mynda
breiðfylkingu á bak við þau.
Refsiaðgerðum ekki aflétt
Selja íranar olíu
fyrir Irakssljórn?
Nikosiu, Sameinuðu þjóðunum. Reuter.
SENDINEFND írana hjá Samein-
uðu þjóðunum (SÞ) vísaði í gær á
bug fullyrðingum Bandaríkjamanna
í öryggisráðinu þess efnis að írakar
seldu olíu á alþjóðamarkaði fyrir
milligöngu írana. Nefndin sagði að
um „áróður Stjómvalda í Washing-
ton“ gegn íran væri að ræða. Örygg-
isráð SÞ samþykkti á fimmtudag að
slaka í engu á viðskiptalegum refs-
iaðgerðum gegn stjórn Saddams
Husseins í írak þar sem írakar hefðu
ekki fullnægt öllum skilyrðum fyrir
afnámi þeirra.
írakar mega selja takmarkað
magn af olíu til að kaupa ýmsar
nauðsynjavörur á borð vlð lyf en
verðið má ekki vera lægra en 8-9
Bandaríkjadoltarar fatið. Madeleine
Albright, aðalfulltrúi Bandaríkja-
manna hjá SÞ, sagði að olían frá
írak hefði verið seld á 5 dollara fat-
ið. íranar neita þessu og segjast
leggja sitt af mörkum til að stöðva
skip með íraska olíu á Persaflóa og
framfylgja þannig sölubanninu.
Bandaríkjamenn sögðu í fyrra að
skip sem fylgjast með skipaumferð
á flóanum hefðu margsinnis rekist
á tankskip á leið til írans með íraska
olíu.
Ákvörðun öryggisráðsins var
samhljóða en Rússar og Frakkar,
sem eiga fast sæti í ráðinu, hafa
undanfamar vikur mælt með því að
stefnan gagnvart írökum yrði endur-
skoðuð; þess má geta að báðar þjóð-
irnar eiga mikilla efnahagslegra
hagsmuna að gæta í írak.
Fulltrúi Rússa í ráðinu, Sergej
Lavrov, lýsti óánægju sinni með að
ráðið skyldi ekkert slaka til, taldi
að tilslakanir myndu herða á írökum
að fullnægja öllum kröfum SÞ.
Vopnaeftirlitsmenn SÞ kvarta undan
því að stjórnin í Bagdad hafi ekki
veitt þeim allar upplýsingar um
áætlanir sínar um gerð efna- og
sýklavopna.
Hallir og hungur
Madeleine Albright bendir enn
fremur á að enn sé ekkert vitað um
örlög hundraða kúveiskra stríðs-
fanga í írak, auk þess hafí írakar
ekki skilað gríðarmiklu af vopnabún-
aði og öðrum verðmætum sem þeir
hertóku í Kúveit. Saddam Hussein
sói auk þess milljörðum dollara í
minnismerki og hallir.
Fulltrúi Frakka, Jean-Bernard
Merimee, sagði þá ákvörðun íraka
í nóvember að viðurkenna landa-
mæri Kúveits hafa verið „mjög mik-
ilvægt skref" og öryggisráðið ætti
ekki að búast við því í alvöru að
írakar afvopnuðust algerlega. En
þótt margt hefði áunnist hefðu írak-
ar ekki gert nóg og þess vegna
væri ekki enn tímabært að aflétta
refsiaðgerðunum.
Reuter
Óvið-
ráðanlegir
eldar
SLÖKKVILIÐSMENN eru eins
og dvergar í samanburði við
eldtungurnar frá gasborholu
við þorpið Bodasakurru í suð-
austurhluta Indlands. Tilraunir
til að slökkva þá hafa reynst
árangurslausar enda gífurleg-
ur kraftur á gasinu sem spraut-
ast upp og óbærilegur hiti tugi
metra út frá holunni. í gær
kallað eftir aðstoð bandarískra
sérfræðinga í að slökkva elda
af þessu tagi.
Frásögn níu ára gamallar stúlku sem lifði af flugslys í Kólumbíu
Cartagena. Reuter.
STARFSMENN kólumbíska
loftferðaeftirlitsins segja það
vera kraftaverk að níu ára göm-
ul stúlka skyldi lifa af spreng-
ingu í farþegafiugvél í Kólumbíu
á miðvikudag. Stúlkan, sem
brákaðist á handlegg og mjað-
margrind, segir að móðir hennar
hafi þeytt henni út úr vélinni
augnabliki áður en hún lenti í
mýrlendi. Ekki er hins vegar
fyllilega ljóst hvort sprenging
varð í vélinni á flugi eða hún
brotlenti.
Stúlkan, Erika Delgado, er úr
lífshættu en hætt er við að starf-
semi nýma muni truflast vegna
innvortis blæðinga. Hún syrgir
mjög foreldra sína og bróður, sem
fórust í slysinu en vinir og ættingj-
ar hafa fengið að heimsækja hana
á sjúkrahúsið. Fjölskyldan var á
leið heim til Cartagena úr tveggja
vikna leyfl í Bogota er slysið varð.
Þakkar móður-
• • • •• /»•
mm liigjoiina
Reuler
ANNAR vængur kólumbísku flugvélarinnar sem fórst á miðviku-
dag, í fenjunum þar sem vélin kom niður. Talið er að sprenging
hafi orðið í flugvélinni í 14.000 feta hæð.
Hent út úr vélinni
Erika sagði björgunarmönnum
að móðir hennar hefði hent henni
út úr vélinni en það hefur enn
ekki fengist staðfest. Hún man
ekki lengur hvað gerðist í slysinu.
Slysið varð skammt frá borg-
inni Cartagena í Kólumbíu. Arturo
Ramos, sem bjargaði Eriku,
kveðst hafa heyrt gífurlega
sprengingu og séð flugvél hrapa
til jarðar. Flugmaður sem einnig
varð vitni að slysinu sagði í fyrstu
að sprenging hefði orðið um borð
í vélinni í um 14.000 feta hæð en
dró fullyrðingu sína síðar til baka.
Heyrði kjökur
Ramos hljóp ásamt fjölskyldu
sinni að braki flugvélarinnar sem
var í mýrlendi og heyrði þá kjök-
ur. Hljóp fólkið út í foraðið og
fann stúlkuna. Tré og mýrin höfðu
dregið úr fallinu.
Vill fjár-
festa meira
íMið-
Evrópu
Cleveland. Reuter.
BILL Clinton, forseti Bandaríkj-
anna, skoraði í gær á bandaríska
atvinnurekendur og kaupsýslu-
menn að fjárfesta í Mið-Evrópu,
550 milljarða dollara markaði, og
sagði, að það myndi festa markaðs-
umbætur í sessi og leiða til „raun-
verulegs öryggis".
„Aukin viðskipti og flárfestingar
munu koma sér vel fyrir Mið-Evr-
ópu en gleymum því ekki, að við
munum hagnast einnig,“ sagði
Clinton og bætti við, að störfum
myndi fjölga í Bandaríkjunum.
Aukin viðskipti og útflutningur eru
einn af hyrningarsteinunum í efna-
hagsmálastefnu Clintons. Kom
þetta fram á ráðstefnu, sem sótt
var af rúmlega 300 bandarískum
kaupsýslumönnum og 230 emb-
ættismönnum frá Mið- og Austur-
Evrópu.
Útflutningur
hefur þrefaldast
Á ráðstefnunni tilkynnti Clinton,
að Bandaríkjastjórn ætlaði að
leggja fram fé til tveggja fjárfest-
ingarsjóða fyrir Mið- og Austur-
Evrópu og kvað hann þá fjárfest-
ingarstuðning Bandaríkjamanna á
þessum slóðum nema alls fjórum
milljörðum dollara.
Bandarísk fyrirtæki eru nú þeg-
ar mestu fjárfestar í Mið- og Aust-
ur-Evrópu og standa fyrir 35% af
15 milljarða dollara fjárfestingu
þar frá 1989. Frá 1988 hefur út-
flutningur Bandaríkjamanna til
þessara landa þrefaldast.