Morgunblaðið - 19.01.1995, Síða 16

16 D FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
iýlUPPLÝSIIMGAR
Ný atvinnugrein hefur vaxið hratt án opinbers stuðnings
IR OG HUGBÚNAÐUR
Tölvuinnflutningur 1988-94*
30 þús.-
Ársverk í
hugbúnaðar-
gerð 1991-93
260 257
Heildarlauna- Útflutnings-
greiðslur í-----700 tekjur af-------300
hugbúnaðargerð m. kr. hugbúnaðargerð m-kr-
1988 '89 '90 '91 '92 '93 '94
'91 '92 '93
'92 '93
'92 '93
Upplýsinga-
tækni og hug-
búnaðarritun
Hugbúnaðargerð hefur
dafnað hér án afskipta
eða stuðnings hins opin-
bera. Guðni Einarsson
ræddi við nokkar tölvu-
menn um framtíðar-
möguleika íslendinga á
þessu sviði.
HUGBÚNAÐARGERÐ þykir
henta íslensku þjóðfélagi
vel á margan hátt og að
ýmsu leyti standa Islendingar jafn-
fætis öðrum þjóðum á þessu sviði.
Hugbúnaðargerð krefst fyrst og
fremst hugvits, en ekki mikilla fjár-
festinga í vélum og tækjum.
„íslendingar eru uppáfyndinga-
samir og sú hefð okkar að tjá okk-
ur, skrifa og lýsa, nýtist í þessu,"
segir Oddur Benediktsson prófessor.
Hann segir að íslendingar eigi topp-
menn í hugbúnaðargerð á alþjóðleg-
an mælikvarða og nefnir þar Friðrik
Skúlason sem dæmi.
Útflutningur
Vaxtarbroddur íslenskrar hug-
búnaðargerðar hlýtur að liggja í út-
flutningi, þó ekki sé nema vegna
smæðar innanlandsmarkaðarins.
Samkvæmt nýlegri könnun Seðla-
banka Islands og rekstrarkönnunum
Samtaka íslenskra hugbúnaðarfyrir-
tækja hefur útflutningur hugbúnað-
ar aukist verulega ár frá ári. Miklar
vonir eru bundnar við að áframhald
verði þar á og að hugbúnaðarfram-
leiðsla eigi enn eftir að eflast hér á
landi.
Vilhjálmur Þorsteinsson hjá ís-
lenskri forritaþróun hf. álítur að
útflutningur hugbúnaðar muni enn
vaxa næstu árin, þar verði um síg-
andi lukku að ræða en engin stór
stökk. „Markaðsþekkingin hefur
vaxið mikið og menn hafa stofnað
til viðskiptasambanda. Þetta þarf
ekki að vaxa mjög mikið til viðbótar
til að fara að skipta töluvert miklu
máli,“ sagði Vilhjálmur.
Magnús Sigurðsson varaformaður
Samtaka hugbúnaðarframleiðenda
telur eðlilegt að ætla að þessi út-
flutningur eigi eftir að aukast, þó
ekki sé nema vegna þess að umfang
tölvunotkunar eykst svo ört um allan
heim. Þótt við gerðum ekki nema
að halda í við aðra þá yrði samt
aukning.
Hugbúnaður er vara sem flytja
má greiðlega milli landa um alþjóð-
lega tölvunetið. Það skiptir engu
hvort viðskiptavinurinn er í Róm eða
Reykjavík, þessi iðnaður er ekki
háður landamæratakmörkunum.
„Útlendingar eru mjög opnir fyrir
því að eiga viðskipti við þann sem
hefur lausnina, hvort sem hann er
í öðru landi eða næsta herbergi,"
sagði Magnús Sigurðsson.
Þrátt fyrir aðstæður
Friðrik Skúlason er líklega þekkt-
astur íslenskra hugbúnaðarhöfunda
út um heim. Hann telur hugbúnaðar-
smíð eiga fremur litla möguleika hér
á landi miðað við núverandi aðstæð-
ur. Þessi atvinnugrein muni „lulla
áfram“ á svipuðu róli og hingað til,
en ekki verða bjargvættur efnahags-
lífsins, nema aðstæður breytist. Að-
spurður um eigin árangur segir Frið-
rik að hann hafi náðst þrátt fyrir
aðstæður hér á landi, en ekki vegna
þeirra. „Ég get ekki ráðlagt nokkr-
um heilvita manni að stofna fyrir-
tæki hér á landi tii að skrifa hugbún-
að og selja til útlanda. Það er dýrt,
erfitt og mikið vesen. Hér er engan
stuðning að fá þótt maður sé með
góða hugmynd. Ráðlegging mín til
þeirra sem eru með góða hugmynd
er að ná sér í ríka konu eða flytja
úr landi.“
Menn hafa látið sér detta í hug
að erlend fyrirtæki setji upp hugbún-
aðardeildir hérlendis. Hér sé mikið
af menntuðu fólki sem bjóði þjón-
ustu á samkeppnishæfu verði. Frið-
rik Skúlason telur þetta óraunhæfa
hugmynd. „í fyrsta lagi má nefna
lélegt samband við umheiminn. Þá
stöndumst við engan veginn sam-
keppni við láglaunasvæði. Islenskir
tölvumenn mundu ekki sætta sig við
þau laun sem doktorar í tölvufræð-
um í Austur-Evrópu fá eða þá tölvu-
fræðingar í Indlandi og Pakistan.
Þetta vita stóru bandarísku fyrir-
tækin.“
Tölvusamgöngur þurfa
að greikka
í fyrsta Viðskiptablaði Morgun-
blaðsins var sagt frá því að haustið
1985 yrði tölvunet Pósts og síma
tekið í notkun. Enn eru tölvusam-
göngur á dagskrá. „Ríkið byggir
vegi, flugvelli og hafnir. Þessar sam-
göngur verða líka að vera í lagi,“
sagði Oddur Benediktsson prófessor.
Viðmælendur úr hugbúnaðarfyrir-
tækjum voru á einu máli um að greið
tölvusamskipti innanlands og við
umheiminn væru forsenda þess að
hugbúnaðariðnaður og skyldar
greinar geti dafnað. „Ef samskipta-
málin verða í lagi þá verður mikil
þróun í samruna tölvu- og símtækn-
innar. Þarna eigum við að geta náð
ákveðinni fótfestu,“_sagði Vilhjálm-
ur Þorsteinsson hjá íslenskri forrita-
þróun hf.
Friðrik Skúlason stundar sína
markaðssetningu erlendis að mestu
í gegnum Internetið. Hann telur
netið hafa komið sínum rekstri vel,
viðskiptavinirnir verði ekki varir við
að hann sé staddur „á þessum út-
kjálka“ en þó hefur hann ekki getað
veitt alla þá þjónustu sem hann hefði
óskað vegna takmarkaðrar getu
tölvusambandsins við útlönd.
„Stjórnvöld hér gera sér ekki
grein fyrir því hvað ástandið er
hrikalegt hér á landi í sambandi við
tölvutengingar við útlönd,“ segir
Friðrik Skúlason. „Meðalstórt fyrir-
tæki sem ég á samskipti við í Finn-
landi er til dæmis með línu inn til
sín sem hefur 40 sinnum meiri flutn-
ingsgetu en íslenska tölvunetið hefur
til útlanda." Þetta segir Friðrik
standa vissum hluta hugbúnaðariðn-
aðarins hér á landi mjög fyrir þrif-
um, til dæmis þeim sem vilja starfa
á Veraldarvef Internetsins.
Strengur hf. er 12 ára gamalt hugbúnaðarfyrirtæki
Selja forrit og fróðleik
■
Morgunverðarfundur
Þriöjudaginn 24. janúar 1995
Skála, Hótel Sögu frá kl. 8:00 til 9:30
Gæöastjórnun - alþjóðlegir
straumar og stefnur
" boöar til fundar um strauma
I Jjflpgi og stefnur í altækri gæðastjórnun
eöa Total Quality Management.
Michael J. Gibson er aöalráögjafi
Juran Institute og hefur meöal annars
WL veriö ráögjafi Eimskips undanfarin
___J bfjú ár viö innleiöingu gæöastjórnunar
Michaei j. Gibson hjá fyrirtækinu.
Gæöastjórnun hefur rutt sér mjög til rúms víöa erlendis á
undanförnum árum. Á síöustu misserum hafa íslensk
fyrirtæki í vaxandi mæli innleitt gæöastarf í starfsemi sinni.
Þróunin er hröö og stööugt koma fram nýjungar í notkun
gæöastarfs viö stjórnun og rekstur fyrirtækja og stofnana.
Á fundinum mun Gibson meöal annars fjalla um:
■ Þróun altækrar gæöastjórnunar
S

■ Reynslu fyrirtækja afgæðastarfi
■ Hentar gæðastjórnun þjónustufyrirtækjum?
■ Hvað er „Quality in Daily Work“?
Félagsmenn eru hvattir til aö mæta og hefja vinnudaginn
meö faglegri umræöu um þetta mikilvæga málefni.
FÉLAG VIÐSKIPTAFRÆÐINGA
OG HAGFRÆÐINGA
I

I
i-----------------------------------
, Opinn fundur - gestir velkomnir
STRENGUR var stofnaður 1982
af Skúla Jóhannssyni verkfræð-
ingi og þá sem verkfræðilegt
tölvufyrirtæki. Allt frá upphafi
hafa aðalviðfangsefnin tengst
hugbúnaðarsmíð og þjónustu við
hugbúnað. í seinni tíð hefur upp-
lýsingamiðlun orðið æ stærri þátt-
ur í rekstrinum. Strengur hf. er
á meðal stærri hugbúnaðarfyrir-
tækja í einkageiranum. Þar starfa
35 starfsmenn og veltan 1994 var
214 milljónir króna. Árið 1992
varð Strengur að hlutafélagi í
eigu starfsmanna auk þess sem
danska hugbúnaðarfélagið PC&C
á 15% hlutafjár.
Haukur Garðarsson fram-
kvæmdastjóri hefur starfað hjá
Streng frá byrjun og er nú einn
eigenda. Fyrstu hugbúnaðarverk-
efnin voru mjög sérhæfð, gerð
rekstursherma fyrir Landsvirkj-
un og Orkustofnun og fleira.
Árið 1986 voru starfsmenn
orðnir tíu og til viðbótar við sér-
hæfð verkefni bættust við al-
mennari lausnir fyrir banka og
aðrar fjármálastofnanir. Haukur
segir að þá hafi fyrirtækið staðið
á nokkrum tímamótum. Það var
spuming um hvort Strengur yrði
áfram verkfræðistofa sem ein-
beitti sér að sérhæfðum verk-
fræðilegum lausnum eða tæki
þátt í þróun hugbúnaðarpakka
fyrir viðskiptalífið og færi út á
hinn almenna markað.
Samstarf við Dani
Fremur en að smíða eigin við-
skiptahugbúnað frá grunni gekk
Strengur til samstarfs við PC&C,
danskt fyrirtæki sem
hafði samið Navigat-
or-viðskiptahug-
búnaðinn. Navigator
er nú seldur um alla
Evrópu og er verið
að markaðssetja hann
í Bandaríkjunum.
Þessi hugbúnaður
var þýddur á íslensku
og lagaður að íslensk-
um bókhaldslögum og
reikningsskilavenj-
um. íslenska útgáfan
fékk nafnið Fjölnir og
er nú burðarás í
rekstri Strengs.
Haukur segir að sala
og þjónusta við Fjölni
skili meira en helmingi tekna fyr-
irtækisins. Fjölnir er til í DOS-
útgáfu, fyrir Unix og nú er vænt-
anleg útgáfa sem keyrir undir
Windows.
En hvers vegna að þýða útlent
forrit? „Við fundum þarna vand-
aða lausn. PC&C leggur metnað
sinn í að senda aðeins frá sér villu-
lausan hugbúnað. Við kusum
heldur að beita kröftunum að því
að smíða sérhæfðar lausnir sem
falla að Fjölni. Við verjum um
10-15% af veltu til frumhönnunar
á hugbúnaði,“ segir Haukur.
Prjónað við Fjölni
Þótt hugbúnaðurinn sé í grund-
vallaratriðum danskur hefur
Strengur hf. þróað tengdan hug-
búnað sem notaður er víða um
heim. Þannig má nefna tengingu
Fjölnis við SQL-gagnasöfn og
skilflöt vjð DB2-gagnagrunna á
IBM-stórtölvum. Öll
forritunarvinna hef-
ur verið unnin hér á
landi og er boðin not-
endum Navigator um
allan heim.
Strengur hf. hefur
smíðað mörg sérkerfi
sem sniðin eru að
þörfum ólíkra at-
vinnuvega og fyrir-
tækja. Utvegsbankinn
er heildarkerfi fyrir
fiskvinnslu og útgerð.
Það var þróað í sam-
vinnu við útgerðar-
og fiskvinnslufyrir-
tæki í Grundarfirði
en er nú í notkun víða
um land. Þá má nefna launa-
kerfi, kerfi fyrir útflutningsversl-
un, innheimtukerfi fyrir Iögfræð-
inga, framleiðslukerfi og fleira.
Eitt nýlegt sérkerfi er Sport-
Fjölnir. Iþróttakerfið heldur utan
um íþróttastarf af öllu tagi. Þessi
hugbúnaður var meðal annars
notaður til að lialda utan um öll
mót KSÍ í sumar og við fram-
kvæmd Reykjavíkurmaraþonsins.
Nú er kerfið til skoðunar hjá aðil-
um í Þýskalandi og Danmörku og
hefur þegar verið sett upp hjá
ólympíunefnd Slóveníu.
Óáþreifanleg vara
Sala upplýsinga er vaxandi
þáttur í starfsemi Strengs hf.
„Upplýsingar eru ekki áþreifan-
Ieg söluvara, en það er vaxandi
skilningur á því að þær séu eitt-
hvað sem menn þurfa á að halda,"
sagði Haukur. Gagnabankinn