Morgunblaðið - 11.02.1995, Blaðsíða 46

46 LAUGARDAGUR 11. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
SOFFIA ASBJORG
MA GNÚSDÓTTIR
■4- Soffía Ásbjörg
* Magnúsdóttir
fæddist á Efra-
Skarði í Svínadal
í Hvalfjarðar-
strandarhreppi 1.
mai 1898. Hún lést
á Vistheimilinu
Kumbaravogi 31.
janúar sl. á nítug-
asta og sjöunda
aldursári. Foreldr-
ar hennar voru Sig-
ríður Ásbjam-
ardóttir frá Mels-
húsum á Akranesi,
f. 5.8. 1871, og
Magnús Magnússon, bóndi á
Efra-Skarði, f. 8.7.1862. Systk-
ini Ásu, eins og hún var jafnan
kölluð, voru Þórunn, f. 1.10.
1896, húsfreyja á Hurðarbaki
í Svínadal, gift Ólafi Daniels-
syni bónda þar; Kristín, f. 6.4.
1902, húsfreyja í Steinsholti í
Svínadal, gift Oddi Oddssyni
bónda þar; Ólafur, f. 14.3.1904,
bóndi á Efra-Skarði í Svínadal,
kvæntur Hjörtínu Jónsdóttur;
Svanborg, f. 6.4.1906, húsmóð-
ir á Akranesi, gift Jóni Helga-
syni; og Guðríður, f.8.9. 1909,
húsmóðir í Reykjavík, gift Jóni
Guðjónssyni. Ólafur og Guð-
ríður eru enn á lífi.
Ása giftist 6.7.1927 Konráði
Einarssyni, f. 21.11.
1898, d. 17.8. 1980,
bónda á Efri-
Grímslæk. Hann
var sonur Einars
Eyjólfssonar bónda
á Efri-Grímslæk og
konu hans Guðrún-
ar Jónsdóttur frá
Hjalla.
Böm Ásu og
Konráðs em: Gunn-
ar, f. 4.7. 1928,
bóndi á Efri-Gríms-
læk, kvæntur Grétu
Jónsdóttur hús-
móður, og eiga þau
þijá syni; Ingólfur, f. 19.6.
1929, starfsmaður Samskipa,
kvæntur Ragnheiði Halldórs-
dóttur húsmóður, og varð þeim
fimm barna auðið, en eitt
þeiira er látið; Magnús, f. 8.9.
1933, bifreiðasljóri hjá Mjólk-
urfélagi Reykjavíkur, var
kvæntur Jónu Sigursteinsdótt-
ur en þau era skilin, og eiga
þau fjögur böm; og Sigríður,
f. 20.2. 1936, húsmóðir í Þor-
lákshöfn, gift Guðmundi Þor-
steinssyni vélstjóra og eiga þau
fjögur böm.
Utför Soffíu Ásbjargar fer
fram frá Þorlákskirkju I Þor-
Iákshöfn í dag og hefst athöfn-
in kl. 13.
MIG langar að leiðarlokum að
skrifa nokkur minningarorð um
móður mína, Soffíu Ásbjörgu
Magnúsdóttur. Ása, en svo var
móðir mín jafnan nefnd, fæddist
á Efra-Skarði og ólst þar upp
ásamt systkinum sínum. Er bömin
uxu úr grasi, kom það í hlut elstu
systranna, Þórunnar og móður
minnar, að hjálpa til við bústörfin,
jafnt innan sem utan dyra. Og
oftsinnis tóku þær til hendinni á
næstu bæjum.
Rúmlega tvítug kveður Ása
heimahagana og heldur til Reykja-
víkur. Þar ræður hún sig í vist til
Marteins Einarssonar kaupmanns
á Laugavegi 29 og konu hans
Guðrúnar. Vann hún þar við ýmis
heimilisstörf og gætti nýfædds
sonar þeirra hjóna, Gunnars, sem
fæddist í mars 1921. Rúmu ári
seinna, eða í apríl 1922, lést Guð-
rún eftir skamma sjúkdómslegu.
Það varð úr að móðir mín annað-
ist drenginn unga næstu árin hjá
Marteini.
í vistinni kynntist hún verðandi
eiginmanni sínum, Konráði bróður
Marteins. Hann hafði þá róið á
togurum frá Reykjavík nokkrar
vetrarvertíðir, og gisti þá jafnan
á heimili Marteins. Seinna var
Gunnar sendur í fóstur að Efri-
Grímslæk með móður minni. Og
eitt leiddi af öðru, og 1927 giftu
foreldrar mínir sig og tóku við búi
á Efri-Grímslæk.
Ungu hjónin byggðu sér fljótlega
nýtt íbúðarhús og seinna gripahús.
Jörðin Efri-Grímslækur er frekar
lítil og land til ræktunar takmark-
að. Engjamar voru blautar og
erfíðar yfírferðar jafnt fyrir hesta
sem menn. Því þurfti að nýta hvem
skika af kostgæfni, og oftar en
ekki var ráðið kaupafólk yfír slátt-
inn. Þannig var oft margt um
manninn á heimili foreldra minna.
Húsmóðurhlutverkinu sinnti
hún af alúð og samviskusemi.
Hvort sem var við matseld, þvotta,
heyskap, mjaltir eða önnur bú-
störf, þá fórst henni það allt vel
úr hendi. Á sumrin var oft gest-
kvæmt, þegar frændfólk kom og
dvaldi í lengri eða skemmri tíma,
og hjálpaði til við bústörfín. Og
MINNINGAR
ófáir voru þeir, sem voru snún-
ingastrákar í sveit á Grímslæk.
Mætti þar nefna ýmsa, sem urðu
móður minni afar kærir, þó ég
láti nægja að nefna Guðjón systur-
son hennar, en hann dvaldi hjá
þeim í sex sumur.
Við systkinin tókum mikinn
þátt I búskapnum á okkar yngri
árum. Það kom þó í hlut Gunnars,
elsta sonarins, að stunda búskap-
inn áfram með föður okkar. Eins
og gengur festum við öll ráð okk-
ar, og eru barnaböm Ásu nú orðin
15 og bamabamabörnin 22. Eitt
bamabarna hennar, Soffía, ólst
upp hjá ömmu sinni og afa.
Árið 1967, eftir 40 ára búskap,
flytjast foreldrar mínir til Þorláks-
hafnar og láta Gunnari eftir búið.
í Þorlákshöfn fékkst faðir minn
við ýmis störf tengd sjónum. Ása
móðir mín, serrf nú var tæplega
sjötug, sinnti áfram húsmóður-
hlutverki sínu á nýjum stað. Miklu
af tíma sínum varði hún við ýmsar
hannyrðir og prjónaði vettlinga og
hosur á afkomenduma, frændfólk
og vini. Þótti hún afar vandvirk
og handbragðið gott.
Eftir að faðir minn lést í ágúst
1980, dvaldist móðir mín um skeið
á Ási í Hveragerði, og síðar í íbúð-
um fyrir aldraða í Þorlákshöfn.
Seinustu árin dvaldi hún á Vist-
heimilinu Kumbaravogi. Hún hafði
allgóða heilsu, þrátt fyrir háan ald-
ur, pijónaði og hafði fótavist á
hveijum degi, allt undir það síðasta.
Ég vil að lokum þakka vinum
og ættingjum hlýhug í hennar
garð á liðnum ámm. Einnig vil ég
þakka starfsfólki á Kumbaravogi
og Ási ágæta umönnun.
Hvfldu í Guðs friði.
Magnús Konráðsson.
Mig langar til að minnast kærr-
ar tengdamóður minnar, Soffíu
Ásbjargar Magnúsdóttur, með fá-
einum orðum og þakka henni alla
þá tryggð og vináttu sem aldrei
bar skugga á. Ása, eins og hún
var jafnan kölluð, var fædd 1. maí
1898 og var því á 97. aldursári
er hún kvaddi okkur. Hún var af
aldamótakynslóðinni sem upplifði
svo miklar breytingar. Ein af ann-
arri hverfa þær hvunndagshetj-
umar sem aldrei létu deigan síga.
Lífsviðhorf hennar var að sinna
heimilinu og fjölskyldunni sem
best, sem hún gerði einstaklega
vel. Aldrei féll henni verk úr hendi.
Þeir vom ófáir vettlingamir og
sokkamir sem hún pijónaði á böm
sín og bamaböm. Ég man hvað
synir mínir voru glaðir er þeir
fengu belgvettlinga með tveimur
þumlum því engir strákar i hverf-
inu áttu slíka vettlinga. Mjúkir
JÓNAS
HALLDÓRSSON
+ Jónas Halldórs-
son fæddist í
Bolungarvík 28.
júni 1912. Hann lést
á Sjúkrahúsinu á
ísafirði 1. febrúar
sl. Foreldrar hans
vom Agnes Veron-
ika Guðmundsdótt-
ir og Halldór Þor-
geir Jónasson.
Systkini Jónasar
vom Margrét, sem
dó á öðm ári, Ósk-
ar, sem fórst með
mb. Baldri 1941,
Halldór, sem lést
1970, Gunnar og Margrét, sem
bæði eru búsett í Bolungarvík.
Eiginkona Jónasar var Sigríð-
ur Magnúsdóttir, sem lést
1992. Þau eignuðust þrjú börn,
Maggý, Gylfa og Halldór.
Utför Jónasar fer fram frá
Hólskirkju í Bolungarvík í
dag.
Dagsverki er lokið
og dvðl minni hér út við sæinn
dregur að kvöldi
míns síðasta vinnudags.
Einyrlga bóndi sem elskaði
vorþýðan blæinn
er kannske að bíða hér síðasta
ævidags.
(Jónas Halldórsson)
JÁ, DAGSVERKI er
lokið og æviskeiðið á
enda runnið.
Þegar ég frétti andl-
át Jónasar komu
margar minningar upp
í hugann frá kynnum
okkar. Ég var á 11. eða 12. aldurs-
ári þegar Jónas og Sigríður fluttu
í sveitina mína Skálavík, þau
keyptu Minni-Bakka. Ég varð strax
mjög sátt við nýju nágrannana, þau
áttu þijú böm heldur yngri en ég,
við urðum góðir leikfélagar.
Afi minn átti oft erindi við Jón-
as, honum fannst hann viðræðugóð-
ur. Ömmu minni voru þau fjarska
góð, sérstaklega eftir að afi dó.
Þegar Jónas og Sigga flytja tií
Bolungarvíkur byijar nýr kafli t lífi
þeirra. Fyrir sex árum kynnist ég
fjölskyldunni upp á nýtt, þegar við
byijum að gera upp Meiri-Bakka
bæinn. Þá eru Jónas og Sigga búin
að byggja sér sumarbústað í landi
Minni-Bakka og Maggý dóttir
þeirra og Bragi annan bústað fyrir
ofan þeirra, sem snjóflóð gjöreyði-
lagði nú í síðustu viku. Þau höfðu
ekki gleymt mér, þau tóku fagn-
andi á móti mér og allri minni fjöl-
skyldu. Það var gaman að hitta þau
og endumýja gömul kynni, því ég
hafði flutt frá Skálavík um ferm-
ingu.
Jónas hafði frá mörgu að segja
enda búinn að ferðast alveg ótrú-
lega mikið bæði innanlands og utan
og kynnast öðram þjóðum. Jónas
var ákaflega fróður maður, var vel
heima í flestum málum og hann
bjó yfir mörgum hæfileikum, sem
ég hafði ekki komið auga á í æsku.
Failegu ljóðin hans bera vott um
það. Mér finnst vænt um að eiga
ljóðin hans.
Eftir að Sigga dó urðu ferðir
Jónasar færri í Skálavíkina, þá
varð það okkar að vitja hans þegar
við voram á ferð.
pakkar frá langömmu glöddu lítil
hjörtu á jólum. Þó svo að aldurinn
færðist yfír þá vora pijónamir
ekki lagðir á hilluna fyrr en í des-
ember síðastliðnum. Hlýtt og nota-
legt viðmót hennar fundu allir sem
kynntust henni. Hún var lánsöm
að halda reisn sinni og viljanum
til að bjarga sér sjálf allt til hinstu
stundar. Margs er að minnast sem
aldrei verður tjáð með orðum en
geymist í minningunni sem dýr-
mætur fjársjóður, þær eru þarna
allar eins og perlur á bandi.
Ég og Ingólfur, börn okkar og
bamaböm viljum að lokum þakka
þér fyrir allt sem þú hefur gert
fyrir okkur. Ég hef þá trú að lítil
hönd hafí stutt ömmu sína og
nöfnu yfír móðuna miklu ásamt
öllum þeim ástvinum sem farnir
vora á undan. Eftir sitja minning-
ar og þakklæti frá okkur.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem.)
Ragnheiður Halldórsdóttir.
Nú á kveðjustund langar mig
að minnast föðurömmu minnar og
nöfnu í örfáum orðum.
Þrátt fyrir háan aldur hélt hún
heilsu sinni nokkuð vel til síðasta
dags. Samviskusemi var henni í
blóð borin og féll henni aldrei verk
úr hendi. Hún pijónaði vettlinga
og sokka á bamabömin og bama-
bamabömin af sérstakri kost-
gæfni, þar til undir það síðasta.
Ohætt er að segja, að handverk
hennar hafí borið henni fagurt
vitni um vandvirkni og snyrti-
mennsku. Merki um þessa eigin-
leika mátti glöggt sjá á heimili
ömmu og afa, bæði á Efri-Gríms-
læk og í Þorlákshöfn.
Amma Ása var lágvaxin, nett
kona og ljós yfirlitum. Hún var
hæglát og vann verk sín í hljóði.
Hún var fremur dul og bar tilfínn-
ingar sínar ekki á torg. Trú-
mennsku og hlýhug sýndi hún
fremur í verki en orðum. Fjölskyld-
an var henni ávallt efst í huga og
nutum við afkomendurnir í návist
hennar umhyggju og hlýju.
Ég þakka henni samfylgdina og
kveð hana með þessum ljóðlínum:
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Ásbjörg Magnúsdóttir.
Við fjölskyldan kveðjum góðan
vin með söknuði og þökkum
ánægjulegar samverustundir.
Allt á takmark, einhver ræður gerð,
allt er hér á einhverskonar ferð,
engin skynjar alheims veldistól,
enginn veit hver lifir næstu jól.
.(Jónas Halldórsson)
Elsku Maggý, Gylfi, Halldór og
fjölskyldur, við sendum ykkur inni-
legustu samúðarkveðjur.
Arnfríður Aradóttir.
Elsku afi, okkur langar að minn-
ast þín hér í nokkrum orðum. Þú
varst alltaf svo hress og kátur og
sögumar vora alltaf á sínum stað.
Allar sögumar um kóngana, huldu-
fólkið og allar hinar hetjumar voru
það sem gladdi okkur bræðurna
gegnum öll æskuárin. Mamma og
pabbi vissu ekki hvaðan á sig stóð
veðrið þegar þið amma voruð á
leið suður því að við bræðumir
ætluðum að umtumast af spenn-
ingi. Við vitum ekki hvort það var
blái Ópalinn sem þú komst alltaf
með og konfektið sem amma keypti
í leikhúsinu og gleymdi að borða
til að geta gefíð okkur daginn eft-
ir, eða það þægilega andrúmsloft
Þótt enginn skyldleiki hafi verið
með okkur Ásu var hún samt hluti
af fjölskyldu minni, jafnvel áður
en ég fæddist. Þegar faðir minn
missti móður sína, Guðrúnu, eins
árs gamall, var Ása í_ vist hjá
ömmu og afa Marteini. Ása hugs-
aði um pabba þar til hún giftist
afabróður mínum, Konráð Einars-
syni. Þau stofnuðu heimili á
Grímslæk í Ölfusi, en þaðan voru
þeir ættaðir.
Annað heimili pabba fyrstu árin
var hjá Ásu og Konráð. Þau
eignuðust fjögur böm, Gunnar,
Ingólf, Magnús og Sigríði. Pabbi
var í sveit á sumrin hjá þeim.
Ekki gerðu þau hjón það enda-
sleppt, því þau tóku á móti mér í
sumardvöl að Grímslæk og var ég
þar á hveiju sumri frá því ég var
fímm ára og þar til ég var orðin
fímmtán ára. Ég fékk sjálf að
velja hvort ég vildi vera heima eða
í sveitinni. Engin spurning, ég
valdi sveitina. Þau hjónin og böm-
in þeira vora öll góð við mig. Ása
var ein af þessum konum sem
unnu sín verk hljóðlega en jafnt
og þétt. Falleg og fínleg kona og
ekki allra. Hún hafði góða kímni-
gáfu og hlógum við mikið þegar
við voram einar heima.
Ég skil ekki enn hvemig hún
komst yfír öll störfín jafnvel þegar
húsið var fullt af fólki. Hún lagði
sig í smá stund eftir hádegi. Ætli
það sé þess vegna að hún náði
svona háum aldri? Þegar Ása og
Konráð brugðu búi tóku Gunnar
og Gréta við og búa enn á Gríms-
læk.
Gömlu hjónin keyptu sér hús í
Þorlákshöfn og bjuggu þar í nokk-
ur ár þar til Konráð lést 1980.
Þá flutti Ása að Ási í Hveragerði.
Hún tók upp sitt fyrra nafn og lét
kalla sig Soffíu upp frá því. Síðar
fékk hún fallega íbúð í Þorláks-
höfn nálægt Siggu dóttur sinni
sem kom daglega til mömmu
sinnar. Síðustu árin dvaldi Ása á
Kumbaravogi.
Hún þekkti allt sitt fólk, böm,
bamabörn og barnabamaböm
fram á síðasta dag. Hún vissi hver
átti hvaða bam og hafði myndir
uppi við af öllum. Ekki er hægt
að tala um Ásu án þess að minn-
ast á pijónaskapinn. Hún pijónaði
vettlinga og sokka handa öllum
bömunum og svo listavel að annað
eins sást ekki. Og ekki gleymdi
hún mér, mínum systkinum, né
okkar bömum.
Með þakklæti kveð ég nú Ásu
mína, sem fer þangað sem hún fær
að rækta garðinn sem hún ekki
eignaðist hérna megin. Hennar líf
einkenndist af hófsemi, rósemi,
vinnu og kærleika.
Edda Sigrún Gunnarsdóttir.
sem þið komuð með að vestan.
Þetta allt gerði lífíð svo skemmti-
legt. Einnig var svo gaman að
koma til Bolungarvíkur til að bralla
eitthvað með þér, fara á sjóinn á
Álftinni og Þristinum, láta sér líða
vel í Skálavík, eða bara liggja uppi
í rúmi og hlusta á sögur.
Þú varst svo ánægður og stoltur
af því sem þú áttir; báturinn, bú-
staðurinn, Minnibakki, og skógur-
inn sem þú hafðir ræktáð í Skála-
vík. Þú varst mikill bókaunnandi
og var Laxness þar í miklu uppá-
haldi. Þegar sjónin fór að versna
gafst þú ekki upp og baðst ömmu
um að lesa fyrir þig. Ekki hafðir
þú aðeins gaman af að lesa heldur
ortir þú fjöldann allan af ljóðum
sem við fyllumst stolti yfír þegar
við lesum. Einnig varst þú mjög
sterkur, sem kemur best í ljós þeg-
ar litið er á hversu oft þú lagðist
í veikindi undanfarin ár en alltaf
náðir þú þér aftur á strik. Vonuð-
umst við allir til að svo myndi verða
í þetta skipti, en við vitum að amma
hefur einnig viljað fá þig til sín,
svo að við vitum að þú ert á góðum
stað.
Blessuð sé minning þín.
Þín bamabörn,
Finnbogi, Jónas og Gylfi Örn.