Morgunblaðið - 12.03.1995, Blaðsíða 8
8 SUNNUDAGUR 12. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Staðsetning reyk-
húss kærð til
Hollustuverndar
Siglufirði. Morgunblaðið.
Nýr salur í
Iðnaðar-
mannahúsinu
VEITINGAMAÐURINN hefur
tekið að sér rekstur nýs salar í
húsi Samtaka iðnaðarins sem var
nýlega opnaður. Salurinn tekur
um 300 manns í mat og þar eru
eingöngu íslensk húsgögn og inn-
réttingar, að sögn Lúðvíks Hall-
dórssonar eiganda Veitinga-
mannsins.
Veitingamaðurinn á innbú og
innréttingar að sögn Lúðvíks og
rekur salinn, sem er einungis til
leigu fyrir féiagasamtök og ein-
staklinga vegna einkasamkvæma.
Einnig mun hann nýtast til ráð-
stefnuhalds á vegum Samtaka
iðnaðarins, segir hann.
„Framkvæmdirnar hófust í
október og lauk í janúar. Við lét-
um sérsmíða húsgögn og innrétt-
ingar en það var Kristinn Brynj-
ólfsson innanhússarkitekt sem
teiknaði húsgögnin og þau voru
smíðuð hjá Bólstrun Kjartans á
Hvolsvelli.
Svo komu aðrir innréttinga-
smiðir að því að smíða vínstofu
og innrétta salinn,“ segir Lúðvík.
ÞORMOÐUR rammi hf. hefur
fengið samþykki heilbrigðisnefnd-
ar Siglufjarðar fyrir því að flytja
reykhús fyrirtækisins frá Gránu-
götu í hverfi sem bærinn .hefur
skipulagt sem iðnaðar- og þjón-
ustuhverfi. Þetta er gert þrátt fyr-
ir mótmæli íbúa í nágrenninu og
gegn vilja heilbrigðisfulltrúa Norð-
urlands vestra og Hollustuverndar
ríkisins.
Ibúar í næsta nágrenni við fyrir-
hugað reykhús sætta sig ekki við
niðurstöður heilbrigðisnefndar
Siglufjarðar og hafa því kært þær
til Hollustuverndar ríkisins. Lóðir
fyrirhugaðs reykhúss og nokkurra
íbúðarhúsa liggja saman og eru
ekki nema u.þ.b. 15 metrar á milli
húsa.
Því telja íbúarnir m.a. hættu
stafa af mengun og að fasteignir
þeirra kunni að fallá í verði. Af-
greiðslu málsins hefur því verið
frestað þar til niðurstaða Hollustu-
verndar ríkisins liggur fyrir.
Aðalsteinn Þ. Arnarsson, íbúi
við Túngötu, segir íbúanna ekki
vera ósátta við Þormóð ramma
heldur við afgreiðslu heilbrigðis-
nefndar Siglufjarðar. Aðalsteinn
segir nefndina hafa haft íbúa að
hálfgerðum fíflum, m.a. með því
að samþykkja fyrst starfsleyfið en
auglýsa síðan eftir athugasemdum
íbúa. „Þetta líkist ekki vinnu-
brögðum heilbrigðisnefndar, held-
ur frekar atvinnumálanefndar, þar
sem nefndin er fyrst og fremst
að hugsa um þau störf sem í húfi
eru, en ekki hollustu og heilbrigði
íbúa.“
Morgunblaðið/Sverrir
LÚÐVÍK Halldórsson veitingamaður og Þorleifur Lúðvíksson við dansgólfið í nýja salnum.
Fiskeldi á Sauðárkróki
Miklir möguleik-
ar í lokuðu kerfi
FYRIRTÆKIÐ Máki
hf. á Sauðárkróki
hefur í tæpt ár verið
að gera tilraunir með eldi
á hlýsjávarfisknum barra í
lokuðu eldiskerfi. Á dög-
unum drapst allur fiskur í
stöðinni vegna bilunar í
viðvörunarbúnaði. Guð-
mundur Örn Ingólfsson,
framkvæmdastjóri Máka,
segir að tilraunaeldið hafi
gengið vel þrátt fyrir þetta
óhapp. Búið sé að sanna
gð hægt sé að ala barra á
Islandi og allt bendi til að
framjeiðsla á honum sé
arðvænleg. Hann segir að
unnið sé að því að fjár-
magna stækkun stöðvar-
innar og síðan sé stefnt að
því að framleiða um 70
tonn af barra á ári.
Hvers konar fiskur er
barri?
„Barri er sjávarfiskur sem lifir
í hlýjum sjó, aðallega í Miðjarðar-
hafinu. Veiðar á honum eru mjög
takmarkaðar og þess vegna er
hann algengur eldisfiskur. Barri
er mjög bragðgóður og er ásamt
sandhverfu flokkaður sem lúxus-
fiskur. Þjóðir við Miðjarðarhafið
eru aðalframleiðsluþjóðirnar.
Grikkir framleiða t.d. mikið af
barra. Markaðssvæðið fellur sam-
an við saltfiskmarkaði okkar.“
Hvernig stendur á því að þú
ert að fást við að rækta barra á
Sauðárkróki?
„Ég er menntaður í fiskalífeðl-
isfræði og hef unnið við fiskeldi
í mörg ár. Ég hef sérhæft mig í
að fjölga sjávarfiskum. Árið 1992
var stofnaður þverfaglegur
starfshópur á vegum sjávarút-
vegsstofnunar Háskólans. Þar
fórum við yfir tæknihlið eldisins,
þ.e.a.s. þetta lokaða eldiskerfi,
markaðsmál og fleira. Við bárum
saman þtjá eldisfiska og barrinn
kom langbest út með tilliti til
markaðsaðstæðna, framleiðslu-
kostnaðar og vaxtarhraða.
Til að gera langa sögu stutta
þá var stofnað í kringum þetta
fyrirtæki á Sauðárkróki sem
flutti inn 2.300 fiska í maí á síð-
asta ári. Við innflutninginn vó
hvert seiði um hálft gramm.
Lífmassinn hækkaði á 10 mánuð-
um úr einu kílói upp í 300 kíló.“
Hvernig gekk eldið?
„Það gekk vel. Við höfum ekki
átt í neinum vandræðum með
sjálfa eldistæknina, eins og það
að endumýta Valnið, vatnsgæði
eða annað slíkt. Við höfum stund-
að heilmikla þróunarvinnu t.d.
varðandi nýtingu á heita vatninu,
en það er stóri fjár-
hagsþátturinn í þessu.
Við höfum einnig kom-
ið með okkar útgáfu
af sjóhreinsibúnaði,
sem er nauðsynlegur
til að hægt sé að nýta
sjóinn aftur.
Tilraunaeldi er lokið og við
höfum nú í höndunum mjög stað-
góða þekkingu á því hvernig við
eigum að haga okkur í eldinu.
Við erum búnir að gera tvær
arðsemiskannanir, sem lofa mjög
góðu. Við höfum náð samningum
við norskt fyrirtæki, Aqua-
Optima, ísaga og frönsku ha-
frannsóknastofnunina um EU-
REKA-verkefni.
Þama eru saman komnir fær-
ustu fagmenn á þessu sviði í
Evrópu. EUREKA-verkefnið
gengur út á að búa til arðvæn-
iegt fyrirtæki þar sem safnað er
saman þekkingu og búa til eitt-
hvað nýtt. Þegar þessu öllu er
lokið er ætlunin að búa til hugtak
Guðmundur Örn
Ingólfsson
►Guðmundur Örn Ingólfsson
er fæddur 19. okt. 1952. Hann
lauk kennaraprófi frá Kenn-
araháskólanum 1977 og kandí-
datsprófi frá Kaupmannahafn-
arháskóla í fiskalífeðlisfræði
1987. Hann hefur starfað við
fiskeldi í Danmörku, Noregi,
Frakklandi og íslandi síðan
hann lauk námi. Guðmundur
Örn er kvæntur Sigríði Sigur-
jónsdóttur sálfræðingi og eiga
þau fimm börn.
Arðsemis-
könnun sýnir
jákvæða nið-
urstöðu
sem heitir barri í lokuðu eldis-
kerfi, sem AquaOptima mun
markaðssetji út um allan heim.
Þeir munu selja tæknina og Máki
mun selja líffræðilegu þekking-
una, auk þess sem það mun sjá
um að þjálfa starfsfólk og annað
slíkt.
Hefur þessi tilraun kostað
miklar fjárfestingar?
„Við höfum ráðist í eins litlar
fjárfestingar og við höfum getað
komist af með. Sú fjárfesting sem
Máki hefur ráðist í er á bilinu
5-10 milljónir. Nú erum við til-
búnir til að hefja framleiðslu á
200 þúsund seiðum, sem þýðir
um 71 tonns ársframleiðslu innan
EUREKA-áætluninnar. Það kall-
ar á fjárfestingu upp á um 30
milljónir. Áætlaður rekstrar-
kostnaður við að ala fískinn í 15
mánuði er 17 milljónir.“
Var ekki mikið áfall fyrir Máka
að allur fiskurinn skyldi drepast?
„Þetta var vissulega áfall fyrir
okkur, en ef við lítum á björtu
hliðarnar þá má segja að okkur
hafi tekist að komast í gegnum
tilraunastigið. Við höfum náð
samböndum við öfluga sam-
________ starfsaðila og á þeim
er engan bilbug að
fínna þrátt fyrir áfall-
ið.“
Á fiskeldi sér bjarta
framtíð á íslandi?
..... ii „Já, að mínu mati
er það mikilvægasta
sem er að gerast í fiskeldi á ís-
landi í dag þetta lokaða eldi-
skerfi. Með kerfinu er hægt að
nýta heita vatnið á réttan hátt
og þar með að skapa okkur geysi-
lega sterka samkeppnisstöðu.
Með því að stjórna hitastigi get-
um við framleitt hvaða eldisfísk
sem er, allt frá heimskautateg-
undum upp í hitabeltistegundir
og það er einstakt. Við erum t.d.
að framleiða barra við kjörhita-
stig, sem er 24 gráður. Aðrar
þjóðir ala fiskinn við lægra hita-
stig vegna þéss að þær hafa ekki
heita vatnið sem við höfum. Lok-
að eldiskerfi þýðir að mun minni
orka er notuð við eldið og þar
með er hægt að lækka reksturs-