Morgunblaðið - 12.03.1995, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
heim til sín í spjall. Þar tóku Þórir
og Jakobína kona hans höfðinglega
á móti okkur, umhyggja fyrir nem-
endunum var í fyrirrúmi.
Þórir var snillingur í að tengja
námsefnið við líðandi stund og
hversdagslífið. Það var ekki sjaldan
sem hann tengdi háalvarlega guð-
fræðilega umræðu við spjall í ferm-
ingarveislum, virkni bílvéla eða
annað hversdagslegt. Hann var allt-
af að tengja okkur við þann veru-
leika sem við lifum í ásamt því að
opna okkur guðfræðilega sýn á
heiminn. Hann dró það svo vel upp
að ekkert er sem sýnist. Það eru
ekki til ódýrar patentlausnir í lífinu
og þær er ekki heldur að finna í
Biblíunni, en þar má finna Guð. Til
að byija með hélt ég að Þórir Kr.
myndi brjóta niður trú mína en
þegar frá leið sá ég að hann var
að hjálpa mér og öðrum nemum til
áð skoða heimsmynd okkar og til
að varðveita og byggja upp hið
góða en kasta því sem ónothæft var.
Hér eru aðeins dregnir upp þeir
drættir af stórum persónuleika Þór-
is sem urðu mér kærastir. Ég er
þakklát fyrir þá kennslu sem ég
naut af honum. Viðhorf hans og
vera hafa auðgað líf mitt. Óþægileg
gagnrýni hans á ríkjandi skoðun
hefur hvað helst kennt mér að horfa
gagnrýnum augum á sjálfa mig og
fræðin á uppbyggjandi hátt.
Fyrr í vetur sá ég að skrifstofan
hans í Háskólanum var opin, þó að
hann væri hættur að kenna og langt
leiddur af krabbameini. Ég leit inn
og þar sat hann við tölvuna með
bækurnar opnar allt um kring og
sætur vindlareykurinn fyllti her-
bergið. Þórir lét ekki deigan síga,
hann sat og kepptist við að þýða
1. Mósebók. Hann minnti mig á
herforingja sem vill hvergi deyja
nema á vígvellinum. Hann var í
góðu skapi og talaði við mig um
guðfræði, eðlisfræði, lífið og tilver-
una. Hann benti mér á bækur sem
ég þyrfti endilega að lesa svo að
ég væri viðræðuhæf í lífínu. Það
var fjör í honum og ég undraðist
kæti hans og þó ekki, hann var í
sínum besta ham. Ég gekk út frá
honum glöð og full af eldmóði.
Nú er mikill listamaður og sér-
stæður persónuleiki genginn til
grafar en minning Þóris Kr. Þórðar-
sonar er ógleymanleg. I mínum
huga verður hann alltaf partur af
háskólalífinu vegna ögrandi og
framsækinnar hugsunar sinnar. Ég
vil votta ykkur, Jakobína, stjúpbörn
og bamaböm, mína dýpstu samúð
og bið um styrk Guðs ykkur til
handa í djúpri sorg.
Bára Friðriksdóttir,
guðfræðinemi.
Ég innritaðist í guðfræðideild
Háskóla Íslands haustið 1963 og
hitti prófessor Þóri Kr. Þórðarson
í fyrsta sinn þetta sama haust.
Þennan fyrsta vetur í guðfræðideild
HÍ sótti ég kennslu dr. Þóris í hebr-
esku og síðan í öðrum fögum fræða
Gamla testamentisins, og lauk námi
mínu með því að skrifa sérefnisrit-
gerð undir handleiðslu hans. Við
áttum því margvísleg samskipti
þegar á námsárum mínum, og eftir
að ég hóf framhaldsnám í Gamla
testamentisfræðum í Uppsölum,
skrifaði Þórir oft. Þó að ég hafi
lengi dvalið í öðrum löndum, rofn-
aði samband okkar aldrei og má
því segja að kunningsskapur okkar
og vinátta hafi staðið óslitið frá
haustinu 1963 og til dauðadags
Þóris.
Þegar kynni okkar hófust, var
Þórir nýlega kominn frá námi í
Árhúsum, Uppsölum og Chicago,
þar sem hann lauk námi í Gamla
testamentisfræðum með gráðunum
Ph.D., fyrstur hérlendra manna.
Með honum barst andrúmsloft mik-
illa akademískra stofnana, þekking
komin beint frá þeim stöðum, þar
sem hugmyndirnar höfðu orðið til,
sem kennsluefnið var byggt á. Enda
drógumst við nemendur hans mjög
að honum og hrifumst af kennslu
hans. Enda kom hann til móts við
nemendur sína. Mér er sérlega
minnsstætt, hve laginn hann var
við að fá hvern og einn til að reyna
SUNNUDAGUR 12. MARZ 1995 31
MINNINGAR
SIGRIÐUR
GÍSLADÓTTIR
að mynda sér eigin skoðanir og
setja þær fram.
Kennsla dr. Þóris var raunar
mjög sérstök og vitnaði alltaf um
hans persónulegu afstöðu til þess,
sem bar á góma. Hann gaf sjaldan
þurra skýrslu um aðferðir og niður-
stöður annarra, heldur reyndi hann
jafnan að taka sjálfur afstöðu og
skýra hana. Viðhorf hans til fags-
ins, sem hann kenndi, var sjaldan
hefðbundið, heldur mótaðist það af
því, sem hann sérstaklega hreifst
af. Það, sem hreif hann, var langoft-
ast eitthvað, sem hann taldi skipta
máli fyrir samtímann. Hann las
m.ö.o. Gamla testamentið ekki með
það í huga, að skýra tilurð textanna
og sögulegt baksvið þeirra og hlut-
verk, þegar þeir urðu til, heldur
leitaði hann svara við vanda sam-
tímans í ritunum, sem hann fékkst
við. Hin sögulega afstaða, sem
raunar hlýtur að teljast vera ríkj-
andi í fræðigreinum þeim, sem hann
var ábyrgur fyrir, var ekki afstaða
hans. Viðhorf dr. Þóris til Gamla
testamentisins minnti oft meir á
afstöðu trúfræðinga eða siðfræð-
inga en viðhorf ritskýrenda. E.t.v.
mætti segja, að hann hafi nálgast
Gamla testamentið frá sjónarhorni
trúarbragðaheimspekinnar.
Ég held, að vinnubrögð hans við
Gamla testamentið, hafi í raun vitn-
að um það, sem mér virðist alla tíð
hafa verið hans eiginlega viðfangs-
efni, en það var manneskjan í öllum
margbreytileika tilverunnar.
Mér þótti alltaf, að samskipti
Þóris við annað fólk auðkenndust
af alveg einstöku næmi og hrifnæmi
fyrir því, sem var sérstakt og ein-
stakt. Fyrir bragðið naut hann sín
sérstaklega vel á hvers kyns sam-
komum og má segja, að hann hafí
prýtt hvern mannfund. Hann var
sérlega fundvís á sérleika hverrar
samkomu og féll því vel að hinum
ólíkustu aðstæðum. Gleði hans var
jafnan smitandi og öðrum fagnað-
arauki. Hann gat viðhaft stór orð,
þegar svo bar undir, en það var oft
misskilið, því að slík orð fluttu ekki
orðabókarmerkingu í hans munni,
heldur vitnuðu þau um fatíska mál-
notkun, þau túlkuðu lífsgleði hans,
líkt og sagt er um Gerhard Haupt-
mann.
Dr. Þórir ritaði margt um hin
ólíkustu efni, en raunar fátt, sem
talist getur beinlínis fræðilegt. Ég
get þó ekki stillt mig um að nefna
hér óútgefna Ph.D. ritgerð hans,
sem hann lagði fram í Chicago
1959: „The Form — Historical
Problem of Ex 34,6-7“. í þessari
ritgerð gerði Þórir tilraun til að
skilgreina eðli þess texta, sem hann
fjallaði um, með því að skilgreina
málfar hans og skyldra texta. Þá
voru slík vinnubrögð fátíð og því
frumleg, þó að nú séu þau að verða
nánast almenn. Þórir talaði oft um,
að hann vildi endurskoða þessa rit-
gerð og gefa hana út, en því miður
varð aldrei af því.
Þegar dr. Þórir hóf kennslu hér
við guðfræðideildina, gekkst hann
fyrir því, að hebreska yrði aftur
skyldunámsgrein, en hún hafði þá
ekki verið kennd hér um alllangt
tímabil. Með því lagði hann grunn
að því, að hér á landi sé hægt að
stunda Gamla testamentisfræði.
Ég á dr. Þóri afar margt að
þakka eftir löng kynni, fyrst sem
nemandi og síðar sem samkennari.
Hann var margbrotinn maður og
að mörgu leyti stórbrotinn og
ógleymanlegur þeim, sem kynntust
honum.
Ég sendi eiginkonu hans og öðr-
um syrgjendum samúðarkveðjur
mínar og míns húss.
Sigurður Örn Steingrímsson.
Augun löðuðust að honum. Fal-
leg slaufa við rúskinnsjakka. Leiftr-
andi tillit og brosið lék út í kinnar.
Því fleiri sem dreif að honum, því
ljósari var hversu sérstakur hann
var. Nýneminn laut að hinum upp-
lýstari og fékk hvíslandi svar.
„Þetta er Þórir Kr. í Gamla testa-
mentinu." Ræðan hans var hnyttin
og grípandi. Frá fyrstu kynnum var
hann sem spámaður.
Þórir Kr. Þórðarson var óvenju
ijölhæfur maður. Honum var gefin
ríkuleg eðlisgreind, sem hann herti
til gáfna í afli skaphita og fræða.
Kvikan hans var sívökul og hugaði
að hinu stærsta í heimi sem og til-
fmningum einstaklinga. Jafnframt
var Þóri gefín einbeitni fræði-
mannsins. Hann var allur í fræðum,
sem urðu honum farvegur úrvinnslu
áreita í lífinu. Sökum þessarar tví-
bendu varð hann skýr vegvísir.
Ekkert mannlegt virtist honum
óviðkomandi. Á bjástri manna, feg-
urð, sköpun, samfélagi, brestum og
bótum hafði hann áhuga. Viðfang
hugsunar og lífs hans var mennsk-
an í sögu og samtíð. Hann talaði
um líf manna og samfélag. En ekki
þurfti lengi að hlusta til að komast
að því að ræða hans var ekki um
nakinn manninn í vonlausum heimi,
heldur um mann og Guð. Ungur tók
hann að glíma sína ævilöngu Jak-
obsglímu við Guð. Hann nam guð-
fræði og stundaði síðan þau fræði
til lífsloka. Sérgrein hans var Gamla
testamentið, en hann hefði allt eins
getað stundað og kennt aðrar grein-
ar guðfræði eða mannvísinda. Slík
voru hugðarefnin og þekkingin.
Það voru forréttindi að njóta
kennarans Þóris Kr. Hver kennslu-
tími var einstakur. Hann leyfði sér
aldrei þann lúxus að grípa til gam-
alla og unninna fyrirlestra. Hver
tími var undirbúinn og ferskur.
Atburðir samtíðar voru speglaðir
til að upplýsa stef, sem til umfjöll-
unar voru í Jesaja eða Saltaranum.
Svefndrungi vetrarmorgna hvarf og
við vorum hrifin með í æsiferðir þar
sem tími var ekki lengur til. Spurn-
ingarnar þyrluðust upp og Þórir
Kr. kunni list hinnar leiðandi sam-
ræðu.
En Þórir Kr. var ekki aðeins pró-
fessorinn í púltinu, heldur vinur
nemanda sinna. Feimnum nemend-
um tók hann sem höfðingjum á
skrifstofu og heimili hans og Bibíar
var ávallt opið og stundum sem
félagsmiðstöð guðfræðinema,
presta og stórs hóps vina. Gáfur
hans leiftruðu í samtölum og hann
var óhræddur við að segja nei. Því
varð hann svo óumræðilega mikil-
vægur okkur, þegar við vorum að
stíga skref til manns í mannfélagi
og fræðum. Hann leyfði okkur eng-
ar yfirborðslausnir, einfaldnings-
lega sleggjudóma og hálfklárað
verk. Hlýjan var óumdeilanleg,
umhyggjan óbrigðul en gagnrýnin
jafn óhvikul á hið hálfa í skoðunum
okkar. Þórir Kr. varð því svo mörg-
um lærifaðir í besta skilningi. Þann
hluta ævi hans, sem mér er kunn-
ur, var Þórir um flest lukkumaður
í lífinu. Bibí var honum frábær föru-
nautgur og skapaði með honum
veruleika, þar sem hann fékk að
njóta sín. Hún veitti það rými, sem
var honum alger forsenda sköpunar
og vinum athvarf.
Guðfræði Þóris Kr. var fyrir lífið
í samtíðinni. Ekki síst framhalds-
námi í Chicago gekk hann á hönd
nýjum guðfræðistraumum, sem
hann síðan bar með sér til íslands
og kenndi og iðkaði. Hann vildi
túlka boðskap Biblíunnar inn í að-
stæður nútímafólks. Að iðka trúar-
líf var í hans túlkun ekki að hverfa
út úr heiminum í einhveija handan-
veru, heldur vera Guðs í samskipt-
um við fólk, í menningunni, pólitík,
listum, viðskiptum. Kirkjulíf átti
ekki að vera flóttahæli utan heims,
heldu skurðpunktur mannlífs og
Guðs. Með þessum boðskap braut
Þórir Kr. nýjan akur í umfjöllun
um kirkju og trú á íslandi. Aukna
fjölbreytni í kirkjulífi okkar má að
hluta rekja til áherslna Þóris Kr.
Hann var ávallt að, starfsdagur
hans var langur í Háskóla íslands
bæði í árum og stundum. Þegar öll
ljós voru horfin úr skrifstofum í
Aðalbyggingunni ljómuðu
gluggarnir í skrifstofunni hans á
efstu hæðinni. Brunandi vegfarend-
ur á Hringbrautinni komust ekki
hjá að sjá að enn var einhver að
störfum. Ljósin hans Þóris Kr. eru
slokknuð, Háskólinn er myrkari á
kvöldstundum. Þessi sendimaður
Guðs í heiminum hefur hljóðnað,
en orðin hans eru sáðkorn sem
spíra.
Sigurður Árni Þórðarson.
+ Sigríður Gísladóttir fæddist
að Helgusöndum undir V-
Eyjafjöllum 16. nóvember 1913.
Hún lést 19. janúar sl. Foreldrar
Sigríðar voru Gísli Sigurðsson
bóndi og Sigríður Auðunsdóttir,
sem lést við fæðingu hennar.
Hún var alin upp að Nýja-Bæ
hjá Einari Sveinssyni bónda og
Kristínu Pálsdóttur. Maður Sig-
ríðar var Jóhannes Skúlason,
bifreiðastjóri hjá Olíuverslun
Islands. Hann lést 29. október
1963. Eignuðust þau einn son,
Trausta offsetprentara og bif-
reiðastjóra. Sigríður var jarð-
sungin 25. janúar.
19. JANÚAR síðastliðinn lést hér
í Reykjavík, eftir stutta sjúkralegu,
Sigríður Gísladóttir, iðnverkakona,
á áttugasta og öðru aldursári.
Siggu man ég álíka langt aftur
og ég man Kassagerð Reykjavíkur,
en hjá því fyrirtæki starfaði hún
síðustu fjörutíu ár ævi sinnar. Ég
átti því láni að fagna að verða
hennar samstarfsmaður í yfír þijá-
tíu ár, fyrst sem starfsmaður í verk-
smiðju og síðar í starfi fram-
kvæmdastjóra fyrirtækisins. Ann-
+ Rebekka Friðbjarnardóttir
fæddist á Sútarabúðum í
Grunnavík 17. júní 1911. Hún
lést á Sjúkrahúsi Suðurnesja
3. mars síðastliðinn og fór út-
för hennar fram frá Kefla-
víkurkirkju 11. mars.
ELSKU amma mín hefur lokið
ævigöngu sinni. Síðustu dagana
sem hún átti hér í þessu lífi talaði
hún mikið um það hversu heitt hún
óskaði þess að fá að sofna svefnin-
um langa. Við sem eftir stöndum
trúuum að það hafi verið henni
mikill léttir þegar stundin rann
upp. Við sjáum á eftir yndislegri
mömmu, ömmu, langömmu og
langalangömmu. En eins og hún
sagði alltaf þá var hún bara amma
okkar allra, líka barnanna okkar,
engin langamma. Okkur fannst hún
alltaf svo ung í anda og þannig
leit hún á sjálfa sig líka.
Það rifjast upp margar góðar
stundir sem við áttum saman. Það
var alltaf gaman að koma til ömmu.
Hún hafði mikið yndi af fjölskyldu
sinni. En það sem mér er minnis-
stæðast eru ferðirnar hennar við
útskriftir og þegar sonur okkar
fæddist. Alltaf lét hún sjá sig og
var alltaf gaman að geta verið með
henni. Hún ferðaðist mikið og h'afði
mjög gaman af því. Hún var alltaf
til í hvað sem er og óhrædd við
nýjungar. Ekki vildi hún láta sig
vanta á hið árlega fjölskyldumót
+ Gunnar Ingi Einarsson
fæddist í Reykjavík 29.
október 1951. Hann lést af slys-
förum 26. febrúar síðastliðinn
og var jarðsunginn frá Landa-
kirkju í Vestmannaeyjum 9.
mars sl.
Kveðja frá Þórurum
í STUTTRI minningargrein langar
okkur að minnast Gunnars Inga
Einarssonar, samstarfsmanns úr
íþróttafélaginu Þór. Gunnar Ingi
fórst í sviplegu slysi um borð í
loðnuskipinu Sigurði 26. febrúar sl.
Það er sárt hlutskipti konu og
þriggja dætra að sjá á eftir eigin-
arri eins vinnusemi og trúmennsku
við starf sitt og fyrirtæki sem Sigga
sýndi, hef ég ekki kynnst hvorki
fyrr né síðar, nema vera skyldi af
nokkrum samstarfsmönnum henn-
ar og mín sem gjarnan hafa verið
nefnd aldamótakynslóðin.
Sigga vann öll þau störf sem
henni voru falin af stakri prýði og
af þeirri hógværð og lítillátssemi
sem einkenndi hana. Varla kom
fyrir sá dagur að hana vantaði til
vinnu, en mig grunar að oftar en
ekki hefði hún betur tekið sér veik-
indafrí heldur en að mæta til vinnu.
Ég og hún vorum sammála um flest
í gegnum tíðina. Eitt var það þó
sem okkur stundum greindi á um,
en það var að Siggu þótti sumar-
leyfi, eins og þau þekkjast í dag,
hinn mesti óþarfi og nær væri að
sinna vinnu sinni. Þannig var hún
alla tíð og það er ekki erfitt að
reka fyrirtæki með slíku samstarfs-
fólki.
Um leið og ég þakka fyrir að
hafa fengið að kynnast þessari
sómakonu, votta ég aðstandendum
innilega samúð.
Blessuð sé minning hennar.
Krislján Jóhann Agnarsson.
sem haldið er á sumrin, sama
hvernig stóð á hjá henni. Á þessum
mótum kom vel í ljós hvað fjölskyld-
an hennar var henni mikilvæg, allt-
af vildi hún vera nálægt sínum
nánustu.
Amma hafði dálæti á söng og
dansi og gerði mikið af því að fara
út að dansa. Það var ótrúlegt því-
líka orku hún hafði þegar dansinn
var annars vegar.
Á sunnudögum var hægt að fá
nýbakaðar pönnukökur hjá ömmu.
Það voru alltaf einhverjir sem litu
inn hjá henni þá og stundum fyllt-
ist íbúðin hennar af fólki þó ekkert
sérstakt stæði til. Bara venjulegt
sunnudagskaffi hjá ömmu Bubbu.
Hún sá alltaf til þess að samskipt-
in innan fjölskyldunnar væru góð,
því það skipti hana miklu máli.
Amma talaði um það nokkrum
dögum áður en hún dó að hún hefði
aldrei trúað því að svona langt yrði
milli hennar og afa en við vorum
svo heppin að fá að hafa hana hjá
okkur svona lengi og erum þakklát
fyrir það.
En nú er hún amma komin á
áfangastað, komin til hans afa og
Óla tengdasonar síns og allra
hinna. Við sem eftir erum eigum
eftir að sakna hennar sárt, en
minningin um hana Bubbu ömmu
lifir áfram í hjörtum okkar.
Hvíl þú í friði, elsku amma.
Inga Rebekka.
manni og föður á besta aldri. Áfall
tvíburabróður hans er einnig mikið,
enda samband þeirra einstakt.
Gunnar Ingi var mikill fjöl-
skyidumaður, fyrirmyndar faðir,
traustur og góður strákur. Hann
var fínn peyi eins og við segjum í
Eyjum, þegar einhver á hrós skilið.
Auðvitað hjálpa svona orð lítið
í sárum trega eftirlifandi ástvina.
Það er erfitt að tjá fólki tilfinning-
ar sínar, þegar hörmulegir atburðir
gerast. 011 viljum við hjálpa en
erum lítils megnug.
Félagar úr íþróttafélaginu Þór
senda fjölskyldu Gunnars Inga Ein-
arssonar innilegustu samúðar-
kveðjur.
REBEKKA FRIÐ-
BJARNARDÓTTIR
GUNNARINGI
EINARSSON