Morgunblaðið - 02.04.1995, Side 26

26 SUNNUDAGUR 2. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ
KVIKMYNDIR/Sambíóin sýna bandarísku spennumyndina Bad Company með
þeim Ellen Barkin og Laurence Fishbume í aðalhlutverkum. Myndin fjallar um
breyttan starfsvettvang í njósnaheiminum og svik, undirferli og valdabaráttu í
fyrirtæki sem sérhæfir sig í iðnaðamjósnum
Átökí
áhaldahúsi
FYRIRÆTLANIR Nelsons Crowe (Laurence Fishburne) eru í fyrstu heiðvirðar, en smátt og
smátt lætur hann undan þrýstingi hinnar fögru Margaretar.
ÁHALDAHÚSINU stjórnar hinn röggsami
Victor Grimes (Frank Langella), en næst hon-
um að völdum er hin glæsilega Margaret
Wells (Ellen Barkin).
LEIKSTJÓRI „Bad Company" er Damian
Harris, sem meðal annars á að baki kvikmynd-
ina „Decieved" með Goldie Hawn og John
Heard í aðalhlutverkum.
FRÁ ÞVÍ kalda striðinu lauk
hefur bandaríska leyniþjón-
ustan, CIA, verið að kanna ýmsa
nýja möguleika á að nýta áhrifa-
mátt sinn og sérþekkingu, og hafa
þá blómstrandi viðskipti í sambandi
við iðnaðarnjósnir orðið helsti skot-
spónninn. I kvikmyndinni „Bad
Company" er CIA að reyna að
koma njósnara sínum fyrir í her-
búðum Grimes-samsteypunnar.
Það er einkafyrirtæki sem sérhæfír
sig í iðnaðamjósnum og beitir við
þá iðju ýmsum óvönduðum meðöl-
um, en meðal viðskiptavinanna eru
margir þeirra sem eru á lista yfír
þá ríkustu í Bandaríkjunum.
Fyrirtækið gengur undir gælu-
nafninu Áhaldahúsið og hjá því
starfa aðlaðandi, gáfaðir og misk-
unnarlausir einstaklingar. Þeir eru
allir fyrrum starfsmenn hinna
ýmsu njósnastofnana og er eina
markmið þeirra að gera sér mat
úr vandræðum annarra og raka
þeir saman miklum flárfúlgum við
þá iðju. Þeir ljúga, svíkja, smjaðra,
stela, svindla, múta og drepa. Höf-
uðpaurinn hjá Áhaldahúsinu er
hinn stjómsami Victor Grimes
(Frank Langella), en næst honum
að völdum er hin glæsilega Marg-
aret Wells (Ellen Barkin).
Nelson Crowe (Laurence Fish-
bume) er fyrrum starfsmaður CLA
sem á sínum tíma lenti í ónáð inn-
an stofnunarinnar og var settur út
í kuldann vegna meintra mistaka
i starfí. CIA hyggst hins vegar
gefa honum tækifæri til að endur-
heimta fyrri orðstír sinn í njósna-
heiminum, og fær stofnunin hann
til að ganga til liðs við skúrkana í
Áhaldahúsinu og reyna að klekkja
á þeim.
I fyrstu er allur ásetningur og
fyrirætlanir Nelsons í hæsta máta
heiðvirðar. En smátt og smátt læt-
ur hann svo undan þrýstingi hinnar
fögru Margaretar, en einnig von-
brigðum sem hann verður fyrir og
hreinni græðgi. Sér hann fljótlega
að hægt er að steypa höfuðpaurn-
um Victor Grimes af valdastóli svo
þau skötuhjúin geti náð fullri stjóm
á Áhaldahúsinu og þeirri starfsemi
sem þar fer fram.
Þekktur
spennusagnahöfundur
Höfundur handritsins að „Bad
Company" er spennusagnahöfund-
urinn Ross Thomas, en hann á að
baki 25 skáldsögur, og fyrir sögur
sínar hefur hann tvívegis hlotið hin
eftirsóttu Edgar verðlaun, sem
samtök spennusagnahöfunda í
Bandaríkjunum veita. Fyrra skiptið
vom honum veitt verðlaunin fyrir
fyrstu sögu sína, „The Cold War
Swap“, sem út kom árið 1967, en
í seinna skiptið fékk hann verðlaun-
in fyrir söguna „Briarpatch", sem
út kom árið 1985. Hafa sögur hans
notið vinsælda um víða veröld og
hafa þær verið þýddar á 14 tungu-
mál.
„Bad Company" er fyrsta frum-
samda kvikmyndahandrit Ross
Thomas, en áður hefur hann samið
handrit upp úr verkum annarra
höfunda baéði fyrir kvikmyndir og
sjónvarp. Hann var til dæmis með-
höfundur handritsins að kvikmynd-
inni „Hammett", sem Francis Ford
Coppola gerði árið 1982, og þá
hefur hann gert handrit að nokkr-
um sjónvarpsmyndum sem gerðar
hafa verið eftir sögum rithöfundar-
ins Roald Dahl.
Ross Thomas segir að þótt „Bad
Company" sé skáldverk þá byggi
myndin samt að verulegu leyti á
sönnum grunni. Vísar hann þá til
þess að allt frá því þegar hundruð
manna var sagt upp störfum hjá
CIA fyrir einum áratug hafí stofn-
unin verið að leita sér að nýjum
starfsvettvangi. Nýr stjómandi
stofnunarinnar hafí síðar bent á
að fjármálanjósnir væru orðnar eitt
vinsælasta njósnasviðið, og sam-
kvæmt tölum Alríkislögreglunnar
frá aprfl 1993 hefði stórmálum sem
tengjast alls kyns iðnaðarnjósnum
fjölgað úr tíu í 500 á aðeins níu
mánuðum.
Leikstjóri myndarinnar er Dam-
ian Harris, sem meðal annars á að
baki kvikmyndina „Decieved" með
Goldie Hawn og John Heard í aðal-
hlutverkum, en hún var nýverið
sýnd á Stöð 2. Frumraun Harris
sem leikstjóra var hins vegar kvik-
myndin „The Rache! Papers", sem
gerð var eftir skáldsögu breska rit-
höfundarins Martin Amis.
Harris er fæddur á Englandi og
fékk hann ungur þá köllun að ger-
ast kvikmyndaleikstjóri. Hann
lærði handritsgerð og leikstjóm í
London Intemational University og
fór síðan í framhaldsnám í faginu
við New York University. Ekki leið
á löngu þar tii hann fór að leik-
stýra tónlistarmyndböndum, en
jöfnum höndum skrifaði hann eigin
kvikmyndahandrit. Fljótlega seldi
hann einu af stóru kvikmyndaver-
unum sitt fyrsta handrit, „Nights
of the Realm“, og notaði hann
ágóðann til að fjármagna gerð
stuttmyndarinnar „Killing Time“,
sem byggð er á smásögu eftir rit-
höfundinn Dennis Etchison og fór
Eric Stoltz með aðalhlutverkið í
henni. Aðra stuttmynd gerði Harr-
is þegar hann seldi annað kvik-
myndahandrit sitt, en það var
myndin „The Greasy Lake“, sem
hann gerði eftir smásögu eftir T.C.
Boyle. Eric Stoltz fór enn á ný með
aðalhlutverkið og einnig lék James
Spader veigamikið hlutverk í
myndinni.
Afkastamikil
ELLEN Barkin hefur
verið afkastamikil frá því
hún lék sitt fyrsta hlut-
verk í kvikmynd. Það var
árið 1982 þegar hún Iék
eitt aðalhlutverkanna í
„Diner“, en myndin fjall-
ar um það þegar gamlir
háskólastúdentar hittast
á gamla stefnumóts-
staðnum sínum og kom-
ast að raun um að fullorð-
insvandamálin hvíla
þyngra á þeim en þau
gerðu á árum áður. Þetta
var þó ekki í fyrsta sinn
sem Barkin stóð fyrir
framan myndavélamar,
því hún hafði áður leikið
í nokkrum sjónvarps-
myndum.
Barkin, sem er 39 ára
gömul, er fædd í New
York og fimmtán ára
gömul innritaðist hún í
leiklistarskóla. Síðar
lauk hún prófi i sagn-
fræði og leiklist frá
Hunter College. Hún kom
í fyrsta sinn fram á leik-
sviði í leikritinu „Irish .
Coffee“, og í kjölfarið
fylgdu margvísleg sviðs-
hlutverk, meðal annars
aðalhlutverk í „Extrem-
ities“, sem sýnt var off-
Broadway.
Auk sjónvarpsmynda
hefur Barkin nú leikið í
22 kvikmyndum sem
margar hafa náð miklum
vinsældum. Meðal þeirra
eru „Tender Mercies",
þar sem hún lék á móti
Robert Duvall, „The Big
Easy“, en í henni lék hún
á móti Dennis Quaid og
„Sea of Love“, þar sem
hún lék á móti A1 Pacino.
Þá hefur hún leikið á
móti Mickey Rourke í
„Johnny Handsome“,
Jimmy Smith í „The
Switch", Robert DeNiro
og Leonardo DiCaprio í
„This Boy’s Life“ og eig-
inmanni sínum, Gabriel
Byrne, í „Into the West“,
sem gerð var á síðasta
ári.
Leikari frá barnæsku
LAURENCE Fishburne,
sem lengst af kallaði sig
Larry Fishburne, sló ræki-
lega i gegn þegar hann fór
með hlutverk Ike Turner,
eiginmanns Tinu Turner, í
myndinni „What’s Love
Got To Do With It“, og var
hann reyndar tilnefndur til
Óskarsverðlauna í fyrra
fyrir frammistöðu sína í
myndinni. Fishburne hefur
verið viðloðandi leiklist
allt frá barnæsku, en hann
er nú 33 ára gamall. Hann
ólst upp í Brooklyn í New
York og lék hann á sviði
og ýmis smáhlutverk í
kvikmyndum þegar á unga
aldri.
Fjórtán ára gamall fékk
hann svo hlutverk í kvik-
mynd Francis Ford Copp-
ola, „Apocalypse Now“, og
ári seinna lá leiðin til
Hollywood. Þar gat hann
sér fíjótlega góðan orðstír
í ýmsum aukahlutverkum,
en hann þótti túlka einkar
vel persónur með staðfasta
skapgerð. Hann lék meðal
annars úr sér genginn
leigumorðingja í kvik-
myndinni „King of New
York“, en það var þó ekki
fyrr en hann lék föður í
mynd Johns Singletons,
„Boys N the Hood“ sem
ferill hans tók stökk upp á
við. Árið 1992 fékk hann
fyrsta aðalhlutverkið í
kvikmynd, en það var í
„Deep Cover“, og sama ár
vann hann Tony-verðlaun-
in fyrir hlutverk sitt í leik-
ritinu „Two Trains Runn-
ing“, sem sýnt var á Broad-
way. Þegar honum var
boðið hlutverkið í „Whats
LoveGotTo DoWithlt"
var Fishburne orðinn
nokkuð öruggur með sig
eftir velgengnina. Hann
var þá kominn í þá aðstöðu
að geta neitað hlutverkum,
og það var einmitt það sem
hann gerði í fyrstu. Eftir
að nokkrar breytingar
höfðu verið gerðar á hand-
ritinu og fyrir lá að Ang-
ela Basset myndi leika
Tinu, þá lét hann hins veg-
ar til Ieiðast.
Fishburne hefur verið
nokkuð afkastamikill upp
á síðkastið, og fyrir
skemmstu var frumsýnd
hér á landi önnur nýjasta
mynd hans, „Just Cause“,
en í henni leikur hann á
móti Sean Connery, og
væntanleg er myndin „Hig-
her Leaming", sem John
Singleton leikstýrir.

1