Morgunblaðið - 07.04.1995, Síða 49
MORGUNBLAÐIÐ
MINIMINGAR
FÖSTUDAGUR 7. APRÍL 1995 49
tókst vel á móti mér, eins og þegar
ég kom til þín á Ljósheima með
Grétari Ingva frænda mínum þrem-
ur dögum fyrir andlát þitt. Þú þekkt-
ir mig strax og óskaðir mér til ham-
ingju með nýja bróður minn. Þú
tókst utan um hendur mínar og
brostir og baðst okkur Grétar Ingva
að passa okkur á bílunum er við
kvöddum og fórum gangandi heim.
Það yljar mér að eiga fallega
mynd af okkur saman á borðinu
mínu.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
Farðu í Guðs friði.
Arena Huld.
Kristín ólst upp hjá foreldrum
sínum sem bjuggu þá í Oddgeirs-
hóla-Austurkoti í Flóa. Vinnusemi
var mikil á æskuheimili hennar,
einkum var móðir hennar fjölvirk.
Kristín fór ung að ganga í öll al-
geng sveitastörf, að þeirrar tíðar
hætti, en þá tiðkuðust enn fráfær-
ur. Hún smalaði kvíaám og mjólk-
aði og vann sér þessi störf létt,
eins og reyndar alla vinnu síðar,
enda var hún afburða fjárglögg og
létt á fæti. Þegar fjalllömbin komu
heim að hausti gat hún yfirleitt
sagt til hvaða móður hvert og eitt
ætti.
Vorið 1931 fluttist Kristín með
foreldrum sínum að Grafarbakka í
Hrunamannahreppi, en þau höfðu
þá fest kaup á þeirri jörð og eftir
það var hún kennd við þann stað,
enda var dvöl hennar þar löng.
Það var hlutskipti hpnnar sem
margra annarra að leita sér atvinnu
í þéttbýli og fékk hún atvinnu á
matsölu í Reykjavík. En nú voru
blikur á lofti. Hún veiktist hastar-
lega af berklum í baki og svo var
hún þungt haldin, að faðir hennar
sem dvaldist í Reykjavík meðan hún
var veikust, taldi vonlaust að hún
næði bata. En svo fór þó, að henni
var lengra lífs auðið. Sterkur lífs-
vilji, meðfætt léttlyndi og læknisað-
gerð gaf henni bata. Er hún gat
farið að hafa fótavist fór hún austur
til foreldra sinna.
Ekki leið á löngu þar til hún fór
að sækja félagsskap jafnaldra sinna
og kynntist þá Kristófer Ingimund-
arsyni, sem síðar varð eiginmaður
hennar. Kristófer var lagvirkur og
hagsýnn í öllum verkum. Hann rak
og ók vörubíl og mun afkoma þeirra
hafa verið góð. Fyrstu búskaparár
sín voru þau í Reykjavík og þar
fæddust fyrstu börnin. En 1944
flytjast þau að Grafarbakka og tóku
við búi foreldra Kristínar. Bú Jóns
var aldrei mjög stórt en ágætlega
arðgæft, enda var hann manna
lagnastur að umgangast búfé og
hafa af því arð. Og nú var Kristín
komin á starfssvið, sem hentaði
henni vel. Ung vandist hún útivinnu
og að sinna búfé og mun það alla
tíð hafa verið óskastarf hennar.
Vann hún við heyvinnu, fór í fjós
og fjárhús og fylgdist vel með líðan
búfénaðarins. Kristófer hélt áfram
vörubílaakstri eftir að þau fluttu
austur og jók það þörf fyrir að hún
fylgdist með búrekstinum. Ekki var
þó heimilishald né barnauppeldi
vanrækt, enda var hún bráðdugleg,
að hveiju sem hún gekk. Kristófer
varð snemma heilsuveill og lést árið
1975.
Árið 1973 hættu þau búskap og
fengu búið í hendur sonum sínum,
en dvöldu áfram þar í sínu húsi.
Kristín var góð heim að sækja.
Veitingar rausnarlegar og létt átti
hún með að ræða við fólk. Brá hún
þá oft fyrir sig hófstilltri gaman-
semi. Ekki var hún dómhörð á ann-
arra breytni og sjálf þurfti hún ekki
að óttast annarra dóma. Ég vil svo
að Iokum minnast þess er ég hitti
hana nokkrum dögum fyrir andlát
sitt. Helsjúk átti hún þá orðið erfítt
um mál, en var að venju með gleði-
bragði og reyndi í vanmætti sínum
að slá á gaman. Lífsgleði hennar
og kjarkur entust henni til bana-
dægurs.
Niðjum hennar og vandafólki
votta ég samúð.
Ólafur Árnason.
GUÐRÚN M.
G UÐMUNDSDÓTTIR
+ Guðrún Mjöll
Guðmundsdótt-
ir frá Króki í Grafn-
ingi fæddist á
Nesjavöllum í
Grafningi hinn 17.
september 1923.
Hún lést í Borgar-
spítalanum 29.
mars síðastliðinn.
Foreldrar hennar
eru Guðmundur Jó-
hannesson frá Ey-
vík í Grímsnesi,
fyrrv. bóndi í Króki
í Grafningi, f. 12.10.
1897 og Guðrún
Sæmundsdóttir, f. 7.08. 1904,
d. 17.06.1987. Guðrún Mjöll var
næstelst átta systkina. Þau eru
Egill, Áslaug Fjóla, Jóhannes
Þórólfur, Sæunn, Jóhanna, Elfa
Sonja og Erlingur Þór. Elsta
barn Guðrúnar Mjallar er Jó-
hannes Jóhannsson, f. 28.08.
1949, giftur Helgu Thoroddsen
og eiga þau fimm
börn. Guðrún giftist
Hallbirni Kristins-
syni frá Eyvindar-
stöðum í Vopnafirði
og átti með honum
fjögur börn. Þau
slitu samvistir.
Börn þeirra eru:
Guðrún Björk, f.
13.12. 1957, gift
Helga Gústafssyni,
þau eiga þrjú börn;
Kristín Björg, f.
10.04. 1959, gift
Kristni Gústafssyni,
þau eiga tvo börn;
Guðmundur Viðar, f. 10.06.
1961, hann lést af slysförum
23.11. 1963; Guðmundur Viðar,
f. 12.03. 1965, ógiftur. Lengst
af bjó Guðrún á Selfossi, en hin
síðari ár í Ljósheimum 20. Ut-
för hennar fer fram frá Lága-
fellskirkju í dag og hefst at-
höfnin kl. 13.30.
í dag kveðjum við móður mína
sem nú hefur fengið hvíldina eftir
erfiða baráttu við illvígan sjúkdóm.
Móðir mín ólst upp í stórum systk-
inahópi átta bama og var hún önn-
ur í röðinni. Þurfti hún því snemma
að taka til hendinni, gæta systkina
sinna og vinna hver þau verk er
hún réð við. Voru útiverkin henni
leikur einn en inniverkin mun erfið-
ari viðureignar. „Harsl í basli puð
í basli,“ var hún vön að segja, en
annars fannst henni hefðbundin
kvenmannsverk aldrei vera metin
að verðleikum. Mamma var ósköp
bóngóð manneskja og hefur systir
hennar Sæunn sagt mér að ekki
hafi neitt verið til sem hún neitaði
þeim systkinunum um ef þau báðu
hana um að hjálpa sér eða gera
fyrir sig.
Lífið hefur ekki alltaf leikið við
móður mína. Hún lenti í bílslysi
1962 sem gjörbreytti lífi hennar.
Átti hún þá fjögur börn, Jóhann-
es, 13 ára, sem ólst upp hjá föð-
urömmu sinni og afa á Háteigs-
veginum, Guðrúnu, 4 ára, en hún
fór til að byrja með til ömmu í
Ljósheimum, og mig, 2 ára, sem
var send á Vopnafjörð til föður-
systur minnar, Sigrúnar, og svo
litli drengurinn hennar, Guðmund-
ur, 1 árs gamall, sem var sendur
á Seyðisfjörð til Beggu frænku en
varð þar fyrir bíl 1963. Slysið fór
mjög illa með hana en tveimur
árum síðar tók hún Guðrúnu aftur
til sín staðráðin í að halda áfram
eðlilegu lífi með föður mínum
Hallbirni og 1965 eignuðust þau
annan dreng og skírðu hann Guð-
mund. Mamma var snillingur í að
leyna fötlun sinni og taldi hún sig
færa í flestan sjó. Þó svo að ég
hafi ekki alist upp hjá henni þá á
ég þó nokkrar minningar frá því
er ég fékk að heimsækja hana sem
barn. Mér er minnisstætt hvað hún
bar mikla virðingu fyrir öllu lífi
og ef skordýr eða fluga varð á
vegi okkar þá átti ég að taka það
upp og setja það út fyrir. Einnig
hvernig hún tók alltaf upp hansk-
ann fyrir þá er minna máttu sín
í lífinu og veitti þeim jafnvel fæði
og húsaskjól. Móðir mín byrjaði
að veikjast í lok september árið
1993. Aldrei kvartaði hún né
barmaði sér þó hún hafi örugglega
oft haft ástæðu til, nei, hún hló
og sá bara spaugilegu hliðina á
sjálfri sér og sagðist ætla að hugsa
þetta úr sér.
Ég er þakklát fyrir þær góðu
stundir er við áttum og hvað við
nutum þess að fara saman „á
morgni lífsins“ austur í Grafning í
réttir eða sumarbústaðinn, þó svo
hún væri komin í hjólastól. Mamma
var líka hagmælt, hún orti t.d. vís-
ur um stúlkurnar á Grensási, hversu
hjálplegar þær væru. Mig langar
að enda þessa grein á ljóði sem hún
gaf mér í afmælisgjöf er ég varð
tvítug.
Kristín litla kær ert þú
visku björt með rjóðar kinnar
vafin kærleik von og trú
vonarstjama móður þinnar.
Gengur klára götu spor
gullbaug sólin hlýja
tuttugu árin tinast í vor
byija tíma nýja.
Kristín Björg.
Guðrún tengdamóðir mín var
ósérhlífin og iðjusöm, kunni vel til
verka og gaf bræðrum sínum ekk-
ert eftir í bústörfunum. Var stund-
um um hana sagt að hún hefði átt
að fæðast sem karlmaður, -þar sem
hún var svo líkamlega hraust og
sterk.
Til merkis um það, dettur mér í
hug atburður sem eldri dóttir mín
upplifði á menntaskólaárunum sín-
um, en þá var hún með tveimur
skólasystrum á gangi í Reykjavík
og hittir þá fyrir ömmu sína og
langafa, sem tóku hana tali og vin-
konurnar biðu á meðan. Þegar sam-
ræðunum var lokið segir önnur
þeirra „hvaða fólk var þetta eigin-
lega sem þú varst að tala við?“
Ragnheiður dóttir mín svaraði afar
stolt: „Þetta var bara hún amma
og hann langafi að koma frá því
því að rífa timbur utan af húsi.“
Þá var Guðrún Mjöll 66 ára og
Guðmundur langafi 92 ára og geri
aðrir betur.
Ég átti því láni að fagna að eiga
Guðrúnu fyrir tengdamóður. Hún
var mjög sértakur persónuleiki, með
mjög ákveðnar hugmyndir um lífið
og tilveruna, mjög tilfinningarík
kona og skapmikil, en jafnframt
hispurslaus og laus við alít sem við
nútímafólk gerum kröfur um í dag.
Hún var laus við þá stjórnsemi og
afskiptasemi sem tengdabörn verða
stundum fyrir frá tengdaforeldrum.
Ég varð aldrei fyrir slíku frá henn-
ar hendi.
Þegar ég hitti Guðrúnu fyrst,
varð ég mjög undrandi á því hversu
vel hún tók mér, en ég var tveggja
barna móðir áður en ástir tókust
með mér og Jóhannesi frumburði
hennar og föður hans Jóhanni Á.
Jóhannessyni.
Að hennar dómi skipti slíkt ekki
máli og ég var henni afar þakklát
fyrir það hve einlæg hún var í við-
móti við mig strax í byijun.
Ég tók þegar eftir því hve sér-
stök hún var, hún hafði lent í hræði-
legu bílslysi níu árum áður og þá
hafði henni ekki verið hugað líf.
Eftir það var jafnvægistaugin nokk-
uð skert, þannig að hún átti til að
slaga örlítið. Guðrún sagði mér frá
því, að oftar en einu sinni hefði hún
verið tekin fyrir ölvun við akstur,
því einhver hafði séð til hennar
„slangra" inn í bílinn, en Guðrún
var algjör reglumanneskja, svo að
hún henti oft grin að þessu
„slangri“ sínu.
Hún var mikil kvenréttindakona
í sér og fannst fyrir neðan allar
hellur hvernig störf kvenna í þjóðfé-
laginu hafa verið misvirt í launum
og hún undraðist stórum hin lágu
laun í þágu umönnunar og uppeldis.
Hún byggði sér sumarhús á landi
sínu í Grafningi fyrir nokkrum
árum.
Bernskustöðvarnar voru henni
ætíð mjög hugleiknar og þarna var
hennar unaðsreitur. Þegar hún
veiktist, var það hennar æðsta ósk,
að láta sér batna sem fyrst svo hún
gæti farið „austur í bústað" og
dvalið þar langdvölum, sem því
miður varð ekki af.
Guðrún greindist með bein-
krabbamein í byijun síðasta árs og
gekk í gegnum afar erfiða sjúk-
dómslegu, en hún æðraðist ekki,
og ekki var hún að sýta örlög sín,
nei, hún sagðist nú ekki hafa yfir
neinu að kvarta, hún lægi í hlýju
og góðu rúmi, fengi góðan mat og
væri með fallegt útsýni yfir Foss-
voginn. „Yfir hveiju ætti svo sem
að kvarta?" varð þessari sárkvöldu
manneskju að orði við mig.
Þegar komið er að kveðjustund
sækja minningarnar á og Guðrúnu
Mjöll er fyrir það að þakka, að ein-
ungis skemmtilegar og góðar minn-
ingar lifa í hugarheimi mínum um
okkar samskipti.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Helga Thoroddsen.
Kveðja frá föður.
Friður og gleði fylgi þér
framtíðarlífs á vegi
fagra kveðju þú færð frá mér
á friðarins morgundegi.
GJ.
Guðmundur Jóhannesson,
fyrrum bóndi, Króki,
Grafningi.
Unna frænka, eins og hún hefur
verið kölluð innan fjölskyldunnar,
hefur fengið hvíld frá erfiðum veik-
indum. Fyrstu minningar mínar um
hana eru frá því þegar ég var barn
og missti nöfnu mína. Meðan for- -
eldrar mínir voru við jarðarförina
gætti Unna okkar systranna. At-
höfninni var útvarpað. í sorgum
mínum sagði hún mér að nú væri
Jóhanna farin þangað sem birtan
og kærleikurinn skín hæst, þar sem
öllum líður vel. Mikið fannst mér
gott að heyra þetta þá og nú vona
ég að hún sé gengin sama veg.
Lífið fór ekki alltaf mjúkum hönd-
um um hana frænku mína. Hún
lenti í hörmulegu bílslysi, ung móð-
ir, sem breytti öllu lífi hennar og
bar hún þess merki alla tíð.
En hún hélt gleði sinni og ótrú-
legum krafti. Henni þótti gaman
að spjalla og velta fyrir sér lífsspek-
inni. Hún var mikið náttúrubarn
sem sá fegurðina í lífinu, jafnvel
þar sem aðrir komu ekki auga á
hana, og bar virðingu fyrir öllu sem
lifir, eins og litlu fuglunum, þeim
átti að hleypa fijálsum út um
gluggann.
Eg kveð yndislega frænku með
erindum um vorið sem hún unni
svo heitt:
Ég vaknaði snemma og fijálsari en fyr,
og fagnandi vorinu stökk ég á dyr,
og unað og gleði ég alls staðar sá,
og aldrei var fegra að lifa en þá,
því geislamir dönsuðu um sveitir og sæ,
það var söngur í lofti, ilmur í blæ.
Það var morgunn í maí.
Allt vitnaði um skaparans veldi og dýrð.
011 veröldin fagnaði — endurskírð,
og helgaði vorinu ljóð sitt og lag
og lofsöng hinn blessaða hátíðisdag,
og geislamir dönsuðu um sveitir og sæ.
Það var söngur i lofti, ilmur í blæ.
Það var morgunn í maí.
(Davíð Stefánsson.)
Ég og fjölskylda mín vottum
hennar nánustu innilega samúð
okkar. Blessuð sé minning henn-
ar.
Jóhanna Laufey Ólafsdóttir.
t
Móðir mín og tengdamóðir,
GUÐRÚN BENEDIKTSDÓTTIR,
andaðist á Hrafnistu, Reykjavík, 6. aprfl.
Björg Ragnarsdóttir, Einar Jónsson.
t
Eiginmaður minn,
ÁGÚST KRISTJÁNSSON,
Stóragerði 14,
andaðist á Droplaugastöðum miðvikudaginn 5. apríl.
Hulda Pálsdóttir.
t
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
GUÐRÍÐUR HREINSDÓTTIR,
Seijahlíð,
lést 4. apríl sl.
Hún verður jarðsungin frá Seljakirkju miðvikudaginn 12. apríl
kl. 13.30.
Jón Frímansson, Aðalheiður Jónsdóttir,
Hreinn Frimansson, Birgit Helland,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir og amma,
GUÐRÚN JÓNSDÓTTIR,
Hliðargerði 24,
Reykjavík,
lést 24. mars.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey.
Þökkum hlýhug og samúð.
Sigrún Sverrisdóttir,
Marteinn Sverrisson, Hrefna Kjartansdóttir
og barnabörn.