Morgunblaðið - 11.04.1995, Page 1

80 SÍÐUR B/C
85. TBL. 83. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR11. APRÍL1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Doleí
forseta-
slaginn
Topeka, Kansas. Reuter.
BOB Dole, forseti öldungadeildar
Bandaríkjaþings, lýsti því yfir í gær
að hann sæktist eftir útnefningu
Repúblikanaflokksins í næstu for-
setakosningum. Er þetta í þriðja sinn
á 15 árum, sem Dole tekur þátt í
baráttunni um forsetaembættið.
Dole, sem er 71 árs gamali, lagði
áherslu á stríðsreynslu sína í síðari
heimsstyijöldinni og langa reynslu í
forystusveit repúblikana. Í þessari
viku eru 50 ár liðin frá því að Dole
særðist alvarlega í bardögum á ítal-
íu. Hann var nær lamaður upp að
hálsi er hann kom aftur heim til
Bandaríkjanna en með gríðarlegum
sjálfsaga tókst honum að læra að
ganga á ný. Hann hefur ekki getað
notað hægri höndina síðan.
Samkvæmt skoðanakönnunum
nýtur Dole 30% meira fylgis meðal
repúblikana heldur en næsti keppi-
nautur hans, öldungadeildarþing-
maðurinn Phil Gramm.
Reuter
Bandarísk sendinefnd til Tyrklands
Tyrkir setji
sér tímamörk
Ankara. Reuter.
TANSU Ciller, forsætisráðherra Tyrklands, varði í gær hemað Tyrkja
gegn skæruliðum Kúrda í Norður-írak, á sama tíma og bandarísk sendi-
nefnd kom til Tyrklands, m.a. til að ræða aðgerðirnar. Öldungadeildarþing-
maðurinn Strobe Talbott fer fyrir nefndinni en með í för er fjöldi yfir-
manna úr Bandaríkjaher.
Bandarísk stjórnvöid hafa ekki
krafist tafarlausrar heimkvaðningar
tyrkneska hersins eins og margar
þjóðir í Vestur-Evrópu, svo og Evr-
ópusambandið, en talið er að Tal-
bott muni bera fram óskir um að
Tyrkir nefni hvaða timamörk þeir
setji sér áður en Ciller heldur í opin-
bera heimsókn til Bandaríkjanna um
næstu helgi.
„Þeir skilja ekki hvers vegna við
höfum neyðst, um stundarsakir, til
að beijast á mjórri landræmu á
írösku landsvæði," sagði Ciller um
þá sem gagnrýnt hafa hernað
Tyrkja. Sagði hún að heimkvaðning
3.000 hermanna um síðustu helgi
væri sönnun þess að Tyrkir stæðu
við orð sín en Evrópusambandið
hefur sagt hana ófullnægjandi.
Tyrkir kölluðu sendiherra Hol-
lands í gær á sinn fund, þar sem
þeir óskuðu eftir því að Hollendingar
kæmu í veg fyrir að Kúrdar héldu
útlagaþing í borginni Haag. Sendi-
herrann kvaðst ekki geta það.
x
Kúrdar vilja semja
Abdullah Ocalan, leiðtogi skæru-
liðahreyfingar Verkamannaflokks
Kúrdistans, PKK, lýsti yfir því í gær
að flokkur hans væri reiðubúinn að .-
leita pólitískrar lausnar á deilumál-
unum við Tyrki um leið og endir
yrði bundinn á hernað Tyrkja í
Norður-írak. Ekki eru þó allir jafn
trúaðir á frið, því íraskir Kúrdar
sögðust í gær telja að árásir PKK á
Tyrki myndu halda áfram eftir að
Tyrkir kölluðu lið sitt heim.
Rússar sakaðir
um fjöldamorð
Sernovodsk, Moskvu. Reuter.
STARFSMAÐUR Alþjóða Rauða
krossins, flóttamenn og baráttu-
menn fyrir mannréttindum í Rúss-
landi, drógu í gær upp ófagra mynd
af framferði rússneskra hermanna
í Tsjetsjníju. Eru þeir sakaðir um
fjöldamorð á óbreyttum borgurum
í Samashki, sem rússneski herinn
náði á sitt vald á laugardag.
Að sögn Jean-Paul Corboz,
starfsmanns Alþjóða Rauða kross-
ins, liggja lík eins og hráviði um
borgina. „Það eru margar leiðir til
að ná borg á sitt vald. í þessu til-
felli, því miður, voru mannúðar-
ástæður ekki hafðar í heiðri," sagði
Corboz. Rússneskir hermenn komu
í veg fyrir flutning hjálpargagna
til Samashki í fjóra daga. Þá var
starfsmönnum Rauða krossins
hleypt til borgarinnar en rússneskri
eftirlitsnefnd ekki.
Þjóðarmorð
Alexander Guríjanov, sem starf-
ar fyrir Sergei Kovaljov, formann
mannréttindanefndar rússneska
þingsins, sagði starfsfólk sitt hafa
tekið saman lista yfir um 500
manns sem væri saknað í Sam-
ashki. „Rússneski herinn hefur
snúið byssukjöftum sínum að al-
menningi í bæ sem setið var um.
Það er ekkert annað en þjóðar-
morð.“
Rússneski herinn hefur ekki
svarað þessum ásökunum opinber-
lega en heimildarmaður Reuters í
hernum neitaði því að ráðist hefði
verið gegn óbreyttum borgurum.
Vilja semja fyrir páska
Æ færri
vilja börn
London. Reuter.
TALIÐ er að um 20% breskra
. kvenna sem fæddar eru 1965
eða síðar muni kjósa barnleysi.
Þetta kemur fram í skýrslu sem
Miðstöð í fjölskyldurannsókn-
um kynnti í gær.
Að sögn skýrsluhöfunda eru
ástæðurnar taldar fátækt,
-skilnaðir, erfiðleikar við að
finna maka, auknar kröfur í
vinnu og starfsframi.
Könnun sem birt var í síð-
ustu viku leiddi í ljós að æ fleiri
breskar konur draga það að
stofna fjölskyldu fram á þrí-
tugs- eða fertugsaldur.
ESB leggnr áherslu
á samninga í
grálúðudeilu
Lúxemborg. Reuter. The Daily Telegraph.
UTANRIKISRÁÐHERRAR Evr-
ópusambandsins (ESB) sögðu í gær
að nauðsynlegt væri að reyna enn
frekar að binda enda á grálúðustríð
þess við Kanadamenn. Engir sátta-
fundir voru haldnir um helgina en
embættismenn ESB unnu að gerð
tillögu þar sem gert er ráð fyrir
mun minni kvóta handa Spánveij-
um en þeir hafa krafist. Norskir
sjómenn, sem styðja Kanadamenn
heilshugar í baráttunni við Spán-
veija, munu flagga kanadíska fán-
anum á næstu dögum til að sýna
þeim samhug í grálúðustríðinu.
Jacques Santer, forseti fram-
kvæmdastjómar ESB, tilkynnti
Spánveijum að ólíklegt væri að þeir
myndu fá helming þess 27.000 tonna
kvóta sem ákvarðaður var fyrir þetta
ár. Tók Emma Bonino, sem fer með
sjávarútvegsmál í framkvæmda-
stjórninni, undir með Santer, en hún
hefur hingað til stutt kröfur Spán-
verja. Minnti hún á hve litlu munaði
á kröfum Kanadamanna og Spán-
vetja, aðeins 3.500 tonnum.
ESB er mjög áfram um að ná
samkomulagi fyrir páska en viðræð-
ur við Kanadamenn hafa ekki enn
verið ákveðnar. Samningamenn
þeirra héldu á brott frá Brussel á
mánudag og lýstu yfir vonbrigðum
með viðræðurnar við ESB. Hótaði
Brian Tobin, sjávarútvegsráðherra
Kanada, því að yfirvöld myndu
grípa til aðgerða, semdist ekki fyrir
miðvikudag.
Norðmenn sýna stuðning
Rolf Arvola, ritstjóri Fiskeríbladet
fékk fyrir skömmu þá hugmynd að
norskir sjómenn sigldu undir kanad-
íska fánanum til að inótmæla aðför-
um Spánveija á höfunum. Fékk
hann 180 fána að láni hjá kanadíska
sendiráðinu, sem voru rifnir út.
Reuter
Bakað fyrir
páskana
HREINTRÚ ARMENN úr röðum
gyðinga í Jerúsalem, með svunt-
ur úr plasti en að öðru leyti
klæddir eftir ströngum siðaregl-
um sínum, búa til matza, brauð
úr ósýrðu deigi, fyrir páskahátíð-
ina. Sanntrúaðir gyðingar neyta
ekki fæðu með geri um páskana
sem eru mesta trúarhátíð gyð-
inga. Þeir minnast þá brottfarar-
innar frá Egyptalandi faraóanna
er Móses leiddi þá til fyrirheitna
landsins. Guð hafði látið plágur
herja á Egypta en hlíft Israels-
mönnum og leyfðu ráðamenn
Egypta þeim þá að yfirgefa land-
ið.