Morgunblaðið - 22.04.1995, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 22. APRÍL 1995 21
SPRENGJUTILRÆÐIÐ í OKLAHOMA
Reuter
Leitað í rústunum
LEITAÐ að fólki innan um sundurtætta bíla á stæðinu við stjórnsýsluhúsið. í fyrstu var talið, að um
500 kg af sprengiefni hefðu verið notuð en nú þykir víst, að sprengjan hafi verið miklu stærri.
Rýtingsstunga
í hjarta Banda-
ríkjanna
Washington. The Daily Telegraph.
EKKI er hægt að skilja hvað liggur að baki ðhæfuverkinu í Oklahoma
nema að litið _sé á hvaða stöðu „hjarta Bandaríkjanna" hefur í hugum
þjóðarinnar. Áfallið var tvöfalt, Bandaríkjamenn fylltust ekki aðeins
hryllingi vegna manntjónsins og eyðileggingarinnar, heldur vegna þess
hvar ódæðismennirnir létu til skarar skríða. Þeir völdu stað um mið-
bik Bandaríkjanna, eins langt og komist verður frá suðupotti þjóðar-
brota á austur- og vesturströndinni. Árásin er sem rýtingsstunga í
hjarta Bandaríkjanna.
Þegar sprengjutilræðið var gert
í World Trade Center í New York
1993 töldu íbúar Miðvesturríkj-
anna það vera nokkuð sem aðeins
gæti gerst þar í borg. Óeirðirnar
í Los Angeles þóttu sömuleiðis eitt-
hvað sem aðeins íbúar stórborgar-
innar gætu átt von á. Kvikmyndir
staðfesta þá klisju í hugum fólks
í Miðvesturríkjunum að allt geti
gerst í Los Angeles. Með öðrum
orðum, fólk í Miðvesturríkjunum
hefur hingað til ekki talið sig ekki
eiga svo ýkja margt sameiginlegt
með íbúum stórborganna á austur-
og vesturströndinni.
Enginn óhultur
Bandarískir fjölmiðlar voru fljót-
ir að átta sig á þýðingu staðarvals
ódæðismannanna, „Jafnvel í Okla-
homa“ var yfírskrift frétta The
Washington Times af sprenging-
unni. Prá þeirri stundu sem
sprengjan sprakk getur enginn
Bandaríkjamaður lengur talið sig
óhultan gegn árásum hryðjuverka-
manna.
Það undirstrikar ef til vill enn
frekar hversu tilviljanakennt valið
á borginni er að færri gyðinga er
vart að fínna í nokkurri borg í
Bandaríkjunum en sú tilgáta hefur
verið sett fram að íslamskir öfga-
menn hafi staðið að tilræðinu.
Varanleg áhrif á þjóðarsálina
Miðvesturríkin draga ekki að sér
marga ferðamenn, þeir sem leið
eiga um, doka sjaldnast við. íbú-
arnir þykja einstaklega vingjarn-
legir og hafa mun meiri áhuga á
því að heyra hvers vegna fólk
heimsækir Miðvesturríkin en hvað-
an það komi. Þeir eru föðurland-
svinir og einangrunarsinnar, eru
ekki hlynntir hernaðarafskiptum
Bandaríkjamanna á erlendri
grundu.
Sprengjutilræðið mun hafa mik-
il og varanleg áhrif, ekki aðeins á
íbúa Miðvesturríkjanna, heldur alla
bandarísku þjóðarsálina. Banda-
ríkjamenn þekkja ofbeldi og hafa
gripið til ýmissa ráða til að veija
sig og sína. Hundar, byssur og
rimlar í glugga eru almennar var-
úðarráðstafanir. Menn standa hins
vegar berskjaldaðir frammi fyrir
hryðjuverkum í borgum, vel vopn-
um búnir borgarar finna til vamar-
leysis.
Það sem kemur ef til vill mest
á óvart er það hversu langur tími
leið áður en hryðjuverkamenn
beindu sjónum sínum að Banda-
ríkjunum. Margir óttast vissulega
um öryggi sitt á götum úti en að
öðru leyti hafa bandarískar borgir
að mörgu leyti verið öruggari en
borgir í Evrópu.
Allar vísbendingar um hættu á
hryðjuverkum í Evrópu fæla
bandaríska ferðamenn frá. Dæmi
um það var bandarísk stúlka sem
gifti sig í Bretlandi skömmu eftir
að Persaflóastríðið braust út.
Henni tókst ekki að fá einn ein-
asta vin eða ættingja til að vera
viðstadda brúðkaupið þar sem þeir
óttuðust hryðjuverk svo mjög.
Breytingar í vændum
Bandaríkin eru opið þjóðfélag
sem á sér marga óvini erlendis.
Landamærin eru löng og því erfitt
að halda uppi nægri gæslu og
stefnan gagnvart innflytjendum
ekki nærri því eins ströng og í
mörgum Evrópulöndum. Banda-
ríkjamenn eiga bágt með að gera
afturreka fólk sem flýr óvinaríki
Bandaríkjanna.
Andstaðan við ólöglega innflytj-
endur hefur hins vegar aukist í
Bandaríkjunum. Misnotkun á vel-
ferðarkerfinu er tengd þeim og því
er líklegt að Bandaríkjamenn líti
framvegis sér nær, reyni að finna
meinin og skera þau burt.
„E g finn ekk-
ert nema lík“
Oklahomaborg. The Daily Telegraph.
LÆKNIRINN lá ofan í vatni þegar
'hann tók fótinn af tvítugri stúlku,
sem var föst í rústum stjómsýslu-
hússins í Oklahomaborg. Hún var
föst undir burðarbita, sem var mörg
hundmð tonn á þyngd, og engin tök
voru á að svæfa hana. Þannig eru
aðstæðumar í rústunum en stúlkan
var heppin. Einn björgunaimann-
anna lýsti leitinni þannig: „Ég fínn
ekkert nema lík, Iík og aftur lík.“
Aflimun á staðnum
Læknirinn, dr. Andy Sullivan, lá
á maganum í rúmlega 30 sm djúpu
vatni þegar hann tók fótinn af stúlk-
unni og aðstoðarmaður hans sagði,
að ekki hefði verið um annað að
ræða. Stúlkunni varð að bjarga
strax enda fóturinn kraminn undir
steypubita, sem engin leið var að
eiga við.
„Þið skuluð finna þá, sem þetta
gerðu. Sjálfur hef ég ekkert fundið
nema barnsfingur og bandaríska
fánann," sagði einn björgunarmann-
anna, sem leituðu í rústunum, en
aðrir báru út hvert líkið á fætur
öðru. Við leitina eru notaðir hund-
ar, hlustunartæki og örsmáar
myndavélar á þráðarenda, sem unnt
er að smeygja undir og inn i brakið.
Nokkur hundruð sjálfboðaliða
hafa tekið þátt í björgunarstarfinu
og fæstir þeirra gátu gert sér í
hugarlund hvað við þeim blasti inni
í stjórnsýsluhúsinu. „Það var blóð
um allt, ég sá mann, sem hafði rifn-
að í sundur. Það eina, sem við gát-
um gert, var að hylja líkamsleifam-
ar,“ sagði Michelle Dykstra og ann-
ar, Robert Buckner, kvaðst vilja
geta gefið sitt eigið líf fyrir börnin,
„aðeins eitt þeirra".
Saknar konu sinnar og sonar
Rétt við bygginguna bíða enn ætt-
ingjar þeirra, sem saknað er, og eng-
•• rveuier
LOGREGLUMAÐUR með slasað barn í fanginu skömmu eftir
sprenginguna, konan er slösuð en hefur verið veitt skyndihjálp.
inn á von á góðum fréttum. „Ég hef stýrði dagheimilinu í byggingunni og
ekki fundið son minn og konu rnína," var með tveggja ára gamlan son
sagði Anthony Cooper. Kona hans þeirra hjóna með sér.
Eftirlýstir
afFBI
ALRÍKISLÖGREGLAN
birti í gær teikningu af
tveimur hvítum mönnum,
sem taldir eru tengjast
tilræðinu. Hafa þeir ekki
verið nafngreindir en
þeir eru sagðir vopnaðir
og mjög hættulegir. Eru
þeir sagðir hafa tekið á
leigu bilaleigubíl í Kansas
17. apríl sl., sem síðan var
notaður undir sprengi-
efnið.