Morgunblaðið - 11.07.1995, Blaðsíða 18

Morgunblaðið - 11.07.1995, Blaðsíða 18
18 ÞRIÐJUDAGUR 11. JÚLÍ 1995 ERLENT MORGUNBLAÐIÐ Fögnuður víða um heim vegna lausnar Aung San Suu Kyi í Burma Viðbrögð mannréttinda- samtaka varfærnisleg London, Osló, Nýju Delhi, Washington, Bangkok. Reuter. FULLTRÚAR mannréttindasamtakanna Amnesty Intemational sögðust í gær yfir sig ánægðir með að burmíska andófskonan Aung San Suu Kyi skuli vera laus úr stofufangelsi í Burma. Herstjórnin þar í landi tilkynnti í gær að Suu Kyi hefði verið sleppt úr haldi, eftir að hafa setið í stofufangelsi í sex ár. Amnesty International hefur bar- ist fyrir lausn Suu Kyi allt frá því hún var handtekin, 20. júlí 1989, og henni gefið að sök að vinna gegn hagsmunum ríkisins. Fulltrúi sam- takanna sagði að þótt ánægja ríkti vegna fréttanna væri þeim engu að síður tekið með varúð. „Við vonum að hún sé frjáls án skilyrða og að hún fái að taka fullan þátt í stjórnmálaþróuninni í [Burma].“ Fulltrúinn sagðist einnig vilja minna á að víðtæk mannréttindabrot ættu sér enn stað í landinu. „Við vonum að þetta sé annað og meira en sýndarmennska af hálfu yfir- valda,“ sagði hann. „[Vonandi] er þetta til marks um að fólk muni fá að njóta þeirra mannréttinda sem því ber.“ Boðið til Óslóar? Francis Sejersted, formaður Nób- elsnefndarinnar sem veitti Suu Kyi friðarverðlaunin 1991, sagðist fagna atburð- unum. Sagði hann að Suu Kyi yrði væntan- lega boðið til Óslóar að taka loksins formlega við Nóbelsverðlaunun- um og halda fyrirlest- ur. Honum hefði þó ekki unnist tími til að ræða þetta við aðra meðlimi nefndarinnar. Eiginmaður Suu Kyi veitti verðlaununum viðtöku fyrir hennar hönd 1991. Stuðningsfólk og vinir Suu Kyi á Indlandi fögnuðu fréttum af lausn hennar í gær. Móðir Suu Kyi var sendiherra Burma á Indlandi á sjö- unda áratugnum. Hún gekk þar í háskóla og á fjölda stuðningsmanna þar. Bandaríski þingmaðurinn Bill Ric- hardson, sem var fyrsti útlendingur- inn sem hitti Suu Kyi eftir að hún var hneppt í varðhald, sagðist hafa orðið undr- andi og glaður þegar hann heyrði fréttimar. Hann hefði verið á ferð í Burma fyrir hálfum mánuði og þá hefði allt bent til að hún yrði í haldi um ókomna fram- tíð. Hann sagðist telja að alþjóðlegur þrýsting- ur hefði átt þátt í að sannfæra burmísk yfir- völd um að Suu Kyi skyldi látin laus, en einnig yrði að þakka yfirvöldunum fyrir að hafa tekið þetta skref. Afgerandi kosningasigur Milljónir manna efndu til mótmæla í Rangoon, höfuðborg Burma, 1988 og kröfðust breytinga. Herinn beitti valdi og braut andmælin á bak aft- ur. Mörg þúsund manns voru myrt, að sögn vestrænna embættismanna sem voru í borginni á þessum tíma. Þrátt fyrir að Suu Kyi væri í stofu- fangelsi vann flokkur hennar, Sam- tök um lýðræði, afgerandi sigur í kosningum 1990, og fékk 392 sæti af 485. Laga og endurreisnarráðið, sem var við völd í landinu, virti kosn- ingaúrslitin að vettugi og þaggaði niður í samtökunum með því að ógna meðlimum þess og hneppa þá í varð- hald. Fréttaskýrendur telja að það hafí ekki síst verið vegna áhrifa Suu Kyi að Samtök um lýðræði unnu svo stóran sigur sem raun bar vitni. Vinsældir hennar má að líkindum rekja til arfleifðar föður hennar, Aung San hershöfðingja, sem fór iangt með að frelsa Burma undan breskum yfirráðum áður en hann var ráðinn af dögum 1947, þá 32 ára. Hún gekk í skóla í Burma, á Ind- landi og í Oxfordháskóla á Eng- landi. Hún kom til Rangoon 1988 til þess að sinna dauðvona móður sinni, en var fljótlega orðin virkur þátttak- andi í uppreisn námsmanna, og gíf- urlegur íjöldi fólks hlýddi á ræður hennar á útifundum. „Við urðum ekki undrandi,1' sagði vinur hennar sem fylgdist með því þegar hún komst til áhrifa. „Auk þess að líta út eins og faðir hennar talaði hún eins og hann, stuttorð, gagnorð og beinskeytt." Aung San Suu Kyi lv«uier FRANSKT herskip stöðvar skip Greenpeace, Rainbow Warrior, eftir að það sigldi inn fyrir lög- sögu kóraleyjunnar Mururoa í Suður-Kyrrahafi. Greenpeace mótmælir kjarnorkutilraunum í Mururoa Grænfriðungar kom- ast á borpall Frakka Wellington, París, Sydney. Reuter. Eiginkona Milosevic gagnrýn- ir hann NÝJASTA tímaritsgrein Miru Markovic, eiginkonu Slobodans Milosevic, forseta Serbíu, hefur vakið óvenju mikla athygli í Belgrad, að sögn The Financial Times. Markovic hefur skrifað greinar fyrir Duga, vinsælt tímarit, og lesendur þess eru vanir hörðum árásum á and- stæðinga eiginmannsins. Hún nafngreinir þá aldrei, en það fer ekki framhjá neinum við hveija hún á. Nýjasta greinin er um konu og „mjög valdamikinn mann“ sem er ekki lengur „einarður" eða „einlægur". Sagt er að þau séu á svipuðum aldri, „luku svipuðu háskóianámi og æska þeirra var áþekk; þau höfðu sömu viðhorf til heimsins". „Þar til nýlega var ævi þeirra keimlík," hélt hún áfram. „Eft- ir að þau höfðu lokið námi gift- ust þau og áttu sömu vini.“ Athugulir lesendur tóku brátt eftir því að Markovic var að búa sig undir árás á eigin- mann sinn og tímaritið varð brátt uppselt á mörgum sölu- stöðum. Glatar öllu Talið hafði verið að samband hjónanna væri gott. I greininni er Milosevic hins vegar lýst sem manni sem gegndi „mjög mikil- vægu embætti sem tók allan hans frítíma . . . Hann gjör- breyttist. Hann er ekki auð- mjúkur lengur." Markovic varar eiginmann sinn við því að hann verði ekki lengi við völd. „Hann hefur glatað persónuleikanum sem hann hafði og eyðilagt f]öl- skyldulíf sitt... Þegar hann gegnir ekki sínu háa embætti lengur, endurheimtir hann aldrei það sem hann glataði." TALSMAÐUR Greenpeace sagði í gær að tveir félagar í umhverfis- vemdarsamtökunum hefðu klifrað upp á borpall sem Frakkar nota á kóraleyjunni Mururoa í' Frönsku Pólynesíu vegna fyrirhugaðra kjarn- orkutilrauna þar. Mennirnir tveir voru úr áhöfn Rainbow Warrior, sem 150 franskir sjóliðar tóku á sitt vald eftir að skipið hafði siglt inn fyrir 12 mílna lögsögu eyjunnar á sunnudag. Mic- hael Szabo, félagi í Greenpeace á Nýja-Sjálandi, kvaðst telja að franskir hermenn hefðu séð til þeirra og myndu sennilega nema þá á brott. Pallurinn er líkur olíuborpalli og Frakkar nota hann til að bora fyrir stokkum undir stöðuvatni á Mur- uroa vegna fyrirhugaðra neðanjarð- arsprenginga. Szabo sagði að sú staðreynd að mennirnir skyldu hafa komist upp á pallinn sýndi að örygg- isráðstafanir franska hersins nægðu ekki til að hindra mótmælaaðgerðir Greenpeace. Þrír aðrir félagar í samtökunum, þeirra á meðal stofnandinn David McTaggart, eru á bátum á vatninu þar sem kjarnorkutilraunirnar eiga að fara fram. Kvartað yfir harðræði Frönsku sjóliðarnir beittu táragasi þegar þeir réðust til uppgöngu í Rainbow Warrior á sunnudag. Skip- veijar og ,nokkrir blaðamenn voru handteknir og yfírheyrðir en þeim var sleppt eftir tíu klukkustundir. Einn skipveija Rainbow Warrior sagði að sjóliðarnir hefðu farið harkalega með áhöfnina í áhlaupinu. „Við vorum í fjarskiptaherberginu og hermennirnir brutu upp hurðina með öxi og köstuðu táragashylki inn í herbergið, þannig að við urðum að fara út um kýraugað, sem tók svolít- ið á taugarnar." Franskt herskip togaði Rainbow Warrior frá Mururoa í gær og sjólið- ar voru þar enn um borð. Skipveij- arnir voru ekki með nein vegabréf á sér og þegar þeir voru yfírheyrðir sögðust þeir allir heita Fernando Pereira, en það hét ljósmyndari sem beið bana þegar franskir leyniþjón- ustumenn sprengdu fyrsta skip Gre- enpeace, Rainbow Warrior, í höfn á Nýja-Sjálandi 10. júlí árið 1985. Greenpeace var þá að undirbúa að- gerðir á skipinu gegn kjarnorkutil- raunum Frakka í Mururoa. Talsmaður franska utanríkisráðu- neytisins neitaði því að frönsku sjó- liðarnir hefðu beitt of mikilli hörku. „Við fórum eins mildum höndum um þá og mögulegt var. Engum vopnum var beitt." Afskrifa lán til Egypta DANIR hafa afskrifað lán til Egypta sem nema um 3,7 millj- örðum ísl. kr. Um er að ræða um helming þróunarhjálpar Dana til Egypta. Er félagsmála- ráðstefna Sameinuðu þjóðanna var haldin í Kaupmannahöfn fyrr á árinu, lýstu dönsk stjórn- völd því yfir að auk lánanna til Egypta, yrðu lán að andvirði 10 milljarða kr. til Angóla, Bólivíu, Ghana, Níkaragúa og Zimbabwe, afskrifuð. Sjálfsmorðs- alda í her Rússlands ALLS frömdu 423 rússneskir hermenn sjálfsmorð í fyrra, að því er segir í frétt Interfax- .fréttastofunnar. Margir hinna látnu voru ungir hermenn sem fylltust örvæntingu vegna illrar meðferðar þeirra sem eldri voru. Hafði fréttastofan eftir yfirmanni rannsóknardeildar hersins að sjálfsmorðin væru mikið vandamál í hemum. Auk þeirra sem frömdu sjálfsmorð, kostuðu glæpir ýmiskonar líf 2.500 hermanna. Aitkenjátar framhjáhald JONATHAN Aitken, sem lét af ráðherraembætti í bresku ríkisstjóminni í síðustu viku, játaði í gær að hafa átt í tveggja ára ástarsambandi við konu sem síðar hafí komið í ljós að var vændiskona. Frétt þessa efnis birtist í Sunday Mirror um helgina. Aitken, sem gegndi embætti fiármálaráðherra, sagðist í síðustu viku vilja höfða meiðyrðamál á hendur dagblaði sem birti fréttir um að hann hefði verið forstjóri fyrirtækis er hefði selt vopn til íraks, þrátt fyrir bann breskra stjómvaida . Eiturlyfja- neytandi hót- ar Clinton BANDARÍSKIR lögreglumenn fundu um helgina á sjötta hund- rað maijúanaplöntur er þeir bratust inn í hús í Washington. Ástæðan var sú að nafnlaust símtal þar sem hótað var að myrða Bill Clinton Bandaríkja- forseta, var rakið í húsið. Mun húseigandinn hafa verið hátt uppi eftir neyslu vímuefnisins. Var Viktoría óskilgetin? VIKTORÍA Bretadrottn- ing kann að hafa verið óskilgetin, að þvf er kemur fram í niður- stöðum rann- sóknar á bresku kon- ungsfjöl- skyldunni. Ástæðuna segja þeir sem að rannsókninni stóðu vera þá að enginn forfeðrá Vikoríu hafi verið með dreyrasýki, sem margir af afkomendum hennar hafa þjáðst af. Eina leiðin til að komast að því hvort drotting- in hafi verið skilgetin sé að grafa lík hennar upp en tals- maður konungshallarinnar seg- ir það ekki koma til greina.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.