Morgunblaðið - 23.09.1995, Blaðsíða 56
MORGUNBLÁÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVlk, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBUSCENTRUM.IS / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTl 85
LAUGARDAGUR 23. SEPTEMBER 1995
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Forsætisnefnd hefur ákveðið að leggja til breytingu á lögum um þingfararkaup
Þingmenn greiði skatt
af 40 þúsund krónunum
Hálfur sigur fyrir verkalýðshreyfing-
una, segir Ingibjörg Guðmundsdóttir,
varaforseti ASÍ
Rækjan
skilar 19%
hagnaði
ÞJÓÐHAGSSTOFNUN telur að
botnfískvinnslan sé rekin með 4%
tapi en í fyrra skilaði söltun og
frysting 2,9% hagnaði og var það
þriðja árið í röð að greinin skilaði
hagnaði.
Rækju- og loðnuveiðar hafa
reynst mjög arðbærar. í ágúst sl.
var talið að rækjuveiðar og -vinnsla
skiluðu sem nam 19% hagnaði af
tekjum og hafði það aukist úr 13%
í fyrra.
■ Tap á botnfiskvinnslu/18
■ Góð afkoma í rækju/28
FORSÆTISNEFND Alþingis sam-
þykkti í gær að leggja fram frum-
varp, þegar þing kemur saman í
haust, þess efnis að greiddur verði
skattur af kostnaðargreiðslum sem
alþingismenn fá.
Áformað er að greiðslan verði
áfram 40 þúsund krónur á mánuði.
Ólafur G. Einarsson, forseti Alþing-
is, telur ekki að þingmenn hafí gert
mistök með því að samþykkja frum-
varp sem fól í sér skattfijálsar kostn-
aðargreiðslur. Ingibjörg R. Guð-
mundsdóttir fyrsti varaforseti ASÍ,
segist vera sáttari við að þingmenn
greiði skatta af kostnaðargreiðslum,
en það værf einungis hálfur sigur.
Þessi niðurstaða þýðir að þing-
menn fá 40 þúsund krónur til
greiðslu kostnaðar við þingstarfið,
en af upphæðinni verður tekin stað-
greiðsla líkt og um venjulega launa-
greiðslu sé að ræða. Þingmenn verða
síðan að leggja fram kvittanir fyrir
þeim kostnaði sem þeir hafa af starf-
inu. Ef skattayfirvöld samþykkja
þann kostnað sem þingmenn telja
fram verður skatturinn endurgreidd-
ur.
Ekki mistök
Ólafur G. Einarsson var spurður
hvort þingmenn hefðu ekki gert
mistök með því að samþykkja frum-
varp um þingfararkaup í vor með
ákvæði um skattfrjálsar kostnaðar-
greiðslur. „Nei, ég vil ekki kalla þetta
mistök. Það er óbreytt skoðun okkar
að þarna sé verið að leggja fram fé
til þess að greiða ákveðinn starfs-
kostnað. Við höfum tekið tillit til
þeirrar miklu gagnrýni sem hefur
komið fram í þjóðfélaginu vegna
þessara sérstöku skattareglna sem
fylgdu með í þessu frumvarpi og
urðu að lögum. Við höfum tekið til-
lit til þess og fallist á að það sé rétt
að fara að almennum skattalögum,"
sagði Ólafur G.
Ólafur G. sagðist ekki vita annað
en að allir þingflokkar myndu standa
að frumvarpinu. Hann sagðist gera
ráð fyrir að formenn þingflokka og
forsætisnefnd myndu flytja frum-
varpið.
Hálfur sigur
„Mér fínnst ágætt að þeir skyldu
sjá að sér og þetta er hálfur sigur
fyrir verkalýðshreyfínguna í land-
inu,“ sagði Ingibjörg R. Guðmunds-
dóttir. „Við gerðum líka athugasemd
við launin og að þeir tækju marg-
falda launahækkun á móti því sem
almenningur fær. Mér finnst í tilsvör-
um fjármálaráðherra eins og að
kostnaðargreiðslur væru það eina
sem fólk gerði athugasemd við en
það er fjarri lagi. Launahækkanirn-
ar, sem þeir eru að taka sér, eru
margfaldar á við það sem þeir sögðu
að væri að kollsteypa þjóðfélaginu."
- Silfurlax óskar eft-
ir gjaldrotaskiptum
STJÓRN Silfurlax hf. hefur komist
að þeirri niðurstöðu að forsendur
fyrir rekstri fyrirtækisins séu
brostnar og í gær var óskað eftir
því við Héraðsdóm Suðurlands að
félagið verði tekið til gjaldþrota-
skipta.
Júlíus B. Kristinsson, fram-
kvæmdastjóri Silfurlax hf., vildi í
samtali við Morgunblaðið í gær
ekki gefa upp hverjir væru helstu
lánardrottnar fyrirtækisins né hve
skuldir þess væru miklar. Hann
sagði skuldirnar þó skipta hundruð-
um milljóna króna. Hluthafar í fé-
laginu eru um 60 talsins, íslenskir
og sænskir. Hjá félaginu starfa
15-20 manns, en auk þess hafa
starfað 30-40 til viðbótar á vertíð-
um.
Silfurlax hf. hefur starfað á sviði
Skuldir fyrirtæk-
isins nema hundr-
uðum milljóna
seiðaeldis og hafbeitar í 11 ár.
Hafbeitarstöð félagsins er í Hrauns-
firði á Snæfellsnesi, en eldisstöðvar
eru á Núpum og Læk í Ölfusi,
Hallkelshólum í Grímsnesi og Laug-
um í Hrunamannahreppi. Frá 1990
hefur félagið að meðaltali sleppt
2,5 milljónum sjógönguseiða á ári,
en í seiðastöðvum félagsins er tals-
vert á íjórðu milljón laxaseiða sem
langt er komið með að ala fyrir
seiðasleppingu vorið 1996. Þar að
auki er talsverL á aðra milljón
hrogna og kviðpokaseiða í stöðvun-
um. Júlíus sagði að helsta ástæða
þess að óskað væri skiptameðferðar
væri sú að endurheimtur úr hafbeit
hefðu verið langt undir því sem
þarf til að reksturinn beri sig.
„Endurheimturnar voru ríflega
7% þegar við vorum að byija og
fram til 1988 og það hefði dugað
ágætlega. Síðan hafa heimturnar
verið nálægt 3% og því verið tap-
rekstur í 5-6 ár,“ sagði hann.
Ríkisstjórnin samþykkti 50 millj-
óna króna lán til Silfurlax hf. í árs-
lok í fyrra en þá stefndi í gjaldþrot
félagsins, sem er í meirihlutaeigu
sænskra iðjuhölda. Þar á meðal er
Curt Nicolins, fyrrverandi stjórnar-
formaður SAS. Hafa sænsku eig-
endurnir lagt félaginu til áhættu-
fjármagn sem nemur vel á annan
milljarð króna frá því það tók til
starfa árið 1984.
Sveigjanlegur lánstími húsbréfa og lægri þröskuldur
vegna lána til endurbóta á eldra húsnæði
Húsbréf til 15,25 og
40 ára eftir áramót
PÁLL Pétursson félagsmálaráð-
herra hyggst beita sér fyrir útgáfu
húsbréfa með lánstíma til 15 og
-«i*40 ára í viðbót við 25 ára bréfin.
Hann reiknar með að þessir nýju
flokkar húsbréfa verði gefnir út um
næstu áramót.
Páll sagði í samtali við blaðið að
vaxtakjör yrðu líklega hin sömu á
flokkunum þremur en benti á að
árleg greiðslubyrði af láni til 40 ára
yrði 19% léttari en af jafnháu bréfi
,i iil 25 ára. Um áhrif á greiðslumat,
sagði Páll að ætla mætti að efnalít-
ið fólk stæði frekar undir 40 ára
bréfum en til 25 ára.
Þessi breyting er að tillögu
nefndar sem félagsmálaráðherra
skipaði í vor til að finna leiðir til
að gera húsbréfakerfið sveigjan-
legra eins og kveðið er á um í stjórn-
arsáttmálanum. Formaður nefndar-
innar er Magnús Stefánsson alþing-
ismaður. Nefndin skilaði þessum
tillögum í gær. Nefndinni var einn-
ig falið að gera tillögur um hvernig
leysa má úr vanda þeirra sem lent
hafa í vanskilum með 25 ára bréfin
og lengja lánstímann í 40 ár. Páll
vonast eftir að fá tillögur þar að
lútandi í næstu viku.
Endurbætur fyrir 500 þús.
lánshæfar
Nú þurfa endurbætur á eldra
húsnæði að kosta 1.080.000 kr. til
að húsbréfalán fáist. Páll hyggst
lækka þennan þröskuld niður í 500
þúsund krónur. Verið er að athuga
hvort slík lán verða veitt fyrir ára-
mót úr lánaflokki 25 ára bréfa sem
enn er opinn.
Morgunblaðið/Ingólfur Guðmundsson
Klifið í Búhömrum
BJÖRN Baldursson íslands-
meistari í klettaklifri kleif ný-
lega Búhamra í Esju, en leiðin
sem hann fór er um 20 metra
há og þykir mjög erfið. Björn
er nú í Frakklandi þar sem hann
æfir fyrir Norðurlandamótið í
klettaklifri sem haidið verður í
Lillehammer í Noregi í lok októ-
ber.