Morgunblaðið - 15.12.1995, Qupperneq 2

2 FÖSTUDAGUR 15. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Sverrir
Rættum
sfld við
ESB í dag
EKKI er enn komin niður-
staða úr viðræðum Færey-
inga, íslendinga, Norðmanna
og Rússa um norsk-íslenska
síldarstofninn, sem nú standa
yfir í Þórshöfn í Færeyjum,
en að sögn Guðmundar Ei-
ríkssonar, formanns íslensku
sendinefndarinnar í viðræð-
unum, gæti komist lokamynd
á þessi mál í dag.
„Það er ekkert komið til
að segja frá,“ sagði Guð-
mundur í samtali við Morgun-
blaðið í gærkvöldi. „Við mun-
um sofa á hinu og þessu. Það
er verið að fara yfir ákveðna
möguleika, hugsanlega skipt-
ingu stofnsins til langs tíma
og því næst hvort hægt verði
að gera skammtímasamn-
ing.“
Söguleg skipting eða
núverandi staða
Að sögn Guðmundar er
spumingin sú á hvaða grund-
velli verði samið; hvort mið
verði tekið af sögulegri skipt-
ingu eða stöðunni eins og hún
er nú. Rætt hefði verið hvort
fara ætti milliveg í skamm-
tímaskiptingu, en til dæmis
miðuðust kröfur Norðmanna
við núverandi stöðu.
Tilgangur þessa fundar var
meðal annars að reyna að ná
samkomulagi um sameigin-
lega afstöðu gagnvart kröfum
Evrópusambandsins (ESB)
um aðild að stjómun síldveiða
í Síldarsmugunni.
Guðmundur sagði að í dag
yrði haldinn fundur með full-
trúum ESB, en hann teldi
ótímabært að tala um sameig-
inlega afstöðu. Viðræðurnar
í dag miðuðu að því að leita
upplýsinga um kröfur ESB.
Til heiðurs
meisturum
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
lék fyrsta leikinn á Guðmundar
Arasonar mótinu sem sett var í
Hafnarfirði í gær, en efnt er til
þess í heiðursskyni við íslensku
Olympíumeistarana í flokki 15 ára
og yngri sem sigruðu á Kanaríeyj-
um í vor. Þátttakendur eru 26
talsins frá sjö þjóðum. Mótið er
kennt við Guðmund Arason, fyrr-
verandi forseta Skáksambands ís-
lands og heiðursfélaga þess, en
hann er jafnframt aðalkostunar-
aðili mótsins, 76 ára gamall.
Kaupmenn vilja lengri afgreiðslutíma banka um jólin
Opið verði til 23
á Þorláksmessu
FRAMKVÆMDASTJÓRN Kaup-
mannasamtaka Íslands samþykkti
á fundi sínum í gær ályktun þar
sem skorað er á banka og spari-
sjóði að einhveijir afgreiðslustaðir
þeirra verði opnir fyrir innlegg og
afgreiðslu skiptimyntar til klukkan
23 á Þorláksmessu.
Sigurður Jónsson, framkvæmda-
stjóri KÍ, segir kaupmenn hafa tals-
verðar áhyggjur af fyrirhuguðum
afgreiðslutíma bankastofnana, þar
sem þeim verði væntanlega lokað
kiukkan 16 föstudaginn 22. desem-
ber og þær ekki opnaðar aftur fyrr
en 27. desember.
Ottast vaxtatap
Breyti bankastofnanir ekki þess-
um afgreiðslutíma verða þær lokað-
ar í alls fimm daga á tímabilinu,
vegna þess að aðfangadag ber upp
á sunnudag, og þar af er stór hluti
af næststærsta verslunardegi árs-
ins, 22. desember, öll Þorláksmessa
sem er þá mesti verslunardagurinn,
og til hádegis á aðfangadag. „Menn
vilja geta lagt inn (nnkomu af söl-
unni til að fá vexti, en að öðrum
kosti eru þessar háu ijárhæðir
vaxtalausar í fimm daga samfleytt.
Það er erfitt að giska á hversu
háar fjárhæðir um er að ræða, til
að gefa mönnum einhveija hug-
mynd má'benda á að dagarnir þrír
fyrir jól eru stærstu söludagar í
desembermánuði í nær allri verslun
og umfang veltunnar í desember
er þrefalt eða fjórfalt á við veltuna
í venjuiegum mánuði. Hagsmunir
verslunarinnar eru því gífurlegir í
þessu sambandi," segir Sigurður.
„Auk þess skiptir öryggisþáttur-
inn máli, því að menn vilja ekki
liggja með stórar upphæðir í fórum
sínum, sem er viðbúið jafnvel þótt
að þeir notfæri sér þjónustu nætur-
hólfa að einhveiju leyti. Afbrot eru
sívaxandi vandi og óöryggið varð-
andi peningameðferð hefur aukist
að sama skapi. Jafnframt er nauð-
synlegt að hafa greiðan aðgang að
skiptimynt því að þörfin fyrir hana
er brýn á þessum tíma. Við teljum
eðlilegt að bankarnir komi til móts
við óskir verslunarinnar að þessu
Samkomulag um ankin framlög til Ríkisspítalanna
Aukafjárveiting til
að leysa halla 1994
VEITTAR verða 150 milljónir króna
til Ríkisspítalanna á fjáraukalögum
fyrir þetta ár, samkvæmt samkomu-
lagi heilbrigðisráðherra og fjármála-
ráðherra í gær.
Þetta kemur til viðbótar 90 millj-
óna króna fjárveitingu sem þegar
er inni í fjáraukalagafrumvarpinu
og myndi leysa uppsafnaðan rekst-
arhalla Ríkisspítalanna frá 1994.
Þá er gert ráð fyrir því að um
200 milljónir af fjárveitingum til
Ríkisspítala, Sjúkrahúss Reykjavík-
ur, St. Jósefsspítala í Hafnarfirði og
Sjúkrahúss Suðurnesja verði á næsta
ári sett í sérstakan pott sem heil-
brigðisráðherra skipti á grundvelli
sameiginlegrar hagræðingar í
rekstri stofnananna.
Einnig verða 150 milljónir króna
á fjárlögum 1996 settar á sérstakan
lið í fjármálaráðuneyti til að kosta
hagræðingarátak í rekstri ríkisstofn-
ana og létta undir með stofnunum
til að ná varanlegum sparnaði. Gert
er ráð fyrir að stofnanir geti sótt í
þennan sjóð fyrir tímabundnum
kostnaði sem fellur á við varanlega
hagræðingu, svo sem til greiðslu
biðlauna.
Hægt að ná hagræðingu
„Ég dreg ekki dul á að ég hef
verulegar áhyggjur af rekstri sjúkra-
húsanna en þessar tillögur breyta
nokkru um rekstrarstöðuna. Það
koma 240 milljónir til Ríkisspít-
alanna á fjáraukalögum og þá má
gera ráð fyrir að af þeim 150 millj-
ónum sem veija á til hagræðingar
komi mest í hlut spítalanna sem eru
jú stærstu rekstareiningar ríkisins,"
sagði Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra.
Hún sagðist telja að hægt væri
að ná fram töluverðum sparnaði ef
alvöru samvinna næðist milli spítal-
leyti, enda greiðir hún fyrir þessa
þjónustu og bankarnir hljóta að vilja
koma til móts við þarfir viðskipta-
vina sinna," segir hann.
Tekið til athugunar
Sverrir Hermannsson, banka-
stjóri Landsbanka, segir að til sé
samkomulag milli bankastofnana
um afgreiðslutíma, sem hann geri
ráð fyrir að áformaður afgreiðslu-
tími um jólin ráðist af. Erindi kaup-
manna sé hins vegar íhugunarefni.
„Vitanlega munum við ræða
þessa uppákomu, en það hefur ekki
verið gert ennþá og verður ekki
fyrr en formlegt erindi þar að lút-
andi berst okkur í hendur. Vafa-
laust verður þessi ósk tekin til at-
hugunar, enda stendur sérstaklega
á nú því að Þorláksmessu ber upp
á laugardag. Við gætum kannski
komist af með að hafa nokkra staði
opna og hafa þá fáliðaða, en það
er hins vegar of snemmt að svara
nokkru um endanlega niðurstöðu
fyrr en við tökum málið til af-
greiðslu,“ segir Sverrir.
anna. Þetta ætti einkum við um
bókhald, tæknideildir og aðra þjón-
ustuþætti.
Umræddar tillögur voru kynntar
í fjárlaganefnd Alþingis í gærkvöldi
í samræmi við samkomulag sem
gert var fyrr um daginn við stjórn-
arandstöðuflokkana. En þegar 2.
umræða um fjárlagafrumvarpið átti
að hefjast í gærmorgun kröfðust
stjómarandstöðuflokkarnir þess að
umræðunni yrði frestað þar sem
ekki lægju fyrir tillögur heilbrigðis-
ráðherra um rekstrarþætti heil-
brigðiskerfisins.
Oiafur G. Einarsson forseti Al-
þingis frestaði þingfundi og kallaði
saman fund formanna þingflokka
og ráðherra. Niðurstaðan varð sú
að fjárlagaumræðan færi fram gegn
því að ráðherrarnir myndu síðar um
daginn leggja lokatillögur sínar
varðandi stöðu sjúkrahúsanna fyrir
fjárlaganefnd.
Allt að
16% rúma
yrði lokað
STJÓRNARNEFND Ríkisspít-
ala fjallaði á fundi í gær um
drög að rekstraráætlun, sem
miðast við það að frumvarp til
fjárlaga nái óbreytt fram að
ganga. Samkvæmt því þyrfti
að skera niður um 200 milþ-
ónir króna í rekstri sjúkrahúss-
ins án þess þó að uppsafnaður
400 milljóna króna rekstrar-
halli yrði gerður upp.
Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins fela tillögurn-
ar í sér að fækka þurfi sjúkra-
rúmum á spítalanum um rúm-
lega 16% og starfsfólki um allt
að 80 manns.
Erfitt í framkvæmd
Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra sagði við
Morgunblaðið að tillögur
stjórnarnefndarinnar væru
mjög erfiðar í framkvæmd.
Hins vegar hefðu talsmenn
Ríkisspítalanna tekið fram að
nefndin hefði haft mjög stuttan
tíma til að vinna tillögurnar.
Eigendur höfundarréttar hafa óskað eftir flutningsbanni á jólalag vegna textabreytinga
Höfundur breytinga
játar handvömm
ERFINGJAR Þorsteins Ö.
Stephensens hafa farið þess á leit
við Ríkisútvarpið að lag með texta
Þorsteins á jólaplötunni Göngum
við í kringum verði ekki leikið fyrr
en búið er að athuga réttarstöðu
þeirra. Textanum er breytt á ein-
um stað af Magnúsi Kjartanssyni
tónlistarmanni, sem viðurkennir
að um brot og handvömm sé að
ræða.
Bergþóra Jónsdóttir hjá tónlist-
ardeild RÚV segir að starfsmaður
stofnunarinnar hafí þekkt texta
Þorsteins við lagið Krakkar mínir
komiði sæl, og tekið eftir breyting-
um á einu erindi kvæðisins, án
þess að þeirra væri getið.
Hann hafí síðan haft samband
við Guðrúnu Stephensen sem
kannaðist ekki við að Magnús
hefði óskað eftir því að fá að gera
breytingar á lagi föður hennar
heitins. Guðrún sendi RÚV erindi
í kjölfarið með fyrrgreindri beiðni.
Guðrún segir málið vera leiðin-
legt í alla staði. „Tvær línur í text-
anum eru ortar upp og ekki er það
sérlega góður kveðskapur. Ég
hafði samband við Magnús sem
er fullur iðrunar yfír athæfí sínu,
en hef jafnframt óskað þess að
lagið verði ekki leikið á meðan við
könnum rétt okkar í þessari stöðu.
Málið fer í hendur lögfræðings
Samtaka tónskálda og eigenda
flutningsréttar (STEF) og hann
mun taka til þess afstöðu, án þess
þó að ég útiloki að sátt takist á
milli okkar Magnúsar,“ segir Guð-
rún.
í texta Þorsteins stendur „auð-
vitað góði, það erum bara við/við
sem hérna stöndum, að syngja í
útvarpið," en kvæðið er frásögn
af jólasveini sem kemur í heimsókn
til Útvarpsins og furðar sig á því
nývirki. I útgáfu Magnúsar segir
hins vegar eitthvað á þá leið að
„auðvitað góði, þú getur okkur
séð/ að dansa og syngja kringum
jólatréð."
Magnús kveðst gera ráð fyrir
að málið verði tekið fyrir á
stjórnarfundi hjá STEF í dag, en
hann geti lítið sagt um hveijar
lyktir málsins verða.
Tal um útvarp óviðeigandi
„Ég er ekkert að fela þá hand-
vömm mína að hafa ekki haft sam-
band við erfingja Þorsteins. Breyt-
ing mín byggðist hins vegar á því
að kvæðið er tækifæristexti frá
hendi Þorsteins, sem hann samdi
þegar hann tók þátt í jóladansleikj-
um í Ríkisútvarpinu, og mér fannst
það ekki eiga heima á hljómplötu
að tala um söng í útvarpið. Þess
vegna fann ég þá lausn að snúa
þessu upp á dans í kringum jóla-
tré. Ég bar þessa breytingu undir
útgefanda bókar sem kom út fyrir
löngu með þessum texta Þor-
steins, og án þess að eiga nokkra
sök, var hann sáttur við breyting-
ar mínar sem hafði þau áhrif að
ég hélt áfram,“ segir Magnús.
Hann kveðst ekki eiga von á
að gripið verði til aðgerða í málinu
og helst eigi hann von á að menn
reyni að leita sátta. „Þetta er brot
og ég ásaka sjálfan mig alveg
jafnmikið og ég myndi ásaka aðra
fyrir handvömm af þessu tagi.“