Morgunblaðið - 23.03.1996, Blaðsíða 6

6 LAUGARDAGUR 23. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Formenn aðildarfélaga Alþýðusambands íslands samþykktu ályktun um lagafrumvarpið
Stéttarfélagsfrumvarpið
verði dregið til baka
Forsætisráðherra væntir þess að aðilar nái saman
Morgunblaðið/Ásdís
FORMENN aðildarfélaga ASI komu saman til fundar á Hótel Sögu kl. 13 í gær og samþykktu einróma
harðorða ályktun gegn frumvarpinu um breytingar á lögum um stéttarfélög og vinnudeilur. Aðildarfé-
lög í ASÍ eru 163 talsins.
TALSVERT á annað hundrað for-
menn aðiidarfélaga Aiþýðusambands
íslands, samþykktu einróma ályktun
gegn frumvarpi félagsmálaráðherra
um breytingar á vinnulöggjöfínni á
fundi sínum á Hótel Sögu í gær.
Að fundinum loknum söfhuðust
formennirnir saman fyrir utan Al-
þingishúsið og afhentu Davíð Odds-
syni forsætisráðherra ályktun fund-
arins og kröfðust þess að frumvafpið
yrði þegar í stað dregið til baka. Því
næst fjölmenntu formennimir á þing-
palla til að hlýða á umræður sem
stóðu yfir um frumvarpið.
Ráðrútn til að koma sér saman
um samskiptareglur
Davíð Oddsson forsætisráðherra
og Páll Pétursson félagsmálaráð-
herra komu út úr þinghúsinu kl.
15.30 þar sem Benedikt Davíðsson,
foreti ASÍ, afhenti Davíð ályktun
formannanna. Benedikt sagði að það
væri einróma skoðun formannahóps-
ins að nú væri brýnast að gera ríkis-
stjórninni grein fyrir því að ef ætti
að ríkja áframhaldandi samstarf og
friður á vinnumarkaði væri mikil-
vægast að samningsaðilar vinnu-
markaðarins fengju ráðrúm til þess
að koma sér saman um samskipta-
reglur og væru ekki undir hótunum
um lögþvinganir.
„Þess vegna krefjumst við þess,
og fólkið, 66 þúsund manns sem á
bak við okkur standa, að hætt verði
við að reyna að koma því frumvarpi
í gegnum þingið, sem hér hefur ver-
ið kynnt til breytinga á vinnulöggjöf-
inni. Við tökum jafnframt undir með
öðrum þeim sem hafa krafíst þess
að fá að koma með eðlilegum hætti
að lagabreytingum um sín kjör að
um það verði einnig viðræður en
ekki undir hótunum um lögþvingan-
ir,“ sagði Benedikt.
Samráð þegar málið
kemur til þingnefndar
Ðavíð sagði að fyrsta umræða um
frumvarpið stæði yfir á Alþingi og
málið myndi því næst ganga til þing-
nefndar. „Við væntum þess að á
þeim tíma sem nefndin er að störfum
nái menn að ræða saman, bæði ríkis-
vald og Alþýðusambandið annars
vegar og Vinnuveitendasambandið
hins vegar, þannig að menn geti
komið sínum sjónarmiðum að. Ég
held að enginn félagsskapur í landinu
hafi oftar komið sínum sjónarmiðum
að þegar Alþingi er að störfum og
oft mjög til heilla. Ég vona og vænti
þess að menn nái líka saman í þessu
máli þótt það sé kergja og óánægja
á milli manna í augnablikinu," sagði
forsætisráðherra.
í ályktuninni er miðstjórn falið að
leita eftir samstarfi við önnur samtök
launafólks um allsheijar aðgerðir til
að fylgja málinu eftir.
Forsætisráðherra sagði að ríkis-
stjórnin myndi ræða yfirlýsingu ASÍ
en aðspurður kvaðst hann ekki telja
að beinar hótanir um aðgerðir væri
að finna í ályktuninni. „En Alþýðu-
sambandið er vant því að fylgja sín-
um málum fast eftir - það kemur
ekki á óvart," sagði Davíð.
Formenn landssambanda innan
ASÍ ætla á næstu dögum að efna til
funda sem víðast um landið.
*
Alyktunin
„FORMANNAFUNDUR ASÍ, hald-
inn á Hótel Sögu föstudaginn 22.
mars 1996, fordæmir harðlega þann
yfirgang ríkisstjómarinnar sem birt-
ist í tilraun til að þröngva fram breyt-
ingum á vinnulöggjöfinni án samráðs
við verkalýðshreyfinguna.
Með framlagningu frumvarpsins
hafa stjórnvöld gefið yfirlýsingu um
að þau óski ekki lengur eftir hefð-
bundnu þríhliða samstarfi og hafa
þar með rofið áratuga sátt um þróun
samskiptareglna á vinnumarkaði.
Um slík vinnubrögð verður engin
þjóðarsátt.
Formannafundur ASÍ telur að fyr-
irliggjandi frumvarp sé árás á verka-
lýðshreyfinguna og hinn almenna
félagsmann. Flestar hugmyndir í
frumvarpinu rýra sjálfstæði stéttar-
félaga og minnka völd einstakling-
anna í verkalýðsfélögunum, þvert á
það sem tillöguhöfundar þykjast
stefna að. Frumvarpið byggir á van-
þekkingu á málefnum íslensks vinnu-
markaðar eins og marka má meðal
annars af hugmyndum um vinnu-
staðafélög sem forsvarsmenn bæði
samtaka launafólks og atvinnurek-
enda hafa varað við.
Formannafundur ASÍ krefst þess
að frumvarpið verði nú þegar dregið
til baka, og aðilum vinnumarkaðar
verði gefínn möguleiki á að semja
um samskiptareglur sín á milli án
hótunar um lagasetningu eins og
stefnt var að áður en félagsmálaráð-
herra lagði frumvarpið fram. Sama
gildir um önnur frumvörp sem eru í
meðferð Alþingis eða væntanleg
þangað og fela í sér skerðingu á
rétti stéttarfélaga og félagsmanna
þeirra.
Formannafundur ASÍ felur mið-
stjórn að fylgja málinu nánar eftir
og leita samstarfs við öll önnur sam-
tök launafólks um allsheijar aðgerðir
til þess að hrinda þessari árás. Þá
telur fundurinn nauðsynlegt að á
næstu dögum verði haldnir fundir á
vegum ASÍ sem víðast um landið um
þetta mál og aðrar árásir stjórnvalda
á hendur launafólki og verkalýðs-
hreyfingunni.
Davíð Oddsson forsætisráðherra á þingi í gær um frumvarp um stéttarfélög og vinnudeilur
Jafnvægi aðila
er óraskað
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
segir að frumvarp um stéttarfélög
og vinnudeilur raski í engu því jafn-
vægi sem ríki milli verkalýðshreyf-
ingar og atvinnurekenda. Hann segir
einnig að stjómvöld hafi ekki hafnað
samráði við aðila vinnumarkaðar
með því að leggja frumvarpið fram
á þingi.
Davíð sagði á Alþingi í gær, að í
frumvarpinu væri ekki verið að færa
vald frá verkalýðshreyfíngunni til
Vinnuveitendasambandsins heldur
breyta fyrirkomulagi innan raða
beggja aðila. Davíð sagði að í sínum
huga hefði jafnvægið milli þessara
aðila því ekki raskast en félagsmála-
nefnd Alþingis myndi taka það sér-
staklega til meðferðar.
Þessi ummæli féllu í kjölfar þess
að Jóhanna Sigurðardóttir þingmað-
ur Þjóðvaka las upp úr bréfi til fram-
kvæmdastjóra Evrópuráðsins, sem
hún sendi sem félagsmálaráðherra í
október 1992 þar sem útskýrð var
túlkun íslenskra stjórnvalda á félags-
málasáttmálan Evrópu í tengslum
við mál sem rekið var fyrir Mannrétt-
indadómstól Evrópu.
í bréfínu segir að í félagsmálasátt-
málanum felist sú höfuðskuldbinding
að samningsaðilar skuli tryggja að
samtök aðila vinnumarkaðarins hafi
eðlilegan starfsgrundvöll og á milli
þeirra ríki ákveðið jafnvægi.
A sakabekk
Þingmenn stjórnarandstöðunnar
fullyrtu að með frumvarpinu væri
þessu jafnvægi raskað og einnig
hefði ítrekað verið bent á í umræð-
unni um frumvarpið að það væri að
öllum líkindum ílutun í innri málefni
stéttarfélaga og þar af leiðandi í
andstöðu við alþjóðlega sáttmála sem
íslenska ríkið væri skuldbundið af.
Jóhanna Sigurðardóttir sagði að
taka yrði áðurnefnda skuldbindingu
alvariega. 0g það væri ljóst að með
frumvarpinu væri ríkisvaldið að grípa
til einhliða aðgerða í fullkominni
andstöðu við launþegahreyfmguna
en í þökk hins aðilans, atvinnurek-
enda. „Ég fullyrði það, að hæstvirtur
félagsmálaráðherra verður kallaður
á sakabekkinn hjá Alþjóðavinnu-
málastofnuninni nái þetta mál fram
að ganga,“ sagði Jóhanna.
Enginn útilokað
breytingar
Sighvatur Björgvinsson Alþýðu-
flokki sagði að fyrir skömmu hefði
einn ráðherra ætlað að knýja í gegn-
um þingið skerðingu á lífeyrisréttind-
um opinberra starfsmanna. Við það
tækifæri hefði forsætisráðherra
höggvið á hnútinn með yfirlýsingu
um að slíkt yrði ekki gert í andstöðu
við viðkomandi launlega. Sighvatur
spurði Davíð hvort hann væri reiðu-
búinn að gefa ASÍ þau fyrirheit að
þetta mál yrði ekki knúið í gegn í
andstöðu við Alþýðusambandið.
Davíð sagði öðru máli gegpa um
þetta mál en lífeyrissjóðsmálin. Þar
hefði því verið lýst yfir að ekki stæði
til að skerða áunnin réttindi með
frumvarpi en síðan hefðu verið færð
gild rök fyrir því að frumvarpið eins
og það leit út þá gæti leitt til slíkrar
skerðingar.
Varðandi frumvarpið sem nú væri
til meðferðar teldi ríkisstjórnin nauð-
synlegt að lagfæra þær verklagsregl-
ur sem giltu um vinnumarkaðinn og
með frumvarpinu teldu menn sig
vera að því. Það kynnu að vera
hnökrar á frumvarpinu og ljóst, að
enginn hefði útilokað breytingar á
því í meðförum þingnefndar. Þinghlé
í kringum páskana gæfi mjög gott
tækifæri til að fara ítarlega yfir
málið og hlusta eftir þeim athuga-
semdum sem Alþýðusambandið og
fleiri hefðu fram að færa.
„Við munum auðvitað leita allra
leiða til að sem mest sátt geti ríkt
um málið, en það er ætlan ríkisstjórn-
arinnar að þetta mál nái fram að
ganga nú í vor,“ sagði Davíð.
Engu samráði hafnað
Steingrímur J. Sigfússon Alþýðu-
bandalagi sagði Davíð misskilja kröf-
una_ algerlega. Hún væri ekki um að
ASÍ fengi að senda félagsmálanefnd
Alþingi umsögn um þingmálið heldur
um að þetta frumvarp, og önnur
frumvörp sem snertu launþegahreyf-
inguna, yrðu kölluð til baka. Ef það
yrði ekki gert, liti verkalýðshreyfing-
in svo á að samráði við hana hefði
verið hafnað.
Davíð sagði enga ástæðu til að
draga þá ályktun af því, að ríkis-
stjórni vilji ljúka máli á þinginu um
verklag á vinnumarkaði, að ríkisvald-
ið vilji ekki á sama tíma hafa samráð
eða samvinnu við Alþýðusamb^nd
íslands og einstök aðildarfélög þess.
Þvert á móti vildi ríkisstjórnin slíkt
samstarf og myndi leita eftir því.
Því væri rikisstjórnin ósammála því
sem kæmi fram í ályktun ASÍ um
að þessu samráði hefði verið hafnað
af stjórnvöldum.
Sáralítið ber á milli
Einar Oddur Kristjánsson þing-
maður Sjálfstæðisflokks sagði á Al-
þingi í gær, að deilur um vinnudeilu-
frumvarpið virtust snúast meira um
form en efni og í raun sé sáralítið
sem ber á milli aðila um málið.
Einar Oddur sagði það vonbrigði
fyrir alla, að þeim aðilum sem falið
var að endurskoða vinnudeilulögin
skyldi ekki bera gæfu til þess að
koma sér saman um þessa hluti.
Hann sagði það mikla ógæfu og
alvarlegt ef jafn stór og öflugur að-
ili og Alþýðusamband íslands væri
mjög óánægður með stöðu mála.
Rýr eftirtekja
Einar Oddur sagðist hafa reynt
að átta sig á því hvaða efnisatriði
menn deildu um og hann yrði að við-
urkenna að eftirtekja sín væri heldur
rýr. Því hlyti hann að álykta sem
svo, að það klaufaskapur hafi valdið
því að ekki tókst að koma fram með
frumvarp sem aðilar vinnumarkaðar
gætu staðið saman að.
Einar Oddur taldi upp f|ögur at-
riði sem verkalýðsfélögunum væri
uppsigað við. Það fyrsta væri ákvæði
um vinnustaðafélög, sem verkalýðs-
félögin teldu vera brot gegn sam-
þykktum Alþjóðavinnumálastofnun-
arinnar. Einar Oddur sagðist efa að
þetta væri á rökum reist, en ef svo
væri myndi hann ekki harma þótt
ákvæðið færi út úr lögunum.
Þá sagði Einar Oddur að þröskuld-
ar í atkvæðagreiðslum færu fyrir
brjóstið á verkalýðshreyfíngunni, en
menn hlytu að vera tilbúnir að ræða
þá og ná um þá sæmilegri. sátt. I
þriðja lagi liti verkalýðshreyfingin
svonefndar tengireglur hornauga,
þ.e. að sáttasemjari geti lagt miðlun-
artillögu fyrir mörg félög með lausa
samninga. Einar Oddur sagðist við-
urkenna að sáttasemjara væri gefið
mikið vald en hann sæi ekki ástæðu
til að tortryggja það embætti og
hefði haldið að tengireglan gæti ver-
ið af hinu góða og verndað láglauna-
hópana fyrir upphlaupum lítilla betur
launaða hópa.
Sterk verkalýðshreyfing
í fjórða lagi sagðist Einar hafa
tekið eftir því að sumir innan verka-
lýðshreyfingarinnar telji að frum-
varpið muni valda því að verkalýðs-
félögum fjölgi. Ef þessi gagnrýni
væri á rökum reist væri mikil villa
í frumvarpinu því aldrei mætti fara
út úr þeim ramma sem reynst hefði
best, að reyna að styrka ASÍ og stóru
samböndin.
Einar Oddur sagðist telja að vilji
stæði til þess að Alþingi og félags-
málanefnd Alþingis leituðu allra ráða
til að þetta frumvarp í endanlegri
gerð verði þannig að sem allra flest-
ir á vinnumarkaði geti verið þokka-
lega sáttir við það.