Morgunblaðið - 02.04.1996, Blaðsíða 32
32 ÞRIÐJUDAGUR 2. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Aðstaða til sund-
keppni í Reykjavík
ÁGÚST Ásgeirsson varamaður
í stjórn Ólympíunefndar reynir á
frekar ógeðfelldan hátt að gera
undirrituðum upp gjörðir í grein í
Morgunblaðinu 14. febrúar til að
veija fyrrverandi formann
Ólympíunefndar, Gísla Halldórs-
son. Hann segir í grein sinni að
þáverandi formaður SSÍ hafi beðið
um að fellt væri út úr skýrslu
þeirra félaga að þær þjóðir sem
taka þátt í smáþjóðaleikunum
sættu sig við að synda í 25 m sund-
laug þegar leikamir færu fram hér
á landi. Þetta er ekki rétt og hefði
Ágúst betur sleppt þessum kafla í
grein sinni en reynt að muna eftir
því sem á þessum fundi gerðist.
Staðreyndin er sú, að þegar Gísli
var búinn að fljdja skýrslu þeirra
félaga, þá fékk ég orðið fyrstur
manna þar sem ég var orðinn mjög
órólegur yfír þessum hluta skýrsl-
unnar. Ég lýsti því yfír að vinnu-
brögð þeirra félaga væru ekki rétt,
þar sem þeir hafí farið á þennan
fund í Istanbúl í Tyrklandi að ræða
um mál án þess að hafa haft fyrir
því að afla sér upplýsinga varðandi
laugamál við sundhreyfínguna.
Þeir hafi ekki gert sér grein fyrir
því að Sundhöll Reykjavíkur kæmi
ekki til greina sem keppnisstaður
þar sem hún uppfyllti ekki skilyrði
til alþjóðakeppni miðað við þær
kröfur sem gerðar eru í dag og
þá umgjörð sem væri á móti sem
þessu. Ef ætti að keppa í 25 m
laug þá yrði að fara með sund-
keppnina til Vestmannaeyja með
öllum þeim tilkostnaði sem það
mundi hafa í för með sér.
Ég sagði að það ætti að nota
þetta tækifæri til sameinast um
að byggð yrði 50 m innilaug og
þrýsta á borgaryfir-
völd um að byggð yrði
fullkomin keppnislaug
fyrir þessa leika. Þetta
var ekki allt, því svo
sár og svekktur var
ég yfir þessum vinnu-
brögðum þeirra félaga
að ég vildi láta bóka
að ef Óí þrýsti ekki á
að byggð yrði 50 m
innilaug fyrir Smá-
þjóðaleika sem haldnir
yrðu hér landi lýsti ég
þeirri ábyrgð á hendur
Gísla Halldórssyni.
Gísli var nú ekki sam-
mála mér að hann
væri ábyrgur og spunnust miklar
umræður um þessi mál, en ég gaf
mig hvergi, þetta var mín skoðun
og við það sat.
Að halda því fram að ég hafí
beðið um að þetta yrði fjarlægt
úr skýrslu þeirra félaga er út í
hött, því stjórnuðu þeir sem sömdu
skýrsluna og hafi þeir sleppt ein-
hveiju úr henni var það aðeins til
að bjarga eigin skinni og losna við
bókun fyrrverandi formanns SSÍ.
Þessu máli lauk ekki á þessum
fundi. Þegar ferðaskýrsla þeirra
félaga var send út til sérsambanda
vantaði síðustu blaðsíðuna í hana,
eins og hún hafði verið lögð fram
á fundi framkvæmdastjórnar Óí
þannig að bókun formanns SSÍ var
að engu orðin og hann með ónýtt
mál í hendi. Klárir kallar þeir félag-
ar því nú hentar að bæta inn síð-
ustu blaðsíðunni, ég vona bara að
þeir gleymi ekki að senda út til
viðkomandi sérsambanda þessa
blaðsíðu svo þau hafi nú skýrsluna
rétta í sínum gögnum.
En hvers vegna
dregur Ágúst fyrrver-
andi formann SSÍ inn
í þetta mál 5 árum
eftir að það gerist? Er
aðalfundur í Óí að
nálgast og hann að
vinna sér vinsældir?
Hvers vegna ætti ég
að leyna því að þjóð-
imar væm tilbúnar að
keppa í 25 m innilaug?
Einungis Mónakó og
Lúxemborg áttu 50 m
innilaugar þegar leik-
unum var komið á fót,
og því gert ráð fyrir
að keppt yrði í 25 m
laugum. En Andorra, Kýpur og
Malta höfðu metnað til að ráðast
í byggingu fullkominnar 50 m
keppnislaugar áður en röðin kæmi
að þeim að halda leikana. Það
þurfti því ekki að leyna neinu. Það
Ekki er til aðstaða í
Reykjavík, segir
Guðfinnur Ólafsson,
til að halda alþjóða
sundkeppni.
væri eitthvað að í sundforystunni
ef hún reyndi ekki að nota þetta
tækifæri til að þrýsta á, að byggð
verði 50 m innilaug, sem svo sár-
lega vantar fyrir sundfólkið okkar,
bæði fyrir þá fötluðu og ófötluðu
sem hafa náð mjög góðum árangri
á undanförnum árum og sárlega
vantar 50 m innilaug til að geta
Guðfinnur
Ólafsson
keppt við góðar aðstæður á heima-
velli.
Síðasta sundmót sem SSÍ hélt
og getur kallast alþjóðlegt var
haldið í Sundhöll Reykjavíkur 1985
með þátttöku frændþjóða okkar
af Norðurlöndum (unglingameist-
aramót Norðurlanda). Þá gerðist
það í einu sundinu að endabakki í
grunnu laug lét undan er einn
sundmaðurinn snéri við með þeim
afleiðingum að bakkinn hélt á fullri
ferð inn í grunnu laug en sundmað-
urinn sat eftir með ónýtt sund.
Þessi atburður varð til þess að ís-
land kemur ekki til greina þegar
verið er að úthluta þessu móti á
milli Norðurlanda. Þá hefur stjórn-
armaður í Sundsambandi Evrópu
lýst því yfír að það sé ekki aðstaða
á Islandi til að halda alþjóðleg
sundmót og þangað fari ekki nein
mót á vegum þess.
Meðan Júlíus Hafstein var for-
maður ÍTR og Gísli Halldórsson
formaður Óí kom hingað til lands
formaður tækninefndar Smáþjóða-
leikanna og átti hann fundi með
þeim báðum og öðrum embættis-
mönnum Reykjavíkurborgar. Hann
skoðaði þau mannvirki sem ísland
hafði upp á að bjóða og leist mjög
vel á allar aðstæður, nema fýrir
sundið. Honum þótti það skrítið
að besta sundþjóð Smáþjóðaleik-
anna væri með svona lélega að-
stöðu og í raun væri ekki hægt
að bjóða upp á hana. Þar sem Is-
land væri best í sundi á Smáþjóða-
leikunum, þá yrði að leggja metnað
í að bæta aðstöðuna. Hann bauð
Óí undir forystu Gísla Halldórsson-
ar allan þann stuðning sem hann
vildi fá frá Alþjóða Ólympíunefnd-
inni til að þrýsta á borgaryfirvöld
að byggð yrði 50 m innilaug. Ekki
varð ég var við að Gísli notfærði
sér þennan möguleika, og gerði
eins og formaður tækninefndar
lagði til.
Stefna Sundsambandsins meðan
ég var formaður þess var alltaf
skýr, en hún var: „Ef ekki væri
komin 50 m innilaug fyrir Smá-
þjóðaleikana sem halda ætti hér á
landi 1997 mundi SSÍ ekki vera
með á þeim Smáþjóðaleikum."
Stjórn SSÍ gerði því fyrirspurn til
ÍSÍ og vildi fá úr því skorið hvort
Óí gætið falið öðrum framkvæmd
sundkeppninnar á Smáþjóða-
leikunum ef við ætluðum ekki að
vera með. Svar ÍSÍ var á þá leið
að án okkar þátttöku yrði það ekki
hægt.
Á blaðamannafundi, sem þátt-
takendur landsliðs íslands boðuðu
til eftir Smáþjóðaleikana sem
haldnir voru á Möltu og fulltrúar
allra helstu fjölmiðla mættu til, las
fýrirliði liðsins upp yfirlýsingu frá
sundmönnum um að þeir mundu
ekki gefa kost á sér í landslið til
að taka þátt í Smáþjóðaleikunum
hér á landi ef ekki væri búið að
byggja 50 m innilaug. Þeir lýstu
einnig yfir fullum stuðningi við
stefnu stjórnar SSÍ í þessum mál-
um.
Þá ber einnig að nefna það að
fulltrúi frá ÍTR hefur verið í undir-
búningsnefnd vegna Smáþjóðaleik-
anna, sem eiga að fara fram hér
á landi, frá því að sú nefnd var
skipuðj og er því út í hött að segja
að SSI hafi verið að blekkja ein-
hvern í þessu máli. Staðreyndin
er sú að það er ekki til aðstaða í
Reykjavík til að halda alþjóða
sundkeppni eins og kröfurnar hafa
verið undanfarna áratugi, og hefur
sundforystan vakið athygli á því
síðastliðin 10 ár. Að fara með þessa
sundkeppni í Sundhöll Réykjavík-
ur, þar sem aðeins eru 4 brautir
til að keppa á, er afleitur kostur.
Sundkeppnin yrði löng og ekki eins
góð og hún hefur verið, þá er varla
aðstaða fyrir keppendur og dómara
úti á bakka, svo maður tali nú
ekki um áhorfendur.
Þetta hefur sundforystan verið
að benda mönnum á bæði í borgar-
kerfinu og í Ólympíunefnd. Sund-
forystan hefur ekki verið að leyna
því hversu léleg aðstaðan er.
Höfundur er fyrrv. form. Sund-
sambands íslands og fyrrv. ritari
Ólympíunefndar íslands.
■m «■ A i g* • ->c * • • Faglega verðurstaðið
Maletni neyoarsímsvomn- aðanritækmuppb^
_ _ 1 * 1 f* ingu, segir Þórhallur
ar off Neyöarliniinnar hf.
^ ** starfsmanna.
SAMRÆMT neyðarnúmer 112
tók til starfa 1. janúar sl. og urðu
með því þáttaskil í neyðarsímsvör-
un á íslandi. Með samræmdri
neyðarsímsvörun og einu neyðar-
númeri gefst tækifæri til að taka
upp nýjar aðferðir og bæta neyðar-
þjónustu í landinu. Sérstaklega á
þetta við á landsbyggðinni. Fram
til þessa hefur verið um að ræða
bráðabirgðafyrirkomulag þar sem
Slökkviliðið í Reykjavík hefur svar-
að fyrir Stór-Reykjavíkur svæðið
og Slysavarnafélag íslands fyrir
landsbyggðina. Stefnt er að því að
neyðarlínan verði að fullu komin í
notkun um mitt sumar, Verða þá
tekin í notkun ný tölvuforrit og
annar tæknibúnaður til að gera
aðstöðu neyðarvarða sem besta.
Allt verður gert til að tryggja bestu
vinnubrögð og faglegu kunnáttu
og þjálfun starfsmanna Neyðarlín-
unnar hf.
Mikil umræða hefur verið um
Neyðarlínuna hf. að undanförnu í
fjölmiðlum og virðist gæta mis-
skilnings um nokkur grundvallarat-
riði sem nauðsynlegt er að leiðrétta
því mikilvægt er að sátt sé um
málið ekki síst hjá helstu viðbragðs-
aðilum eins og slökkviliðsmönnum
°g löggæslumönnum.
Framgangur málsins var eftirfar-
andi:
★ Samkvæmt 10. gr. bókunar 31
með EES samningnum skulu EFTA
ríkin tryggja að númerið 112 sé
tekið upp á yfirráðasvæðum þeirra
sem eina evrópska neyðarnúmerið
í samræmi við ákvæði ákvörðunar
EB ráðsins 91/396/EBE frá 29.
júlí 1991 um að taka upp
eitt evrópskt neyðar-
númer. Islendingar
fengu frest til að að taka
upp samræmt neyðar-
númer 112 á íslandi til
31. desember 1995.
★ Hinn 28. apríl 1993
skipaði dómsmálaráð-
herra nefnd sérfræðinga
til að hafa forystu um
að koma á samræmdu
neyðarnúmeri fyrir allt
landið. í nefndinni voru:
Stefán P. Eggertson
verkfræðingur, formað-
ur nefndarinnar, Esther
Guðmundsdóttir frá
Slysavarnafélagi íslands, Bergþór
Halldórsson frá Pósti og síma,
Guðjón Magnússon frá heilbrigðis-
ráðuneytinu, Guðjón Petersen frá
Almannavörnum, Hallgrímur
Gunnarsson fyrir samtök sveitarfé-
laga og Hrólfur Jónsson fyrir
Slökkviliðið í Reykjavík og Reykja-
víkurborg.
Nefndin skilaði áfangaskýrslu
20. desember 1993 og átti síðan
samstarf við Tryggva Gunnarsson
hrl. um að semja Iagafrumvarp um
samræmda neyðarsímsvörun.
Nefndin lagði til að Ríkiskaup önn-
uðust samstarfsútboð um rekstur
stöðvarinnar. Nefndin fjallaði síðan
um samning sem undirritaður var
við rekstraraðila neyðarvaktstöðv-
ar, Neyðarlínuna hf., hinn 2. októ-
ber 1995.
★ Lög um samræmda neyðarsím-
svörun voru samþykkt á Alþingi
3. mars 1995. Sátt var um málið
á Alþingi. Dóms-
málaráðherra var
heimilað að semja við
opinberar stofnanir,
sveitarfélög og
einkaaðila um fyrir-
komulag, fjármögn-
un og þátttöku í slík-
um rekstri eða stofn-
un hlutafélags um
hann.
★ Samstarfsútboð
fór fram hjá Ríkis-
kaupum og voru til-
boð opnuð 22. mars
1995. Tilboð bárust
frá eftirfarandi sex
aðilum: 1. Sívaka hf.
2. Nýheija hf. og Radíóstofunni.
3. Rauða krossi Islands. 4. Pósti
og síma. 5. Slysavarnafélagi ís-
lands, Vara hf., Slökkviliði Reykja-
víkur og Securitas. 6. Borgarspíta-
lanum.
Lögreglan óskaði ekki eftir því
að vera beinn aðili að rekstri neyð-
arnúmers og sendi ekki inn tilboð
til Ríkiskaupa. Var það m.a. vegna
þeirrar faglegu kröfu um að að-
skilja neyðarsímsvörun og við-
bragðsaðila.
★ Ákveðið var að ganga til samn-
inga við hóp nr. 5 og við hann
bættust Sívaki, Póstur og sími og
einnig var Öryggisþjónustunni hf.
gefinn kostur á að verða hluthafi
þrátt fyrir að ekki hefði borist til-
boð frá henni til Ríkiskaupa og er
hún nú aðili að Neyðarlínunni hf.
★ Samkeppnisstofnun gerði at-
hugasemd við samningsdrög dóms-
málaráðuneytis og Neyðarlínunnar
hf. Ráðuneytið varð við öllum til-
mælum Samkeppnisstofnunar og
hefur fengið staðfestingu stofnun-
arinnar á því.
Hlutur hvers aðila í Neyðarlín-
unni hf. er um 14%. Ríkisendurskoð-
un mun yfírfara og endurskoða
reikninga félagsins. Samkvæmt 2.
málsgrein 8. gr. laganna skal dóms-
málaráðherra skipa samstarfsnefnd
sem skal vera til eftirlits og ráðu-
neytis um framkvæmd laganna og
hefur hún þegar verið skipuð og er
formaður hennar sýslumaðurinn í
Reykjavík, Rúnar Guðjónsson. Ekki
er gert ráð fyrir að fyrirtækið skili
hagnaði til eigenda.
Rekstrarkostnaður er sam-
kvæmt eftirfarandi:
Ríkið greiðir: árið 1996 23,4
millj. og árið 1997 19,95 millj.
Sveitarfélög greiða: árið 1996
23,4 millj. og árið 1997 19,95 millj.
Öryggisþjónustufyrirtækin
greiða skv. gjaldskrá, samþykktri
af Samkeppnisstofnun, samtals
20,1 millj. árlega og þar af Securit-
as um 8,2 millj. sem er hæsta fram-
lag öryggisfyrirtækja. Póstur og
sími greiðir 5 millj árlega. Slysa-
varnafélagið greiðir 5 millj árlega
að undanteknu árinu 1996. Sparn-
aður ríkis og sveitarfélaga verður
a.m.k. 200 millj. á átta árum auk
þess sem eftirliti verður komið á
starfsemi fyrirtækja í öryggisþjón-
ustu.
Faglega verður staðið að allri
tækniuppbyggingu og þjálfun
starfsmanna til að tryggja bestu
Þórhallur
Ólafsson
fáanlegu þjónustu fyrir alla lands-
menn. Lögð er rík áhersla á sam-
vinnu við Sjúkrahús Reykjavíkur
um þjálfun starfsfólks Neyðarlín-
unnar svo og þá lækna og heilsu-
gæslufólk sem sinna neyðarþjón-
ustu.
Mikilvægur faglegur þáttur er
að aðskilja viðbragðsaðila frá neyð-
arsímsvöruninni. Óryggi viðskipta-
vina (neytenda) öryggisfyrirtækja
verður best tryggt með því að koma
svörun neyðarboða fyrir hjá Neyð-
arlínunni því þá er óháður aðili sem
skráir neyðarboðin. Mikilvægt er
að benda á að neyðarsímsvörun og
neyðarþjónusta við landsbyggðina
mun aukast til muna með tilkomu
Neyðarlínunnar hf.
I ljósi þeirrar gagnrýni sem kom-
ið hefur fram í fjölmiðlum í garð
dómsmálaráðherra um að staðið
hafi verið óeðlilega að undirbúningi
neyðarsímsvörunar er óhætt að
fullyrða að þær eru með öllu ósann-
ar og úr lausu lofti gripnar eins og
í raun má sjá hér að framan. Leit-
ast var við að hafa alla hagsmuna-
aðila sem áhuga höfðu á rekstri
neyðarnúmersins með í rekstrinum.
Dómsmálaráðherra hafði engin af-
skipti af því hveija Reykjavíkur-
borg og Slysavarnafélag íslands
völdu sem samstarfsaðila né heldur
hverjir sendu inn tilboð til Ríkis-
kaupa.
Allir rekstraraðilar Neyðarlín-
unnar hf. sitja við sama borð og
hafa sömu skyldur gagnvart hinu
opinbera. Enginn einn aðili Neyð-
arlínunnar hf. hagnast með beinum
hætti vegna þátttöku sinnar í fyrir-
tækinu og allir hafa sömu hags-
muna að gæta vegna þeirrar þjón-
ustu sem Neyðarlínan hf. veitir.
Allir landsmenn hafa hag af því
að friður og sátt sé um neyðarsím-
svörun á landinu.
Höfundur er aðstoðarmaður
dómsmáláráðhcrra.