Morgunblaðið - 28.04.1996, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 28. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
h
LISTIR
t
I
»
Píanótón-
leikar á
Flateyri
ÞRIÐJUDAGINN 30. apríl kl.
20.30 heldur Jónas Ingimund-
arson píanótónleika í matsal
Kambs hf. á Flateyri.
Á efnisskránni eru verk eft-
ir þrjá meistara, Mozart, Beet-
hoven og Chopin. Eftir Mozart
leikur Jónas tvö stutt verk
Fantasíu og Rondo. Eitt
þekktasta píanóverk Beethov-
ens er næsta viðfangsefni á
tónleikunum, sónatan í f-moll
op. 57 (Appassionata). Eftir
hlé leikur Jónas sjö Polonesur
eftir Chopin. Þess má geta að
á þessu ári eru 30 ár frá því
að Jónas Ingimundarson lét
fyrst í sér heyra á tónleikum.
Helga Björg
sýnir í
Humarhúsinu
í HUMARHÚSINU við Amt-
mannsstíg stendur yfir sýning
á verkum Helgu Bjargar Jón-
asardóttur frá Akureyri.
Verkin á sýninguni eru
saumaðar myndir af fólki auk
fjögurra olíumálverka. Sýn-
ingin er opin á afgreiðslutíma
Humarhússins og stendur
fram að hvítasunnu.
Safnahúsið
Sauðárkróki
FÉLAG trérennismiða á ís-
landi heldur yfirlitssýningu á
verkum félagsmanna í Safna-
húsinu á Sauðárkróki dagana
28. apríl til 5. niaí. Sýningin
opnar kl. 14 í dag, en hún er
haldin í tengslum við Sælu-
viku á Sauðárkróki. Sýningin
verður opin daglega frá kl.
14 til kl. 19.
Tónleikar
í Bústaða-
kirkju
BARNA- og Bjöllukór Bú-
staðakirkju halda lokatónleika
í Bústaðakirkju sunnudaginn
28. apríl kl. 15.30. Kaffiveit-
ingar verða að loknum tónleik-
unum í boði Foreldrafélags
Barnakórsins.
Sj ónlist
á Akureyri
MYNDOST
Listasafn Akureyrar
GUNNLAUGUR BLONDAL
STÁLKONAN.
MÓDELMYNDIR Gunnlaug';
Blöndal eru víðfrægar, á íslandi
heimsfrægar, og þó eiga þær á
hættu að vera settar til hliðar, jafn-
vel gleymast eins og svo margt ann-
að, ef íslenzkri sjónlistasögu er ekki
haldið að uppvaxandi kynslóðum.
Svo lengi sem Sjónlistasaga er
ekki til innan skólakerfisins ber
listasöfnum og menningarmið-
stöðvum skylda til að halda uppi
hlutlægri fræðslu um söguna. Hér
ræktar Listasafn Akureyrar hlut-
verk sitt með sýningu á módel-
myndum Gunnlaugs Blöndals.
Gunnlaugur nam upprunalega hjá
Cristian Krogh í Osló, sem áður
hafði m.a. verið lærimeistari Ed-
vards Munchs og studdi mjög við
bakið á honum á umbrotasömum
uppgangsárum hans. Mikilvægt
var fyrir Gunnlaug að á námsárun-
um var haldin sýning á verkum
Renoir og Matisse í borginni. Mun
það hafa átt þátt í að hann hélt
til Parísar og gerðist nemandi í
nýstofnuðum skóla André Lhote,
en í þann skóla sóttu norrænir lista-
menn um langt árabil. En eins og
stundum vill gerast, höfðu lista-
menn utan skólans meiri áhrif á
Gunnlaug og verður þar helst að
telja hinn munúðarfulla pólska
málara Moise Kisling (1891-1953).
Er inn í listasafn Ákureyrar er
gengið blasa þessi áhrif við gestin-
um á veggiium andspænis, og það
er jafnframt heildstæðasti veggur-
inn á sýningunni. í málverkunum
lengst til vinstri og lengst til hægri
greinast þó minnst áhrif frá Kisl-
ing, en Gunnlaugur missir þó engan
veginn flugið og eru þau afar
merkiieg i þróunarferli hans. Le-
sanda bið ég strax velvirðingar á
að geta ekki skírskotað afdráttar-
laust til einstakra verka sem áhug-
inn beindist að, en merkingum
myndanna er því miður ábótavant,
auk þess sem þau eru ónúmeruð.
Slík handvömm takmarkar mjög
möguleika rýnisins til að fjalla skil-
merkilega um þau, og illu heilli
virðist áhuginn minni um slíka ná-
kvæmni er um ýmsa myndlistar-
menn fyrri kynslóða er að ræða og
hefur svip af því að framkvæmda-
aðilar gangi fremur til verks af
skyldurækni en eldmóði.
Margt má mjög gott segja um
sýninguna og ekki skortir á prýði-
leg verk eftir listamanninn, en hins
vegar hefði mátt standa betur að
upphengingunni þannig að allir
veggir hefðu orðið jafnheildstæðir
og fyrrnefndur. Það gengur ekki
upp að setja seinni tíma myndir við
hlið þeirra frá Parísarárunum, því
það raskar upphengingunni, hins
vegar er mikil prýði að litlu mynd-
unum í vatnslit sem skapa loft og
andrými milli hinna stærri og þær
eru gæddar ríkum yndisþokka.
Stálkonur Bill Dobbins njóta sín
aftur á móti mun betur á veggjun-
um, þótt enn sé merkingum ábóta-
vant og sumar myndanna ómerkt-
ar, en hér er á ferð gjörólík og ný
útgáfa á viðhorfinu til konulíkam-
ans. Gerir að verkum að sýningarn-
ar framkalla tvær mjög harðar
andstæður, sem svo aftur skapa
jafnvægi líkt og þegar andstæðulit-
irnir rekast á og hlutleysa hvorn
annan, þannig að útkoman verður
mettaður grátónn. Ég tel það frek-
ar athygiisvert en „heillandi" að
bera saman þessar fullkomnu and-
stæður, sem í báðum tilvikum inni-
halda ástþrungnar fagurfræðilegar
skírskotanir, þar sem plastísk kven-
leg mýkt er í öndvegi á annan veg-
inn en kraftur og harka hámarks
niðurtálgunar á hinn. Konan hefur
það frá skaparanum fram yfir karl-
manninn, að meira er af fitu undir
húðarlaginu þannig að hún er ekki
viðlíka æðaber, minna sér í vöðva.
Hér er hins vegar um niðurtálgaða
konulíkama að ræða sem sviptir
eru kvenlegum yndisleika sínum
en engan veginn kynþokka, þó svo
að þetta sérstaka afbrigði höfði
minna til hins venjulega gagnkyn-
hneigða manns, frekar sértækra
athafna. Vísa má til þess að þjó-
hnappar sumra stálkvennanna eru
með afbrigðum formfagrir svo
minnir á sígildar höggmyndir frá
tímum Grikkja og Rómveija, þann-
ig telst það rétt, að í sumum tilvik-
um eru þær líkastar mennskum
skúlptúr og niðurtálguðu formin
eru í samræmi við skilgreiningu
hugtaksins.
Hér er ekki rými til að fara út
í ítarlegar vangaveltur um feg-
urðarímyndina né hvort þessi af-
myndun kvenlíkamans svo sem
hinn almenni maður dáir hann í
nekt sinni geti talist pólitískt vopn
og innlegg í feminismann. Lang-
sótt er þó í meira lagi að bera
vöðvabúntin saman við kvenímynd-
ir Rubens og annarra meistara fyrri
alda, alrangt að grípa til mælistik-
unnar, því á þeim tímum var geng-
ið út frá forsendum er skara lög-
mál sjónhverfinga á myndfleti sem
málararnir urðu að taka tillit til. A
líkan hátt eru ljósmynd og málverk
tveir ólíkir heimar þrátt fyrir allan
innbyrðis skyldleika, því málverkið
er afkvæmi handarinnar sem svo
aftur er framlenging sálarinnar, en
ljósmyndin er hreint sjónrænt fyrir-
bæri. Bill Dobbins er snjall ljós-
myndari svo sem margar myndirn-
ar eru til vitnis um og menn geta
notið þeirra sem afar verðmætrar
fagurfræðilegrar afurðar án tillits
til myndefnisins líkt og nektar-
mynda Mapplethorpes, hvort held-
ur þær voru af blómum er stolt
opinbera „berstrípun" sína eða
samkynhneigðum karlmönnum.
Stálkonurnar eru sumar hveijar
frábærar sem módel, og það hefur
ljósmyndarinn leitast við að draga
fram, til að sanna kenningu sína
um skyldleikann við skúlptúrana.
Vil ég hér einkum nefna Melissu
Coates liggjandi, Lindu Murray í
sjávarlöðrinu og liggjandi á sófa.
Svart/hvítu myndina af Eriku Kern
í sandinum og litmyndina af henni
í hnéstellingu, Sha-ri Pendleton
liggjandi og sitjandi í hvítum sloppi.
Að mörgu leyti er vel til fallið
að stilla þessum andstæðum upp,
hugmyndin fullgild en sýningunum
á safninu um sumt ábótavant og
hvergi nærri í samræmi við hlutina
eins og hinn ofurnákvæmi Hannes
Sigurðsson listsögufræðingur skil-
ar þeim af sér, svo sem fram kem-
ur í læsilegu riti sem safnið hefur
gefið út og stendur vel að.
Bragi Ásgeirsson
Húsavík. Morgunblaðií).
MENNINGARMÁLANEFND
Húsavíkur gekkst fyrir nám-
skeiði í myndlist, sem lauk nýlega
með sýningu 50 mynda sem 22
nemendur höfðu gert á náms-
skeiðinu. Verkin voru unnin í
pastel-, vatns- og olíulitum. Leið-
beinandi var listamaðurinn Örn
Ingi frá Akureyri.
Sýningin sýndi að sumir
nemenda höfðu eitthvað áður
NOKKUR verkanna á sýningunni.
Morgunblaðið/Silli
Sýning
nemenda
fengist við myndgerð í frístund-
um sínum og náðu þeir undra-
verðum árangri og munu hafa
fengið mikla hvatningu til að
halda áfram þessari tómstunda-
listgrein sinni. Áhugasamir
byrjendur hafa komist vel af
stað.
Áhugi bæjarbúa var mikill á
þessari sýningu og sóttu hana
rúmlega 500 manns sem sýndu
með því að þeir virða það frum-
kvæði, sem menningarmála-
nefndin hefur haft með því að
koma á þessu námskeiði.
Fyrirmæli dagsins
Taktu þér frí
EFTIR THOMAS SCHUTTE
Kauptu gul og rauð blóm
settu þau í bláan vasa
komdu honum fyrir á borðinu
náðu í nokkur glös af fersku vatni
hreinsaðu penslana
opnaðu litakassann
skerðu pappírinn í rétta stærð
skynjaðu sveifluna
náðu í kaffi
og líka kökur
settu plötu með Cörlu Bley á fóninn
BIG BAND THEORY
bíddu
skynjaðu sveifluna nákvæmlega
ef þetta gengur ekki
skaltu reyna aftur á morgun
einhvern veginn
en með bleikum blómum
• Fyrirmælasýning í samvinnu við Kjarvalsstaði og Dagsljós
I
I
I
»
l
I
I
1
í
I
i:
{
I
i;
{
l
j