Morgunblaðið - 28.04.1996, Blaðsíða 56

varða
víðtæk
f jármálaþjónusta
Landsbanki
íslands
Bankl allra landsmanna
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SlMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓII' 3040, NETFANG MBIJSlCENTRUM.IS / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTl 85
SUNNUDAGUR 28. APRÍL1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Milljónatjón þegar eldur kom upp í verslunarmiðstöð og fjölbýlishúsi
I g'egmim þykkt reykjar-
kóf til bjargar íbúum
TUGIR manna hafa orðið að flytja
af héimilum sínum og um 20 fyrir-
tæki verða lokuð næstu daga vegna
milljóna króna tjóns sem varð þegar
eldur kom upp í aðalrafmagnstöflu
Eiðistorgs 13-15 á Seltjarnarnesi í
fyrrinótt þar sem er bæði verslana-
miðstöð og fjölbýlishús. Um 250
manns voru að skemmta sér á veit-
ingastaðnum Rauða ljóninu þegar
eldurinn kom upp og reyk lagði upp
stigagang þar sem eru um 15 íbúðir.
Guðjón Ingólfsson, yfirþjónn á
Rauða Ijóninu, er jafnframt íbúi í
húsinu. Auk þess að rýma veitinga-
staðinn ásamt samstarfsfólki sínu
hljóp hann gegnum þykkt reykjarkóf
upp stigagang fjölbýlishússins og
vakti sofandi íbúa með því að beíja
dyrnar að utan.
Sprengingar heyrðust
„Við tókum fyrst eftir því að raf-
magnið sló út og ég fór niður til að
setja á straum aftur,“ sagði Guðjón
Ingólfsson í samtali við Morgunblaðið
í gær, en hann var þá ásamt Árna
Björnssyni eiganda Rauða Ijónsins
og öðrum starfsmönnum staðarins
að virða fyrir sér ummerkin.
Gengið er að töflunni í gegnum
eldhús staðarins og þegar þangað
var komið sá Guðjón að eldur logaði
í rafmagnstöflunni. Hann reyndi að
sprauta úr slökkvitæki á eldinn en
árangurslaust. „Það heyrðust hvellir
og sprengingar frá töflunni," sagði
Guðjón.
Starfsfólk veitingastaðarins gekk
rakleiðis í það verk að koma út þeim
um það bil 250 manns sem voru að
skemmta sér á Rauða ljóninu á
föstudagskvöld.
Guðjón sagði að fólkinu hefði ver-
ið sagt að eldur væri laus í húsinu
og það beðið að ganga rólega út og
taka með sér eigur sínar. Rýming
staðarins hefði gengið fljótt og æs-
ingslaust fyrir sig enda væru út-
gangar góðir á staðnum.
Á meðan komu slökkviliðs var
beðið dældu starfsmenn veitingastað-
arins úr nokkrum slökkvitækjum á
rafmagnstöfluna en árangurslaust.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
SLÖKKVILIÐSMAÐUR við brunna aðalrafmagnstöflu Eiðistorgs 13-15.
GUÐJÓN Ingólfsson ásamt
Telmu dóttur sinni í stiga-
ganginum á Eiðistorgi.
Guðjón Ingólfsson kvaðst hafa
hlaupið upp í stigagang blokkarinn-
ar, þar sem hann býr sjálfur, til
þess að vekja íbúana. Auk rafmagns
sló síma og dyrasíma hússins út og
því var ekki um annað að ræða en
að hlaupa upp stigana og betja á
hverjar dyr og gera fólki viðvart um
hvað væri á seyði.
Þykkur reykur
„Það var þykkur reykur í gangin-
um og það var erfitt að hlaupa í
gegnum hann,“ sagði Guðjón.
Slökkvilið Reykjavíkur fékk til-
kynningu um eldinn klukkan 00.15
og var allt tiltækt lið sent á staðinn.
Mikill reykur var á stigaganginum
en reykkafarar slökktu eldinn í töfl-
unni á skammri stundu. Utan töfl-
unnar hafði eldurinn ekki breiðst
víða út, en að sögn Árna Björnsson-
ar mátti engu muna að eldur kæm-
ist í gegnum veggi og inn í eldhús
Rauða ljónsins.
Sót og reyk lagði upp um allan
stigagang fjölbýlishússins og aug-
ljósjega mikið tjón af þeim völdum.
Árni Björnsson eigandi Rauða
ljónsins sagði í gær við Morgunblaðið
að útilokað væri að áætla hve mikið
tjón hefði orðið á veitingastaðnum
enda ættu starfsmenn tryggingafé-
laga eftir að skoða tjónið.
Sameiginlegt tjón allra fyrirtækja
í þeim hluta verslanamiðstöðvarinn-
ar á Eiðistorgi sem telst til húsa
númer 13-15 og íbúa íjölbýlishússins
felst í því að aðalrafmagnstafla
þeirra er brunnin og ónýt og talið
ljóst að margra daga vinnu þurfi til
að bæta úr því, auk þess starfs sem
vinna þarf við sót- og reykhreinsun.
Þá er húsið nú án símasambands.
Leggurí
langflug til
Miðjarðar-
hafsins
ÁTJÁN ára einkaflugmaður, Jón
M. Haraldsson, ráðgerir að fara
í júní í eitt lengsta flug sem einka-
flugmaður hefur farið á lítilli
flugvél frá Islandi. Flogið verður
frá Keykjavík til Korsíku í Mið-
jarðarhafinu og til baka, en þessi
leið er um 4.000 km löng. Áætlað
er að leiðangurinn taki 5 daga.
Flugleiðin mun liggja frá
Reykjavík um Hornafjörð, Hebri-
deseyjar, Lúxemborg og til Kor-
síku sem er skammt suður af Ital-
íu. Norðurleiðin verður sú sama
nema hvað viðdvöl verður höfð í
Köln í stað Lúxemborgar. Gert
er ráð fyrir að sjálft flugið taki
24-26 stundir á 4 dögum. Til sam-
anburðar má geta þess að vega-
lengdin er u.þ.b. 72 sinnum lengri
en á milli Reykjavíkur og Vest-
mannaeyja. Dagfinnur Stefánsson
fyrrv. flugstjóri hjá Flugleiðum
verður Jóni til aðstoðar.
Farkostur verður sex sæta,
tveggja hreyfla flugvél af gerð-
inni Partenavia PN-68-C, sem nær
200 sjómilna hámarksflughraða á
klukkustund.
Flugið spennandi áhugamál
„Það verður bæði spennandi og
nýtt fyrir mig persónulega að
takast á við þessa ævintýraferð.
Það er von mín að svona tiltæki,
eins og þessar flugferðir Islend-
inga á einkaflugvélum út fyrir
landsteinana, verði til þess að
kynna og efla einkaflugið hér
heima," segir Jón.
Morgunblaðið/Halldór
Jón M. Haraldsson
Foreldrar hvattir til aðgátar vegna unglingadrykkju við lok samræmdra prófa
„Unglingar safna
birgðum áfengis“
FRÆÐSLUSTJÓRINN í Reykjavík,
Áslaug Brynjólfsdóttir, hefur sent
frá sér áskorun til foreldra vegna
þess að næstkomandi þriðjudag
Ijúka nemendur 10. bekkjar grunn-
skóla samræmdum prófum. Áslaug
hvetur foreldra til að gera allt sem
í þeirra valdi stendur, svo að próflok
þessi snúist ekki upp í leiðindi í ljósi
neikvæðrar reynslu undanfarinna
ára vegna óhóflegrar neyslu áfengis
og annarra vímuefna.
Áslaug sagði í samtali við Morg-
unblaðið að áfengisneysla unglinga
af þessu tilefni væri vaxandi
áhyggjuefni.
Alvarlegt vandamál
„Þetta er orðið mjög alvarlegt
vandamál og ég hef frétt það úr
skólum að krakkarnir eru að safna
sér birgðum af áfengi, bæði landa
og bjór, og ætla aldeilis að rasa út.
Þegar unglingar eru komnir í bjór-
drykkju og annað koma alltaf ein-
hveijir á staðina sem reyna að læða
öðrum vímuefnum að þeim, þannig
að þessi vandi er ekki bundinn áfeng-
inu,“ segir Áslaug.
Hún kveðst þeirrar skoðunar „að
þótt drykkjan hafi kannski ekki auk-
ist mikið, hefur ástandið verið nógu
slæmt hingað til. Þetta er okkur
meira til skammar heldur en flest
annað," segir Áslaug.
Einar Gylfi Jónsson sálfræðingur
og forstöðumaður forvarnardeildar
SÁÁ segir vandann hins vegar hafa
aukist þegar lengra tímabil er skoð-
að, einkum með tilliti til þess að
meðalaldurinn hafi færst neðar.
„Nú er staðan sú að mikill meiri-
hluti 10. bekkinga hefur notað
áfengi, auk þess sem þeir unglingar
á grunnskólaaldri sem drekka
áfengi, drekka mun meira magn en
jafnaldrar þeirra gerðu fyrir sex til
átta árum. Önnur vímuefni eru fyrst
og fremst vandamál í framhaldsskól-
um, en þó er vandinn til staðar í
grunnskólum, eins og könnun, sem
gerð var á seinasta ári, leiddi í ljós.
Hún sýndi að 10% nemenda í 10.
bekk grunnskóla höfðu prófað hass
einhvern tímann, sem er alltof stórt
hlutfall," segir Einar.
Hann kveðst telja unglinga-
drykkju við lok samræmdra prófa
vera „ýkta birtingarmynd þeirrar
staðreyndar að áfengisneysla í þess-
um aldurshópi er orðin alltof al-
menn. Ef ástandið væri eðlilegt,
ætti hún að heyra til undantekn-
inga, en því miður er raunin önnur."
Einar Gylfi kveðst telja umræðu
um þessi mál vera eitt helsta ráðið
til að stemma stigu við ótímabærri
áfengisneyslu ungmenna, þar sem
hún veki hugsanlega foreldra til vit-
undar um vandann og styrki þá til
að gera ráðstafanir til að koma í veg
fyrir drykkju barna sinna.
Foreldrar séu á varðbergi
Meðal þeirra skóla sem reynt hafa
að sporna við þessu atferli ungling
er Æfíngaskólinn, sem að frum-
kvæði félagsmiðstöðvarinnar Tóna-
bæjar og með þáttöku foreldrafélags
10. bekkjar hefur kynnt nemendum
ferð eftir seinasta samræmda prófið.
Auk þess hafa kennarar í Hagaskóla
hringt heim í foreldra og beðið þá
um að vera á varðbergi.
Steinunn Lárusdóttir skólastjóri
Æfingaskólans segir í ráði að bjóða
nemendum í Bláa lónið og út í Við-
ey, en síðan verði sameiginlegt borð-
hald og skemmtun.
„Tilgangurinn er fyrst og fremst
að gefa krökkunum kost á dagskrá
sem þeim hugnast, þannig að loknum
prófum liggi fyrir áhugaverð dag-
skrá, í stað þess að þessi stóri hópur
í Reykjavík safnist saman niður í
miðbæ eins og hætta er á,“ segir hún.