Morgunblaðið - 20.08.1996, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
ÞRIÐJUDAGUR 20. ÁGÚST 1996 31
I
>
I
>
>
>
i
►
&
>
9
I
J
' i
J
J
©
B
B
..
tl-
Bíll er dýr regnhlíf!
ÞVÍ hefur verið
haldið fram að íslend-
ingar noti bílinn sinn
eins og regnhlíf. Er þá
átt við þann vana
margra að ganga helst
aldrei þegar rignir og
þá staðreynd að við
ökum mun styttri
vegalengdir en gengur
og gerist í nágranna-
löndum okkar. Talið
er að flestir Reykvík-
ingar aki daglega
vegalengdir sem eru
að meðaltali 5 kíló-
metrar og vitað er að
við erum oftar á ferð-
inni yfir daginn en fólk
í borgum af sömu stærð á hinum
Norðurlöndunum. Vissulega er bíll-
inn þægilegt farartæki og fyrir
marga er hann nauðsynlegur, en
margir ofnota bílinn af gömlum
vana og hugsa ekki út í hvaða
afleiðingar það hefur í för með sér
fyrir samfélagið í heild.
Hvílum bílinn 22. ágúst
Reykjavíkurborg stendur fyrir
átaki 22. ágúst til þess að fá fólk
til þess að hvíla bílinn einn dag og
kynnast borginni eins og hún getur
verið án bíla. Tilgangur átaksins
er fyrst og fremst sá að vekja at-
hygli á áhrifum bíla á umhverfi
okkar. Allir ökumenn sem geta eru
hvattir til þess að skilja bílinn sinn
eftir heima þennan dag en taka
strætó, hjóla eða ganga þess í stað.
Það eru ýmsir kostir við að aka
með strætisvögnum. Sá sem ekur
í strætó losnar við
streitu sem fylgir því
að aka sjálfur. Hægt
er að nota tímann til
þess að lesa dagblöðin
áður en vinnudagur
hefst eða til að hvíla
sig. Sá sem ferðast
með strætó sér borg-
ina líka á allt annan
hátt. Vegna þess að
hann situr hærra er
útsýnið allt annað og
við sjáum ýmislegt
sem ekki sést úr lág-
um bíl. Síðast en ekki
síst er ódýrara að nota
strætó en aka bíl. Auk
þess eru strætisvagn-
ar greiddir af okkur öllum, þ.e.
borgarsjóði. Það er því hagur okk-
ar að þeir séu fullir af fólki en aki
ekki hálftómir um borgina.
Að hjóla í vinnuna
Ef vegalengdin til vinnu er innan
við 5 km geta þeir, sem á annað
borð eru færir um að hjóla, auð-
veldlega notað reiðhjólið sem
farartæki. Það er gaman að hjóla
og hjólreiðar eru holl hreyfing,
þeir sem hjóla koma sprækari til
vinnu sinnar og afkasta meiru. Því
fleiri sem hjóla og hreyfa sig al-
mennt, því minna leggst á heil-
brigðiskerfið. Brekkurnar styrkja
hjartað og veðrið er ávallt gott ef
við klæðum okkur rétt, eru kjörorð
hjólreiðamanna. Hjólreiðamenn
stuðla að hreinna umhverfi, minni
mengun bæði hávaða- og loft-
mengun og síðast en ekki síst er
Því fleiri sem hjóla
og hreyfa sig, segir
Margrét Sæmunds-
dóttir, því minna leggst
í heilbrigðiskerfið.
hægt að spara mikla peninga með
því að hjóla. Meðfram flestum aðal-
brautum borgarinnar eru breiðar
og góðar gangstéttar sem henta
vel til hjólreiða og töluvert átak
hefur verið gert í að lagfæra
gatnamót þannig að nú eru góðir
fláar við flest gatnamót. Öryggis
síns vegna ættu hjólreiðamenn þó
að nota gangstéttir, göngu- og
hjólreiðastíga frekar en akbrautir.
Hjólreiðamaður sem fylgir umferð-
arreglum og notar hjálm á að vera
nokkuð öruggur í umferðinni í
Reykjavík.
Umferðin veldur mörgum
áhyggjum en hún lagast ekki fyrr
en við erum samtaka um að breyta
venjum okkar og hegðun. Er ekki
komin tími til þess að breyta um
hugsunarhátt, líta í eigin barm og
hugsa um það sem við getum gert
sjálf til þess að draga úr neikvæð-
um áhrifum bílaumferðar á um-
hverfi okkar? Ég hvet bifreiðaeig-
endur til þess að hvíla bílinn
fimmtudaginn 22. ágúst.
Höfundur er formaður
umferðarnefndar Reykjavíkur.
Margrét
Sæmundsdóttir
Um „cinematek“ og yfirlýsingn
Bandalags íslenskra listamanna
EKKI er til viður-
kennt íslenskt orð yfir
hugtakið „cinematek",
og væri fróðlegt að fá
fram tillögur um ís-
lenskun þess. Stungið
hefur verið upp á sýni-
tek (samanber apótek)
eða bíóver eða sýniver
eða kviksýn. Engin af
þessum tillögum hefur
orðið ofan á. í yfirlýs-
ingu Bandalags ís-
lenskra listamanna um
framtíð íslenskrar
kvikmyndagerðar er
kafli sem ber yfirskrift-
ina Sýningarhús og
hljóðar svo:
„Sýningarhúsið hefði þann aðal-
tilgang að efla með almenningi
áhuga og þekkingu á kvikmynda-
list. í húsinu yrðu reglubundnar
sýningar á íslenskum myndum og
fjölbreytt framboð á því besta sem
aðrir hafa gert. Þarna ættu heima
hinir ýmsu kvikmyndaklúbbar og
þar væri rými fyrir hvers konar
kvikmyndahátíðir, þ.m.t Kvik-
myndahátíð í Reykjavík. íslenskar
myndir nytu forgangs í sýningar-
haldinu.“
Hér er greinilega á ferðinni
áþekk hugmynd og cinematek
byggjast á og skal hér gerð örstutt
grein fyrir því hvað býr að baki
hugtakinu:
Cinematek eru nú rekin í flestum
stórborgum heims, og víða þykja
þau svo sjálfsögð að bæði ríki og
borg reka hvort cinematekið fyrir
sig, eins og t.d. í París, þar sem
Parísarborg rekur mjög metnaðar-
fullt cinematek og franska ríkið
hefur á sínum snærum annað. Cin-
ematek þykja ekki síður nauðsynleg
í menningarlífi hverrar borgar en
borgarleikhús og/eða þjóðleikhús.
í íslensku cinemateki ætti að
sýna reglulega þær kvikmyndir sem
gerðar hafa verið fyrir breiðtjald á
íslandi, bæði fyrir
skóla, áhugafólk um
kvikmyndagerð og
ekki síst fyrir þá út-
lendu ferðamenn er
hingað koma, og er þá
sérstaklega litið til
sumartímans, þegar
setja mætti upp sér-
stakar sumardagskrár
þar sem íslenskar
myndir yrðu sýndar
með erlendum neðan-
málstexta.
í cinemateki ætti
Kvikmyndahátíð og
kvikmyndaklúbbar að
eiga heima, svo að
jafnan væri þar fjöl-
breytt framboð á því besta sem
heimsbyggðin framleiðir af kvik-
myndum, og þar ætti að hýsa þær
erlendu kvikmyndavikur sem hing-
að berast á vegum erlendra sendi-
ráða. Þá ætti Kvikmyndasafn að
hafa þar sýningaraðstöðu og setja
þar upp seríusýningar svo sem yfir-
litssýningar tengdar einstökum
leikstjórum og leikurum.
í tengslum við cinematekið mætti
síðan reka 2 til 3 vídeótekssali, þar
sem gestir gætu leigt sér snældu
af lista vídeóteksins og horft á þá
mynd sem þá lystir á stórum skjám.
Vídeótek tekur að jafnaði 15 til 30
manns í sæti, en cinematek þyrfti
að rúma ekki færri en 100 áhorf-
endur og hafa fullkomið breiðtjald
og sýningarvél.
Félög kvikmyndamanna, Samtök
kvikmyndaleikstjóra, Samband ís-
lenskra kvikmyndaframleiðenda,
Félag kvikmyndagerðarmanna og
Félag íslenskra leikara, ættu að
taka þátt í rekstri cinemateks og
leggja hlutafé til rekstrarfélags sem
yrði stofnað um cinematekið í sam-
vinnu við Reykjavíkurborg.
Árið 1996 áætlar Reykjavíkur-
borg að veija 567,2 milljónum til
menningarmála, en af þeirri upp-
„Cinematek“ þykir ekki
síður nauðsynlegt, seffir
Jón Tryggvason, en
borgar- eða þjóðleikhús.
hæð fer nánast ekkert til kvik-
myndagerðar. í ár fara 140 milljón-
ir í rekstur og 8,9 milljónir í við-
hald Borgarleikhúss, eða sem næst
150 milljónir samtals. Á þetta er
ekki bent af öfund út í sviðslistina,
síður en svo, Borgarleikhúsið á allt
gott skilið, hins vegar sýnir það
hversu aðstöðumunurinn er mikill.
Því miður er ekkert kvikmyndahús
í Reykjavik rekið af listrænum
metnaði. Háskólabíó skyldi maður
halda að ætti að sýna lit, þar sem
það kennir sig við Háskólann, en
ekkert bíó hefur reynst kvikmynda-
gerðarmönnum þyngra í taumi, og,
og hvað menningarhlutverk snertir,
þá fer lítið fyrir því. Ég hefði því
viljað sjá tekið á hlutverki Háskóla-
bíós í yfirlýsingu Bandalagsins.
Skemmst er þess að minnast að
forstjóri Háskólabíós fékk stöðvað
útsendingu sjónvarpsþáttar þar sem
fyrrverandi forseti Bandalagsins
Thor Vilhjálmsson og núverandi
forseti þess gagnrýndu harðlega,
hvernig bíóið hefur verið rekið.
Vonandi koma þeir tímar að
menntamálaráðherra tekur á mál-
efnum þess.
En hvað yfirlýsingu Bandalags-
ins varðar að öðru leyti, þá er hér
blásið til samstöðu um að bjarga
listgrein sem er að deyja drottni
sínum. Eiga allir aðilar mikla þökk
skilið en nú er að sjá hvernig t.d.
R-listinn bregst við í borgarstjórn.
Höfundur er kvikmyndaleikstjóri
og siturístjórn Samtaka
kvikmyndaleiksljóra.
Jón
Tryggvason
Eigum fyrirliggjandi og útvegum með stuttum
fyrirvara ýmiskonar stoð- og hjálpartæki sem létta
störfin, auka öryggi og afköst.
Leitið upplýsinga.
SMIÐJUVEGI 70, KÓP. • SÍMI564 4711 • FAX 564 4725
Nýr bíll: VW Golf GL. 2000i '96, 5 dyra, óekinn,
5g, vínrauður. V. 1385 þús.
Hyundai Pony SE '94 Rauður, 5 g, ek. að eins
22 þ.km. Sem nýr. V. 780 þús.
Hyundai Accent GSi ‘95, grænsans., 5 g., ek.
9 þ. km., 15“ álfelgur, loftpúðar o.fl. V. 990 þús.
V.W Golf 1.4 GL ‘96, 5 dyra, rauður, 5 g., ek. 8
þ. km., 2 dekkjagangar. Sem nýr. V. 1.170 þús.
Suzuki Swift GLi ‘92, 5 dyra, rauður, 5 g., ek.
65 þ. km. V. 690 þús.
Suzuki Swift GLXi 4x4 Sedan ‘93, blár, 5 g.,
ek. 58 þ. km., rafm. í rúðum o.fl. V. 870 þús.
M. Benz 309D húsbíll ‘86, sjálfsk., einn m/öllu,
svefnpláss f. 4-5 manns. Toppeintak. V. 1.350
þús. Skipti möguleg á góðum jeppa.
Honda Accord EX ‘92, rauöur, sjálfsk., ek. 75
þ. km. Gott eintak. V. 1.290 þús.
Nissan Sunny SLX Hatsback ‘92, rauður,
sjálfsk., ek. áðeins 26 þ. km. V. 920 þús.
Dodge Caravan SE ‘95, 7 manna, sjálfsk., ek.
20 þ. km. V. 2,6 millj.
Honda Civic GL ‘88,3ja dyra, sjálfsk., ek. 71 þ.
km., spoiler o.fl. Gott eintak. V. 530 þús.
MMc Colt GLi ‘93, hvitur, 5 g., ek. 85 þ. km.
Fallegur bíll. V. 780 þús.
Nýr bfll: Opel Astra 1.4i station ‘96, 5 g., ek. 1
þ. km, álfelgur, spoiler o.fl. (vél 90 ha.)
V. 1.430 þús. stgr.
MMC Galant GLSi hlaðbakur 4x4 ‘91,5 g., ek.
91 þ. km. V. 1.130 þús.
Opel Corsa Swing 5 dyra ‘94, rauður, sjálfsk.,
ek. 51 þ. km. V. 890 þús. Til boðsv. 790 þús.
Pontiac Trans Sport SE 3.8 L ‘92, sjálfsk., ek.
56 þ. km., ABS, rafm. í öllu. V. 1.980 þús.
Nissan Primera SLX diesel station ‘94, 5 g.,
ek. 87 þ. km., rafm. í rúðum, hiti í sætum o.fl.
V. 1.490 þús.
Bílamarkaöurinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut.
Kopavogi, simi
iA,
567-1800 ^
Löggild bílasala
VERIÐ VELKOMIN
VIÐ VINNUM FYRIR ÞIG
Nissan Sunny SLX Sedan ‘92, sjálfsk., ek.
aðeins 55 þ. km., rafm. í rúðum, spoiler, álfelgur
o.fl. Toppeintak. V. 920 þús.
GMC Safari XT V-6 (4,3) 4x4 ‘91, steingr ár,
sjálfsk., álfelgur o.fl. 8 manna. Fallegur bíll. V.
1.950 þús.
Nissan Sunny 100 NX 1600 rauður, 5 g., ek. 93
þ. km., geilsp., álfelgur o.fl. V. 990 þús. Sk. ód.
Honda Accord EX ‘92, rauður, sjálfsk., ek. 75
þ. km. Gott eintak. V. 1.290 þús.
Suzuki Vitara V-6 5 dyra ‘96, 5 g., ek. 20 þ.
km., upph., lækkuð hlutföll, rafm. í rúðum o.fl.
Jeppi í sérflokki. V. 2.680 þús.
Volvo 940 GL ‘91, sjálfsk., ek. 47 þ. km., rafm.
í rúðum, álfelgur o.fl. V. 1.750 þús.
V.W. Golf 1.8i CL ‘94, sjálfsk., ek. aðeins 18 þ.
km. V. 1.190 þús.
MMC Colt GTi 16v ‘89, rauður, 5 g., ek. 82 þ.
km. V. 630 þús.
MMC Lancer GLX hlaðabakur ‘90, 5 g., ek.
114 þ. km. V. 640 þús.
Toyota 4Runner SR 5 2400i (4 cyl.) ‘90, rauður,
5 dyra, ek. 119 þ. km. V. 1.680 þús.
Subaru Legacy 2.0 station ‘92, sjálfsk., ek. 50
þ. km. V. 1.450 þús.
BMW 316i ‘95, ek. 8 þ. km., 4ra dyra, ABS, 5 g.,
grænsans. V. 1.980 þús. Sem nýr.
Gran Cherokee Laredo 4.0L ‘95, rauður,
sjálfs., ek. aðeins 20 þ. mílur. Einn m/öllu. V. 3,5
millj.
Renault 21 Nevada 4x4 station ‘90, ek. 149 þ.
km., fjarst. samlæsingar, rafd. rúður, vínrauður.
Toppeintak. V. 790 þús.
MMC Lancer 4x4 GLX station ‘87, blár, 5 g.,
ek. 132 þ. km. V. 490 þús.
Toyota Hilux D. Cab diesel m/húsi ‘96, vín-
rauður, 5 g., ek. 14 þ. km. Sem nýr. V. 2,4 millj.
Dodge Grand Caravan V-6 LXT '93, 7 manna,
sjálfsk., ek. 98 þ. mílur, leðirinnr., rafm. í öllu o.fl.
Fallegur bíll. V. 1.980 þús.
Daihatsu Feroza EL II ‘93, rauöur, 5 g., ek.
aðeins 25 þ. km. V. 1.180 þús.
Nissan Terrano diesel Turbo ‘92, 5 g., ek. 78
þ. km., rafm. í rúðum, sóllúga, 33“ dekk o.fl.
V. 1.980 þús.
Dodge Caravan SE '95, 7 manna, sjálfsk., ek.
20 þ. km. V. 2,6 millj.
Honda Civic GL ‘88, 3ja dyra, sjálfsk., ek. 71 þ.
km., spoiler o.fl. Gott eintak. V. 530 þús.
MMC Colt GLi ‘93, hvítur, 5 g., ek. 85 þ. km.
Fallegur bíll. V. 780 þús.
Nýr bíll: Opel Astra 1.4i station ‘96, 5 g., ek. 1
þ. km., álfelgur, spoiler o.fl. (vél 90 ha.). V. 1.430
þús. stgr.
MMC Galant GLSi hlaðbakur 4x4 ‘91,5 g., ek.
91 þ. km. V. 1.130 þús.
Opel Corsa Swing, 5 dyra, '94 rauður, sjálfsk.
ek. 51 þ.km. V. 890 þús. Til borösv. 790 þús.
Nissan Sunny SLX Sedan '92. Sjálfsk., ek.
aðeins 55 þ.km. Rafm. í rúðum. Spoiler, álfelgur
o.fl. Toppeintak. V. 920 þús.
M.Benz 309D húsbíll '86 sjálfsk.,einn m/öllu,
svefnpláss f. 4-5 manns. Toppeintak. V. 1350
þús. Skipti möguleg á góðum jeppa.______________
Fjöldi bíla á mjög góðu verði.
Bílaskipti oft möguleg.
-kjarni málsins!