Morgunblaðið - 04.09.1996, Blaðsíða 16

ERLENT
16 MIÐVIKUDAGUR 4. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Búið að finna lík 117 þeirra sem fórust í flugslysinu á Svalbarða
Samvinna Rússa og Norð-
manna gengiir nú betur
Reuter
RÚSSAR taka nú þátt í leit í flaki Túpolevo-þotunnar sem fórst
á Svalbarða. Fundist hafa 117 lík en 141 fórst með véiinni.
SAMVINNA Rússa og Norðmanna
við rannsókn flugslyssins á Sval-
barða gengur betur nú en í upphafi
að mati Rússa. Aðstoðarsýslumaður-
inn á Svalbarða, Rune B. Hansen,
segir hins vegar að þegar fulltrúar
yfirvalda ræði saman sé allt í sóman-
um, en þegar komi að aðgerðum sé
annað uppi á teningunum, að því er
segir í Aftenposten. Þá ríkir reiði á
meðal margra Rússa, bæði á Sval-
barða og í Rússlandi vegna þess
hversu hægt gengur að bera kennsl
á líkin og í Noregi hefur komið fram
gagnrýni á stjórnvöld á Svalbarða
vegna þess hvernig staðið hefur ver-
ið á málum.
Rússar taka rrú þátt í að leita í
flaki Túpolev-þotunnar sem fórst á
Óperufjalli sl. fimmtudag. 141 mað-
ur var um borð í vélinni og fórust
allir. Gagnrýnisraddir hafa komið
fram í Noregi þar sem sumir telja
að illa hafi verið komið fram við
Rússa; rússneskir björgunarmenn
hafi verið handteknir og ekki leyft
að taka þátt í björgunarstarfinu
framan af.
Hafa þingmenn sósíalíska vinstri-
flokksins og Kristilega þjóðarflokks-
ins krafíst þess að gerð verði ítarleg
skýrsla um björgunarstarfið á Sval-
barða, svo að svara megi fyrirspurn-
um Rússa um málið. Sagði Erik
Solheim, formaður sósíalíska vinstri-
flokksins, að framkoma stjórnvalda
benti til þess að þau væru enn föst
í hugsanahætti kalda stríðsins og
að þau hefðu komið sér í óheppilega
stöðu gagnvart Rússum. Hins vegar
virðast þingmenn sammála um að
nauðsynlegt hafi verið fyrir Norð-
menn að sýna fram á hverjir fari
með lögsögu á Svalbarða.
„Alþjóðlegt hneyksli"
Hörð gagnrýni hefur komið fram
í fjölmiðlum í Rússlandi á gang
mála, og í dagblaðinu Moskovskí
Komsomolets er ýjað að því að ótil-
greind mistök flugvallarstarfsmanna
í Longyearbyen hafi verið orsök
slyssins. Spurt er hvað Norðmenn
hafi að fela, því þeir „hegði sér ein-
kennilega“. Þá sagði NTV-sjón-
varpsstöðin að björgunarstarfið væri
„alþjóðlegt hneyksli“. Norskir emb-
ættismenn í Rússlandi segja þarlend
yfirvöld hins vegar sýna fullan skiln-
ing á því hvernig á málum hafi ver-
ið haldið af hálfu Norðmanna.
í gær höfðu fundist 117 lík og
voru þau flutt til Tromso. Erfitt
hefur þó reynst að gefa upp ná-
kvæmar tölur um líkfundi, þar sem
öll líkin eru illa farin. I frétt í Dag-
bladet segir að ekki hafi verið borin
kennsl á eitt einasta þeirra sökum
þessa, og þurfi að koma til tann-
læknaskýrslur, fíngraför og DNA-
próf. „Viljinn er fyrir hendi en þeir
[Rússar og Úkraínumenn] skilja
ekki alltaf hverju við þurfum á að
halda og hvers vegna... Við glímum
við tungumálavanda og mikiar fjar-
lægðir, í kílómetrum talið, menningu
og venjum," segir Ivar Follestad,
lögregluvarðstj óri.
Niðurstaða liggur fyrir úr fyrstu
DNA-sýnunum sem tekin voru úr
líkum þeirra sem fórust. Verða þau
borin saman við blóðsýni úr ættingj-
um hinna látnu.
Skál vekur hneykslan
Það hefur einnig vakið athygli og
hneykslan margra í Noregi að Ann-
Kristin Olsen, sýslumaður á Sval-
barða, skuli hafa skálað við rúss-
neskan aðstoðarráðherra, s_em kom
á slysstað vegna málsins. Á mánu-
dag var ár liðið frá því að Olsen tók
við sýslumannsembætti á Svalbarða
og ráðherrann dró upp kampavíns-
flösku er hann frétti þetta. Þótti
mörgum löndum Olsen þetta í hæsta
máta óviðeigandi, en hún sagðist
hafa talið það dónaskap að neita að
skála við ráðherrann, auk þess sem
hún hefði skálað við nokkra aðstand-
endur þeirra sem létust, að þeirra
ósk.
Hillur
rekkar
Bjóðum allskonar
lagep og hillukerti fypip
stæppj sem minni lagepa.
Aðeins vönduð vara úr spænsku
gæðastáli. Mjög gott verð.
Bjóðum einnig sérhæfð lyftitæki.
Leitið ráða við skipuiagningu
og byggingu lagerrýma.
UMBOÐS- OG HEILDVERSLUN
SMIÐJUVEGI 70, KÓP. • SÍMI564 4711 • FAX 564 4725
Stafræn
myndavél
MINOLTA, helsti myndavéla-
framleiðandi í Japan, hefur
framleitt fyrstu stafrænu
myndavélina með lausri linsu.
Heitir vélin Demage V og verð-
ur kynnt í þessari viku. Er
aðdráttarlinsan, sem stækkar
2,7 sinnum, aðeins tengd sjálfri
vélinni með kapli. A baki vélar-
innar er kristalsskjár, sem sýn-
ir fyrirmyndina í lit. Ekki hef-
ur enn verið ákveðið hvað
myndavélin á að kosta.
Reuter
Króatar með þjóðem-
ishreinsanir í Mostar
Mostar, Belgrad. Reuter.
HÓPAR vopnaðra Króata hafa að
undanförnu hrakið múslima og aðra
minnihlutahópa úr íbúðum sínum í
vesturhluta Mostar, sem er á valdi
Bosníu-Króata. í gær var tilkynnt
að tvær fjölskyldur til viðbótar
hefðu hrakist á brott og sögðu full-
trúar Evrópusambandsins (ESB),
sem farið hafa með stjórn borgar-
innar, að málið væri sem „kjafts-
högg“.
Sir Martin Garrod, sem fer fyrir
uppbyggingarnefnd ESB í Mostar,
skoraði fyrir helgi á glæpahópa
Króata, sem ráða lögum og lofum
í vesturhluta borgarinnar, að hætta
þegar I stað ofsóknum á hendur
múslimum. Greip Garrod til þess
óvenjulega ráðs að nafngreina
nokkra þeirra manna sem talið er
fullvíst að staðið hefðu að ofsóknun-
um. Þetta virðist engin áhrif hafa
Fáir greiða at-
kvæði utankjör-
staða í þingkosn-
ingunum í Bosníu
haft, því grímuklæddir menn hröktu
tvær fjölskyldur, að öllum líkindum
múslima, frá heimilum sínum á
mánudag.
Léleg þátttaka í kosningum
utan kjörstaða
Talsmenn Öryggis- og sam-
vinnustofnunar Evrópu (ÖSE), sem
hefur eftirlit með framkvæmd
þingkosninganna í Bosníu, lýstu í
gær vonbrigðum sínum með lélega
þáttöku I atkvæðagreiðslu utan
kjörstaða, sem staðið hefur undan-
farna viku. Utankjörstaðaat-
kvæðagreiðslu lauk í gær og höfðu
um 42% þeirra, sem höfðu iátið
setja nafn sitt á kjörskrá fyrir ut-
ankjörfundaratkvæði, kosið. Tekið
verður við atkvæðum, sem berast
í pósti, í nokkra daga til viðbótar
en sjálfar kosningarnar fara fram
14. september nk.
Talsmenn ÖSE gátu sér þess til
að sú ákvörðun að fresta sveitar-
stjórnarkosninum hefði haft ein-
hver áhrif á kjörsókn. Þá hefur
misbrestur orðið á framkvæmd
kosninganna, margir kjósendur
hafa kvartað yfir því að þeir hafi
ekki fengið kjörgögn send í pósti.
Segir ÖSE að þau hafi borist flest-
um að endingu og kennir flutning-
um og póstþjónustu um þau tilvik
þar sem kjörgögn hafa ekki skilað
sér.
Hallalaus
ijarlog í
Finnlandi
FINNSKA stjórnin lagði fram
fjárlögin í gær og eru þau
hallalaus í fyrsta sinn frá árinu
1990. í tilkynningu frá fjár-
málaráðuneytinu sagði, að
með þessu væri verið að ryðja
brautina fyrir þátttöku Finna
í Evrópska myntbandalaginu,
EMU, og væri stefnt að því,
að öll skilyrði hefðu verið upp-
fyllt á næsta ári. Paavo Lipp-
onen forsætisráðherra sagði,
að fjárlögin endurspegluðu
aukið sjálfstraust þjóðarinnar
en með þeim er gert ráð fyrir,
að tekjuskattar lækki um 80
milljarða ísl. kr. Er vonast til,
að það auki einkaneyslu í land-
inu og vegi aðeins upp á móti
niðurskurði hins opinbera.
Gert er ráð fyrir, að ríkisskuld-
irnar fari að lækka á næsta
ári en þá verða þær 71,9% af
þjóðarframleiðslu en voru að-
eins 10% 1990.
Holbrooke í
Eystrasaltið
RICHARD Holbrooke, sérleg-
ur samningamaður Banda-
ríkjastjórnar, verður Eystra-
saltsráðinu til ráðgjafar á
fundi þess í Stokkhólmi í dag
en þar verður rætt um óskir
Eystrasaltsríkjanna, Eist-
lands, Lettlands og Litháens,
um aðild að samtökum vest-
rænna ríkja.
Þrjú lík
í frystikistu
ÞRJÚ lík fundust í frystikistu
á veitingahúsi í Brussel í Belg-
íu í gær að sögn fréttastofunn-
ar Belga. Eru tvö þeirra af
konum en erfiðara var að
skera úr um það þriðja því að
þar var aðeins um að ræða lík-
amshluta. Ummerki voru um
mikil átök á veitingastaðnum,
sem er I miðju hverfi erlendra
sendimanna í borginni og sér-
hæfir sig í líbanskri matar-
gerðarlist. Er lögreglan sögð
leita eiganda staðarins en til
hans sást síðast um miðjan
síðasta mánuð.
Tsjernóbyl
lokað
ÚKRAÍNA og Evrópski endur-
reisnarbankinn eru við það að
ná samkomulagi um lokun
Tsjernóbyl-kjarnorkuversins,
að sögn talsmanna bankans.
Verður samkomulagið undir-
ritað fljótlega svo að undirbún-
ingur að lokun versins geti
haldið áfram.
Schymanját-
ar drykkju-
vanda
EINN litríkasti stjórnmálamað-
ur Svíþjóðar, Gudrun Schyman,
formaður Vinstriflokksins, við-
urkenndi í gær að hún ætti við
áfengisvanda að stríða. Kvaðst
Schyman, sem er 47 ára, frem-
ur vilja segja sjálf frá vanda
sínum en að fjölmiðlar gerðu
það. Vinir hennar segja hana
nú munu fara í meðferð en hún
hyggst ekki láta af flokksfor-
mennsku.