Morgunblaðið - 03.12.1996, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 3. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
í hópi með íran, Kólumbíu,
og Kúveit í stærðfræði
íslenskir 7. og 8.
I bekkingar reyndust
I aftariega á merlnni
(staBrðfræði og
náttúi
I um
©A/HUI
GMÚ/V/D
VÁÁÁ, þessi skattur ætlar að fara langt fram úr mínum björtustu vonum, Bjössi minn . .
ÞÓRIR Garðarsson og Valborg Guðmundsdóttir. Morgunbiaðið/Árni Sæberg
Teiknað við ljóð á safninu
KRAKKARNIR í bókasafninu voru
önnum kafin þegar blaðamaður
hitti þau nýlega að máli. Að þessu
sinni voru þau ekki upptekin við
lestur, heldur tifuðu litimir yfir
hvit blöðin og hvert listaverkið af
öðru varð til á pappímum.
í tilefni af degi íslenskrar
tungu nýlega var efnt til mynda-
samkeppni í Borgarbókasafninu
og vom börn beðin að mynd-
skreyta ljóð eftir Jónas Hall-
grímsson og Jóhannes úr Kötlum.
Myndirnar verða hluti af jóla-
skreytingum safnsins í desember.
Jólabarnið
Sko hvemig ljósin Ijóma
á litlu kertunum þínum.
- Þau bera hátíð í bæinn
með björtu geislunum sínum.
(Jóhannes úr Kötlum)
„Ég teikna mynd af kerti, það
er í ljóðinu og svo passar það
líka við rafmagnsleysið um dag-
inn,“ segir Þórir Garöarsson,
átta ára. Valborg Guðmunds-
dóttir, níu ára, teiknaði líka kerti
við ljóð Jóhannesar. „Ég finn
ekkert til að teikna sem passar
við Ijóðið eftir Jónas. Ég ætla
að teikna krans, eins og við
mamma búum til fyrir jólin.“
Valborg segist stundum skrifa
ljóð heima hjá sér og í skólan-
um. „Stundum skrifa ég ljóð sem
ég finn í bókum eða ég bý til
vísur sjálf. Mér finnst samt leið-
inlegt að læra ljóð utanað í skól-
anum.“
„Ég hef líka skrífað ljóð einu
sinni, eða kannski oftar, en ég
rnan bara eftir einu,“ segir Þórir.
„Ég vil ekki segja þér hvernig
það var. Mér finnst það ljótt.
Mamma segir samt að henni finn-
ist það flott.“
Þreytandi
spurningar
Þórir segist ætla að verða
unglingabókahöfundur þegar
hann verður stór. „Ekki
barnabókahöfundur?" spyr
blaðamaður. „Nei, ég sagði
unglingabókahöfundur," segir
Þórir með vanþóknun. „Ég les
ekki bara Astrid Lindgren og
svoleiðis heldur alls konar bækur.
Fer þetta viðtal annars ekki að
verða búið?“ spyr Þórir,
niðursokkinn í teikninguna.
„Það er dálítið leiðinlegt þegar
þú ert að spyija," tekur Valborg
undir meðan hún bætir við
glugga í bakgrunni kransins.
ÞÓRIR, 8 ára.
VALBORG, 9 ára.
Kvennasögusafnið í Þjóðarbókhlöðu
Verði lifandi safn
Erla Hulda Halldórsdóttir
T^’VENNASÖGU-
SAFN íslands er
að taka til starfa
í Landsbókasafni, hefur
fengið húsnæði á 4. hæð
Þjóðarbókhlöðunnar og
forstöðumaður tekinn þar
til starfa, Erla Hulda Hall-
dórsdóttir. Samkvæmt
samningi Landsbókasafns
og Kvennasögusafns á
stjórn safnsins sjálf að sjá
fyrir rekstrarkostnaði. Þar
sem ekki var tryggt fjár-
magn hefur Erla Hulda
ráðningu til áramóta, en
nú hafa Seðlabankinn,
Sparisjóður Reykjavíkur
og Landsbankinn veitt
rekstrarstyrki. Við biðjum
Erlu Huldu að segja í
stuttu máli frá safninm
„Kvennasögusafn ís-
lands verður formlega
opnað 5. desember á afmælisdegi
Ónnu Sigurðardóttur, sem dó í
ársbyijun. í mars var allur safn-
kosturinn afhentur Landsbóka-
safni íslands - Háskólabókasafni
með undirrituðum samningi.
Kvennasögusafn fslands var
stofnað 1. janúar 1975 á heimili
Önnu og þar var það til húsa
fram á þetta ár. Hún lagði íbúð
sína undir safnið. Sjálf var hún
eini starfsmaður þess, nema þeg-
ar stöku sinnum fengust styrkir
fyrir bókasafnsfræðinga til að
skrá bækur og safnkost. Við
stofnun safnsins gaf Anna því
það sem hún hafði safnað í ára-
tugi. Allan þann tíma hélt hún
því til haga sem henni sýndist
koma á einhvern hátt við sögu
kvenna í nútíð og fortíð. Hún
fylgdist mjög vel með, hafði ekki
aðeins áhuga á sögunni heldur
einnig jafnréttismálum sam-
tímans og var virk í Kvenrétt-
indafélaginu."
Hvað er þetta safn stórt?
„Núna er verið að skrá bæk-
urnar, bæði erlendar og íslensk-
ar. Safnið er stórt, mikið af fræði-
bókum, pappírum, allslags skjöl-
um, fundargerðarbókum og inn-
lendum úrklippum. Ef ætti að
telja það í hillumetrum, þá eru
þeir býsna margir. í skráningu
fara bækur og tímarit saman við
safnkost Landsbókasafns en
merkt Kvennasögusafninu. Síðan
þarf að skrá það sem er hér,
skjöl, handrit, blaðaúrklippur
o.s.frv. Við Iítum á Kvennasögu-
safnið sem nokkurs konar upplýs-
ingabanka, þar sem hægt verður
að fá heimildir um flest það sem
snertir sögu kvenna. Draumurinn
er að þegar búið verður að efnis-
taka, þá megi slá inn í tölvu
leitarorð og fá út lista af vænleg-
um heimildum. Við getum kallað
Kvennasögusafnið nokkurs kon-
ar vegvísi um kvennasögu og
kvennafræði, sem á að
efla rannsóknir um
kvennasögu."
Fer ekki áhugi vax-
andi?
„Reyndar hefur allt-
af verið mikil ásókn í
Kvennasögusafnið. Sem sagn-
fræðingur get ég sagt að gríðar-
legur áhugi er á sögu kvenna.
Innan bókmenntanna og félags-
vísindanna líka. Ég tel að
Kvennasögusafnið geti komið að
góðum notum fyrir þá sem hafa
hug á að sinna slíkum rannsókn-
um. Ekki má gleyma því að í
haust var komið á fót námi í
kvennafræðum við Háskóla ís-
lands. Það hefur lengi verið viður-
kennt fag við erlenda háskóla og
kvennarannsóknir í hávegum
hafðar. Við erum semsagt á upp-
leið í þessum málum og lítum á
opnun Kvennasögusafns í Lands-
► Erla Hulda Halldórsdóttir,
forstöðumaður Kvennasögu-
safns, er sagnfræðingur að
mennt. Hún er frá Minni-Borg
í Miklaholtshreppi á Snæfells-
nesi. Hún lauk stúdentsprófi
frá Laugarvatni 1986, BA-
prófi í sagnfræði við Háskóla
Islands 1989 og MA-prófi 1996.
í haust tók hún til starfa sem
forstöðumaður Kvennasögu-
safnsins. Eiginmaður hennar
er Arnþór Gunnarsson sagn-
fræðingur og eiga þau sex ára
son.
bókasafni sem stórt skref
framávið og mikilvægan hlekk í
þeirri þróun.
Það er heilmikið að gerast og
við erum ekki hættar að safna.
Saga kvenna er brotakennd. Það
er setning hér og setning þar.
Það þarf að tína öll þessi brot
saman. Þau eru falin undir og
bak við og þarf að hafa nokkuð
mikið fyrir að fmna þau. Karlar
skráðu söguna og í hefðbundnum
sögubókum sést að þar eru karlar
og þeirra afreksverk í fyrirrúmi.
Konurnar fljóta með eins og
aukapersónur. En þegar við för-
um að skoða, þá finnast raddir
kvenna nokkuð víða. Það er hlut-
verk okkar að reyna að tína þess-
ar heimildir saman. Búa til mynd
og auðvelda fólki leitina."
Hvað tekur nú við?
„Þetta er framtíðarsafn. Við
þurfum að byggja nýtt safn á
þessum gamla grunni. Nú mótum
við okkar starf með hliðsjón af
þvi sem er að gerast í þessum
fræðum og með nútíma tækni.
Ef við fáum fjármagn til að halda
safninu gangandi, er markmiðið
að þetta verði lifandi safn, sem
verði notað og ekki bara af fræði-
fólki. Við viljum fá hingað inn
allt áhugafólk. Hver sem er getur
komið og fengið að blaða í okkar
gögnum.
Líka er brýnt að fá
inn meira efni. Við
viljum brýna fyrir
fólki, sem kann að
luma á bréfum, hand-
ritum, ljósmyndum,
dagbókum, einhverjum æviminn-
ingabrotum, fundargerðarbókum
og öðru sem varðar sögu kvenna,
að henda því ekki en koma því á
framfæri við okkur. Aldrei að
vita hvar heimildir leynast. Þegar
þær koma saman mynda þær
heildstæða mynd. Mjög mikil-
vægt er að fólk haldi heimildum
til haga og leyfi okkur að vita
af þeim strax eða ánafni okkur
þær. Við viljum líka vita af og
halda utan um gögn sem varð-
veitt eru annars staðar, svo við
getum vísað á þau. Það getur
sparað heilmikla vinnu þeim sem
leitar."
Vegvísir um
kvennasögu
og kvenna-
fræði