Morgunblaðið - 06.06.1997, Side 27

MORGUNBLAÐIÐ
LflSTIR
FÖSTUDAGUR 6. JÚNÍ1997 27

í STOFNUN Árna Magnússonar í Árnagarði eru til sýnis merkustu og frægustu handrit sem stofn-
unin státar af, að því er fram kemur í máli Stefáns Karlssonar forstöðumanns.
KRISTJÁN Guðmundsson: Eyjólfr hét maðr, 1982-83.
Sveinsson, Daníel Þ. Magnússon,
Einar Jónsson, Gunnfríði Jónsdótt-
ur, Hallstein Sigurðsson, Jón
Gunnar Árnason, Kristján Guð-
mundsson, Magnús Pálsson,
Magnús Tómasson, Nínu Sæ-
mundsson, Pál Guðmundsson, Sig-
urjón Ólafsson og Friðrik Þór Frið-
riksson sem leggur til myndband.
Stofnun Árna Magnússonar
Á sýningunni í Árnagarði, sem
opnuð var 1. júní síðastliðinn, eru,
að sögn Stefáns Karlssonar for-
stöðumanns Stofnunar Árna
Magnússonar, handrit sem eru
meðal merkustu og frægustu
handrita sem stofnunin státar af.
Öll hafa þau verið í vörslu stofnun-
arinnar um hríð og áður verið sýnd
opinberlega, utan eitt, Kaupbréf
fyrir Reykjavík, sem er nýkomið
til landsins. Greinir þessi
„nýi gripur“ frá kaupum
Herlufs Daa, höfuðs-
manns á Bessastöðum, á
jörðinni Reykjavík af
ekkju einni árið 1615.
Þótt handritin sjálf
séu auðvitað helsta að-
dráttaraflið á sýningunni
leggur Stefán áherslu á
að sitthvað fleira sé þar
að finna, svo sem sögu
handritanna sem rakin
er í máli og myndum allt
til okkar dags. Þá vekur
hann athygli á útgáfum
fórnra texta af ýmsu
tagi, sem eru í sumum
tilfellum hinir elstu
sinnar tegundar.
„Fyrir vikið tel ég að
íslendingar eigi alveg
JÓN Gunnar Árnason:
Flateyjar-Freyr, 1973.

ÁSGRÍMUR Jónsson: Gunnar og Kolskeggur, 1915-20.
sérstakt erindi á þessa sýningu,
því þótt handritamálið hafi vakið
mikla athygli, bæði þegar þau
fyrstu komu árið 1971 og svo
aftur nú, hefur stór hluti þjóðar-
innar annað hvort aldrei séð
handritin eða ekki séð þau síðan
1971,“ segir Stefán en gestir á
sumarsýningum Stofnunar Árna
Magnússonar hafa iðulega að
langmestu leyti verið erlendir
ferðamenn.
Síðustu handritin tvö verða af-
hent 19. júní næstkomandi við
setningu málþings um handritin
en Stofnun Árna Magnússonar
hefur boðið hingað til lands, með
styrk úr Sáttmálasjóði, upp undir
fimmtíu Dönum sem tengst hafa
íslensku handritunum með ein-
hverjum hætti í Kaupmannahöfn.
Sýningin í Norræna húsinu
verður opnuð 14. júní næstkom-
andi og lýkur 6. júlí, sýningin í
Listasafni íslands stendur tii 17.
ágúst og sýningin í Árnagarði
verður út ágústmánuð.
Fjöldi íslend-
inga á norrænni
menningarhátíð
Toronto. Morgnnblaðið.
SVERRIR GUÐJONSSON kontra-
tenór var einn þeirra sem komu
fram við opnun menningarhátíðar-
innar í Toronto, sem haldin er á
vegum Norðurheimskautsráðsins.
Sverrir flutti þtjú verk, Verold
Flaa, Ma Belle Si Ton Ame og
Grafskrift. Söngvaranum var afar
vel tekið og hlaut hann dynjandi
lófaklapp áheyrenda sem voru á
annað þúsund.
í næstu viku koma Bandamenn
fram og flytja Amlóðasögu, _en
meðal annarra þátttakenda frá ís-
landi eru Hamrahlíðarkórinn, Kór
Kársnesskóla, rithöfundarnir og
skáldin Einar Már Guðmundsson,
Einar Kárason, Matthías Johannes-
sen og Thor Vilhjálmsson, sem all-
ir munu lesa úr verkum sínum.
Tríó Nordica heldur tónleika og
einnig Hörður Áskelsson.
Hátíðin var sett með mikilli við-
höfn og voru allmargir Islendingar
meðal viðstaddra og sérstakur full-
trúi íslands var Pétur Gunnar Thor-
steinsson, sendiráðunautur ís-
lenska sendiráðsins í Washington.
Formaður íslendingafélagsins í
Toronto og fleiri félagsmenn voru
einnig viðstaddir en Islendingafé-
lagið hefur aðstoðað skipuleggjend-
ur hátíðarinnar við undirbúning og
móttöku listamannanna frá íslandi.
Norðurheimskautsráðið var
stofnað í september í fyrra að frum-
kvæði Kanadamanna og er ísland
eitt stofnríkjanna átta, þeirra sem
eiga land næst norðurheimskaut-
inu. Þau eru, auk íslands, Noreg-
ur, Svíþjóð, Finnland, Danmörk
(Grænland), Rússland, Bandaríkin
(Alaska) og Kanada.
Halldór Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra undirritaði stofnsamning-
inn fyrir íslands hönd og sagði þá
meðal annars við það tækifæri, að
íslendingar legðu mikla áherslu á
samvinnu þjóðanna, einkum á sviði
umhverfismála. Kvaðst hann vænta
mikils af ráðinu og lýsti yfir ánægju
sinni með að Island skuli vera
meðal stofnþjóða ráðsins.
Á kvikmyndahátíð, sem haldin
var í Toronto í síðasta mánuði
voru sýndar nokkrar íslenskar
kvikmyndir og hlutu þær yfirleitt
góða dóma. í tengslum við menn-
ingarhátíðina verða matvælakynn-
ingar landanna átta, þar sem lagð-
ir verða á borð ýmsir réttir ein-
kennandi fyrir hverja þjóð. Frá
íslandi verður einn daginn kynning
á graflaxi úr Norður-Atlantshaf-
inu, annan daginn verður lamba-
kjötið kynnt, matreitt á ýmsan
hátt, og loks þriðja daginn verður
boðið upp á skyr.
Menningarhátíðin hefur þegar
vakið mikla athygli og er talin með
meiri háttar listaviðburðum í Tor-
onto. Hátíðin stendur yfir í tæpar
fjórar vikur og henni lýkur 27. júní.
Á annað þúsund listamenn frá þjóð-
unum átta munu koma fram á
hátíðinni.
Hundrað þúsund gestir
NORRÆNA húsið í Reykjavík hef-
ur það á stefnuskrá sinni að auka
áhuga á norrænni menningu á ís-
landi og stuðla að aukinni þekkingu
á íslandi annars staðar á Norður-
löndum.
í fyrra voru opinberar dagskrár
í húsinu 500 talsins. Húsið er opið
allt árið. Aðeins var lokað í fimm
daga. Bókasafnið er hið eina á ís-
landi með afgreiðslu alla daga vik-
unnar.
Um 100.000 gestir komu í Nor-
ræna húsið á liðnu ári. Þeir skipt-
ast í 60% íslendinga, 25% Skand-
ínava og 15% gesti af öðrum þjóð-
ernum.
Norræna ráðherranefndin fjár-
magnar starfsemina að stærstum
hluta, en Reykjavíkurborg og ýms-
ar stofnanir og norræn sendiráð í
Reykjavík létta húsinu róðurinn.
Velta Norræna hússins 1996 var
um 90 milljónir króna.
Forstjóri Norræna hússins er K.
Torben Rasmussen.
Tímarit
• VORHEFTI Skírnis 1997 er
komið út. Þar má m.a. finna grein-
ar um forngríska spekinginn Dí-
ógenes, mörk skynsemi og bijál-
semi, goðaveldið og geislakols-
greiningar á íslenskum fornleifum.
Þá eru í heftinu fjögur áður óbirt
ljóð eftir Sigfús Daðason.
Nicholas Denyer, fornfræðingur
við Cambridge-háskóla, birtir grein
um Díógenes þar sem hann spyr
hvers vegna þessi forngríski spek-
ingur hafí verið kallaður Hundur-
inn. í grein sinni „Að skilja lífið
og ljá því merkingu" fjallar Logi
Gunnarsson um einstakling sem
lifir handan siðferðis og gildismats,
fylgir einfaldlega sínum sterkustu
löngunum.
Islensk samtímaskáld skipa veg-
legan sess í Skírni að þessu sinni.
Dagný Kristjánsdóttir sýnir fram á
gildi endurtekninga í smásögunni
„Tiltekt" eftir Svövu Jakobsdóttur,
Jón Yngvi Jóhannsson kannar kyn-
ferði og karlmennsku í nýlegum
skáldsögum Einars Kárasonar,
Guðmundar Andra Thorssonar og
Ólafs Gunnarssonar. Eleonore M.
Guðmundsson fjallar um geðklofa
sögumann í Englum alheimsins
eftir Einar Má Guðmundsson og
Guðni Elísson birtir yfirlitsgrein um
höfundarverk Einars. Njörður P.
Njarðvík fjallar um ljóð eftir Hjört
Pálsson og Þorstein frá Hamri í
greininni „Syngjandi steinn“. Jafn-
framt er í heftinu andmælaræða
Ástráðs Eysteinssonar sem flutt
var við vörn Dagnýjar Kristjáns-
dóttur fyrir doktorsritgerðina Kona
verður til: Um skáldsögur Ragn-
heiðar Jónsdóttur fyrir fullorðna.
Loks beina þrír Skírnishöfundar
athygli að fyrstu öldum íslands-
byggðar. Páll Theodórsson íjallar
um geislakolsgreiningar á íslensk-
um fornleifum og áleitnar spurn-
ingar um þær ættu að vekja um
aldur landnáms íslands. Gísli Páls-
son ræðir hins vegar um þá mögu-
leika sem opnast þegar fornritin
eru lesin sem „etnógrafiskar"
heimildir um goðaveldin. í ritdómi
um rannsóknir Gísla og fleiri fé-
lagsvísindamanna gagnrýnir
bandaríski lagaprófessorinn Ric-
hard Gaskins þessa nálgun m.a.
út frá heimspekilegum forsendum.
Skáld Skírnis er Sigfús Daðason
en myndlistarmaður Skírnis er
Kristín Bernhöft. Hrafnhildur
Schram fjallar um Kristínu og
fleiri íslenskar konur sem fyrstar
fengust við myndlist við lok 19.
aldar.
Ritstjórar Skírnis eru Jón Karl
Helgason og Róbert H. Haraldsson.
Útgefandi Skírnis er Hið íslenska
bókmenntafélag, Síðumúla 21.