Morgunblaðið - 06.06.1997, Qupperneq 1

72 SIÐUR B/C
STOFNAÐ 1913
125. TBL. 85. ÁRG. FÖSTUDAGUR 6. JÚNÍ1997 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Herinn í Alsír með mikinn öryggisviðbunað vegna þingkosninga
Byltingar-
kennt
nanótæki
Canberra. Reuter.
ÁSTRALSKIR vísindamenn
kynntu í gær nanótæki, örsmá-
an lífskynjara, sem gæti valdið
byltingu í sjúkdómsgreiningum
og lyfjaprófunum.
Tækið er afrakstur leyni-
legra rannsókna, sem stóðu í
áratug, og gæti fært Aströlum
tugi milljarða króna í tekjur
þegar fjöldaframleiðsla þess
hefst eftir tvö ár.
Bruce Cornell, sem stjórnaði
rannsóknunum, sagði að tækið
væri mjög nákvæmt og gæti
skynjað sameindir og ýmis efni
í mjög litlu magni, svo sem lyf,
hormóna, veirur og plágueyða
og borið kennsl á arfbera.
Skynjarinn er fyrsta virka
nanótækið í heiminum, en svo
kallast tæki sem gerð eru úr
hlutum sem eru aðeins einn
milljarðasti úr metra á stærð.
Cornell sagði tækið svo ná-
kvæmt að ef sykurmola væri
kastað í höfnina í Sydney gæti
það mælt aukið sykurinnihald
sjávarins.
Tækið getur einnig greint
því sem næst alla sjúkdóma á
nokkrum mínútum af litlum
blóð- eða munnvatnssýnum,
þannig að margra daga bið eft-
ir niðurstöðum meinafræði-
rannsókna yrði óþörf.
Gert er ráð fyrir að tækið
verði einnig notað við gæðaeft-
irlit í matvælaframleiðslu og
umhverfisrannsóknir. A mynd-
inni heldur Cornell á búnaði ut-
an um nanótækið, en hann tek-
ur við sýnunum og túlkar raf-
boð skynjarans.
Herforingjar í Sierra Leone
bjóða Nígeríumönnum birginn
Segjast ekki
víkja fyrir
forsetanum
Reuter
Kohl þakkar fyrir
Marshall-áætlunina
HELMUT Kohl, kanslari Þýska-
lands, þakkaði í gær Banda-
ríkjamönnum fyrir aðstoð
þeirra við endurreisn Evrópu
eftir síðari heimsstyrjöldina og
sameiningu Þýskalands eftir
kalda stríðið.
Kohl flutti ræðu við athöfn í
Washington í tilefni þess að í
gær voru liðin 50 ár frá því því
George Marshall, þáverandi ut-
anríkisráðherra Bandaríkjanna,
kynnti áætlun sína um endur-
reisn Evrópu eftir eyðileggingu
síðari heimsstyrjaldar. Kanslar-
inn lagði einnig blómsveig að
leiði Marshalls og gróðursetti
eikartré í kirkjugarðinum ásamt
Gerald Ford, fyrrverandi for-
seta Bandaríkjanna, og William
Cohen varnarmálaráðherra,
sem eru með honum á myndinni.
Kohl sagði að Marshall-áætl-
unin hefði stuðlað að friði og
hagsæld í Evrópu. „f augum
okkar Þjóðverja er samvinnan
við Bandaríkin ... eitt af mestu
afrekunum í sögu okkar. Án
þessa afreks hefði þýska lýð-
veldið ekki orðið eins og það er
nú - frjálst og traust lýðræðis-
ríki - raunar frjálsasta og
traustasta lýðræðisríki sem ver-
ið hefur á þýskri jörð.“
Freetown. Reuter.
HE RFORIN G JARNIR, sem
rændu völdum í Sierra Leone,
sögðu við sendinefnd frá Nígeríu í
gær að þeir gætu ekki fallist á að
stjórn Ahmads Tejans Kabbah for-
seta tæki aftur við völdunum þar
sem slíkt myndi stofna friðarsam-
komulagi hersins og uppreisnar-
manna í hættu.
Talsmaður herforingjastjórnar-
innar í Sierra Leone sagði að ekki
hefði náðst samkomulag við nefnd
embættismanna, sem Sani Abacha,
leiðtogi herforingjastjórnarinnar í
Nígeríu, sendi til landsins í fyrra-
dag. „Við viljum ekki víkja fyrir
Kabbah, fyrrverandi forseta,"
sagði hann. „Komist hann til valda
aftur mun hann tefla friðarsam-
komulagi okkar við Sameinuðu
byltingarfylkinguna í tvísýnu."
Sameinaða byltingarfylkingin
hefur barist við stjórnarherinn frá
árinu 1991. Kabbah undirritaði
friðarsamning við hreyfínguna í
nóvember en ekki var staðið við
hann og uppreisnarmennirnir hafa
nú gengið til liðs við leiðtoga valda-
ránsins. Leiðtogi uppreisnarmann-
anna, Foday Sankoh, hefur verið
skipaður varaformaður Byltingar-
ráðs hersins, sem tók völdin í sínar
hendur.
Leiðtogar valdaránsins sögðust
myndu steypa Kabbah ef hann
kæmist aftur til valda en lofuðu að
skipuleggja kosningar innan
tveggja ára „til að þjóðin gæti valið
leiðtoga".
Þriðja valdaránið
á fimm árum
Þetta er þriðja valdaránið á
fímm árum í Sierra Leone, sem er
fátækt land og stríðshrjáð.
Valdaránið hefur verið fordæmt
víða um heim. Á leiðtogafundi Ein-
ingarsamtaka Afríku, sem lauk í
Harare á miðvikudag, var farið
fram á að Kabbah fengi völd að
nýju.
Nígerískur her er þegar kominn
til Freetown og liðsauki hefur
borist jafnt og þétt.
Nígeríumenn skutu á höfuðborg-
ina af hafí á mánudag. Svöruðu
uppreisnarmenn með því að ráðast
á nígeríska hermenn, sem gættu
útlendinga á hóteli í borginni. Al-
þjóðanefnd Rauða krossins hafði
milligöngu um vopnahlé og hefur
verið kyrrt í borginni síðan.
Fjöldi íbúa í Freetown hefur
neitað að fara til vinnu í mótmæla-
skyni eftir að valdaránið var
framið. Skortur blasir við á mat-
vælum og eldsneyti. Fjöldi manns
hefur flúið höfuðborgina.
Kosið í skugga
blóðugra átaka
300.000 her- og lögreglumenn á varðbergi
Algeirsborg. The Daily Telegraph.
MIKIL öryggisgæsla setti mark
sitt á þingkosningarnar í Alsír í
gær eftir fímm ára borgarastyrjöld
sem hefur kostað 60.000 manns líf-
ið. Rúmlega 300.000 lögreglu- og
hermenn voru sendir á 30.000 kjör-
staði þar sem heittrúaðir múslimar
höfðu hótað sprengjuárásum til að
trufla kosningarnar.
Að minnsta kosti 20 manns biðu
bana í sprengjutilræðum í Algeirs-
borg í kosningabaráttunni og tveir
alsírskir kosningaeftirlitsmenn
særðust alvarlega þegar sprengja
sprakk í bil í miðborginni í gær.
Klukkustund áður en kjörstöðum
var lokað höfðu níu milljónir af 16,7
milljónum atkvæðisbærra Alsírbúa
kosið. Talsmaður bandaríska utan-
ríkisráðuneytisins hældi alsírskum
kjósendum og sagði að með því að
mæta á kjörstaði hefðu þeir sýnt
„hugrekki þar sem þeir hafa mátt
þola grimmilega hryðjuverkaher-
ferð í mörg ár“.
Fyrsta fjölflokkaþingið
Stjóm Liamine Zerouals forseta
segir kosningarnar mikilvægan þátt
í því að binda enda á borgarastyrj-
öldina.
Nýja löggjafarsamkundan verður
fyrsta fjölflokkaþingið í Alsír frá
því landið fékk sjálfstæði árið 1962.
Einn flokkur, Þjóðfrelsisfylkingin,
stjórnaði landinu í tæp 30 ár þar til
fyrstu lýðræðislegu þingkosning-
arnar fóru fram í desember 1991.
Kosningarnar voru lýstar ógildar í
janúar 1992 til að koma í veg fyrir
stofnun íslamsks ríkis þegar sigur
róttæks flokks múslima, Islömsku
frelsisfylkingarinnar (FIS), blasti
við.
Reuter
ALSÍRSKUR lögreglumaður skoðar persónuskilríki konu við
kjörstað í Algeirsborg í gær.
FIS og öllum flokkum, sem
tengjast hreyfingum heittrúar-
manna, var bannað að taka þátt í
kosningunum í gær. 7.000 fulltrúar
39 flokka voru í framboði og kepptu
um 380 þingsæti.
Búist var við að flokkur stuðn-
ingsmanna Zerouals forseta, sem
var stofnaður fyrir aðeins þremur
mánuðum, færi með sigur af hólmi
en ólíklegt þótti að hann næði
hreinum meirihluta á þinginu.