Morgunblaðið - 10.09.1997, Blaðsíða 22

22 MIÐVIKUDAGUR 10. SEPTEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
KVENLEGUR yndisþokki með mjöðm
upp af mjöðm var uppistaðan í „Mjaðma-
súlu“ Ragnhildar Stefánsdóttur á sýning-
unni „Uppskera" í Kjarnaskógi.
í DEIGLUNNI var opnuð sýning á graf-
íkmyndum Tryggva Ólafssonar og sjást
hér aðal iiandritafræðingur landsins og
garðyrkjusljóri staðarins.
í LISTHÚSINU Svartfugli var sýning á
leirkerum Hrefnu Harðardóttur og
nefndi hún gjörninginn, Minninga-ker.
í KAFFI Karólínu sýndi Joris Radema-
ker á sér nýja hlið og jafnframt tilfinn-
ingu sína fyrir kvenlegum yndisþokka.
MIKLAIl framkvæmdir hafa verið í Ketilhúsinu í sumar,
sem er óðast að taka á sig mynd og bíða menn spenntir
eftir að það komist í gagnið. Nýttu sér fjölmargir að það
var eins konar reisugilli á staðnum og húsið öllumopið .
ÞAÐ sem rýninum kom mest á óvart norðan heiða var hve
Óli G. Jóhannsson er í mikilli sókn í málverkinu síðan
hann datt útbyrðis í Smugunni. Farsæl listadýfa það og
má vera einhveijum til umhugsunar.
MEÐAL viðburða dagsins var aflijúpun glerungsverks
Tryggva Ólafssonar, og var listamaðurinn mættur á
staðinn i skotheimsókn frá miklum önnum.
Lok listasumars
MYNDLIST
Akureyri
LISTASUMAR 1997
Myndverk. Gjörningar. Uppákomur
RÝNINUM datt í hug að vera við-
staddur lok Listasumars ó Akureyri
fóstudaginn 29 ágúst, og vera vitni að
gjömingum og uppákomum dagsins.
Ekki spillti að spáð var að upp birti
fyrir norðan, og af góðri reynslu af
sundlauginni, og enn betri að þeirri í
Þelamörk, tók hann sunddótið með
sér. En sem oftar í sumar skjátlaðist
þeim illa á veðurstofunni og það var
jafn þungbúið fyrir norðan og sunnan
með úrfelli í bland.
Hátíðin hófst með afhjúpun gler-
ungsverks Tryggva Ólafssonar mál-
ara í Kaupmannahöfn, á mikinn hús-
vegg er við blasir í Gilinu, með aug-
lýsingu frá fombókabúðinni Fróða
eftir endilöngu. Var listamanninum
ekki um sel er verkið var ekki komið
upp í hádeginu og ekkert bólaði á
mannaferðum uppi á þaki hússins né
niðri á stéttinni. Huggaði sig þó við að
það væri mjög þjóðlegur siður, að
gera allt á síðustu stundu. Upp komst
verkið, eða frekar niður, því það var
látið síga niður af þakinu. Sam-
anstendur af níu glerangsplötum og
er mikið stækkuð eftirmynd af olíu-
málverkinu „Ferð“ frá 1980, (56 x 70
sm).
Afhjúpunin fór svo fram á tilsettum
tíma, að viðstöddum nokkram mann-
fjölda ásamt blaða- og sjónvarpsfólki.
Tölur vora haldnar og leikið á sítar og
mandólín, eins og það heitir. Fór allt
vel frarn. Síðan var skundað í Deigl-
una og sýning Tryggva á grafíkmynd-
um formlega opnuð.
Heldur fer minna en skyldi fyrir
verki Tryggva á hinum stóra vegg og
með skýrt afmarkaða auglýsingu
bókaforlagsins fyrir neðan. Það mun
standa til bóta, þótt erfitt sé að sjá
hvemig svona lítið verk geti notið sín
þó svo auglýsingin hverfi og veggur-
inn málaður. Verkið þarf einfaldlega
meiri nálgun til að njóta sín, þó ekki
sé loku fyrir það skotið að lausn finn-
ist, en hér hefði meiri undirbúningur
og fyrirhyggja mátt ráða gerðum, og
verkið helst vera tvöfalt stærra. Þá
era ábyggilega margir húsveggir á
Akureyri betur fallnir fyrir listaverk-
ið, sem þarf rými þar sem það getur
breitt úr sér og andað. Mikill mann-
fjöldi stefndi í Ketilhúsið, en rýnirinn
skundaði á sýninguna „Sumar 97“ í
Listaskólanum. Að þessu sinni voru
þátttakendumir þeir Annti Salokann-
el, Guðmundur Armann, Helgi Vil-
berg, Kristinn G. Jóhannson og Rósa
Kristín Júlíusdóttir. Framkvæmdin
er árviss viðburður í listalífi Akureyr-
ar og sem slík afar þýðingarmikil,
enda er leitast við að vera alltaf með
nýjar myndir og nýtt fólk þótt kjam-
inn sé alltaf hinn sami, sem er kenn-
aralið skólans.
Það era til ótal hliðstæður ámóta
sýninga í útlandinu, en ég held að Is-
land sé eina landið þar sem menn fara
að agnúast út í framkvæmdimar á
þeim forsendum, að alltaf sé um sama
fólkið að ræða. Svo var um Septem í
Reykjavík á sínum tíma og jafnvel
Listmálarafélagið, og nú gerist það á
Akureyri. I raun er hér stundaður
óviðurkvæmilegur áróður gegn sígild-
um miðlum í myndlist, og það af fólki
sem vílar sér ekki fyrir stóram rneiri
íhaldssemi í sýningarmálum og að
vera með eigin verk á hlaupum milli
listhúsa. Vill vera eitt um hituna, þolir
enga samkeppni. Jafnvel Dagur Tím-
inn var með hortitti gagnvart fram-
kvæmdinni. Að sjálfsögðu á röngum
forsendum og dregur hér Loka lista-
kött, nafnkenndasta málara Akureyr-
ar um þessar mundir, inn í samræð-
una. Jafnvel skrifara, þá blaðamaður
líkir atferli kattarins er hann stikar
inn í listhús og strax út aftur við innlit
rýnisins á sýningar almennt. Afar
snjöll samlíking sem ber að þakka
fyrir og sannleikskom er í þegar um
yfirferðir á sýningar er að ræða og
gögn um þær nálgast. AJlt að 8-10
skoðaðar sama eftirmiðdaginn og ein-
hver að aka honum á milli, jafnvel
leigubílar sem bíða. Hins vegar er
það minni frétt, að hann kemur aftur
og rýnir vandlega í þær sem hann
skrifar um.
Samræðan í listinni er afar illvíg á
Akureyri um þessar mundir, og sé
það rétt sem sagt er um biskupinn
nafntogaða, að hann hefi gert óvini
sína að vinum sínum, má segja að
menn geri vini sína að óvinum sínum
norðan heiða. Hér á ég við að deilt er
á þá sem síst skyldi, því hver árviss
og gild framkvæmd á myndlistarvett-
vangi, hvort heldur er á vettvangi sí-
gildra miðla eða fjöltækni, telst sómi
hvers byggðarkjarna sem ber að
meta og hlú að á allan hátt. Meiri
manndómsbragur í því, að nálgast
slíka viðburði fordómalaust og opnum
huga, jafnframt því sem verk braut-
ryðjenda í skólamálum skal metið. Þá
er það vont mál að Akureyrarbær
skuli ekki rækta sína listamenn betur
og festa sér myndir þeirra reglulega
svo sem honum ber skylda til.
Næst var skundað í Ketilhúsið og
þar var aðeins slangur eftir af fólki
svo fátt skyggði á innvolsið. Má gull-
tryggja að þetta reisulega hús, þar
sem hátt er til lofts og vítt til veggja,
á eftir að gagnast menningunni svo
um munar. Einkum ef rétt er á mál-
um haldið, menn koma saman og
ræða um hlutina í stað þess að skjóta
eiturörvum á milli húsa í skjóli næt-
ur. Litið var inn á sýningu á leirker-
um Hrefnu Harðardóttur í listhúsinu
Svartfugli. Þar var þröng á þingi,
söngur og önnur tónavirkt að hefjast,
svo rýnirinn hrökklaðist yfir götuna
og inn á Kaffi Karólínu, en þar var
sitthvað að ske á listaþingi. Bæði
sátu menn þar í hrókasamræðum,
leituðust við að vera í góðu jafnvægi
við útvortis vætuna, og svo voru á
veggjunum verk eftir Joris Radema-
ker, sem sýnir á sér nýja og áhuga-
verðari hlið. Þar var fyrir Oli G. Jó-
hannson, sem fýsti að fá mig til að
kíkja á ný málverk. Féllst á það þótt í
tímaþröng væri og var skundað til
hans heima. Þar birtist mikil glás
mynda og sá ég strax að maðurinn er
í mikilli sókn með pentskúfinn, enda
hefur hann nú af nógum tíma úr að
spila fyrir framan trönurnar. Ástæð-
an telst þó ekki af hinu góða, þvf
•hann datt í sjóinn af togara í Smug-
unni og slasaðist illa á hálsi og öxl.
En fyrir vikið fékk hann svo háar
skaðabætur að hann getur rólegur
setið heima og málað án þess að hafa
áhyggjur af brauðstritinu, og þetta
er maðurinn einmitt fær um, að sitja
á rassinum og mála, sem er mikið lán
í ólánj. Það var svo náttúralegur
gangur mála, að ég kom of seint í
matarboð um kvöldið, sem kom þó
ekki að sök og eftir að hafa gert krás-
unum góð skil var sem vera bar hald-
ið fagnandi í lokafagnað Listasum-
arsins í Deiglunni. Til afþreyingar
vora ávörp og ræðuhöld, söngur og
hljóðfærasláttur, veitingar og kerta-
ljós. Var öllum heimilt að stíga á
stokk og láta ljós sitt skína með
hvers konar flími, fróðleik eða
flinkheitum, en það sem helst vakti
athygli voru tilþrif Jóns Laxdals
Halldórssonar við sönginn sem voru
líkust leikhúsi óveðursins.
Komst nú að því að ein mikilvæg
framkvæmd hafði orðið útundan, sem
var sýningin „Uppskera" í Kjama-
skógi og frestaði þvi flugi fram á há-
degi daginn eftir. Reyndist viturleg
ákvörðun, því mín beið afar súrefnis-
ríkur og skemmtilegur morgunn í
skóginum og myndverkin hin fjöl-
þættustu. Minni á að sýningin stend-
ur út septembermánuð. Ekki komst
ég hjá því að sjá margfrægan Loka
bregða fyrir, gráan, loðinn og ábúð-
armikinn, við lá að við ækjum yfir
hann er drossían skeiðaði upp Gilið
og hann skaust fyrir hana. Sannaðist
að kauði hefur níu líf eins og hann á
kyn til, kom hér ósjálfrátt upp í hug-
ann fleyg setning úr skrifum eins
nafntogaðasta listrýnis Bandaríkj-
anna, Robei-ts Hughes: „Better than
a hot young artist was a dead hot
young artist...
Bragi Ásgeirsson.