Morgunblaðið - 08.11.1997, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ VIK LAUGARDAGUR 8. NÓVEMBER 1997 29
m Kl

HBHBBbBII
ar vín eru annars vegar. „Það er
hægt að eyðileggja fyrir sér góða
máltíð með því að spara við sig í
vínum,“ segir hann, en bætir þó
við að menn skyldu ævinlega gæta
hófs í þessum efnum. „Góð vín
þurfa ekki endilega að vera svo
dýr, þótt dýr vín séu yfirleitt oft-
ast góð. En sannleikurinn er sá, að
lífið er of stutt fyrir léleg vín. Það
er mín kenning og margra ann-
arra,“ segir hann og rýnir í vínlist-
ann. Það helsta sem hann setur út
á vínlistann er að honum finnst að
það mætti vera meira úrval af
ódýrari Búrgúndarvínum og
dýrari Bordeaux-vínum.
En þarna kemur vissulega
margt til greina. Dýrasta vínið er
franskt Bourgogne-vín, Pommard
Grand Cuvee 1985 sem kostar
11.700 krónur flaskan. „Þetta er
vissulega gott vín, en ekki gefið að
það passi best við íslenska villi-
bráð,“ segir sérfræðingurinn.
„Búrgúndarvín eru talin best með
villibráð í Evrópu, sem lifir aðal-
lega á grasi. En íslensk villibráð
býr við annað lífsviðurværi og er
því ekki eins á bragðið og evróps-
ka villibráðin. Ég hallast að því að
Bordeaux-vín, sem ég kalla
„Borðeyrarvín", passi best við ís-
lenska villibráð." Og það verður úr
að við pöntum Ch. Cantenac-
Brown Grand Cru 1993 frá
Margaux, sem er sveit innan Bor-
deaux-héraðs á Frakklandi. Sú
flaska kostar „ekki nema“ 6.800
krónur, en Einar telur að við séum
jafnvel betur settir með það en
Búrgúndarvínið dýra. Og til að fá
örlítinn samanburð fáum við okk-
ur glas af Montecillo Cumbrero
frá Rioja á Spáni, sem Einar segir
að stundum sé kallað „Búrgúndar-
vín fátæka mannsins." Munurinn
er augljós og það kemur á daginn
að sérfræðingnum brást ekki
bogalistin og valdi rétt vín með
matnum. Borðeyrarvínið er eins
og hannað fyrir íslenska villibráð.
Þegar kokkurinn kemur og spyr
hvernig maturinn bragðist svarar
Einar: „Jolly good“, og grein-
arhöfundur er honum sammála.
Einar er hafsjór af fróðleik um
vín og vínmenningu og engin leið
að koma því öllu til skila í stuttri
blaðagrein sem þessari. Það dugir
líka skammt að reyna að lýsa
bragði og angan með orðum. Hann
talar um vínin eins og lifandi ver-
ur og jafnvel af viðkvæmni eins og
um nákomna ættingja væri að
ræða.
Óþarfu líffærin
Við vikjum nú talinu að líf-
færafræðinni, frá munni og maga
að vísu, að öðrum líffærum líkam-
ans. Ég segi honum frá lítilli
stúlku sem var oft lasin og for-
eldrunum ráðlagt að láta taka úr
henni kirtlana. Og þá vaknar sú
spurning hvort kirtlarnir séu í
hópi þessara líffæra sem eru óþörf
og beinlínis til skaða fyrir heilsu
manna?
„Kirtlarnir eru afar gagnleg líf-
færi fyrir fólk sem býr við eðlileg-
ar kringumstæður, það er að segja
á svipuðum breiddargráðum og Ri-
verian. Þeir vernda líkamann fyrir
bakteríusýkingum. Hins vegar má
líkja þeim við lífverði Abyssiniu-
keisara að því leyti að þegar á móti
blæs, snúast þeir gegn keisaran-
um. Kirtlunum hættir til þess þeg-
ar þeir verða fyrir stöðugu áreiti,
eins og hjá fólki sem býr norður
við heimskautsbaug. Þeir gefast
hreinlega upp og ganga til liðs við
bakteríurnar. Þetta styður þá
kenningu mína að Island sé langt
fyrir norðan mörk hins byggilega
heims.
Botnlanginn er hins vegar
dæmigert líffæri sem kemur ekki
að nokkru gagni og eru leifar frá
þeim tíma þegar maðurinn var eitt-
hvað annað en maður. Ég held líka
að úfurinn sé frá þeim tíma þegar
maðurinn var hestur, hafi hann þá
einhvern tíma verið hestur. Ufur-
inn hefur líklega verið settur þarna
í kokið til að beina önduninni í
gegnum nefið. Hestar anda til
dæmis einungis í gegnum nasimar,
og sjálfsagt hefur manninum einn-
ig verið ætlað að gera það og nota
munninn aðeins til að næra sig með.
Hins vegar getur úfurinn verið afar
nytsamlegur við framburð á ein-
stökum tungumálum, eins og til
dæmis frönsku, svo maður tali nú
ekki um hollensku. Þess vegna
spyr ég alltaf sjúklinga, áður en ég
fjarlægi úfinn, hvort þeir þurfi
nokkuð á því að halda að tala hol-
lensku á næstunni. Ef svo er þá
þvotturinn) og afstöðu, jafnt þinni
(frosni glugginn opnaðist) sem ann-
arra (konan sem fór).
„Oggu“ dreymdi
Mér fannst ég keyra í litlum bíl,
Volkswagen-bjöllu niður með
klettavegg í landslagi sem var
sundurgrafið eins og byggingar-
svæði en mjög grýtt. Svo stíg ég út
úr bílnum og geng að talsvert stóru
vatni. Það var úfið af öldum og
veður þungbúið. Mér fannst staður-
innyera Þingvellir. Mér finnst að
fjögur böm séu að sökkva í vatnið
og ég veð útí, sé ekkert nema hárið
á bömunum og sting höndunum
hér og þar í vatnið og næ alltaf í
bam þar til ég hef þau öll fjögur.
Þau vom öll fagurhærð með lokkað
hár og mikið. Næst fannst mér ég
ganga að lágu löngu húsi, e.k. skála.
Ég fór þar inn, við innganginn stóð
stúlka sem ég kannaðist við úr
skóla, hún stóð þar með púður-
kvasta og púðraði mig í framan
með hvítu púðri. Svo fór ég úr öll-
um fötum og í sturtu sem rétt seytl-
aði vatn úr. Svo er ég komin út úr
húsinu og sé stóra kirkju. Fyrir
framan em margar „límúsínur" og
það stóð yfir einhver athöfn í kirkj-
unni. Ég geng upp kirkjutröppum-
ar og mamma kemur út úr kirkj-
unni. Hún segir við mig: „Loksins
er ég búin að láta skíra þig, þú heit-
ir Herdís Ósk.“ Ég sný mér
orðalaust frá henni og við mér blas-
ir urð sem ég klíf. Þegar upp er
komið stend ég á vegi sem liggur
beinn, eitthvert út í buskann, grár
og ekkert umhverfi, bara vegur.
Ráðning
Draumurinn lýsir skeiði ævi
þinnar frá því þú ferð með bram-
bolti (VW bjallan (þú) ekur niður
klettavegg í landslagi sem var
sundurgrafið) úr heimahögum og
að því er virðist án stuðnings (eins
og byggingarsvæði, grýtt) og næstu
fjóra áratugi (bömin í vatninu).
Þessi tími virðist þér á margan hátt
erfiður (veður þungbúið) án margra
gleðistunda (púðmð hvít í framan)
eða tjáningu tilfinninga (í sturtu
sem rétt seytlaði úr). Draumurinn
talar um elju þína (veð út í vatnið)
og kraft að koma þínu á þurrt
(nærð öllum börnunum) og ná ver-
aldlegum árángri (bömin vom fag-
urhærð með lokkað hár og mikið) í
lífinu. Þrátt fyrir góðan orðstír
(limúsínumar) og von um betra
viðmót (kirkjan) mætir þú enn
harðindum (Herdís Ósk, nafnið
táknar von um að illa fari) í
heimahögum, enn þú heldur samt
ótrauð þinn veg.
•Þeir lesendur sem vi(ja fá drauma
sína birta og ráðna sendi þá með fullu
nafni, fæðingardegi og ári ásamt
heimilisfangi og dulnefni til birtingar
til:
Draumstafir
Morgunblaðið
Kringlunni 1
103 Iíeykjavik
Upps kriftin
Svartfugl
með gráð-
astasúsu
ag gljáðum
%/ínberjum
so a
1 stk. laukur
1 stk. gulrót
14 sellerýstöngull
4 stk. piparkorn svört
1 stk. lárviðarlauf
14 tsk. timjan
3 stk. einiber
Sósa
4 msk. púrtvín
2 msk. gráðostur
1 tsk. bláberjasulta
114 dl soð
14 tsk. garðablóðberg
2 msk. kalt smjör
Aðferð
1. Skerið bringumar af
fuglinum og geymið þær.
Höggvið sundur beinin og
brúnið í olíunni ásamt
grænmetinu. Hellið vatni í
pottinn svo vel fljóti yfir bein-
in.
2. Hreinsið himnu og fítu af
bringunum og kryddið með
salti og pipar. Steikið þær í olíu
í 3-5 mín sitt hvoru megin.
Setjið portvín, soð, sultu og
gráðost á pönnuna og síðan
kalt smjör eftir að suðan er
komin upp og þykkt ef vill
með maizenamjöli.
Með þessum rétti er gott að
hafa gljáð vínber og léttsteikt
grænmeti.
em þeir náttúmlega í vondum mál-
um úflausir.
Auðvitað má tína til fleiri líffæri
sem áhöld era um hvort komi að
nokkru gagni. Hvað finnst þér til
dæmis um hárið?“ spyr læknirinn
og snýr nú allt í einu hlutverkunum
við.
- Ja, er hárið ekki gagnlegt sem
vörn gegn kulda?
„Ég veit það ekki. Ég hef ekki
orðið var við að sköllóttir menn séu
neitt kulvísari en aðrir...“
- Nei, og það þykir meira að
segja flott í dag að vera sköllóttur,
helst nauðasköllóttur...“
Já, það er miklu töffara að vera
nauðasköllóttur en með kraga, ég
tala nú ekki um þegar menn eru
farnir að greiða frá hlið og yfir
skallann, „hentehár", eins og
danskurinn segir,“ kveður Einar
upp úr og við finnum báðir að
umræðan er komin út á hála
braut.
Læknar ag
listamenn
Það kemur brátt í ljós að það er
fleira sem vekur áhuga Einars en
eðalvín og anatómía. Má þar meðal
annars nefna bíla og fótbolta, en
hann er einiægur aðdáandi enska
knattspyrnuliðsins Manchester
United, eins og fleiri góðir menn.
Hann er einnig mikill unnandi sí-
gildrar tónlistar, þar sem pí-
anótónlist Chopins er í sérstöku
uppáhaldi. Sjálfur lærði hann á pí-
anó sem krakki enda hæg
heimatökin; amma hans var Katrín
Viðar, sem kenndi hálfum bænum
á píanó á sínum tíma. Og listræna
hæfileika má finna víðar í
móðurættinni. Móðir hans Drífa
Viðar var kennari, leikari, málari
og rithöfundur og systir hennar
Jórunn Viðar, tónskáld og píanó-
leikari.
I föðurætt er Einar læknir í
þriðja ættlið, faðir hans Skúli
Thoroddsen augnlæknir og afi
hans Guðmundur Thoroddsen
prófessor í skurðlækningum. For-
eldrar Guðmundar vom Skúli
Thoroddsen alþingismaður og
Theódóra Thoroddsen skáldkona.
Er þá ótalinn sjálfur ættfaðirinn,
Jón Thoroddsen, sem skrifaði
Mann og konu á sínum tíma. Og
þar erum við kannski komnir að
kjarna málsins því í Einari
Thoroddsen, háls-, nef- og eyrna-
lækni, blundar nefnilega skáld.
Það var enda farið að fjúka í
kviðlingum þegar þjónninn kom
með eftirréttinn, Súkkulaðimousse
með Grand Mariner og bættri
vanillusósu og ekki spillti fyrir að
dreypa með því á Calvados, frá L.
Dupount, árgerð 1930. Einar vildi
að vísu ekki láta hafa neitt eftir á
prenti af kveðskap sínum, þótt
undirritaður teldi það vel pren-
thæft, því sem skáld er Éinar
gæddur þeim hæfileika, sem
fágætur er meðal íslenskra sam-
tímaskálda, að kunna að fara með
rím, stuðla og höfuðstafi. Skáld-
skapurinn og umræðan um það,
hverju um sé að kenna að Islend-
ingar era nú hættir að nenna að
læra ljóð, verða því að bíða betri
tíma, enda sýnist sjálfsagt sitt
hverjum í þeim efnum.
KÖRFUR Á
KÍNAVERÐI
mikið úrval
verð frá kr. 1OO,
CAMASALA
BASTVOÍUR
Stærri kr. 3990,-
Minni kr. 3390,-
Margar nýjargerðir af kistum
ctíeillandi lleimur