Morgunblaðið - 14.11.1997, Qupperneq 20
20 FÖSTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Plastprent hlýtur
íslensku gæða-
verðlaunin
PLASTPRENT hlaut íslensku
gæðaverðlaunin, sem afhent
voru í fyrsta sinn í gær, fyrir
framúrskarandi gæði á sviði
rekstrar og stjórnunar. Davíð
Oddsson forsætisráðherra
veitti Eysteini Helgasyni,
framkvæmdastjóra Plast-
prents, verðlaunin við hátíð-
lega athöfn á Kjarvalsstöðum
og er myndin tekin við það
tækifæri.
Islensku gæðaverðlaunin
eru samstarfsverkefni Alþýðu-
sambands Islands, forsætis-
ráðuneytisins og Framtíðar-
sýnar hf. Markmið þeirra er
að veita fyrirtælqum og stofn-
unum viðurkenningu fyrir
raunverulegan árangur í
gæðamálum og hvetja fyrir-
tæki til að setja sér skýr mark-
mið og meta stöðu sína.
I umsögn matsnefndar verð-
launanna segir að Plastprent
hafi lengi verið í frumkvöðla-
sveit íslenskra fyrirtækja á
sviði stjórnunar og unnið af
einurð eftir aðferða- og hug-
myndafræði gæðastjórnunar
undanfarin ár. Fyrirtækið sé
með vottað gæðakerfi sam-
kvæmt alþjóðlega staðlinum
ÍSTISO 9002 en hafi þó síður
en svo látið staðar numið í upp-
byggingu gæðastjórnunar fyr-
irtækisins við það. Meðal ann-
ars hafi Plastprenttekið hug-
búnaðinn Innskyggni, sem mæl-
ir árangur gæðastarfs, í notkun
fyrir tveimur árum og náð góð-
um tökum á að nýta hann sem
stjórntæki. „Plastprent hefur
náð um eða yfir 50% árangri í
flestum af níu meginþáttum
Innskyggnis. Hæsta einkunn
hefur fyrirtækið fengið í
stefnumörkun, rekstrarárangri
og nýtingu tækni, upplýsinga
og aðfanga. I þessum þáttum
hefur fyrirtækið náð nær 70%
árangri samkvæmt matsreglum
Innskyggnis, sem þykir mjög
gott á alþjóðlegan mæli-
kvarða,“ segir í niðurstöðum
nefndarinnar.
Morgunblaðið/Þorkell
Afkoma kúabúa versnaði til muna á síðasta ári
Hagnaður dróst saman
og skuldirjukust
AFKOMA og fjárhagur sérhæfðra kúabúa versn-
aði til muna á árinu 1996. Hagnaður búanna til
greiðslu á launum eigenda og vöxtum af eigin
fé nam að meðallali 1.313 þúsund krónum og
hafði lækkað að raungildi um 6,6% frá árinu
1995. Lækkaði hlutfall hagnaðar af veltu úr 23%
1995 í 21% 1996. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu
Hagþjónustu landbúnaðarins um niðurstöður bú-
reikninga fyrir árið 1996.
Niðurstöður stofnunarinnar byggjast á upplýs-
ingum um rekstur 160 sérhæfðra kúabúa víðsveg-
ar um landið á árinu 1996, en með sérhæfðum
kúabúum er átt við bú sem eru með yfir 70%
tekna af reglulegri starfsemi sinni af nautgripum.
Þessi bú voru með 92 þúsund lítra framleiðslu-
rétt á mjólk á árinu 1996 og hafði hann aukist
úr tæplega 88.700 lítrum frá árinu 1995 eða um
3,8%. Tekjur hjá hverju búi voru að meðaltali 6,2
milljónir og hækkuðu um 2,7%. Lakari afkomu
má einkum rekja til þess að afskriftir jukust að
meðaltali um fimmtung á árinu 1996 og munar
þar mest um niðurfærslu greiðslumarks, þ.e.
vegna kaupa búanna á framleiðslurétti. Einnig
hækkuðu vaxtagjöld um 9% á milli ára og sem
hlutfall af veltu fóru þau úr 6,5% í 7%.
Skuldir jukust um hálfa milljón
Samkvæmt efnahagsreikningum búanna juk-
ust skuldir um rúmlega 10% að meðaltali og eða
úr nær 6 milljónum í rúmlega 6,5 milljónir. Að
sama skapi lækkar eiginíjárhlutfallið um 3% á
milli ára. Þá lækkar veltufjárhlutfall búanna úr
0,39 í 0,33, en veltufjárhlutfall sýnir hæfni bús
til að inna af hendi greiðslur í náinni framtíð.
Að sögn Jónasar Bjarnasonar, forstöðumanns
Hagþjónustu landbúnaðarins, ber aukning
skulda, rýrnun eiginfjárhlutfalls og rýrnun
veltufjárhlutfalls vott um verri fjárhagslega stöðu
árið 1996 en árið 1995. Nauðsynlegt sé að ræða
nánar hvernig tryggja megi afkomu búgreinar-
innar til framtíðar. „Það þarf að auka framleiðni
í greininni, en jafnframt taka tillit til hertra reglna
í nýrri mjólkurreglugerð. Auk þess þarf að hafa
hliðsjón af þeirri samkeppni sem er framundan
með meiri markaðsaðgangi erlendra mjólkurfram-
leiðenda."
Batnandi afkoma í sauðfjárrækt
Hagþjónustan fjallar ennfremur um afkomu í
sauðljárbúskap í skýrslu sinni og styðst þar við
úrtak með 77 sauðfjárbúum. Þar er skýrt frá því
að búin hafí að meðaltali til ráðstöfunar 673 þúsund
krónur upp í laun eiganda og vexti af eigin fé.
Eykst hagnaðurinn fyrir laun eiganda á milli ára
um 8,5%. Hækkar hlutfall hagnaðar af veltu úr
22,5% á árinu 1995 í 23,5% á árinu 1996. Hins
vegar hafa hreinar skuldir aukist úr rúmlega 2,3
milljónum að meðaltali í 2,5 milljónir. Lækkar eig-
iníjárhlutfall milli ára um 1%.
Jónas segir að sauðfjárbúin hafi verið að sýna
betri árangur á árinu 1996, en vegna aukinna fjár-
festinga hafi eiginfjárstaðan rýmað um 1 prósentu-
stig. Eiginfjárhlutfall sé eigi að síður mjög hátt í
þessari grein. „Afkoman hefur verið afar slæm
undanfarin ár en nú hefur hægt mikið á afkomurým-
uninni og það gæti bent til þess að botninum sé náð.“
Þróunar-
sjóður
sýknaður af
kröfum
Mata ehf.
HÆSTIRÉTTUR hefur sýknað Þró-
unarsjóð sjávarútvegsins af kröfum
Mata ehf. og 22 annarra aðila, sem
kröfðust þess að forkaupsréttur
þeirra að hlutafé Þróunarsjóðs í
Búlandstindi hf., að nafnvirði tæp-
lega 70 milljóna króna, yrði viður-
kenndur. Með þessu staðfestir
Hæstiréttur dóm héraðsdóms í mái-
inu.
Málið var höfðað af heildverslun-
inni Mata ehf. og aðilunum 22 eftir
að Þróunarsjóður hafði hafnað kröfu
aðilanna um forkaupsrétt á hluta-
bréfum sjóðsins í Búlandstindi. Mata
og aðilarnir 22 áfrýjuðu þá málinu
til Hæstaréttar í febrúar síðastliðn-
um eftir að dómur héraðsdóms hafði
failið Þróunarsjóði í vil. Aðilarnir
kröfðust þess að viðurkenndur yrði
forkaupsréttur þeirra allra að hluta-
fé Þróunarsjóðs í Búlandstindi, sem
boðið var til sölu í september 1996,
til jafns við aðra forkaupsréttarhafa,
sem gerðu kröfu til þess að nýta
forkaupsrétt sinn að þessu hlutafé
á meðan forkaupsrétturinn var virk-
ur._
I dómi Hæstaréttar segir m.a. að
á grundvelli lagaákvæða um Þróun-
arsjóð verði að líta svo á að framsal
áfrýjandans Mata efh. á hlutabréfum
í Búlandstindi hf. til áfrýjanda geti
ekki fært þeim forkaupsrétt að
hlutabréfum Þróunarsjóðs í félaginu
eins og áfrýjendurnir héldu fram.
----------» ♦ ♦---
Avöxtun
ríkisbréfa
lækkar
ALLS bárust 7 tilboð að fjárhæð
519 milljónir króna að söluverði í
útboði Lánasýslu ríkisins á ríkis-
bréfum á miðvikudag. Bréfin eru
með gjalddaga 10. október.
Tekið var tilboðum fyrir 360
milljónir króna að söluverði. Meðal-
ávöxtun samþykktra tilboða í bréfin
var 7,98%. í kjölfar útboðsins á
miðvikudag lækkaði ávöxtun ríkis-
bréfa á Verðbréfaþingi um 19
punkta. Ávöxtunin hækkaði hins
vegar í gær um 3 punkta.
Lánasýslan bauð einnig út svo-
kallaða VSK-víxla til 95 daga sl.
mánudag. Alls bárust 5 gild tilboð
að fjárhæð 2.050 milljónir króna.
Tekið var tilboðum fýrir 1.200 millj-
ónir króna, en þar af tók Seðla-
banki íslands 400 milljónir króna á
meðalverði samþykktra tilboða.
Meðalávöxtun útboðsins var 6,87%.
Næsta útboð ríkisverðbréfa er
útboð ríkisvíxla þriðjudaginn 18.
nóvember.
Eitt verð
Eitt verð
Eitt verð
Eitt verð
Eittverð
ÍFMT8
RG 1145 RG 1285 RG 2240
• H: 85 B:51 D:56cm • H:147 B:55 D:60 cm • H: 140 B:50 D:60cm
• Kælir:! 14 Itr. • Kælir: 232 Itr. • Kælir:181 Itr.
• Frystir: 14 Itr. • Frystir: 27 Itr. • Frystir: 40 Itr.
RG 2255
• H:152 B: 55 D:60 cm
• Kælir:183 Itr.
• Frystir:63 Itr.
RG 2290
• H:164 B:55 D:Ó0 cm
Kælir:215 Itr.
Frystir: 67 Itr.
4^ indesil
KÆU-
SKÁPAR
...I
-þú fínnur örugglega
skáp sem hentar þér!
GC 1335
H:165 B:60 D:60 cm
Kælir: 232 Itr.
Frystir: 66 Itr.
| Vesturland: Málningarþjónustan Akranesi, Kf. Borgfirðinga, Borgarnesi. Blómsturvellir, Hellissandi.Guöni Hallgrímsson, Grundarfiröi. Ásubúð.Búöardal
Hvammstanga. Kf. Húnvetninga, Blönduósi.Skagfiröingabúö.Sauöárkróki.KEA, Siglufiröi. KEA, ólafsfiröi. KEA byggingavörur.Lónsbakka, Akureyri.KEA,
| Egilsstööum.Kf. Vopnfirðinga, Vopnafirði.Verslunin Vík, Neskaupstaö.Kf. Fáskrúðsfiröinga, Fáskrúösfiröi. KASK, Höfn.KASK, Djúpavogi.Kf Stööfiröinga,
Rás, Þorlákshöfn.Brimnes, Vestmannaeyjum. Reykjanes: Stapafell, Keflavík. Rafborg, Grindavik. FIT, Hafnarfiröi
Lágmúla 8 • Sími 533 2800
Umbobsmenn um land allt
Vestfiröir: Geirseyrarbúðin.Patreksfiröi.Rafverk, Bolungarvik.Straumur.ísafiröi.Norðurland: Kf. Steingrímsfjarðar.Hólmavfk.Kf. V-Hún.,
Dalvík. Kf. Pingeyinga, Húsavík. Lóniö, Pórshöfn.Urö, Raufarhöfn. Verslunin Ásbyrgi, Kópaskeri. Austurland: Sveinn Guömundsson,
, Stöövarfiröi.Hjalti Sigurösson, Eskifiröi. Suöurland: Klakkur.Vfk. Rafmagnsverkstæði KR, Hvolsvelli.Mosfell, Hellu. Árvirkinn, Selfossi.