Morgunblaðið - 16.11.1997, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 16. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Morgunblaðið/Kristinn
SVEINBJÖRG Vilhjálmsdóttir og John Speight munu flytja ljóð eftir Schubert og Brahms í Gerðubergi.
Ljóð Brahms og
Schuberts í Gerðubergi
JOHN Speight barítonsöngvari og
Sveinbjörg Vilhjálmsdóttir pí-
anóleikari koma fram á tónleikum í
Gerðubergi í dag, sunnudag, kl. 17.
Á efnisskrá eru sönglög eftir Franz
Schubert og Johannes Brahms en
tónleikarnir eru liður í kammer- og
ljóðatónlistarhátíðinni Schubert-
Brahms 1797-1897.
Tónleikamir verða tvískiptir:
Fyrir hlé munu Sveinbjörg og
John flytja lög eftir Schubert en
eftir hlé verður Brahms í brenni-
depli. „Við byrjum á þremur lögum
sem Schubert samdi við „fiski-
mannakvæði" eftir Goethe, Baron
Schlecta og Heine - einskonar
„kvótalögum“,“ segir- John og
skellir upp úr. „Síðan flytjum við
sjö lög úr Svanasöngnum sem
Schubert samdi við ljóð eftir Rell-
stab. Eftir hlé munu ástarsöngvar
Brahms frá ýmsum tímum ráða
ríkjum.“
John segir að Schubert og
Brahms séu gjörólík tónskáld og
því muni þau Sveinbjörg þurfa að
skipta um ham í hléi. Hafa þau
margoft flutt ljóðatónlist Brahms á
tónleikum en minna sinnt Schubert
til þessa. „Sönglögin hans
Schuberts eru fínlegri og gera
meiri kröfur til tækni söngvarans
en sönglögin hans Brahms. Hvað
tilfinningar varðar er Brahms aft-
ur á móti safaríkari - mörg laga
hans eru þrungin tilfinningum."
Tónleikarnir í Gerðubergi eru
hinir fyrstu sem Sveinbjörg og
John halda hér á landi í um tvö ár
en þau komu nýverið heim eftir
ársdvöl í Bandaríkjunum. Þau eru
því á heimavelli í tvennum skiln-
ingi, því John segir að ljóðatónlist-
in sé sínar ær og kýr sem
söngvara. „Ég hef aldrei litið á mig
sem óperusöngvara."
Tónleikarnir verða endurteknir í
Safnaðarheimili Akureyrarkirkju
laugardaginn 22. nóvember
næstkomandi.
Morgunblaðið/Halldór
EINSÖNGVARARNIR Bergþór Pálsson, Andrea Gylfadóttir og
Harpa Harðardóttir æfa Sálumessu Lindbergs.
Sálumessa Lindbergs
flutt í Langholtskirkju
KÓR Langholtskirkju ásamt
stórsveit og einsöngvurum
gengst fyrir tónleikum í Lang-
holtskirkju dagana 22. og 23.
nóvember næstkomandi. Á efnis-
skrá verða verk eftir sænska
tónskáldið Nils Lindberg.
Megin verk tónleikanna er
Requiem eða Sálumessa sem
frumflutt var í St. Clara-kirkj-
unni í Stokkhólmi árið 1993. Er
verkið samið við hinn latneska
texta sálumessunnar en tónlistin
þykir hafa yfir sér blæ ólíkra
menningarheima, - sorgartónn
suðurríkjadjassins er ofinn sam-
an við Gregorskan messusöng og
þjóðlagahefð sænsku dalanna.
Sálumessan er samin fyrir
stóran kór, þijá einsöngvara og
stórsveit, þar sem bætt hefur
verið við tveimur hornum og
jafnmörgum flautum.
Einsöngvarar með Kór Lang-
holtskirkju verða Bergþór Páls-
son barítonsöngvari og
sópransöngvararnir Harpa
Harðardóttir og Andrea
Gylfadóttir. fjölmargir stórsveit-
arfélagar fá að spreyta sig í
snarstefjun en meðal þátttak-
enda í flutningnum verður
tónskáldið sjálft, sem er í hópi
kunnustu djasspíanista Svía.
Sljórnandi verður Jón Stefáns-
son.
Aukinheldur mun stórsveitin,
undir stjórn Sæbjörns Jónssonar,
flytja þijú verk eftir Lindberg og
Kór Langholtskirkju syngja sex
kórlög úr flokknum „O mistress
mine“ sem samið er við enska
texta frá tímum Elísabetar
fyrstu.
Nýr skáld-
skapur á
Gráa kettinum
Tónleikar Söng1-
vina endurteknir
TÓNLEIKAR Söngvina, kórs
aldraðra í Kópavogi, verða í dag kl.
16, í Hjallakirkju, Kópavogi.
Tónleikar þessir eru endurteknir
frá síðastliðnu vori vegna fjölda
áskorana.
í Söngvinum eru yfir 50 söngvar-
ar sem starfað hafa saman í kórnum
í ellefu ár. Stjórnandi er Sigurður
Bragason.
Á GRÁA kettinum, nýju kaffihúsi
við Hverfisgötu 16a, verður lesið
upp úr fimm nýjum bókum i dag kl.
15.
Félagsskapurinn Besti vinur
ljóðsins, sem hefur verið endurvak-
inn, stendur fyrir
upplestrinum í
samvinnu við eig-
endur Gráa katt-
arins, Jón Óskar
og Huldu Hákon.
Eftirtalin skáld
lesa úr nýjum
bókum: Sigurður
Sigfús Daðason PáIsson les Úr
ljóðabók smm,
Ljóðlínuspil; Kristján Þórður
Hrafnsson, les sonnettur úr
bókinni Jóhann vill öllum í húsinu
vel; Kristjón K. Guðjónsson, les úr
bók sinni Óskaslóðin; Jón Kalman
Stefánsson les úr skáldsögunni
Sumarið bakvið Brekkuna og lesið
verður upp úr ljóðabók Sigfúsar
Daðasonar Og hugleiða steina. Þá
munu gestir fá að hejTa upplestur
skáldsins sjálfs af geislaplötu sem
er nýkomin út.
♦ ♦♦
ERLENDAR BÆKUR
Enginn er harð-
ari en Hammer
MICKEY Spillane:
Skuggasund „Black All-
ey“. Signet Fiction
1997. 320 síður.
AÐ les enginn sakamálasögur
til þess að komast inn að miðju,“
á bandaríski spennusagna-
höfundurinn Mickey Spillane að
hafa sagt einu sinni. „Þær eru
lesnar til þess að fá úr því skorið
hvernig þær enda. Ef endirinn
er lélegur kaupir lesandinn ekki
aftur sama höfund. Fyrsta
blaðsíðan selur bókina. Síðasta
síðan selur næstu bók.“ Spillane
ætti að vita það. Hann er orðinn
78 ára gamall og er enn í fullu
fjöri að senda frá sér reyfara
með uppáhaldssöguhetju sinni,
Mike Hammer. Sagt er að
Spillane sé einn vinsælasti
rithöfundur sem komið hefur
fram á þessari öld. Einhvers
staðar ' stóð að
síðustu 12 sögur
hans hefðu selst
samanlagt í 140
milljónum eintaka
um heim allan.
Lygileg tala en
ekkert lygilegri
kannski en talan í
nýjustu sögu
hans. Þar hverfa
98 milljarðar
Bandaríkjadala
fyrir framan
nefið á mafíunni
og skattayf-
irvöldum.
Býsn af
seðlum
M i c k e y
Spillane skrif-
ar fyrir karl-
menn
eingöngu ef
eitthvað er að
marka þessa
nýjustu sögu
hans sem
hann kallar
„Black Alley“
Skuggasund. Titillinn er hugtak
aðalsöguhetjunnar, einka-
spæjarans Mike Hammers, yfir
dauðann, sem er honum ætíð
nálægur en þó sérstaklega í
þessari sögu. Og Spillane, sem
ekki hefur skrifað Hammerbók í
ein sjö ár, fer mjög eftir sinni
eigin reglu um spennandi upp-
hafssíðu; Hammer er skotinn
niður við höfnina í skotbardaga
við mafíuna í New York og ligg-
ur milli heims og helju næstu
átta mánuði.
Þegar hann snýr aftur kemst
hann að því að gamall vinur
hans og félagi úr stríðinu liggur
fyrir dauðanum eftir aðra
skotárás og áður en sá deyr seg-
ir hann Hammer frá því hvernig
honum hafi tekist að koma 98
milljörðum Bandaríkjadala und-
an mafíunni, allt í seðlum. Hann
deyr áður en hann getur sagt
Hammer hvar hann getur
fundið allt þetta fé, sem varla
kemst fyrir nema í stærstu
vöruhúsum. Mafíósinn Lorenzo
Ponti er einn af þeim sem sakna
peninganna og hann á í stríði við
son sinn, Udo, er vill leggja
glæpastarfsemina undir sig.
Lorenzo er ekki sérlega hrifinn
af Hammer því einkaspæjarinn
skaut annan son hans til bana
átta mánuðum fyrr.
Gamaldags reyfari
Spillane skrifar mjög í glæpa-
sagnahefð Chandlers og
Hammetts og reyfari hans er
talsvert gamaldags. Það er engu
líkara en hann sé að skrifa á
fjórða áratugnum um fólk frá
þeim þriðja. Stíllinn er ákaflega
harðsoðinn, setningar Mike
Hammers gætu komið frá
Humphrey Bogart og aðalkven-
persónan, Velda, gæti fengið
hógværustu femínista til þess að
blikna og blána. Sagan gerist í
nútímanum, farsímar og tölvur
eru komin til sögunnar, en
persónumar, góðu gæjarnir og
vondu gæjarnir, samskiptin
milli þeirra, hugarheimur og
hugmyndafræði öll er frá því
fyrir miðja öldina. Hammer og
félagar eru á mjög óræðum
aldri en virka flestir eins og
gamalmenni að tala um bannár-
in og stríðið, sem lítur helst úr
fyrir að vera seinni heims-
er enn að senda frfsér bæk ** 8’aniaI1 en
lnn Mike Hammer. sXfe"* *?*««*■
sund eða „Bluck Alley^
eða
styrjöldin.
Mike Hammer er mesti
harðhausinn af þeim öllum.
Hann er helsærður allan tím-
ann, hreinlega við dauðans dyr,
en kveinkar sér ekki. Sjálft
nafnið, Hammer, er eflaust
dregið af byssuhamrinum sem
boðar dauða og eyðileggingu en
í hans tilviki réttlæti. Hann er
maður einfaldleikans og sér-
kennilegrar festu í kynferðis-
málum; hann neitar staðfastlega
að sofa hjá einkaritara sínum og
ástmey, Veldu, fyrr en þau eru
gengin í hjónaband og hann get-
ur ekki snúið sér almennilega að
því fyrr en hann hefur upplýst
hvað varð um milljarðana 98.
Velda virkar eins og gæludýrið
hans; alltaf reiðubúin að vera
honum til aðstoðar, fegin hverju
orði sem hann beinir til hennar,
hæversk, hlýðin, þæg og góð,
styrkari hægri hönd hans en
eiginleg hægri hönd hans. Hún
gætir þess að skyggja aldrei á
mikilmennið.
Spillane er orðinn 78 ára og
sagan hans nýja, þótt oft sé hún
skemmtileg aflestrar, virkar
eins og Perry Mason sjónvarps-
myndirnar sem gerðar voru
með Raymond Burr eftir að
hann varð gamall. Fullkomin
tímaskekkja.
Arnaldur Indriðason