Morgunblaðið - 03.01.1998, Blaðsíða 46

.46 LAUGARDAGUR 3. JANÚAR 1998
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Jón Kristján
Kristinsson
fæddist á Húsavík í
Suður-Þingeyjar-
sýslu 17. maí 1925.
Hann lést að morgni
aðfangadags síðast-
liðins. Foreldrar
hans voru Kristinn
Sigurpálsson verk-
stjóri (f. 30. júní
1878, d. 6. okt 1961)
og Guðrún Bjarna-
- ídóttir (f. 19. nóv.
1887, d. 19. okt.
1981). Jón átti tvö
hálfsystkini, Valdi-
mar og Sigfríði, sem bæði eru
látin og sex alsystkini, Bryn-
hildi, Dórotheu, Bjarna, Rann-
veigu, Aðalheiði og Marsilíu.
Dóróthea og Bjarni eru látin.
Hinn 24. sept. 1949 kvæntist
Jón Mariönnu Jónu Hallgríms-
dóttur (f. 2. des. 1928, d. 24. sept.
1980) frá Bjarnastöðum við Dal-
vík. Foreldrar hennar voru Hall-
grímur Gislason og Hansina
Jónsdóttir. Börn Jóns og
Maríönnu eru: 1) Hansina Kol-
brún póstmaður, f. 21. ágúst
1950. Fyrri maður hennar var
Hafsteinn Viibergs, f. 13. feb.
1944, d. 12. apríl 1975, og seinni
maður er Gunnar Már Gíslason
múrarameistari, f. 29. okt. 1944.
Hansina á fjögur börn; Jón Fann-
ar Hafsteinsson, Kristinu
Maríönnu Hafsteinsdóttur, Ha-
frúnu Ástu Hafsteinsdóttur og
Ara Má Gunnarsson og þrjú
sljúpbörn; Sigurbjörgu Gunnars-
dóttur, Halldór Gunnarsson og
Árna Þór Gunnarsson. 2) Krist-
»Unn kennari, f. 29. des. 1952,
maki Sigurlaug Bjarnadóttir
kennari, f. 30. maí 1951. Börn
Á aðfangadagsmorgun var mér
tilkynnt lát Jóns Kristinssonar.
Þótt ég vissi vel að hann ætti
skammt eftir fylltist hugur minn
söknuði sem var blandinn nokk-
urri eigingirni. Ég átti erfítt með
að hugsa mér að eiga ekki eftir að
njóta notalegra stunda með Jóni.
Það eru um það bil 20 ár síðan
okkar kynni hófust og lengi störf-
uðum við saman við Fullorðins-
fræðslu fatlaðra. Þar var Jón
skólastjóri um skeið og vann síðan
'ýmis verkefni eftir að hann fór á
eftirlaun, ef til vill aðallega vegna
þess að ekkert okkar gat hugsað
sér skólann án Jóns. Jón var góð-
um gáfum gæddur og óvenju list-
rænn og fjölhæfur maður. Hann
hafði hárfína kímnigáfu sem gerði
það svo skemmtilegt að vera í ná-
vist hans. Listaskrifari var hann
og þær eru ófáar bækurnar sem
hann hefur skrifað í fyrir mig og
aðra. Jón teiknaði og málaði og
þeirra eru Fríða,
Freyja og Jón Krist-
ján. 3) Guðrún Halla
þroskaþjálfi, f. 19.
feb. 1958, fyrrv. maki
Ingvar Guðni Brynj-
ólfsson smiður, f. 17.
des. 1966. Börn Höllu
eru: Maríanna Ósk
Hölludóttir, Berg-
þóra Kristín Ingvars-
dóttir, Brynjólfur
Ingvarsson og Sig-
fríður Aldís Ingvars-
dóttir. 4) Sigríður
Ósk, f. 19. júní 1964.
Jón ólst upp á
Akureyri og lauk gagnfræða-
prófí frá Menntaskólanum á
Akureyri árið 1944. Gerðist hann
þá farkennari og kenndi víða
næstu árin; í Rauðasandsskóla-
hverfl 1945, í Skorradalsskóla-
hverfi 1945-46, í Ásaskólahverfi,
Rangárvallasýslu, 1946-47, í
Reynis- og Deildarárskólahverfi,
Mýrdal, 1947-49 og 1950-54 og í
Breiðavíkurskólahverfi, Snæ-
fellsnesi, 1949-50. Að loknu kenn-
araprófi 1956 gerðist Jón skóla-
stjóri Barnaskóla Suðureyrar í
Súgandafirði og starfaði þar til
1965. Veturinn 1965-66 var hann
skólastjóri Kleppjárnsreykja-
skóla en fluttist svo að Skógum
undir Eyjafjöllum og var skóla-
stjóri Grunnskóla A-Eyjafjalla-
hrepps til 1980. Skólastjóri Þjálf-
unarskóla rikisins í Kópavogi var
hann 1980-81 og siðan yfirkenn-
ari uns hann fór á eftirlaun 1984.
Hann kenndi áfram nokkra
stundakennslu og sinnti skrif-
stofustörfum við Þjálfunarskól-
ann til ársins 1994.
títför Jóns fór fram frá Fella-
og Hólakirkju 2. janúar.
honum var einkar lagið að teikna
mannamyndir. Þegar ég varð fer-
tug færði hann mér mynd af
ömmu minni sem hann hafði teikn-
að eftir smámynd sem hann fann í
bók og þessi mynd hefur alla tíð
verið ein af mínum kærustu
myndum.
Ungur gekk hann að eiga
Mariönnu Hallgrímsdóttur sem
varð honum ómetanlegur lífsföru-
nautur og saman eignuðust þau
fjögur böm. Þau urðu fyrir þeirri
þungu raun að yngsta dóttir þeirra
varð fyrir alvarlegum fæðingará-
verkum sem varð til þess að hún er
mjög mikið líkamlega fótluð. Þau
hjón og böm þeirra bám hag henn-
ar mjög fyrir brjósti og reyndu að
gera henni lífíð eins bærilegt og
hægt var. Ég veit að hann var afar
þakklátur því fólki sem annaðist
hana bæði meðan hún dvaldi á
Kópavogshæli og ekki síður þeim
sem annaðist hana í dag þar sem
hún býr á sambýli í Klettahrauni í
Hafnarfirði.
Það var Jóni sár harmur þegar
hann missti konu sína á besta aldri.
Ég veit að hann syrgði hana alla tíð
en lífið hélt áfram og böm hans
studdu hann eins og þeim var unnt,
ekki síst Hansína og hennar fjöl-
skylda en í sambýli við þau bjó
hann til dauðadags. Hansína hafði
misst fyrri mann sinn komung frá
þremur börnum og þá höfðu for-
eldrar hennar stutt hana dyggi-
lega. Síðar gat hún og hennar góði
maður endurgoldið Jóni það vel og
var hann þeim afar þakklátur.
Jón var ágætlega hagmæltur en
hélt vísum sínum Mtt til haga. Hann
hafði góða tilfinningu fyrir málinu
og var mikill málræktarmaður
enda lét hann oft í ljósi með
skemmtilegum athugasemdum ef
honum fannst tungumálinu mis-
boðið. Þegar hann komst á eftir-
laun hóf hann nám í ítölsku og náði
góðum tökum á málinu og fór
nokkrar ferðir til Italíu. Þar naut
hann þess að skoða söfn og kynna
sér ítalska menningu sem hann
hreifst mjög að. Þessi fáu orð áttu
fyrst og síðast að vera þakklætis-
vottur til góðs vinar fyrir alla þá
elsku og vináttu sem hann hefur
sýnt mér og bömum mínum gegn-
um árin. Alltaf spurði hann hvernig
gengi hjá bömum og barnabömum
og gladdist þegar vel gekk. Ég á
eftir að sakna þess að fá ekki upp-
hringingu á næsta afmælisdegi því
Jón mundi afmælisdag hvers ein-
asta starfsmanns skófans og
hringdi alltaf, því miður mundi
hann aldurinn líka þegar konurnar
vildu gjarnan fara að gleyma hon-
um. Kæri Jón, hafðu þökk fyrir
samfylgdina. Þar sem góðir menn
fara, þar eru guðs vegir. Bömum,
tengdabörnum og öllum afkomend-
um votta ég mína dýpstu samúð.
Guðrún Gunnarsdóttir.
Þegar ég daginn fyrir Þorláks-
messu talaði við Jón í síma datt
mér ekki í hug að það yrði okkar
síðasta samtal. Fráfall hans olli
mér sámm harmi þó naumast sé
hægt að segja að það hafi komið á
óvænt. Ég kynntist Jóni fyrst er ég
réðst til starfa sem skólastjóri
Þjálfunarskóla ríkisins á Kópa-
vogshæli þar sem Jón hafði starf-
að, fyrst sem skólastjóri og síðan
yfírkennari. Hann tók mér strax
afar vel og reyndist mér alla tíð
ekki aðeins góður samstarfsmaður
heldur einnig ómetanlegur ráðgjafi
og vinur.
Þekldng hans á málefnum skól-
ans og nemendanna, einlæg hlýja
hans, góðlátleg kímni og sönn
elskusemi í garð allra, bæði nem-
enda og samstarfsmanna, stuðlaði
að vellíðan allra á vinnustaðnum.
Það verður seint fullþakkað.
Við leituðum jafnan til Jóns ef
persónulegan vanda bar að hönd-
um eða hjálpar var þörf við dagleg
störf, og þar var ekki farið í geitar-
hús að leita ullar. Auk þess dýr-
mæta eiginleika Jóns að vilja öllum
vel og sýna það í verki var honum
margt til lista lagt. Hann var mildll
smekkmaður á íslenskt mál og bjó
yfir ríkulegum sjóði sagna og
kvæða, góður söngmaður og síðast
en ekki síst listateiknari og -mál-
ari. Ef okkur þótti mikið við liggja
var leitað til Jóns um teikningu,
vandaða skrift eða leiðbeiningar
um málfar. Þessa alls nutum við
ríkulega og á hæfleika sína var
hann svo sannarlega veitull.
Eitt einkenna mannelsku hans
var að hann rækti þá hefð að minn-
ast allra á afmælisdaginn, bæði
nemenda og starfsliðs. Þar hafði
hann frumkvæði, bæði með söng
og afmæliskorti.
Við sem unnum með honum um
langt árabil og nutum vináttu hans
og elskusemi erum enn ekki búin
að átta okkur á þeirri staðreynd að
hann sé skyndilega horfinn en
minningin lifir í hjörtum okkar,
kennara og nemenda.
Ég er persónulega þakklát fyrir
að hafa kynnst Jóni Kristinssyni og
átt hann að bæði sem samstarfs-
mann og vin. Hann var einstakur
persónuleiki, sannur mannvinur.
Börnum Jóns og öðrum ástvin-
um votta ég samúð mína.
María E. Kjeld.
Jón Kristján Kristinsson er lát-
inn. Friður sé með honum. „Mai-gs
er að minnast, margt er hér að
þakka.“
Islendingasögurnar eru ríkar af
djúpum persónulýsingum í knöpp-
um stíl. Til að varpa ljósi á litríkan
persónuleika Jóns væri trúlega
best að fletta í gegnum sögurnar til
að finna meitlaða lýsingu á ein-
hverjum fomkappanum. Viðeig-
andi lýsingu á Jóni má örugglega
finna í einhverri sögunni en hvort
var Jón þá heldur Skarphéðinn,
Gunnar eða Njáll?
Jón vai’ sterkur, djúpur og
breiður eins og áin sem steypir sér
niður á jafnsléttu og heitir þá
Skógafoss en fellur síðan hógvær
og lygn eftir ýmsum leiðum að ósi
sínum. Fjöllistamaðurinn Jón
Kristinsson.
Við Jón áttum náið samstarf vet-
urinn 1970-1971. Þann vetur bjó ég
á heimili Jóns og hans elskulegu
konu, Maríönnu Hallgrímsdóttur.
Jón missti mikið þegar Maríanna
lést haustið 1980.
Maríanna og Jón eignuðust fjög-
ur böm. Þennan fyrsta vetur minn
í Skógum voru tvö eldri börnin,
Hansína og Kristinn, að mestu
flutt að heiman en Guðrún Halla
bjó heima. Sigríður Osk, yngsta
barn þeirra Jóns og Maríönnu, bjó
enn þá heima hjá foreldmm sínum.
Hún var 6 ára gömul, fjölfötluð og
lifði að ýmsu leyti í aflokuðum
heimi. Hún gat ekki tjáð sig en for-
eldrar hennar vora næmir á að
skynja og skilja vilja hennar og
þarfir. Sigríður Osk flutti á Kópa-
vogshælið þegar hún var 8 ára
gömul. Þau Maríanna og Jón vora
viss um að heill hugur og vitund
byggi í fótluðum líkama Sigríðar
Óskar. Maríanna lést stuttu áður
en andleg einangran Sigríðar Ósk-
ar vai’ rofin. Þá kom í ljós að Sig-
ríður Ósk hafði fengið menningar-
legt uppeldi í foreldrahúsum sem
gaf henni innihaldsríkt innra líf.
Þetta kemur fram í bókinni ,Á leið
til annaiTa manna“ eftir kennara
hennar Trausta Ólafsson.
Jóni var margt til lista lagt.
Hann hafði næmt auga og átti haga
hönd. Jón var listateiknari og ótrú-
legt var að fylgjast með hvernig
hann gat teiknað andlitsmyndir af
fólki eftir minni og náð þeim svip-
brigðum sem hann vildi túlka. Það
var eins og hann sæi í gegnum fólk.
Penninn var aldrei langt undan
og í miðjum samtölum urðu til
myndir af atburðum sem rætt var
um. Það var alltaf nokkur áhætta
að segja Jóni frá, því hann átti til
að umbreyta frásögn í myndasögu
með háðskri sýn á menn og málefni
og yrkja vísu til að undirstrika sinn
skilning á frásögninni.
Hann átti auðvelt með að setja
saman vísur og vildi þá helst hafa
þær fastar í forminu. Einnig hafði
hann oft yfir annarra manna visur.
Jón söng sinn djúpa bassa með
kirkjukórnum í sveitinni og heima
brýndi hann sína bassaraust við
ýmsa sálma.
Ég skrifaði margt eftir Jóni
þennan ógleymanlega vetur í Skóg-
um. Tvær stílabækur á ég með
ýmsum minningarbrotum frá þess-
um tíma. Önnur geymir meðal ann-
ars teikningar og vísur eftir Jón en
hin er skrifuð með listafallegri rit-
hönd Jóns þar sem hann endurseg-
ir norræna goðafræði. Vinna sem
hann lagði á sig til að auðvelda mér
lærdóminn.
í septemberbyrjun árið 1970
vissi ég ekki annað en ég yrði nem-
andi í öðram bekk Kennaraskólans
en aulýsing í Vísi breytti öllum
áformum á einni nóttu. Fyrirvara-
laust var ég búin að ráða mig sem
kennara við Bamaskólann í Aust-
ur- Eyjafjallahreppi, átján ára og
reynslulaus. Ég hafði tekið afdrifa-
ríka ákvörðun og færst mikið í
fang. Veturinn minn í Skógum við
hlið Jóns Kristinssonar skólastjóra
varð mér innihaldsrík og gefandi
lífsreynsla. Jón reyndist mér góður
kennari og vinur.
I auðmýkt þakka ég Jóni sam-
fylgdina og votta syrgjendum sam-
úð mína. Friður sé með okkur öll-
um.
Guðbjörg Þórisdóttir.
Þar sem ég virði fyrir mér
myndir sem listamaðurinn Jón
Kristinsson teiknaði fyrir mig til
nota í kennslugögn hvarflar
hugurinn til hans og mér er sem ég
heyri karlmannlega bassarödd
hans raula stef fyrir munni sér og
fara síðan með smellna vísu um leið
og hann lýkur teikningunni.
Jón var um margt sérstæður
maður, laus við framagirni, flíkaði
ekki hæfileikum sínum, starfaði án
áreynslu og var örlátur á hlýju og
góðvild.
Ég fylgdist um skeið með Jóni í
starfi þar sem myndum tengsla á
forsendum nemandans er
lykilatriði og markmiðið er að auka
lífsgæði þess sem borið hefur
skarðan hlut frá borði. Ég þóttist
sjá að þarna nýttust mannkostir
hans og hæfileikar til hlítar.
I Fegurð himinsins segir frá
manni sem kom fyrir spegli á
rúmmara hjá lamaðri stúlku til
þess hún sæi jökulinn. Slíkum
speglum kom Jón fyrir í starfi sínu
með fötluðum á Kópavogshæli svo
einnig þeir skynjuðu fegurð
himinsins. Það var því ekki að
ófyrirsynju að nemendum og
samstarfsfólki Jóns á
Kópavogshæli þætti vænt um
hann. Að leiðarlokum bið ég honum
blessunar og sendi börnum hans og
barnabömum samúðarkveðju.
Þorsteinn Sigurðsson.
Ég þakka allt frá okkar fyrstu kynnum,
það yrði margt ef telja skyldi það.
I lífsins bók það lifir samt í minnum,
er letrað skýrt á eitthvert hennar blað.
Ég fann í þínu heita stóra hjarta
þá helgu tryggð og vináttunnar ljós,
er gerir jafnvel dimma daga bjarta.
úr dufti lætur spretta lífsins rós.
(Ur Vökulokum eftir Margréti Jónsd.)
Á aðfangadag jóla lést minn gamli
vinur Jón skólastjóri eða Jón skóli,
eins og hann var oftast kaUaður af
vinum sínum að vestan.
Ég kynntist þeim hjónum
Maríönnu og Jóni fyrst þegar þau
vora skólastjórahjón heima í Súg-
andafirði á árunum 1956-1965.
Þaðan fóra þau í eitt ár að Klepps-
reykjum en 1966 fluttust þau að
Skógum undir Eyjafjöllum þar
sem Jón gerðist skólastjóri barna-
skólans þar. Haustið 1980 var hann
svo ráðinn skólastjóri Þjálfunar-
skóla ríkisins á Kópavogshæli.
Höfðu þau nýlega flutt í Kópavog
og komið sér fyrir í eigin húsnæði
er Maríanna veiktist snögglega og
andaðist 24. september 1980.
Það var mikið reiðarslag fyrir
Jón og börnin og vini hennar alla.
Það var erfítt að sætta sig við
hennar sviplega fráfall. Maríanna
var hæg og prúð kona sem ekki
mátti vamm sitt vita í neinu. Góð
kona sem alltaf lagði meira af
mörkum til samfélagsins en hún
krafðist af öðram fyrir sjálfa sig.
Ég hef alltaf verið stolt af því að
hafa átt hana fyrir vin.
Þau hjónin urðu fyrir mikilli
raun er yngsta dóttir þeirra Sigríð-
ur Ósk er fæddist 1964 reyndist
fjölfötluð. Það gera sér sjálfsagt
fæstir grein fyrir því hvað sárt er
að upplifa slíkt. Jón og Maríanna
reyndust henni frábærir foreldrar
og líf þeirra tók eftir það mið af
hennar þörfum. Þeir sem hafa lesið
bókina „Á leið til annarra manna“
eftir Trausta Ólafsson er Iðunn gaf
út 1982 geta ekki gleymt stúlkunni
með fallegu augum og hvað tæknin
í dag getur gert fyrir þá sem fjöl-
fatlaðir era.
Jón var mjög listfengur maður
sem hafði gaman af að teikna sam-
ferðafólkið og erum við orðin nokk-
uð mörg sem eigum af okkur skop-
t
Ástkær eiginkona mín, móðir, tengdamóðir og
amma,
ELSA KRISTÍN JÓNSDÓTTIR,
Norðurvangi 29,
Hafnarfirði,
lést á Sjúkrahúsi Reykjavíkur miðvikudaginn
31. desember sl. Útför hennar fer fram frá
Víðistaðakirkju miðvikudaginn 7. janúar kl. 13.30.
Baldvin Hermannsson,
Heiður Baldvinsdóttir, Mats Strid,
Laufey Baldvinsdóttir, Auðunn Helgi Stígsson,
Baldvin Þór Baldvinsson, Edda Sif Sigurðardóttir,
Andri örvar Baldvinsson, Linda María Þórólfsdóttir
og barnaböm.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvu-
sett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Auðveldust
er mðttaka svokallaðra ASCII-skráa, öðru nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect eru einnig auðveld í úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins
í bréfasíma 5691115, eða á netfang þess Mbl@centrum.is en nánari upplýsingar
þar um má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli að lengd greina fari ekki
yfir eina örk A-4 miðað við meðallinubil og hæfilega linulengd — eða 2.200 slög.
%ílöfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
JÓN
KRISTINSSON