Morgunblaðið - 03.01.1998, Side 53

Morgunblaðið - 03.01.1998, Side 53
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. JANÚAR 1998 53 BALDUR JÓNSSON + Baldur Jónsson var fæddur á Ormsstöðum í Norð- firði 13. október 1912. Hann lést á hjartadeild Landspít- Jalans hinn 20. desem- ber síðastliðinn. For- eldrar hans voru Jón Jónsson bóndi og bú- fræðingur, f. 1876, d. 1956, og kona hans Sigurlaug Jónsdóttir, f. 1876, d. 1935. Systkini Baldurs voru: Jón Aðalsteinn, f. 1903; Sigríður, lést í bernsku; Sigrún, f. 1907, d. 1928; Jóhann Ingi, f. 1910, d. 1988; og Bjarni Guðlaugur, f. | 1914, d. 1996. Bjarni ólst upp á Ormsstöðum við hefðbundin sveitastörf en vann jafnframt það sem til féll svo sem vegavinnustörf. Hann stundaði nám við Al- þýðuskólann á Eið- um 1933-1935 og Bændaskólann á Hvanneyri 1939- 1940. Eftir það lá leiðin til Reykjavíkur þar sem hann vann ýmis störf tengd landbúnaði og einnig var hann í Breta- vinnu um tíma. Lengst á sinni starfsævi vann hann hjá tveimur fyrir- tækjum, Áfengis- og tóbaksverslun ríkis- ins og síðast hjá Mjólkursamsöl- unni í Reykjavík til starfsloka 1979. Kveðjuathöfn um Baldur fór fram í Fossvogskapellu 29. des- ember. Hann verður jarðsunginn frá Norðfjarðarkirkju í dag og hefst athöfnin klukkan 14. Aðfaranótt 20. desember lést á Landspítalanum föðurbróðir minn IBaldur Jónsson. Eftir situr minning um góðan og traustan mann sem | ekki mátti vamm sitt vita í neinu. Mínar fyrstu minningar um frænda eru þegar hann var að koma heim í Ormsstaði í sumarfríinu sínu nánast á hverju sumri. Á þessum árum voru ferðalög ekki jafn algeng og í dag og því sumargestimir afar kær- komnir. Fyrst og fremst kom hann til að hitta föður sinn og fjölskyldu en einhvern veginn finnst mér að Ihann hafi einnig verið að finna sveitamanninn í sjálfum sér. Hon- um voru æskustöðvamar afar kær- ar og hann naut þess þó í fríi væri, að ganga í heyskapinn með okkur enda ekki hans stíll að sitja hjá þeg- ar aðrir unnu. Þegar ég flyt hingað suður til að hefja búskap urðu samvistir okkar meiri. Alltaf gat ég treyst því að hann væri til staðar ef ég þyrfti hans með. Hann var líka kærkom- inn getur á okkar heimili og um ára- bil hefur hann átt fast sæti við jóla- borðið. Hans var sárt saknað nú á jóladag. Hann frændi minn var ekki allra en hann var svo sannarlega vinur vina sinna. Hann var vandur að vinavali og átti fáa vini en góða. Og þó að ég viti að sú vinátta var gagn- kvæm langar mig að þakka þessu fólki hlýju og umhyggju í hans garð í veikindum hans. Þegar frændi lét af störfum kom best í ljós að römm er sú taug er rekka dregur föðurtúna til. Eins og farfuglarnir var hann floginn austur MINNINGAR um leið og fór að vora. Hellti sér í bústörfin og skipaði sjálfan sig í stöðu^ viðhaldsmanns á ættaróðal- inu. Eg minnist hans gjarnan með pensil og rúllu í hendi að mála þök og hús enda verklaginn og vand- virkur svo af bar. Eins og hann, draga átthagarnir mig austur á sumrin og áttum við þar góðar stundir saman. Það var gaman að fylgjast með honum, full- um áhuga á öllu sem þurfti að gera. Ekki seinna en kl. 7 voru þeir sestir í eldhúsinu hann og pabbi til að taka veðurspána og oftar en ekki bættist dóttir mín í hópinn til að hýsa með þeim kýrnar fyrir morgunmjaltir. Venjulega lækkaði örlítið í molasyk- urkarinu um leið og þau fóru út. Ekki mátti gleyma Spora sem beið við dyrnar eftir mola. Síðastliðið sumar var heilsu hans svo komið að hann treysti sér ekki austur. Engu að síður fylgdist hann grannt með gangi mála. Og nú hef- ur hann farið sína síðustu ferð til Norðfjarðar. Hann verður jarðsett- ur í sveitinni sinni, í kirkjugarðinum á Skorrastað. Elsku frændi, ég og fjölskylda mín þökkum þér sam- fylgdina og geymum minningu þína. Hvíl í friði. Hulda. Elsku frændi. Þú kvaddir okkur fjórum dögum fyrir jólahátíðina og fékkst loks hvíld frá veikindum þín- um. Þó að þú byggir öll þín fullorðins- ár hér í bænum þá á ég fleiri minn- ingar um þig fyrir austan á Norð- firði heldur er hér fyrir sunnan. Oft- ar en ekki flugum við saman austur, við vorum hálfgerðir vorboðar sum- arsins. Eg gat varla beðið eftir pró- flokum til að komast í sveitina til afa og ömmu og þú til að hefjast handa við öll vorverkin í sveitinni. Þið afi voruð alltaf fyrstir á fætur til að taka veðrið og ég fylgdi svo fast á eftir til að sækja kýrnar með ykkur. Aldrei var þó farið af stað án þess að gefa Spora nokkra sykurmola. Ég man þig ekki öðruvísi en að vera eitthvað að aðhafast. Alltaf var eitthvað málað á Ormsstöðum á hverju sumri og varst þú alveg óragur við að klífa húsþökin. Jafn- vel sumarið ‘96 varstu kominn upp á þakið hjá Jóni Þór, 84 ára, jafn kappsamur og alltaf þótt heilsu- brestur væri farinn að segja til sín. Þið bræður hafið alla tíð verið miklir bókamenn og áttum við það áhugamál saman. Ofáum gömlum bókum hefur þú gaukað að mér í gegnum árin. Brennunjáls sögu frá 1945 færðir þú mér á afmæli mínu í haust, þrem dögum á eftir á 85 ára afmæli þínu. Vænst þótti mér um Heimskringlu frá 1944 sem þú bast inn sjálfur. Ekki er af handbragðinu að sjá að þær séu heimainnbundnar. Alltaf varst þú jafn vandvirkur og handlaginn. Um árabil hefur þú verið gestur hjá foreldurm mínum á jóladag þeg- ar fjölskyldan hefur verið þar sam- an komin. Þín var sárt saknað við stóra borðið nú um nýliðin jól. Elsku frændi, þá er þessu lokið í bili og ég veit að þér líður nú vel. Foreldrar þínir, systkini og Ari, besti vinur þinn, hafa tekið vel á móti þér. Guð geymi þig og við geymum minningu þína. Þín frænka, Ragnhildur Scheving. Látinn er í Reykjavik, vinur minn, Baldur Jónsson frá Orms- stöðum í Norðfirði. Baldur fluttist ungur að árum til Reykjavíkur og átti þar heimili alla tíð eftir það. Við hjónin kynntumst honum fyrir um það bil 40 árum, og varð sú viðkynning hin besta og bar aldrei skugga á. Fáum mönnum hef ég kynnst á ævinni jafn grandvör- um og hann var. Hann var með ein- dæmum hreinskilinn og sannorður, og lá við að slíkt mætti flokka undir það sem Grikkir nefndu ofþroskaða samvisku. Að búa við slíka ná- kvæmni í orði sem verki hlýtur að vera erfitt eins og nú er ástatt í heiminum. Gildismat nútímans er svo gjörólíkt því, sem menn eins og Baldur Jónsson ólust upp við - en ' það var fyrst og fremst að segja satt og gera rétt. Því miður er nýtt gildismat að ryðja gömlu, góðu dyggðunum úr vegi, en í staðinn komið gildismat sem óþarft er að lýsa hér. Baldur vann fyrr á ánim hjá ÁTVR sem verkstjóri, en hætti þar, meðal annars vegna þess, hve hon- um þótti eifitt að láta lagerinn, við talningu, passa upp á flösku. Á slík- um stað er það tæpast framkvæm- anlegt, en úr því að svo var, sagði hann starfi sínu lausu og réðst í _ önnur störf hjá Mjólkursamsölunni í Reykjavík. Á Reykjavíkurárum sínum bjó Baldur lengst af í mið- bænum og í Þingholtunum og kunni þar vel við sig. Baldur var alla tíð reglumaður og vinnusamur með af- brigðum. Að loknum hefðbundnum vinnudegi tók hann sig til og byggði á kvöldin og um helgar tvö myndar- leg steinhús, sem honum heppnaðist með nýtni og sparsemi að koma upp hjálparlaust. Annað húsið seldi hann fljótlega en hitt leigði hann sanngjörnu verði. Seinna losaði hann sig við þessa fasteign og fékk sér íbúð við hæfi. Baldur kvæntist ekki og lét ekki eftir sig afkomendur - en hann lét „ eftir sig hlýjar minningar hjá þeim sem kynntust honum best. Sjálfur á ég honum margt og mikið að þakka. Rúmlega áttræður leitaði hann fyrir sér með það að komast á heim- ili fyrir eldri borgara - en ein- hverra hluta vegna tókst það ár- form ekki í tæka tíð. Að loknu þessu æviskeiði, vona ég að vinar míns, Baldurs Jónsson- ar, bíði fögui- framtíð með umbun fyrir lífshlaup sem hann hafði vand- að vel. Fari hann í guðs friði. Kormákur Sigurðsson. I I ! i I i I I I I I SIGURGEIR JÓHANNSSON + Sigurgeir Jó- hannsson var fæddur í Bakkakoti í Meðallandi 26. nóv- ember 1918. Hann lést í bílslysi 21. des- ember síðastliðinn. Foreldrar hans voru Jóhann Sigurðsson bóndi þar, f. 23.5. 1882 í Fjósakoti í Meðallandi, d. 19.8. 1959 í Bakkakoti, og kona hans Margrét Stefánsdóttir, f. 7.12. 1883 í Svínadal í Skaftártungu, d. 18.12. 1959 í Reykjavík. Sigur- geir ólst upp hjá foreldrum sín- um og vann heimilinu til þess er hann stofnaði eigin heimili. Systkini hans eru: Marteinn, lát- inn, var ókvæntur en átti dóttur; Báru. Jóhanna Margrét, dáin, Guðrún Stefama, Halldóra Guðlaug og Sigurður. Sigurgeir kvæntist 1966 Guðrúnu Gísla- dóttur, f. 4.11. 1926 í Lágu-Kotey. Þau áttu einn son, Stein- ar, f. 1966. Sigurgeir var seinni maður Guðrúnar, en fyrri maður liennar var Ólafur Erasmusson, f. 15.11. 1916 á Leið- velli, d. 30.4. 1954 í Rofabæ, en þar bjuggu þau nær fjög- ur ár. Dóttir hennar frá fyrra hjónabandi er Guðfinna, f. 13.1. 1949. Utför Sigurgeirs fer fram frá Langholtskirkju í Meðallandi í dag og hefst athöfnin klukkan 14. Það hefur stundum verið haft á orði að með þeim sem starfa undir merkjum Slysavamafélags íslands, myndist einhvers konar tengsl eða samkennd. Þetta hefur verið áber- andi augljóst á landsþingum og landsfundum félagsins. Á þessum fundum er einhvern veginn allt ann- að andrúmsloft en á öðrum fundum. Þó að engu minna sé deilt en annars staðar, er eins og fundarmenn teng- ist eins konar fjölskylduböndum sem erfítt er að útskýra en flestir finna þó og taka eftir. Við Sigurgeir tengdumst einmitt slíkum böndum. Það var einhvern veginn auðfundið að þarna fór heil- steyptur og grandvar maður sem auðvelt var að treysta og traustsins verður. Ekki minnkaði þetta álit við nánari kynni og samvinnu í gegnum árin. Sigurgeir var formaður slysa- varnadeildaiinnai- og björgunar- sveitarinnar Happasæls í Meðallandi frá árinu 1955 til 1985, eða um þrjá- tíu ára bil. Eins og flest slysavarna- fólk veit var Meðallandsströndin einn hættulegasti staður landsins ís- lenskum sem erlendum skipum og oft nefndur skipakirkjugai-ður lands- ins. Kom þar margt til, ströndin lág- lend og sást illa í slæmu skyggni, auðug fiskimið í Meðallandsbugtinni og aðkoma skipa að landinu, þeirra sem komu frá Evrópu. Þau hafa því orðið mörg útköll björgunarsveitarinnar Happasæls í gegnum tíðina í foráttuveðrum og sandroki. Þá hefur ekki alltaf verið auðratað frá byggðinni og niður á fjöru þar sem fara þurfti yfir sam- fellt vatnasvæði, eða gljá með botn- lausum sandbleytum ef farið var út af réttum leiðum. Það má segja að Sigurgeir hafi fengið eldskírnina strax á fyrstu tveim árunum sem formaður björg- unarsveitarinnar en árin 1956 og 1957 strönduðu þarna 4 skip með alls 79 manns sem öllum var bjarg- að og komið til byggða. Fyrir björg- unina á áhöfnum tveggja breskra togara sem strönduðu með um mán- aðar millibili árið 1956 var björgun- arsveitin heiðruð af Bretum, en við það tækifæri mun Sigurgeir hafa sagt að þeir hafi reyndar ekki gert annað en það sem þeim bar að gera og lýsir þetta vel manninum og við- horfi björgunarsveita almennt. Það var líka staðreynd að um árabil var neyðartalstöð björgunarsveitarinn- ar í svefnherbergi þeirra hjóna Sig- urgeirs og Guðrúnar og hann í við- bragðsstöðu ef eitthvert hættu- ástand var. Sigurgeir var gerður að heiðursfélaga Slysavamafélagsins þegar hann hætti sem formaður björgunarsveitarinnar eftir 30 ára starf árið 1985 og var hann sannar- lega vel verður þeirrar viðurkenn- ingar. Þá telst mér til að björgunar- sveitin Happasæll hafi bjargað á sínum ferli 175 manns úr sjávar- háska. Það var þó langt því frá að Sigurgeir væri hættur að sinna björgunarmálum og ófáar urðu fjöruferðir hans síðastliðinn vetur til leitar að áhöfninni af mb. Jonnu sem fórst út af Skarðsfjöru í okt. 1996 og ekkert hefur til spurst. Það var ávallt gaman að koma til Sigur- geirs og Guðrúnar að Bakkakoti og gestrisni þeirra var einstök enda var það almælt í sveitinni hversu vel þau reyndust öllum sem til þeirra leituðu. Margir af erindrekum Slysavarnafélagsins í gegnum tíðina höfðu orð á því við mig hversu ein- stakur Sigurgeir væri heim að sækja og minnisstæður persónuleiki og fór ekki fram hjá mér virðing sú sem þeir báru fyrir honum. Það var mér reyndar enginn nýr sannleikur því að það mikið höfðum við kynnst við samæfingar og sameiginleg verkefni að ég vissi að þar fór mað- ur sem hægt var að treysta og óx við hverja raun. Reynir Ragnarsson. Þegar lífið fór að kvikna á vorin og leið að skólalokum kom alltaf aust- urfiðringur í mig og þær eru ófáar ljósmyndirnar til þar sem ég stend, í öllum stærðum, við hlið _ ömmu minnar á rátuplaninu við BSÍ á leið- inni í sveitina. Aðalsportið þegar Klaustur nálgaðist var að reyna að finna út hvar bíllinn hans Sigur- geirs stóð og beið eftir að ferja mann suður úr. Er hann við Kaup- félagið, Póststöðina eða Edduna? Það skipti engu máli því alltaf steig Sigurgeir kíminn á svip út úr bíln- um og tók manni fagnandi. Og ekki mætti maður minna fagnandi andliti í útidyrunum á Bakkakoti, kominn á langþráðan áfangastað. Svei mér þá ef ég hef ekki líka lært að brosa breitt í Bakkakoti, því auk þess að vera hlýjasti staðurinn á landinu í fleirum en veðurfræðilegum skiln- ingi, voru þær ófáar reynslu-, gam- an- og skemmtisögurnar sem mað- ur bar með sér heim í sumarlok, ásamt eggjum og garðávöxtum! Sigurgeir frændi minn, eða Geiri eins og við krakkarnir kölluðum hann okkar í milli, var ljúfur maður og einkar bamgóður. Honum þótti vænt um öll börnin sem dvöldu sum- arlangt hjá þeim hjónum og vænt- umþykjan var vissulega endurgold- in, sem sést best á því að flest kom- um við sumar eftir sumar til dvalar í lengri eða skemmri tíma. „Þakka þér bara fyrir, væni minn,“ var ekki óalgeng kveðja þegar manni hafði verið falið eitthvert verkefni og leyst það vel af hendi. Á sama hátt gat fokið illilega í hann ef honum fannst verkunum ekki sinnt eða verka- mennimir ekki nógu duglegir, því Geiri var langt í frá skaplaus. Ég held að í Bakkakoti hafi ég lært að axla ábyrgð og sömuleiðis að skilja mikilvægi þess að kasta ekki hönd- unum til verkanna, hver svo sem þau voru. Það sem mér þykir samt vænst um er traustið sem frændi bar til mín, strax sem bams, og vin- áttan, sem hélst einnig eftir að ferð- ir mínar austur urðu óreglulegri. Það var alveg sama hvenær maður birtist eða hringdi; alltaf var hægt að taka upp þráðinn, rétt eins og maður sæti yfir sunnudagssteikinni hennar Gunnu um hásumar. Ég er ekki viss um að ég átti mig á því sjálfur hvursu oft ég vitna í hann frænda minn eða endursegi einhverjar af hinum margrómuðu sögum hans og frásögnum úr sveit- inni. Hvursu oft ég beiti vinnu- brögðum sem ég lærði af honum við dagleg störf. Sigurgeir gat stundum leyst flóknustu hluti á undraverðan hátt því honum var mikið í mun að ljúka verkunum svo best færi, án þess að eyða of miklum tíma í spek- úlasjónir. Að leiðarlokum langar mig til að þakka elskulegum frænda mínum samfylgdina og leiðsögnina í gegn- um árin. Með honum hverfur ómet- anlegur sjóður sagna og vitneskju, sem ég vildi óska að ég gæti munað. Ég vil þakka honum fyrir að hafa vakið áhuga minn á því starfi sem ég hef, frá því ég man eftir mér, hugsað mér að leggja fyrir mig í framtíðinni. Ég votta þér, elsku Gunna mín, mína dýpstu samúð. Einnig Stein- ari, Möggu og afastrákunum, ömmu minni og Gunnu frænku, Finnu og fjölskyldu. Orri Páll Jóhannsson. Fleiri minningargreinar um Sigurgeir Jóhannsson bíða birtingar og munu birtast í blaðinu • næstu daga. Formáli minningar- greina ÆSKILEGT er að minningar- greinum fylgi á sérblaði upplýs- ingar um hvar og hvenær sá, sem fjallað er um, er fæddur, hvar og hvenær dáinn, um for- eldra hans, systkini, maka og börn, skólagöngu og störf og loks hvaðan útfór hans fer fram. Ætlast er til að þessar upplýsingar komi aðeins fram í formálanum, sem er feitletrað- ur, en ekki í greinunum sjálf- um.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.