Morgunblaðið - 17.01.1998, Blaðsíða 20

20 LAUGARDAGUR 17. JANÚAR 1998
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERINU
Tekjur H.B.
5,2 milljarðar
króna í fyrra
Veiðar og vinnsla á síld, loðnu og
maknl hefur aldrei verið meiri
HEILDARTEKJUR Haraldar
Böðvarssonar hf. voru um 5,2 millj-
arðar króna á síðasta ári. Fiski-
mjölsverksmiðja fyrirtækisins tók
á móti meira hráefni en nokkru
sinni áður eða um 110.000 tonnum
og voru tekjur af rekstri hennar
tæplega 1,3 milljarðar króna. Skip
fyrirtækisins öfluðu meðal annars
150.000 tonna af uppsjávarfiski og
hefur sá afli aldrei verið meiri.
Heildarafli skipa Haraldar
Böðvarssonar hf. var um 170.000
tonn að verðmæti 2,3 milljarðar
króna. Tekjur fískimjölsverksmiðj-
unnar voru tæpir 1,3 milljarðar og
tekjur af landvinnslu á Akranesi og
í Sandgerði voru um 1,6 milljarðar
króna. Samanlagt eru þetta um 5,2
milljarðar. Síðasta ár var fyrsta
heila árið sem sameinuð fyrirtæki,
H.B. á Akranesi og Miðnes í Sand-
gerði voru rekin saman og einnig
fyrsta heila árið í rekstri nýrrar
fiskimjölsverksmiðju. Tekjur fyrir-
tækjanna tveggja fyrir sameiningu
árið 1996 voru samtals 4,9 milljarð-
ar. H.B. var með 3,5 milljarða tekj-
ur og Miðnes 1,4 milljarða.
Frystitogararnir fiskuðu
fyrir 800 milljónir
Fi-ystitogarar fyrirtækisins öfl-
uðu fyrir nærri 800 milljónir króna.
Höfrungur III aflaði 4.458 tonna að
verðmæti 521,4 milljónir króna og
Ólafur Jónsson var með 2.928 tonn
að verðmæti 275,2 milljónir króna.
ísfisktogai’amir fiskuðu fyrir
rúmar 300 miOjónir. Sturlaugur H.
Böðvarsson var með 4.342 tonn að
verðmæti 209,5 milljónir, Haraldur
Böðvarsson með 3.743 tonn að
verðmæti 184,2 mOljónir og Sveinn
Jónsson 2.544 tonn að verðmæti
123.6 milljónir en hann var aðeins
gerður út frá áramótum til októ-
berloka.
Nótaskipin öflug
Nótaskipin fiskuðu nú meira en
nokkru sinni áður, eða nærri
150.000 tonn að verðmæti rúmlega
950 miOjónir króna. Víkingur var
með 57.273 tonn að verðmæti 361,4
miOjónir, Höfrungur með 46.962
tonn að verðmæti 293,7 milljónir
og EOiði 45.586 tonn að verðmæti
298.7 mdljónir króna.
Sfld- og loðnuveiði fyrir austan
„Nákvæmlega
ekkert að frétta“
Hafa fengið
blandaða síld
við Eldeyna
„ÞAÐ er nákvæmlega ekkert að
frétta,“ sagði Hjálmar ViOijálms-
son, fiskifræðingur og leiðangurs-
stjóri á Bjama Friðrikssyni, sem
nú leitar loðnu úti fyrir suðaustur-
homi landsins, en rannsóknaskipið
hefur ekkert getað athafnað sig á
miðunum undanfama daga vegna
veðurs. Síldin hefur hins vegar
veiðst við Eldeyna og hafa nokkur
skip landað blandaðri sfld, sem þar
fékkst.
„Við fómm af stað 2. janúar og
höfðum ágætt leiði austur fyrir
land. Þá fór að vinda og við þvæld-
umst norður landgrunnskantinn
þar sem venjulega em loðnugöng-
ur á ferðinni á þessum árstíma og
komumst norðaustur af Langanesi
án þess að sjá neitt nema á dáUtlu
svæði austur úr Gerpi, en þar var
blönduð loðna og var því svæði lok-
að. Síðan hvessti og búin er að vera
bræla aOar götur síðan með þeim
afleiðingum að við höfum ekkert
getað verið að nema kannski fyrst
núna. Það er nú komið fram á þann
tíma að fyrsta loðnugangan fari að
láta sjá sig á svæðinu út af Lóns-
víkinni þó engin ákveðin mynd sé
komin á loðnugöngumar ennþá,“
sagði Hjálmar.
Tveir trolla saman
Rannsóknaskipið Ami Friðriks-
son Oggur við festar á Reyðarfirði
og bíður veðurs tU þess að leita að
síld fyrir austan land. „Það er nú
leiðindastrekkingur út af Aust-
fjörðunum ennþá, en það standa
vonir til þess að það lægi með
kvöldinu," sagði Hjáhnar í samtali
við Verið í gær.
Fyrir austan biðu nokkur sfld-
veiðiskip sömuleiðis færis í gær, öll
með flottroll, en banni við
flottrollsveiðum, sem sett var um
áramótin, m.a. til þess að styggja
ekki sfldina á meðan á leit stæði,
var aflétt á miðnætti í fyrrakvöld.
Vestmannaeyjaskipin Kap og
Anteres ætluðu að freista þess að
trolla saman fyrir austan í gær og í
nótt, en að sögn Hjalta Einarsson-
ar, stýrimanns á Kap, er ekki vitað
til þess að það hafi verið reynt áður
við sfldarleitina. „Antares er með
stórt troll sem það lætur út. Svo
tökum við í hinn endann á því og
troOum með það á milli okkar. Svo
keyrum við á sama hraða í sömu
stefnu, en það ræður bara annar
toginu. Ef annar þarf að snúa eitt-
hvað eða beygja, þarf hinn að gera
það sama. Eg veit ekki til þess að
þetta hafi verið reynt áður með
flottroll, en það hefur verið gert
með botntrolli," sagði Hjalti, en
skipin voru þá stödd í Litladýpinu.
„Það hefur ekkert fundist þar
þannig að við förum eitthvað norð-
ur eftir. Við verðum ekkert bjart-
sýnir fyrr en veður lægir.“
Blönduð sfld við Eldey
Hábergið GK landaði 600 tonn-
um af sfld í Grindavík í gærmorgun
sem fékkst í Jökuldýpinu vestur af
Eldey. Húnaröst, Gígja, Höfrung-
ur og Jóna Eðvalds voru á svipuð-
um slóðum og voru þau öll að fá
slatta. Að sögn Þorsteins Símonar-
sonar, skipstjóra á Háberginu, er
síldin mjög blönduð. „Það var ekki
mikið að sjá af sfld á svæðinu. Svo
er líka búið að vera leiðinlegt veður
þarna svo ég á ekkert von á því að
það verði einhver veiði þama
áfram.“ Hábergið hélt í gærkvöld í
sOpp í viðgerð og óvíst er hvenær
hægt verður að halda á miðin að
nýju.
Reynt að afstýra frekari óeirðum í Svartfjallalandi
Lögreglan lokar
landamærunum
Reuters
MILO Djukanovics (t.h.) sór í gæð eið sem forseti SvarifjaOalands og
hér óskar stuðningsmaður honum til hamingju en milli þeirra stendur
lífvörður forsetans.
Cetinje í Svart ijallalandi. Reuters.
LÖGREGLAN í Svartfjallalandi
lokaði í gær landamærum landsins
og handtók nokkra stuðningsmenn
Momirs Bulatovic, fyrrverandi for-
seta, til að koma í veg fyrir frekari
óeirðir eftir valdatöku andstæðings
hans.
Ungur umbótasinni, Milo Djuka-
novic, tók við forsetaembættinu í
fyrradag og kvöldið áður gerðu
stuðningsmenn Bulatovic lokatil-
raun til að koma í veg fyrir að hann
tæki við völdunum. Um 45 manns
særðust í óeirðunum.
Ekki kom til átaka í gær en talið
er að upp úr geti soðið hvenær sem
er. Einn af stuðningsmönnum
Bulatovic sagði að þeir væru vel
vopnaðir og byðu aðeins eftir fyrir-
mælum um að láta til skarar skríða
gegn nýja forsetanum.
Sendimaður Bills Clintons
Bandaríkjaforseta, Robert Gel-
bard, sagði að Bulatovic hefði hvatt
stuðningsmenn sína til óeirða og
taldi Slobodan Milosevic, forseta
Júgóslavíu, sambandsrflds Serbíu
og Svartfjallalands, bera ábyrgð á
átökunum.
Áfall fyrir Milosevic
Valdataka Djukanovic er áhtin
mikið áfall fyrir Milosevic, sem
reyndi að halda bandamanni sín-
um, Bulatovic, við völd í Svart-
fjallalandi. Sú tilraun hefur komið
Milosevic sjálfum í koll og skaðað
samskipti hans við Vesturlönd, sem
voru ekki beysin fyrir.
Djukanovic lýsti þó yfir hollustu
við júgóslavneska sambandsríkið
þegar hann sór embættiseiðinn og
neitaði ásökunum um að hann
hygðist beita sér fyrir því að Svart-
fjallaland segði skilið við Jú-
góslavíu. „Ég vil leggja áherslu á
að í allri sögu serbnesku þjóðarinn-
ar og Serbíu hefur hún ekki átt ein-
lægari og tryggari vin en Svartfell-
inga. Þannig hefur það alltaf verið
og verður áfram meðan ég verð við
völd í Svartfjallalandi.“
Milosevic sendi Radoje Kontic,
forsætisráðherra Júgóslavíu, á inn-
setningarathöfnina og stjómarer-
indrekar töldu það til marks um að
júgóslavneski forsetinn hefði
neyðst til að viðurkenna kosninga-
sigur Djukanovic í haust eftir að
hafa beitt sér gegn honum í marga
mánuði.
Kontic gaf út yfirlýsingu þar
sem hann kvaðst vilja „taka sjáífur
þátt í að binda enda á stjórn-
málakreppuna í Svartfjallalandi"
og lagði áherslu á að leysa þyrfti
vandamálin með friðsamlegum og
lýðræðislegum hætti. Réttindi
Svartfjallalands, sem hefur sama
rétt og Serbía í sambandsríkinu,
yrðu virt.
Forsætisráðherrann sagði að
samkomulag hefði náðst um að
þingkosningar yrðu haldnar í
Svartfjallalandi fyiir lok maí.
Milosevic hefur hingað til haft
frjálsar hendur í Svartfjallalandi
og fréttaskýrendur segja að hann
standi nú frammi fyi-ir erfiðu vali:
annaðhvort verði hann að gefa
Svartfellingum lausan tauminn eða
hætta á að efnahagsleg og pólitísk
einangrun Júgóslavíu verði ekki
rofin meðan hann er þar við völd.
Stríðsglæpadóm-
stöllinn í Haag
Efnahagserfiðleikarnir í Suðaustur-Asíu
Camdessus spáir
kreppulokum
Kuala Lumpur, Seoul. Reuters.
MICHEL Camdessus, fram-
kvæmdastjóri Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins, IMF, spáði því í gær, að
kreppan í Indónesíu og Tælandi yrði
liðin hjá eftir tvö ár. Sagði hann, að
Malasía þyrfti ekki á aðstoð að halda
en hvatti tíl, að stjómvöld þar hækk-
uðu vexti. Bandarískur embættismað-
ur hrósaði í gær stjómvöldum í Suð-
ur-Kóreu fyrir einlægan umbótavilja.
Camdessus sagði á blaðamanna-
fundi í Kuala Lumpur í Malasíu, að
hann væri viss um, að nýtt hagvaxt-
arskeið myndi hefjast í Indónesíu og
Tælandi eftir tvö eða hálft þriðja ár.
Kvaðst hann ekki efast um, að Su-
harto, forseti Indónesíu, myndi
fylgja eftir þeim umbótum, sem um
var samið við IMF, og Goh Chok
Tong, forsætisráðherra Singapore,
sagði eftir viðræður við Suharto, að
indónesísk stjómvöld gerðu sér
grein fyrir því, að annaðhvort væri
að hrökkva eða stökkva.
Camdessus sagði, að Tælands-
stjóm hefði ekki farið fram á nýja
skilmála fyrir IMF-aðstoðinni og
Malasíustjórn hefði gripið til ýmissa
nauðsynlegra ráðstafana, einkum í
fjármálum ríkisins. Þó væri þörf á
meira aðhaldi í peningamálum og
vaxtahækkun til að draga úr verð-
bólguþrýstingi.
Lawrence Summers, aðstoðarfjár-
málaráðherra Bandaríkjanna, sagði í
Seoul í gær, að fráfarandi forseti,
Kim Young-sam, og væntanlegur
forseti, Kim Dae-jung, væru sam-
mála um að gera þær umbætur á
efnahagslífinu, sem IMF-aðstoðin,
4.250 milljarðar ísl. kr., hefði kveðið
á um. Sagði hann, að nú væri mikil-
vægast að Ijúka viðræðum við helstu
lánardrottna Suður-Kóreumanna um
nýja skilmála á útistandandi skuldum.
Óttast er, að viðreisnin í suður-
kóresku efnahagslífi geti tafist nokk-
uð vegna verkfalla en verkalýðsfé-
lögin hóta að grípa til aðgerða verði
mikið um uppsagnir. Hefur það
einnig kynt undir ólgu meðal þeirra,
að haft er eftir einum aðstoðarmanni
væntanlegs forseta, að sett verði
neyðarlög í landinu komist verka-
lýðsfélögin, stjórnvöld og vinnuveit-
endur ekki að samkomulagi fyrir 21.
janúar.
„Umbætur eða algjört hrun“
Bill Clinton, forseti Bandaríkj-
anna, ræddi við Suharto Indónesíu-
forseta í fyrrakvöld og fagnaði þá
áætlun Indónesíustjómar um um-
bætur í efnahagslífinu. Indónesískir
fjölmiðlar sögðu einnig í gær, að ekki
væri um neitt annað að ræða en taka
til hendinni í efnahagsmálunum.
„Umbætur eða algjört hrun“ var að-
alfyrirsögnin í einu þeirra og þar
sagði, að erfiðleikarnir myndu eins
og jafnan áður bitna mest á óbreyttri
alþýðunni.
Renato Ruggiero, yfirmaður
Heimsviðskiptastofnunarinnar, sagði
í London í gær, að þróuð ríki mættu
ekki undir neinum kringumstæðum
bregðast við erfiðleikunum í Asíu
með því að grípa til verndaraðgerða
vegna ódýrrar vöru þaðan. Sagði
hann, að slík viðbrögð hefðu verið
ein meginástæða heimskreppunnar
um 1930.
Króatinn
kveðst
saklaus
Ilaag. Reuters.
BOSNÍU-Króatinn Vlatko Ku-
preskic kom fyrir stríðsglæpadóm-
stólinn í Haag í gær og kvaðst vera
saklaus af ákærum um að hafa
myrt múshmska konu árið 1993
þegar hún reyndi að flýja frá
heimabæ sínum í Bosníu til að
bjarga lífi sínu.
„Eg er algjörlega saklaus vegna
þess að ég er ekki fær um slíkt,“
sagði Kupreskic þegar hann kom
fyrir dómstólinn í fyrsta sinn.
Sakborningurinn virtist hafa náð
sér af skotsárum sem hann fékk á
hönd, fæti og brjósti eftir að hann
hóf skothríð á hollenska friðar-
gæsluliða, sem handtóku hann í
Bosníu í síðasta mánuði.
Myrti konu á flótta
Saksóknarar segja að Kupreskic
hafi tekið þátt í árás króatískra
hermanna á múslima í Ahmici og
fleiri þorpum í miðhluta Bosníu í
aprfl 1993. Að minnsta kosti 103
músMmar hafi verið myrtir í
árásinni, þar af 33 konur og börn,
auk þess sem hús múslima í þorp-
unum og moska hafi verið eyðilögð.
Kupreskic hefur verið ákærður
sérstaklega fyi'ir að hafa tekið þátt
í morði á konu, sem reyndi að flýja
undan hermönnunum, er særðu
einnig tvær dætur hennar í
árásinni.