Morgunblaðið - 24.02.1998, Síða 55

1
4
i
(
(
4
4
4
I
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
“I
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 24. FEBRÚAR 1998 55
Tunu ním.ar til
Bl S l'A iksn lÉSKARV
MVN D í N JM a A/i:mn sav
ÖFNl\ IUKKONA BlSU Al K VIUK \EU
HutVtlLXl Gtti U KlXS i.iti
UNDIR MELVIN
★★★ 1/2
ÁS Daqsljós
★ ★★
GE DV
★ ★
eimsmynd
SEM
BEINT
HJARTANU
Það gerist ekki betra
SvnH H K Q r»n 11AO
m
DIGITAL
Thx
DIGITAl.
vortex.is/starfilm/
ALVORU BIO! Lnp°»?y
STAFRÆIUT
DIGITAL•
STÆRSTfl TJflLOH) MEO
HLJOÐKERF! I
ÖLLUM SÖLUM!
Thx
i IIM JM'MtAK lll. V 'SK \KSV { (UU -U
BtSi S U'IKAKL
Jac.K l\'!CtfQlSO
Btsiv I UKKONA Bl S n AI KU OKAR
Hiu x Hi \ ? Gtttx; Kiwt w
»IG UNDIR MELVIN
★★★l/2
ÁS Daqsljós
★ ★★
GE DV
-★★
leimsmynd
óv.
GAM.
SEM Kl
BEINT FR.
HJARTANU
.
JACKNI

As Good As It Gets
Það gerist ekki betra
Sýnd kl. 5, 9 og 11.30.
✓V
Tað jafnast fátt á við kjötkveðjuhátíð í Ríó. Sigríður
Hulda Geirlaugsdóttir, fréttaritari í Ríó, lýsir fjöl-
skrúðugri hringiðu mannlífsins á hátíð holdrefsingar.
FÖSTUDAGSKVÖLD, ballið byrjað. Margir
fara upp í fjöll eða á fjarlægari strendui’. Ríó,
borg dýrðarinnar, titrar af bumbuslætti, eftir-
væntingu. Reyndar hafa menn verið í upphitun
undir hátíðina í margar vikur. Þeir semja lög
og takt á bjórkránni á horninu. Eftir langan
vinnudag, með bjórglasið við hlið sér, rifja þeir
UPP og undirbúa kjötkveðjustemmninguna.
Það er obbi borgarbúa, alþýðan sjálf, sem gerir
kamivalið að því sem það er. Alþýðan býr til
sambasönginn, kann að dansa samba. Hún hef-
ur samba í fótunum eins og sagt er.
Frá föstudagskvöldi til öskudags er allt lok-
að. Borgin er undirlögð. Hin vinnandi stétt er á
valdi algleymis, hefur steypt sér á vit gleði,
dans, söngs og fantasíu. Hversdagurinn er
p’afinn og gleymdur í bili. Það er verið að
kveðja kjötið (carne, vale: bless, kjöt). í kaþ-
ólsku hófu menn frá öskudegi kjötbindindi,
holdrefsingu. í Portúgal var siður að „saga í
sundur gamla konu“. Alþýðleg götuskemmtun
þar áður fyrr var að skipuleggja athöfn þar
sem fólk æpti: „Sagið þá gömlu í sundur." „Sú
gamla“ var tákn dauðans, og lífíð sjálft var í
taumlausri útrás og í einvígi við dauðann.
A Italíu, á 15. öld, leyfði Páll Páfi II að hald-
in yrði alþýðleg kjötkveðjuhátíð á götunni við
hliðina á höll hans. Þar fór fram hestaveðlaup,
vagnar keyrðu um og fúl egg og bréfarusl
dundi yfír land og lýð. Rómverjar áttu líka sitt
afbrigði af kjötkveðjuhátíð og „hátíð hinna sak-
lausu“ og „hátíð hálfvitanna“ á miðöldum eru
að öllum líkindum forverar kjötkveðjuhátíð-
anna sem haldnar eru nú til dags í Nice, Köln,
Feneyjum, Róm og víðar.
Þegar Brasilía var portúgölsk nýlenda tíðk-
aðist götukarnival sem var mjög fjörugt, ekki
sérlega fínlegt. Á „lgötkveðjuhátíð hinna
skítugu" var svörtum pipar, eggjum, kolum,
vatni og fleiru hent í fólk. Þessi alþýðlega
skemmtan varð með tímanum fágaðri og léttari
í sniðum og um miðja síðustu öld var fólk farið
að henda ilmvatnskúlum, sítrónuilmpokum og
brauði. Síðai’ meir, undir lok síðustu aldar, fór
þessi skemmtun að taka á sig nýja mynd. Grím-
ur og grímuböll voru tekin upp og skrautvagn-
ar, sem keyra um göturnar, komu til sögunnai’.
Dansaður var polki, innfluttur frá Evi’ópu.
í upphafi aldarinnar breyttist polkinn er
hann sameinaðist dansi þrælanna sem komu til
Brasilíu frá Afríku. Úr þessari blöndu vai’ð til
„samba“ sem er danstaktur og aðaleinkenni
kjötkveðjuhátíðarinnai’ í Ríó. Árlega sömdu
menn sambasöngva þar sem þemað var þjóðfé-
lagsgagnrýni eða annað tengt mönnum og mál-
efnum líðandi stundar. Snemma á öldinni fóru
að myndast sambaskólar sem undirbúa ljóða-
bálka fyrir kjötkveðjuhátíðina er tengjast ein-
hverju aðkallandi málefni, skapa danshreyfing-
ar, takta fyrir ásláttarsveitina, kjósa fána-
drottningu og kóng, sem bera fána skólans og
setja upp undurfagra skrautvagna, slcreytta í
samræmi við aðalefni ljóðabálksins.
Karnivalið í Ríó er nú orðið að einum af eft-
irsóknai’verðustu atburðum heims. Það var
tekið af götunum og sett á sérstakan sýningar-
stað. Sambódromo-höllin var byggð árið 1984
af þáverandi fylkisstjóra, Brizola að nafni. Þar
eru áhorfendapallar sitt hvorum megin við
stóra breiðgötu. Efth’ þessari götu fer sýning-
ai’lið sambaskólanna.
Hver skóli, um þrjú þúsund manns, fer eftir
þessu breiðstræti, syngjandi og dansandi.
Hver skóli hefur um 90 mínútur til að koma
sínu til skila. Ef eitthvað fer úrskeiðis missir
skólinn stig. Og allt er metið í stigum. Undir
lokin eru stigin talin og sigurvegarinn kynntur.
Sýningin stendur yfn’ alla nóttina til morguns.
Þúsundir túrista koma til Ríó til að fylgjast
með, mikið af frægu fólki. Aðgangsverð allt
upp í 1.000 dollarar. Sjónvai’pið hér hefur
beina útsendingu alla nóttina. Menn hafa sinn
skóla og halda með honum, alveg af sama hita
og fótboltaliðinu sínu.
Faílegar múlattakonur með samba i fótunum,
nær naktar með fjaðrir á höfði og glitrandi bros
þar sem skín í skínandi hvítar tennur. Momo-
kóngurinn, það er feiti maðurinn sem siður er
að velja, stendur uppi á sínum vagni, og nýtur
andartaksdýi’ðar sinnai’. Hann á möguleika á
að vera kosinn „Momo ársins". Að verða met-
inn að verðleikum þótt fjölmiðlar kunni ekki að
mynda kosti hans og kalli hann afmyndaða
fítubollu sem eigi að fara í megrun.
Jú, kamival hér í Ríó er alþjóðlegt fyrir-
bæri nú orðið. Sumir kvarta yfir að gæðin
séu upp og ofan eftir að skemmtunin varð að
„markaðsvöru“. í gamla daga urðu sömbur
kai’nivalsins að söngefni allt árið um kring.
Nú eru lögin gerð fyrir eina nótt og falla svo
í gleymsku. En þetta er ekki hin raunveru-
lega kjötkveðjuhátíð. Hún er enn á götunum
og í þjöðarsálinni. Hún er fimm frídagar þar
sem gleði fðlks, lífski’aftur og sköpunarhæfi-
leikar fá að njóta sín áður en hversdagsleikinn
tekur við völdum á ný.
«*“SS£2£S5**"

1 '>Kru<Jgongiina.
maður FLUGELDAR lýstu upp himininn og skrúðgöngur settu svip sinn á göturn-
gleðskapanus _____________
ar á hinni íjölskrúðugu kjötkveðjuhátíð í Ríó.
WJíORaji
Kjötkveðjuhátíðin í Ríó
MEÐSAMBAí FÓTUNUM