Morgunblaðið - 26.02.1998, Qupperneq 22

22 FIMMTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1998
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
NELSON Mandela heilsar
Haraldi Noregskonungi
Konung-
legar mót-
tökur
MIKIÐ var um dýrðir í Suður-
Afríku þegar Haraldur Nor-
egskonungur og Sonja, drottn-
ing hans, komu þangað í opin-
bera heimsókn í gær. Tók Nel-
son Mandela, forseti landsins,
á móti þeim og lofaði mjög
Norðmenn fyrir stuðning
þeirra við baráttuna gegn að-
skilnaðarstefnunni á árum áð-
ur.
Þróunaraðstoð Norðmanna
við ríki í sunnanverðri Afríku
er nú um fimm milljarðar ísl.
kr. á ári og mest til Mósambík
og Tansaníu. S-Afríka fær enn
nokkurt framlag en því lýkur
um aldamót. í fylgd með kon-
ungshjónunum var fjölmenn
viðskiptasendinefnd og var til
þess tekið í s-afrískum fjöl-
miðlum, að hinir norsku gestir
komu allir með almennu áætl-
unai-flugi.
Lítil trú á
stjórnmála-
flokkunum
AÐEINS rúmur þriðjungur
Japana telur, að Ryutaro
Hashimoto forsætisráðherra
standi sig vel í embætti en
mesta athygli vekur þó, að
meirihlutinn, 54,6%, segist
ekki styðja neinn japönsku
stjórnmálaflokkanna. Hefur
það aldrei komið fram fyrr í
skoðanakönnun í Japan. Eru
Japanir almennt fremur svart-
sýnir á framtíðina og ástæðan
er viðvarandi uppdráttarsýki í
efnahagslífinu og hátt verð á
flestum nauðsynjum.
Margrét
á batavegi
MARGRÉT prinsessa, í eina
tíð svarti sauðurinn í bresku
konungsfjölskyldunni, ætlaði
að fara heim til Englands í
gær frá Barbados í Karíbahafi
þar sem hún hefur verið að
jafna sig eftir vægt heilablóð-
fall.
Hafa þessi veikindi vakið at-
hygli fjölmiðla á henni á nýjan
leik en lífshlaup og lífemi
prinsessunnar var mikill
fréttamatur um langt skeið.
Ástamál hennar enduðu yfir-
leitt með ósköpum og sorg-
imar sefaði hún með áfengi og
tóbaki, reykti lengi tvo pakka
á dag. Hún hefur þó ekkert
reykt frá 1985 þegar hluti ann-
ars lungans var fjarlægður
vegna krabbameins og aðeins
dreypt á veiku viskíi að kvöldi
dags.
Bandaríkjamenn efastenn
um samkomulagið við Iraka
Hafa áhyggjur af ákvæði um
nýja vopnaeftirlitssveit
Ný símaþjónusta
í undirbúningi
Geta
fylgst
með ferð-
um barn-
anna
London. The DaiJy Telegraph.
FORELDRAR barna sem ganga
nieð farsíma geta fljótlega fylgst
með ferðum þeirra og fengið
kort af því hvar þau eru send
heim á faxi. Japanska símfyrir-
tækið NTT gerir nú tilraunir
með búnað af þessu tagi.
Breska fyrirtækið Cellent boð-
ar jafnvel skilvirkari þjónustu af
þessu tagi þrátt fyrir að Bretar
hafi almennt áhyggjur af því að
tækni af þessu tagi stangist á við
friðhelgi einkalifsins.
Cellent sagðist því einungis
bjóða upp á þjónustu af þessu
tagi ef eftirspurn reyndist vera
eftir henni, en símfyrirtækið seg-
ist geta staðsett síma í borgum
svo ekki skeikaði nema í mesta
lagi nokkrum metrum.
Farsímar eru í stöðugu sam-
bandi við móðurstöð þegar
kveikt er á þeim. Ha'gt er að
miða þá út frá því hvaða endur-
varpsstöð í kerfínu siminn tengir
sig við. I stórborgum er hægt að
staðsetja síma með innan við 200
metra nákvæmni en í dreifbýli er
nákvæmnin ekki eins mikil.
Talsmaður NTT sagði að frið-
helgi einkalífs stæði ekki ógn af
kerfl þess því gefa yrði upp sér-
stakt einkennisnúmer símnotand-
ans áður en staðsetning símans
yrði gefin upp.
SÍÐAN Kofi Annan kom frá
Bagdad á mánudag eftir að hafa
náð samkomulagi við Iraksstjórn
um að sett verði á laggimar nýtt
kerfi til vopnaeftirlits í Irak hefur
Bandaríkjastjórn lagt sig fram um
að verða ekki til leiðinda með því
að gagnrýna samkomulag sem kom
í veg fyrir að til hemaðaraðgerða
kæmi. Bandarískir embættismenn
segjast þó enn hafa nokkrar
áhyggjur af því hvað í samningnum
felist og hvernig hann geti haft
áhrif á eftirlit í framtíðinni, að því
er Washington Post greinir frá.
Bandaríkjamenn hafa helst
áhyggjur af ákvæði í samkomulag-
inu um að sett verði á stofn ný
sveit sem muni sjá um vopnaeftirlit
á sérlega viðkvæmum stöðum, en
þetta verk hefur sérverkefnasveit
Sameinuðu þjóðanna í írak
(UNSCOM) haft með höndum frá
því eftir Persaflóastríðið 1991.
Bandaríkjamenn segja að ef nýja
sveitin geti haldið uppi öflugu eftir-
Kti og verði heimill aðgangur að
þeim án skilyrða sé ekkert því til
fyrirstöðu að Bandaríkjastjórn
samþykki forráð sveitarinnar og
ekki þurfi að óttast frekar um
samninginn sem Annan gerði.
Áhrifaminni en UNSCOM?
Aðrir embættismenn segja þó að
þeir hafi umtalsverðar áhyggjur af
því að þessi nýja eftirlitssveit
kunni jafnvel að verða áhrifaminni
en UNSCOM-sveitin, eða verði við-
kvæmari fyrir pólitískum þrýstingi
frá Irökum og styðningsmönnum
þeirra. Fari svo, hafi samkomulag-
ið sem Annan náði í raun og veru
grafið undan möguleikunum sem
Sameinuðu þjóðimar (SÞ) eigi á að
koma höndum yfir þau gereyðing-
arvopn sem Irakar kunni að eiga í
fómm sínum.
Auk þeirrar óvissu sem virðist
ríkja um það hversu fljótt eftirlits-
menn á vegum SÞ skuli láta reyna
á sáttarvilja Iraka og hvemig eftir-
litinu skuli haldið uppi hefur fjöldi
þeirra staða sem hin nýja eftirlits-
sveit mun hafa á sinni könnu valdið
deilum. Talað er um 1.000 til 1.500
byggingar. Annan hefur heldur
ekki útskýrt hvernig nýja sveitin á
að tengjast UNSCOM.
Þá telja bandarísku embættis-
mennirnir, sem Washington Post
hefur rætt við, að nú sé orðið ljóst
að við gerð samningsins hafi Ann-
an vikið sér undan að minnsta kosti
einu ákvæði leiðbeininga öryggis-
ráðsins. Þar sagði að ný eftirlits-
sveit ætti einungis að hafa umsjón
með forsetabústöðum í Bagdad, en
ekki nærliggjandi byggingum.
Hugmyndin var sú að sem minnst
yrði tekið af umboði UNSCOM.
Annan tjáði öryggisráðinu að
hann hefði vikið sér undan þessu
ákvæði leiðbeininganna vegna þess
KOFI Annan, framkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna, ávarpar
öryggisráðið og kynnir samkomulagið við íraka um vopnaeftirlitið.
að sérstök athugun á vegum SÞ
hefði leitt í ljós að einungis sé einn
forsetabústaður í írak, staðsettur í
Bagdad, og að írakar líti svo á að
fjöldi annarra staða og bygginga
víðs vegar um landið sé rétt eins
viðkvæmt mál er varðar eftirlit og
forsetabústaðurinn.
„Óábyrgir kúrekar"
Það kom ýmsum á óvart, jafnvel
einhverjum úr jafnvægi, að þegar
Annan ávarpaði öryggisráðið á
mánudag lýsti hann eftirlitsmönn-
um UNSCOM sem „kúrekum“ sem
hefðu farið mikinn og hagað sér af
ábyrgðarleysi. Nefndi Annan, án
útskýringa, þá umkvörtun Iraka,
að sumir eftirlitsmannanna hefðu
reynt að hafa hendur í hári Sadd-
ams Hússeins Iraksforseta og ráða
hann af dögum. UNSCOM hefur
ætíð hafnað þessu og sagt þetta of-
sóknarkennda ímyndun Iraka.
Leiðbeiningarnar frá SÞ, sem
kallaðar voru „rauðu leiðbeining-
arnar“, bárust Annan í hendur um
hádegisbil 15. febrúar þegar Mad-
eleine Albright, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, færði honum þær á
fundi sem stóð í um tvær klukku-
stundir, að því er New York Times
greinir frá. Þá hafi þau rætt vand-
lega væntanlegt samkomulag SÞ
við Irak. Þannig hafi Bandaríkin
tekið mun stærri þátt í undirbún-
ingi farar Annans en látið hafi ver-
ið í veðri vaka.
Reuters
Rússneski herinn
opnar heimasíðu
Fátæk
mæðgin
í Dhaka
MIKIL fátækt er í Bangladesh
og talið er, að af níu milljónum
manna í höfuðborginni, Dhaka,
hafi fjórðungurinn ekkert ör-
uggt húsaskjól né lífsviðurværi.
Hér er ungur drengur að ýta
bæklaðri móður sinni á heima-
smíðuðum vagni um götur borg-
arinnar en þau draga fram lífið
á betli.
Moskvu. Reuters.
EFTIR fimm ára valdabaráttu inn-
an rússneska hersins hafa fulltrúar
gamla tímans orðið undir í átökum
við þá sem segjast í takt við tímann
og vilja veita almenningi innsýn í
starf hersins. Af því tilefni hefur
verið opnuð heimasíða hersins á
veraldarvefnum.
„Stefnan er nú að vinna fyrir opn-
um tjöldum," sagði talsmaður varn-
armálaráðuneytisins. „Við kjósum
að birta almenningi upplýsingar
beint í stað þess að einhverjir milli-
liðir afbaki þær,“ bætti hann við.
Á heimasíðunni, sem er að finna á
slóðinni http://rian.ru/mo/mo.htm,
birtist fyrst skjaldarmerki rúss-
neska hersins en upplýsingamar,
sem þar verður að finna í fyrstu,
verða allar á rússnesku. Verður
enskri síðu komið upp sem fýrst, en
áður en það getur orðið þarf bæði
að bæta úr tölvukosti hersins og
fjölga færu starfsliði. Er unnið að
þvi að þjálfa hermenn í því að vinna
við vefinn.