Morgunblaðið - 08.03.1998, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 8. MARZ 1998 23
Bjóða Musso-jeppa
á lægra verði
lega fram kænska Saddams í
áróðri. Saddam þykir eins og fleiri
arabaleiðtogar með mislukkuðustu
herforingjum sem hersagan kann
frá að greina, en á hinn bóginn með
klókustu áróðursmönnum. Meðan
á stríðinu við Iran stóð tókst
Saddam að mynda gott samband
við Sádi-Arabíu, Kuwait og
Jórdaníu og einnig við Tyrkland.
Enda þótt vopnabúr hans væri sov-
éskt, gerði hann sér far um að
halda sig í hæfilegri fjarlægð frá
vinum sínum í Moskvu. Gagnvart
Vesturlöndum skapaði Saddam þá
goðsögn að hann væri skynsamur
og sanngjarn nútímamaður að
berjast gegn hinum ofstækisfullu
miðaldamönnum í Teheran. Banda-
ríkin tóku á ný upp stjórnmálasam-
band við Irak sem slitið hafði verið
í sex daga stríðinu 1967.
Það er ekki rétt sem haldið hefur
verið á lofti í umræðunni á Islandi
að Bandaríkin hafi vopnvætt
Saddam. Það er hugsanlegt að
Bandaríkjamenn hafi selt honum
vopn eftir einhverjum krókaleið-
um, en það hefur þá verið í mjög
litlum mæli. Meginhluti vopnabúrs
Saddams var sem fyrr segir sov-
éskur. Og meðan á stríðinu við Ir-
an stóð keypti Saddam vopn af evr-
ópskum vopnasölum, einkum
frönskum. Og fjánnagnið til vopna-
kaupa kom frá hægri sinnuðum
Aröbum sem hryllti við byltingar-
boðskapnum sem barst frá Æja-
tollanum í Teheran.
En stríðið reyndist Irökum dýrt.
Ekki aðeins varð mannskaði mikill,
heldur varð geysilegt tjón í ýmsum
borgum landsins og skuldir höfðu
hlaðist upp; það er talið að Irakar
hafi í lok stríðsins skuldað öðrum
arabaríkjum a.m.k. 60 milljarða
dollara. Og árið 1990 ræðst
Saddam inn í Kuwait til að reyna
að rétta við fjárhag landsins - og er
sú saga enn í fersku minni. í milli-
tíðinni notaði hann efnavopn öðru
sinni til að minna Kúrda á hver
hefði ráð þeirra í hendi sér.
Brennimerkingar
og afskorin eyru
Þetta sögulega yfirlit sýnir að
íraska þjóðin hefur ekki áratugum
saman lifað „eðlilegu mannlífi“ eins
og fjöldi Islendinga sýnist halda,
þ.á m. margir alþingismenn og
prestar.
Eftir rúmlega þrjátíu ára harð-
stjórn sá íraskur almenningur þó
loks sólarglætu i kjölfar Persaflóa-
stríðsins 1990. Niðurlæging Sadd-
ams blasti við og fólk virtist óhrætt
við að sýna viðbjóð sinn á harðræð-
inu sem það hafði búið við. Aldrei
íyrr hafði fólk þorað að láta í ljós
andúð sína á harðstjóranum, her-
menn hans gerðust liðhlaupar í
stórum stíl og rán og gripdeildir
uxu. En Saddam tókst að berja nið-
ur alla andstöðu. Aðferðin sem
honum og forverum hans hefur
dugað best er að sýna opinberlega
með reglubundnum hætti grimmd
sína og hrottaskap.
Það var t.d. ákveðið að þjófar og
liðhlaupar skyldu brennimerktir
með stóru X á ennið við annað
brot, en handarhöggnir sem fyrr
við fyrsta brot. Kúrdísk útvarps-
stöð í norður írak skýrði einhverju
sinni frá því að um 800 brenni-
merktir íraskir liðhlaupar hefðu
verið teknir höndum. Sumir lið-
hlaupar fengu þó aðra meðferð:
Annað eyrað var skorið af við
fyrsta brot. Við annað brot var hitt
eyrað skorið af og hringlaga
brennimark sett á ennið. Ennfrem-
ur bárust fregnir af því að orðið
,jaban“ sem þýðir hugleysingi
hefði verið brennt á enni sumra.
Þessar limlestingar voru svo al-
gengar að læknar tóku sig saman
og neituðu að framkvæma þær,
enda ekki óalgengt að fómarlömb-
in hefndu sín á læknunum, en
læknarnir létu umsvifalaust af
þessum mótþróa þegar Saddam
hótaði að láta skera eyrun af þeim
sjálfum ef þeir hlýddu ekki skipun-
um. Þá voru ný lög gefin út þess
efnis að hver sá sem reyndi að
lappa uppá útlit manns sem hafði
verið afskræmdur samkvæmt rík-
isboði skyldi missa eyra.
Og enn styrkist Saddam!
Við sjáum oft í sjónvarpinu
íraskan almenning hrópandi víg-
orð á götum úti í þágu Saddams
og gegn Vesturveldunum - og
furðum okkur á þessari sjón.
Vissulega gætir mikillar andúðar
á Bretum og Bandaríkjamönnum í
Irak eins og í öðrum Arabaríkjum.
Bretum og Bandaríkjamönnum er
með réttu og röngu kennt um allt
milli himins og jarðar í þessum
heimshluta; órökrænt hatur á eng-
ilsöxum er partur af arabískum
veruleika. En af hverju hrópar
fólkið líka í þágu harðstjórans
mikla? Fólkið gerir það af því að
það er hrætt. Það býr við ógnar-
stjórn.
Breski fréttamaðurinn frægi,
John Simpson, ritstjóri erlendra
frétta hjá BBC-sjónvarpinu, spurði
kunningja sinn í Bagdad af hverju
hann hefði látið hafa sig í þetta. Jú,
leyniþjónusta Saddams, Muk-
habarat, hafði bankað uppá á skrif-
stofunni og tilkynnt að tíu manns
ættu að mæta á fjöldafund daginn
eftir. Þeir skildu eftir á blöðum
slagorð sem mennimh- ættu að
leggja á minnið og fyrirmæli um
hvar þeir ættu að ná í borða og
spjöld með vígorðum á ensku og ar-
abísku. Ognaði Mukhabarat ykkur?
spurði Simpson. Auðvitað ekki,
sagði kunningi hans og gætti óþolin-
mæði í rödd hans yfir skilningsleysi
Simpsons. Nei, það var engin þörf á
því, bætti hann við, enginn okkar
var í sjálfsmorðshugleiðingum.
Það er mikill misskilningur að
Saddam hafi styrkst í sessi. Raun-
ar er á fréttaflutningi hér á landi
að skilja að Saddam styrkist hvað
svo sem gerist: Saddam styrkist
við viðskiptabannið; Saddam styrk-
ist þegar hann lokar á vopnaeftir-
litsmennina; Saddam styrkist þeg-
ar Bandaríkin vígbúast; Saddam
styrkist ef Bandaríkin gera árás;
og Saddam styrkist með samningn-
um við Kofí Amnan!
Sannleikurinn er sá að staða
Saddams nú er ekki nema svipur
hjá sjón miðað við stöðu hans fyrir
Persaflóastríðið. Hann heldur sig að
mestu í einangrun í heimabæ sínum
Tikrit og hittir fáa. Hann hefur ekki
sést opinberlega frá því í október og
gerir sér ljóst að honum er ekki
óhætt að sýna sig mikið á almanna-
færi. Hann er hataður og fyrirlitinn
af þorra landsmanna. Fólkið hefur
sjálft reynt það að Saddam hikar
ekki við að beita eiturvopnum á sína
eigin þjóð og að hann lætur sér í
léttu rúmi liggja þó hún búi við sult
og seyru. Fólkið veit fullvel að
Saddam hefur notað í sína þágu og
hersveita sinna peninga þá sem
hann hefur fengið fyrir að selja olíu
til kaupa á lyfjum og nauðsynjum
handa almenningi. Og hver einasta
fjölskylda í landinu hefur reynt
grimmd Saddams á sjálfri sér.
FYRIRTÆKIÐ Bflastúdíó hefur
auglýst SsangYong Musso-jeppa á
lægra verði en hjá umboðinu hér á
landi. Þröstur Kristinsson hjá Bfla-
stúdíói segir að ástæðan fyrir þessu
verði sé einfaldlega sú að álagning sé
minni hjá Bflastúdíói en umboðsaðil-
anum, sem er Bflabúð Benna. Þá eru
á leið til landsins 25 SsangYong
Musso-bflar sem Fjölnir Þorgeirsson
og Halldór Baldvinsson flytja inn.
Þröstur segir að bflarnir séu
keyptir í Evi-ópu og útbúnir fyrir
Evrópumarkað. Fyrstu átta bflarnir
koma til landsins í næstu viku. Eins
árs ábyrgð og 1.000 km skoðun er
innifalin.
„Þetta er einungis spurning um
álagningu. Ódýrasti bfllinn, Musso
602, er á jepplingaverði hjá mér,
kostar 2.265.000 kr. staðgreiddur og
2.492.000 kr. á uppítökuverði. Hann
er í raun eins og bfllinn sem Bflabúð
Benna býður á 2.795.000 kr. nema
hvað bfllinn sem ég býð er ekki með
Dana-hásingum, rafstýrðum
útispeglum og einhverju öðru smá-
vægilegu. 602 EL er eins og Bflabúð
Benna býður nema hvað minn bfll er
með ABS-hemlalæsivörn og loftpúða
fyrir ökumann. Ég býð hann á
2.465.000 kr. staðgreiddan og
2.710.000 kr. á uppítökuverði. Bíla-
búð Benna býður hann á 2.595.000
kr. en þá vantar ABS-kerfið, loftpúð-
ann og viðbótarryðvörn, þannig að
hann myndi líklega kosta um
2.835.000 kr.,“ segir Þröstur.
Segir bflana árgerð 1998
Hann segir að bflarnir sem hann
býður séu framleiddir í júlí 1997 og
því af árgerð 1998. „Ég get fengið
110-120 bfla af árgerð 1997 og 60 bfla
af árgerð 1998. Það er nóg til af
þessum bflum.“
Fjölnir Þorgeirsson segir að bfl-
arnir sem hann flytur inn séu af ár-
gerð 1998 og komi eftir 5-6 vikur.
Þeir eru allir seldir. Þeir eru keyptir
í Kóreu en ekki af verksmiðjunni.
„30 þúsund bflar voru framleiddir af
1998-árgerð og enginn þeirra er
framleiddur með einhverjum Evr-
ópustaðli. Bflarnir eru framleiddir
allir eins, og innanlandsmarkaður
eða Evrópumarkaður skiptir því
engu máli. Við höfum uppfyllt öll
skilyrði svo bílarnir fái skráningu
hér. Bflarnir sem ég flyt inn eru bet-
ur búnir, þeir eru með ABS-hemlum
aukalega, vindskeið að aftan, grind
að framan, spólvörn og gangbretti.
Ég flyt aðeins inn sjálfskipta bfla,“
sagði Fjölnir.
Hann vildi ekki tjá sig um verðið á
bflunum en sagði að þeir væru ódýr-
ari en bæði hjá Bflabúð Benna og
Bflastúdíói.
Benedikt Eyjólfsson, eigandi Bfla-
búðar Benna, sagði Bflastúdíó í
fyrsta lagi ekki eiga neina bfla til að
selja, í öðru lagi væri ekki víst að
þeim myndu berast neinir bflar og í
þriðja lagi yrðu bflamir á endanum
dýrari hjá Bflastúdíói en hjá Bflabúð
Benna. Verðið á Musso 602 EL yrði
t.d. örugglega talsvert hærra hjá
Bflastúdíói en hjá honum.
Létt að selja norðurljósin
Benedikt nefndi annað dæmi. „Ef
við skoðum t.d. beinskiptan
SsangYong Musso 602 turbo-jeppa,
sem þeir eru með á verðlista hjá sér,
þá kostar hann 3.150.000. Þessi bfll
kostar hjá okkur í dag 2.995.000. Þá
á eftir að hækka bílinn hjá þeim, það
á eftir að breyta fjöðrunarkerfi og
það á eftir að setja á hann felgur og
dekk eins og við gerum við bflana.
Að öllum líkindum er ekki geislaspil-
ari í bflnum heldur, án þess þó ég viti
það.“
Benedikt sagði að menn yrðu að
athuga hvað væri í raun verið að
bjóða upp á. „Það er mjög létt að
selja norðurijósin. Það er annað mál
að standa í skilum með þau.“
Raunar er á fréttaflutningi hér á landi
að skilja að Saddam styrkist hvað svo
sem gerist: Saddam styrkist við við-
skiptabannið; Saddam styrkist þegar
hann lokar á vopnaeftirlitsmennina;
Saddam styrkist þegar Bandaríkin víg-
búast; Saddam styrkist ef Bandaríkin
gera árás; og Saddam styrkist með
samningnum við Kofi Annan!
NORDMEIXIDE
HÁGÆÐA SJÓNVARPS
0G MYNDBANDSTÆKI
3 ára ábyrgð á
myndlampa!
Tilboðsverð:
III
Tliomson 72 MT68LH 29" sjónvarp me& háskerpu Black DIVA-myndlampa, INVAR
mask, 40 W Nicam Stereo, 99 stöova minni, sjalfvirkri stöövleit og innsetningu,
tengi fyrir Surround-hátalara, tengi fyrir sjónvarpsmyndavél, AV-inn- og útgangur,
2 Scart-tengjum, tímarofa, textavarpi, barnalæsingu, fjarstýringu o.m.fl.
Tilboðsverð:
Thomson VPH6751 er 6 hausa Nicam Stereo-myndbandstæki með 4 Chroma Pro-
myndhausum, NTSC-afspilun, Show View, PDC/VPS, Long Play, 8 upptökuminni,
rauntímateljara, jog-hjóli, skarpri kyrrmynd og níu hraöa hægmynd í oábar áttir, 5-
7-9 faldri hraðleit með mynd í báðar áttir, innsetningu á hljóðrás og klippimöguleika,
stafrænni sporun, myndskerpustillingu, fullkominni fjarstýringu, Audio/inn-útgöngum,
2 Scart-tengjum, tengi fyrir sjónvarpsmyndavél ab framan o.m.fl. Verðlaunatæki!
Komið og skoðið
þessi frábæru tæki!
VISA
THOMSON
Á BESTA VERÐINU
HJÁ 0KKUR!

Skipholti 19
Sími: 552 9800
Fax: 562 5806