Morgunblaðið - 26.04.1998, Blaðsíða 22

8S -«eer jííra .as hjoaœí’/íviua
22 " 'SUNNITDAGTJR 26.1U5RÍL'19g8'
ÍÞRÓTTIR
(HUAJamJOHOM
MOIIGUNBLAÐIÐ
Bjarni Abokhai Akbashev, öðru nafni Boris, hefur lyft Grettistaki í handknattleiknum \
Boris byggði upp liðið
Kunservo skammt sunn-
an við Moskvu og þjálf-
aði það í aldarfjórðung.
Hann var tækni- og
þrekþjálfari sovéska landsliðsins um
árabil auk þess sem hann þjálfaði
rússnesk úrvalslið og hefur verið að-
stoðarþjálfari íslenska landsliðsins
síðan 1995. Boris var þjálfari hjá Val
1980 fram í nóvember 1982 og þjálf-
ari hjá Breiðabliki frá 1989 til des-
ember 1992. Þá fór hann aftur til
Vals og hefur verið þar síðan nema
hvað hann þjálfaði Hapoel í ísrael
tímabilið 1994 til 1995 og gerði liðið
að ísraelsmeistara og bikarmeistara.
Boris hefur lagt mikla rækt við þjálf-
un yngri flokka Vals, einkum 3. og 2.
flokks, með framtíðina í huga og
strákar, sem hafa notið leiðsagnar
hans, hafa skilað mörgum titlum,
jafnt í yngri flokkunum sem í meist-
arafloldd, þar sem Boris hefur líka
verið þeim innan handar sem hægri
hönd þjálfaranna.
„Óskum ykkur velfamaðar“
Boris, sem verður 65 ára 12. júlí
og varð íslenskur ríkisborgari í
fyrra, er kvæntur Olgu, starfsmanni
þvottahússins Fannar, og eiga þau
tvo syni og fjögur bamabörn. Sonur-
inn Michaíl býr með fjölskyldu sinni
á Akureyri og er m.a. þjálfari hjá
Þór en Valeri er verkfræðingur hjá
Marel hf.
„Mulningsvélin" í Val hefur kom-
ist lengst íslenskra liða í Evrópu-
keppni, lék til úrslita við Magdeburg
í meistarakeppninni vorið 1980. Þar
á bæ höfðu menn lengi reynt að fá
sovéskan handboltaþjálfara, ekki síst
vegna þess að sovéskur þjálfari, Júrí
Ilitchev, hafði gert góða hluti hjá
knattspymudeildinni. Skyndilega
kom jákvætt svar en hvemig stóð á
því að Boris kom til Islands?
„Ég vildi víkka sjóndeildarhring-
inn en það var hægara sagt en gert.
Ég hafði verið upp á kant við sov-
éska handknattleikssambandið og
fékk aðeins að fara til kommúnista-
landa en góðir vinir reyndust mér
vel og þeir gerðu mér þetta kleift.“
Hann hallar sér aftur í stofusófanum
í íbúð hjónanna í Kópavogi, dregur
vinstra augað í pung, og segir svo:
„Hjá mér hefur vinnan alltaf skipt
öllu. Ég var ekki vanur því að fá mik-
ið greitt fyrir störf mín - allir vita
hvað launamenn fengu í Sovétríkjun-
um - og velti mér ekki upp úr því
heldur hugsaði ávallt um að sinna
starfinu. Hins vegar var ánægjulegt
að geta slegið tvær flugur í einu
höggi - farið til Vestur-Evrópu og
fengið laun fyrir vinnuna þó sam-
bandið hafi tekið 65 til 70% af öllum
umsömdum greiðslum.“
Boris er íþróttafræðingur að
mennt, útskrifaðist 1960, en var áður
sovéskur landsliðsmaður í vinstra
hominu og vamarmaður. Hann lék
íyrst með herliðinu og varð ma. Sov-
étmeistari 1956, en lið hans var ávallt
Tmd Moskva, sem var breytt í
Kunservo árið 1967. Hann byrjaði að
þjálfa liðið 1962 og það varð Sovét-
meistari 1966,1967 og 1969 en í öðru
sæti 1968. Hann fór tvisvar með það í
undanúrslit Evrópukeppni meistara-
liða en tapaði í bæði skiptin fyrir
Gummersbach. 1967 vai- hann ráðinn
tækni- og þrekþjálfari sovéska lands-
liðsins og sem slíkur sá hann um all-
an undirbúning liðsins. Það varð í 4.
sæti á HM í Svíþjóð og í kjölfarið átti
hann í miklum deilum við sambandið
og hætti að vinna fyrir það. Sovét-
menn urðu í 8. sæti á HM í Frakk-
landi 1970 og það þótti ekki gott. Því
var Boris beðinn um að koma aftur
og hann tók upp fyrri störf. Árangur-
inn lét ekki á sér standa; 3. sæti á
„World Cup“ 1971 og 5. sæti á
Olympíuleikunum í Miinchen 1972 en
á Sovétleikunum 1971 stýrði hann liði
Moskvu til sigurs. Eftir Ólympíuleik-
ana skildu enn leiðir og hann ein-
beitti sér að uppbyggingunni og
þjálfuninni hjá Kunservo en svo var
gefið grænt ljós á að þjálfarinn, sem
var kjörinn besti handknattleiks-
þjálfari Sovétríkjanna 1969 og varð í
þriðja sæti í kjöri um besta þjálfar-
ann í öllum íþróttagreinum í Sovét-
ríkjunum, færi til íslands.
„Ég var atvinnuþjálfari og því var
ekki erfitt að byrja á nýjum vinnu-
stað,“ sagði hann spurður um korn-

1111811

Morgunblaðið/Golli
Þjálfarinn og lærisveinninn
BORIS Bjarni hefur ekki aðeins lagt áherslu á uppbyggingu ungra handknattleiksmanna heldur hefur hann verið þjálfurum innan handar. Helsti
lærisveinn hann um þessar mundir er Óskar B. Oskarsson, aðstoðarþjálfari meistaraflokks Vals, en þeir eru saman með yngri flokka hjá félaginu.
Myndin er dæmigerð; Boris fylgist grannt með öllu en Óskar skipar fyrir.
!
>
l
Ég verð
aldrei
kóngur
Hann hefur þjálfað handknattleikslið
í nær fjóra áratugi og náð frábærum
árangri. Margir af bestu leikmönnum
Sovétríkjanna fyrrverandi komu frá
honum og sömu sögu er að segja af mörg-
um lykilmönnum Islands. Steinþór
Guðbjartsson ræddi við Bjarna Abokhai
Akbashev, Boris eins og hann er
yfírleitt nefndur, manninn sem hefur lyft
Grettistaki í uppbygingu ungra handknatt-
leiksmanna, einkum hjá Val, en samt
aldrei verið í sviðsljósinu.
una til íslands. „Valsliðið var vant að
æfa þrisvar í viku en ég sætti mig
ekki við það; bað um fund með leik-
mönnum og stjóm og sagði að breyta
yrði fyrirkomulaginu. Margir í hópn-
um voru búnir að vera lengi í eldlín-
unni, voru orðnir gamlir, 28 til 29 ára,
og því lagði ég áherslu á að fá yngri
menn í hópinn með framtíðina í huga.
Eins sagði ég að menn gætu ekki náð
langt með því að æfa þrisvar í viku.
10 til 11 æfingar vikulega væru nauð-
synlegar og jafnvel tvær æfingar á
dag en ég gerði kröfu um að menn
æfðu að minnsta kosti fimm sinnum
vikulega. Þeir sem ekki gerðu það
gætu farið. Ég byrjaði því með lát-
um, bætti við þrekæfingum, fékk því
framgengt að lyftingatæld voru
keypt og lét menn lyfta. Keyrði
mannskapinn út og fékk að heyra
það. „Þetta er ekki hægt. Okkur
gekk ágætlega með fyrri aðferðinni.
Við erum svo þreyttir.“ Kvart og
kvein en ég sagði að ef menn ætluðu
að verða góðir væri þetta nauðsyn-
legt. Sumir gáfust upp og hættu en
ég hélt mínu striki. Þeir sem héldu
áfram héldu jafnvel áfram í mörg ár.
Og ungu mennirnir, úr 2. og 3. flokki,
spjöruðu sig líka ágætlega. Allir vita
hvað Geir, Valdimar, Júlíus og Jakob
gerðu og eru enn að gera. Þetta vai-
einfaldlega spurning um að æfa, æfa,
æfa. Menn voru vantrúaðir á álagið
þegar ég byijaði en nú er þetta ekki
vandamál. Við erum með stóran hóp í
3. flokki, sem æfir sjö sinnum viku-
lega, og ég þarf ekki að biðja strák-
ana um að mæta. Þeir vita um hvað
málið snýst og hvað mig varðar er
um stöðuga uppbyggingu að ræða.
Ungu leikmennimir í 2. og 3. flokki,
verða að vera tilbúnir að taka skrefið
í 1. deild og á hverju ári eru alltaf
einhverjir til taks.“
Þetta var löng ræða en fyrsti kafl-
inn hjá Val var samt stuttur. „Sov-
éska sambandið gerði samning við
Val til tveggja ára. Að þeim tíma
loknum vildi Valur nýjan samning til
eins árs og ég fékk leyfi til að vera
áfram. En í nóvember 1982 skildu
leiðir. Ég veit ekki hvað gerðist,
hvort peningaleysi varð þess vald- I
andi eða óánægja leikmanna. Ég veit |
að margir eldri leikmennimir vom
ekki sáttir við vinnubrögð mín en all-
ir em þeir bestu vinir mínir núna.
Sumir hafa jafnvel afsakað framkom-
una, sagt að þeir hafi ekki skilið mig
en skllji betur nú hvað ég var að
fara.“
Boris hélt aftur til Sovétríkjanna
en áður gáfu Valsmenn hjónunum
gestabók. „22. nóvember 1982. Boris
og Olga. Þökkum samstarfið á liðn- |
um ámm og óskum ykkur velfarnað- ,
ar um ókomin ár,“ stendur á titilsíðu.
Félagarnir í Val, sem gáfu hjónunum
bókina og skrifuðu undir góðar óskir
gerðu sér örugglega ekki grein fýrir
að þær ættu eftir að rætast hjá Val!
Þjálfun unglinganna
mikilvægust
Meistaraflokkur karla hjá Val fór á
kostum á tímabilinu eins og svo oft 1
áður. Að þessu sinni varð liðið þre- (
faldur meistari - Reykjavíkur-, Bik-
ar- og íslandsmeistari. Liðið varð ís-
lands- og bikarmeistari 1988, ís-
landsmeistari 1989, bikarmeistari ár-
ið eftir, íslandsmeistari 1991, ís-
lands- og bikarmeistari 1993, ís-
landsmeistari 1994, 1995 og 1996.
Frábær árangur sem stafar ekki síst
af öflugu unglingastarfi þar sem Bor-
is hefur lagt þung lóð á vogarskálam-
ar. Lykilmenn hafa horfið á braut en i
alltaf hafa aðrir verið tilbúnir að
koma í staðinn.
„Þegar ég byrjaði að þjálfa hjá
Kunservo gerði ég mér strax grein
fyrir að þjálfun unglinganna var mik-
ilvægust. Ástandið var þannig að
varla var möguleiki á að fá leikmenn
utan héraðs - þó gagnkvæmur vilji
væri fyrir hendi að fá til dæmis menn
frá Ukraínu eða Hvíta-Rússlandi
fengu þeir ekki atvinnuleyfi. í öðru
lagi urðu menn að fara í herinn þegar ;
þeir voru 19 ára færu þeir ekki í há-
skóla. Auðvitað hvatti ég alla til að >
halda áfram í námi en hópm-inn
þynntist þegar menn voru komnir á