Morgunblaðið - 26.04.1998, Síða 41
MORGUNBLAÐIÐ
sögum hans í blöðum og þóttu vel
gerðar og hann talinn búa yfír góð-
um eiginleikum á því sviði og hafa
alla kosti til að ná langt, hefði hann
gefið sér eða haft nægan tíma og
lagt sig eftir því. A heimili hans
undi fólk sér löngum við bóklestur
þegar næði gafst. Bókhneigð var
þar mikil, þar talaði fólk bæði
skýrt og auðugt mál og varð jafn-
an ekki orðs vant. Fræði fornsagn-
anna voru honum hugleikin. Mjög
undi hann sér löngum við lestur
þeirra og kunni nánast utan að
sumar sögurnar og ritaði allnokk-
uð um efni þeirra sem birtist í
blöðum og tímaritum. Hann hefði
staðið sig afbragðsvel ef kunnátta
hans hefði verið prófuð og metin af
fræðimönnum á sviði þeirra. Ekki
eru mörg ár síðan hann sagði mér
að hann læsi Njálssögu jafnan einu
sinni á vetri hverjum. Þá voru
þjóðfélags- og stjórnmál honum
ungum mjög hugleikin. í þeim efn-
um sem svo mörgum öðrum dró
hann fólk til fylgis við skoðanir
sínar enda sannfæringarkraftur-
inn mikill. Mig leiddi hann nánast
við hlið sér í þeim efnum sem svo
mörgum öðrum. Átök þess tíma á
milli hugmyndafræði austurs og
vesturs í stjórnmálum og vera
varnarliðs á Islandi var honum
einkar hugleikið umræðuefni og
var lítið hikandi í afstöðu sinni til
þeirra mála. Hann kynnti sér
margt sem ritað var á þessum ár-
um um þetta efni og stjórnmál yf-
irhöfuð og heillaðist af því. Rétt
eftir tvítugsaldurinn skildi leiðir
okkar nokkuð snögglega í þessum
efnum. Ég hætti þá skyndilega að
sjá ljóma austur-evrópsks stjórn-
arfars þótt sú birta hafi þá um
nokkur ár skinið mér skært. Hún
vitjaði mín aldrei aftur. Hann tók
skyndilega afstöðubreytingu mína
nokkuð nærri sér en nú voru
æskuleikir og æskubrek nokkuð að
baki, ný og breytt umhugsunar- og
viðfangsefni að taka við, alvara
fullorðinsáranna, og lífið hélt
áfram að vera spennandi.
Franklín gerði ekki miklar kröf-
ur sjálfum sér til handa, mjög
fjarri huga hans og gerð var að
hafa auðsöfnun að lífsstefnu. I
fjölda ára vann hann búi foreldra
sinna án annars endurgjalds en að
hann átti nokkrar kindur. Samt
heyrðist hann aldrei kvarta yfir
kjörum sínum eins og þá fór að
vera lenska nær alls staðar í þjóð-
félaginu. Jörð sína eignaðist hann
mjög seint eða aðeins fyrir örfáum
árum. Þótt búskapur yrði hans
lífs- og ævistarf er ekki víst að
hann hafi verið það sem hentaði
honum best. Jafnan sinnti hann þó
vel skepnum sínum og farnaðist í
raun ekki verr en öðrum þeim sem
töldu sig meiri áhuga- og kunn-
áttumenn í þeirri grein. Hann sótti
frekar lítið vinnu út fyrir heimilið
enda var dýr búnaður honum á ár-
um áður ekki sama efnahagslega
áþjánin og mörgum öðrum. Bú-
störfin nýttust honum hins vegar
mjög vel við þá huglegu iðju sem
var stór hluti af lífi hans. Við úti-
vinnuna, gegningastörfin fæddust
hugverkin. Þegar heim kom var
allt fullskapað í höfði hans og hann
þurfti ekki að liggja yfir hlutunum
og ritvinnslan var þá auðveld. Eft-
ir að hann fullorðnaðist hélt hann
sig meira til hlés en áður hafði ver-
ið og blandaði ekki mikið geði við
fjöldann, en hann átti mjög trygg-
an kunningjahóp sem hann veitti
óumbeðið af auðlegð anda síns.
Mjög kært var á milli hans og for-
eldranna, einkum móðurinnar, og
unni hún honum heitt. Þess varð
greinilega vart eftir að hún komst
á efri ár og var hætt allri vinnu. Þá
dvaldi hún til skiptis hjá eigin-
manninum, sem var í nokkur ár á
sjúkrahúsinu á Hólmavík, og hjá
syninum í Litla-Fjarðarhorni. Það
er nánast óásættanlegt að Guð
skuli hafa kallað Franklín til sín,
annað af uppkomnum börnum
hennar, á undan henni. Það verður
mörgum erfitt að skilja eins og svo
margt af dýpstu rökum tilveru
okkar.
Fyrir fimmtán árum breyttist líf
Franklíns mikið, þá kemur til hans
kona með ungan son sinn og hún
er komin til að vera. Þórdís Krist-
jánsdóttir heitir hún og sonurinn
Steinar. Öfugt við það sem stund-
um gerist myndaðist fljótlega gott
samband á milli Franklíns og hins
unga drengs enda var gerð hús-
bóndans sú að hann laðaði að sér
börn ekki síður en foreldrar hans.
Börnum þótti einkar þægilegt að
leggja litla hönd í lófa hans og fá
hann til að ganga með sér um ná-
grennið og hlýða á frásagnir hans
um náttúruna, skepnumar og smá-
vini fagra foldarskart. Aðrir synir
Þórdísar nutu einnig hlýleiks hans
þótt dvöl þeirra í Litla-Ejarðar-
horni yrði skemmri og ekki sam-
felld. '
Nú þegar ég skoða hug minn
finn ég ekki að neitt hafi verið óút-
kljáð okkar á milli, að minnsta
kosti ekkert sem mun íþyngja
mér. Færi betur að fleiri temdu
sér að geyma ekki úrlausn sinna
mála til þeirrar nætur þegar eng-
inn getur lengur unnið. Sá einn
sem reynir veit hvers virði það er
að vera jafnan í sátt við sitt sam-
ferðafólk. Það getur orðið mikil-
vægara margri vitneskjunni um
lítilsverða hluti þegar betur er
skoðað. Síðustu árin sátum við
saman í sveitarstjóm Broddanes-
hrepps, í fyrsta sinn í henni sam-
an. Hann var oddviti hennar þegar
hann lést. Af ólíkri gerð okkar
hlaut það að leiða að oft var uppi
ágreiningur okkar á milli; að segja
annað væri ósatt, en án þess að
nokkuð væri um það rætt eða um
það samkomulag gert, þá varð sá
ágreiningur aldrei til að skaða
samband heimila okkar. Það var
ekki bara vilji annars okkar, tvo
þurfti til. Ekki man ég lengur
hvernig við heilsuðum hvor öðmm
þegar við fyrst sáumst, en síðustu
kveðjuorðin vom að við sögðum
tvívegis blessaður, hvor við annan.
Það var óvenjulegt, vissi þó hvor-
ugur að hverju dró. Alllangt er síð-
an merkja mátti að heilsan var
ekki eins góð og vænta mátti hjá
ekki eldri manni. Greinilegt var að
þrekið fór minnkandi. Mitt mat er
að að sumu leyti hafi hann ekki lif-
að heilbrigðu lífi en í þeim efnum
ræður oftast hver sinni ferð.
Þórdísi, Steinari og öllum öðrum
nánum vinum hans og ættingjum
votta ég innilegustu samúð.
Guðfínnur Finnbogason.
Öllu er afmörkuð stund. Ætíð
hefur heillað mig sögnin um þær
stöllur Urði, Verðandi og Skuld,
hvar þær sitja og greiða örlaga-
þræði okkar mannsbarna, bregða
svo klippum sínum þá okkar stund
er öll. En oftlega er þeim klippum
bragðið ótímabært á loft og óvæg-
ið. Svo þótti mér er ég frétti af láti
þess er ég hér minnist í fáum, fá-
tæklegum orðum.
Öllum er okkur sveitungum
hans og vinum að vonum brugðið,
því enginn gat í raun gert sér í
hugarlund, hversu helsjúkur
Franklín var orðinn. Allt framund-
ir síðustu stund gekk hann til
sinna starfa, með aðstoð konu
sinnar og má slíkt í ljósi þess sem
Formáli
minningar-
greina
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upplýs-
ingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útfór hans fer
fram. Ætlast er til að þessar
upplýsingar komi aðeins fram í
formálanum, sem er feitletrað-
ur, en ekki í greinunum sjálf-
um.
MINNINGAR
nú er orðið teljast óskiljanleg
þrautseigja, og segir mikið um
persónu hans.
Kynni okkar hófust er ég flutti í
heimbyggð mína til búskapar 1979,
eftir nokkra búsetu í Reykjavík.
Það vor var napurt og sumar
einnig en umhverfið gamalkunn-
ugt og fólkið hlýtt. Fljótlega heim-
komin gekk ég til liðs við bjartsýn-
isfólk, er sett hafði á stofn lítinn
leikflokk. Þar var hann Franklín í
essinu sínu og framarlega í flokki.
Þrátt fyrir sína meðfæddu hlé-
drægni var hann afbragðsleikari
og mjög áhugasamur um þau mál.
Hann gaf sig í verkefnið af lífi og
sál og var sannarlega ósínkur á
tíma sinn. Mér verður ætíð minnis-
stætt er við settum upp „Drottins
dýrðar koppalogn". Þar fór Frank-
lín á kostum og mikið var hlegið
allan æfingatímann og ekki urðu
leikferðirnar síðri.
Franklín var afar mikill
húmoristi, fljótur að koma auga á
hið skondna í tilverunni, var enda
oft til hans leitað um skemmtiefni
fyrir innansveitarsamkomur, en
hann var helst til hlédrægur og hef
ég gran um að helst til oft hafi
hann sett ljós sitt undir mæliker.
Þrátt fyrir annríki daganna
skrifaði hann þó gegn um árin tals-
vert, birtust eftir hann smásögur í
blöðum fyrram. Auk þess var hann
prýðilega hagmæltur, átti létt með
að kasta fram stökum og vora þær
þá gjarnan í glettnari kantinum.
Franklín var víða og vel lesinn og
stálminnugur á það sem hann las.
Islendingasögumar skipuðu hjá
honum stóran sess og sagnir úr
daglega lífinu, með honum hverfur
mörg góð sagan af fyrritíðarfólki
og háttum þess.
Það er ætíð missir að þeim er
fer. Eftirlifandi ástvinir syrgja
hoi-fínn vin. Lítil sveit saknar eins
af börnum sínum, bónda sem allan
sinn búskap erjaði sitt land og
barðist fyrir sínu lifibrauði við
harðnandi kjör, líkt og við hin sem
eítir lifum í okkar litlu byggð.
I dreifbýlinu skiptir hver og
einn miklu máli og nándin verður
sterkari við grannann. Öll eram
við hlekkur í keðju sem síðari árin
hefur verið að veikjast. Nú eram
við einum okkar manna fátækari.
Vorið er komið, jörðin opnar
faðm sinn mót hlýjurn geislum sól-
ar og litlir gróðursprotar, sem
gægjast feimnir upp úr sverðinum,
minna okkur á hina undursamlegu
hringrás náttúrunnar.
Megi hlýr faðmur vaknandi
jarðar búa hinu þreytta barni sínu
hvílu að leiðarlokum.
Guð geymi eftirlifandi ástvini og
blessi minningu Franklíns Þórðar-
sonar.
Óla Friðmey Kjartansdóttir.
SUNNUDAGUR 26. APRÍL 1998 41^
+
Ástkær móðir mín, tengdamóðir, amma og langamma,
MAREN ANNA GUÐJÓNSDÓTTIR,
lést 20. apríl.
Reynir Pálsson, Sigríður Björnsdóttir,
Bergur Reynisson, Helga Valgeirsdóttir,
Unnur Reynisdóttir,
Páll Reynisson,
Guðlaugur Hlífar Bergsson.
+
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
ÁSA ÞÓRÓLFSDÓTTIR
frá Fjarðarhorni í Gufudalssveit,
sem lést á dvalarheimilinu Dalbæ, Dalvík, mánudaginn 20. apríl sl.,
verður jarðsungin frá Dalvíkurkirkju miðvikudaginn 29. apríl kl. 13.30.
Börn, tengdabörn, barnabörn og aðrir vandamenn.
+
Einlægar þakkir færum við öllum þeim, sem
heiðruðu minningu elskulegrar eiginkonu
minnar, móður okkar, tengdamóður, ömmu og
langömmu,
GUÐFINNU GUÐLAUGSDÓTTUR
frá Vík í Mýrdal,
Kleppsvegi 62,
Reykjavik,
Sérstakar þakkir til lækna og starfsfólks hjúkrunarheimilisins Skógar-
bæjar, Árskógum 2, Reykjavík.
Guð blessi ykkur öll.
Björgvin Ólafsson,
Anna Ólöf Björgvinsdóttir, Jón Reynir Eyjólfsson,
Oddný Hrönn Björgvinsdóttir, Gunnar M. Gröndal,
Bryndís Dagný Björgvinsdóttir, Guðbrandur Þorvaldsson,
Guðmundur Már Björgvinsson, Júlíana Þorvaldsdóttir,
Davíð Þór Björgvinsson, Svala Ólafsdóttir,
Guðlaug Björgvinsdóttir, Halldór Halldórsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Við viljum þakka þeim fjölmörgu, sem
auðsýndu okkur samúð og vinarhug við
andlát og útför
SIGURÐAR RANDVERS
SIGURÐSSONAR
kennara,
Lambhaga 19,
Selfossi.
Sérstakar þakkir færum við Kennarasambandi
Suðurlands og öðrum þeim, sem veittu okkur ómetanlegan stuðning á
erfiðri stund.
f
Kolbrún Guðnadóttir,
Gerður Halldóra Sigurðardóttir, Benedikt Þór Axelsson,
Katrín Gróa Sigurðardóttir,
Guðbrandur Randver Sigurðsson,
Þórhildur Edda Sigurðardóttir,
Axel Benediktsson,
systkiní og tengdafólk.
+
Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför eigin-
manns míns, föður okkar, tengdaföður, afa og
langafa,
EWALDS ELLERTS BERNDSEN,
Ránargötu 6,
Reykjavík.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki á
deild 7A, Sjúkrahúsi Reykjavíkur fyrir góða umönnun.
Hulda Knútsdóttir,
Baldvin Berndsen,
Sigurður Berndsen, Edda Guðmundsdóttir,
Ellert Berndsen, Eydís Mikaelsdóttir,
Björgvin Berndsen,
Birgir Berndsen,
barnabörn og barnabarnabörn.