Morgunblaðið - 21.06.1998, Blaðsíða 40

40 SUNNUDAGUR 21. JÚNÍ 1998
M----------------------
MORGUNBLAÐIÐ
Tommi og Jenni
Ferdinand
Smáfólk
''lT UA5 INNINETEEN-NINETEEM..
I ONLV 5TAVEP FlVE M0NTH5..
THAT'5 WHV I CAN'T R.EALLY
CALL MV5ELF AN OXFORP MAN "
'l BOTH OF 05 LOVBP \ j
EACHOTHERALLTHATj |
TIME,OLD SPORJ"/ $
Hérna stendur Gatsby við púns-
skálina og horfir á danspörin líða
framhjá...
„Þetta var nítján hundruð og
nílján ... það er þess vegna sem ég
get eiginlega ekki kaliað mig Ox-
fordmann."
„Við elskuðum hvort annað allan
þennan tíma, gamli minn.“

BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Ríkisútvarpið og
Emil Thoroddsen
tónskáld
Frá Pétrí Péturssyni:
HUNDRAÐ ár voru liðin hinn 16.
júní sl. frá fæðingu eins fjölhæfasta
listamanns þjóðarinnar. Emil
Thoroddsen, tónskáld og píanóleik-
ari, var 46 ára gamall þegar hann
lést. Hann markaði djúp spor í
listasögu íslensku þjóðarinnar. Lag
hans við ljóð Huldu, „Hver á sér
fegra föðurland“ vann til fyrstu
verðlauna á lýðveldishátíð á Þing-
völlum 1944. „Emil hlustaði á flutn-
ing þess í rigningunni miklu á lýð-
veldisdaginn, varð innkulsa og dó
fáum dögum seinna," sagði Halldór
Laxness um þennan fjölhæfa forn-
vin sinn.
Hvemig brást Ríkissjónvarpið
við aldarafmæli Emils Thorodd-
sens? Algjör þögn ríkti þar í sveit.
Skömmu áður hafði fjölda sjón-
varpsvéla verið snúið út og suður
og aðdráttarlinsur sogað að sér
svipbrigði sýslumanna og sæmd-
arkvenna, sem kiknuðu í hnjáliðum
og stóðu á öndinni af eftirvæntingu
vegna væntanlegi'ar heimsóknar
Rolling Stones. Klósettleiðslum úr
Hótel Valhöll á Þingvöllum var, að
vísu með semingi, en án teljandi
hindrana leyft að flytja íyrrverandi
veislukost að liðinni hæfilegri dvöl í
meltingu hótelgesta í bergvatnsá
Jónasar Hallgrímssonar (þar sem
Öxará rennur) og þaðan í Þing-
vallavatn, sem væntanlegt drykkj-
arvatn sumargesta í þjóðgarði.
Hljóðvarpið Rás eitt, sýndi þó
viðleitni í að minnast Emils. Ekki
var það samt sjálfan fæðingardag-
inn, 16. júní. Leikfélag Reykjavík-
ur þagði. Tónlistarfélagið tísti ekki.
Sinfóníuhljómsveitin strauk ekki
strengi, blés ekki á sönglúður, sló
ekki málmgjöll. Það var eins og í
forsetaförinni til Frakklands. Þá
gleymdist þjóðsöngurinn heima.
„Hefur gleymt að elska Frón,“
sdagði Vilhjálmur frá Skáholti.
Þegar rætt var um aldarafmæli
Emils heyrðist einhver segja: Hvað
þui-fum við á Emil að halda hund-
rað ára? Við höfum Arna Johnsen.
Hann er bara rúmlega fimmtugur.
En Ríkisútvarpið Rás eitt er
ekki alltaf svona hirðulaust um ald-
arafmæli. Hyggjum að Agöthu
Christie „glæpadrottningunni"
eins og kynningardeild Ríkisút-
varpsins nefndi þessa bresku hefð-
arkonu. Þessi deild Ríkisútvarps-
ins hefur látið hanna sérstök blöð,
sem send eru dagblöðum í því
skyni að vekja athygli á kynningar-
efni. Þar segir neðst á blaði:
Stjörnumerktir eru þeir þættir
sem útvarpið leggur mesta áherslu
á að verði kynntir. Og svo kemur
textinn, sem Ríkisútvarpið leggur
mesta áherslu á sunnudaginn 16.
september 1990. „Glæpadrottning-
in. Á aldarafmæli Agöthu Christie.
Þeir eru sjálfsagt fáir sem ekki
hafa kynnst glæpareyfurum Agötu
Christie í einhverri mynd ef ekki
við lestur sagnanna sjálfra þá á
leiksviði, í útvaipi eða sjónvarpi.
Alls skrifaði þessi drottning glæpa-
sagnanna hátt í hundrað bækur og
þegar hún dó árið 1976 var áætlað
að alls hefðu selst af þeim um fjög-
ur hundruð milljón eintök og að
verk eftir hana væru til á að
minnsta kosti hundrað og þremur
tungumálum. Og ef dæma skal eft-
ir vinsældum kvikmynda og sjón-
varpsþátta sem gerðir hafa verið
síðustu áratugi virðist ekkert lát á
þessum vinsældum. Það er því
vissulega tilefni til að staldra við nú
þegar öld er liðin frá því að hún
kom í heiminn og sjötíu ár frá því
fyrsta bók hennar kom út, reyna að
sjá þennan langa feril í einhvers
konar samhengi, líta á það sem hún
skrifaði, annað en glæpasögur og
með hjálp sjálfsævisögu hennar að
kynnast þessari merkiskonu lítið
eitt.“
Svona afgreiðir fornsagna- og
menningarþjóðin snillinga sína.
Hún vanvirðir þá og sneiðir hjá
verkum þeirra. Hverskyns eignar-
haldsfélög og sýndarsamtök hefj-
ast til vegs og virðingar.
Tarsan apabróðir, Basil fursti og
ámóta kumpánar njóta hylli menn-
ingarstofnana og eru heiðraðir með
sýningum og leikþáttalestri. Lista-
hátíð og leikfélagsmönnum, Þjóð-
leikhúsi og Sinfóníuhljómsveit
hefði verið sæmra að minnast ald-
arafmælis Emils Thoroddsens með
veglegum hætti. Flytja leikgerð
hans og Indriða Waage, Pilt og
stúlku og Mann og konu, flytja ein-
söngslög hans, kórsöngva og
hljómlist. Sýna málverk hans og
teikningar. Hver dirfist að ræða
um Reykjavík sem menningar-
borg, ef gengið er fram hjá snill-
ingum á borð við Emil Thoroddsen,
en hisminu hampað, sem djásn og
dýrgripir væru.
PÉTUR PÉTURSSON,
Garðastræti 9, Reykjavík.
Allt efni sem birtist i Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.