Morgunblaðið - 14.11.1998, Síða 53

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 14. NÓVEMBER 1998 53
EINAR
SÍMONARSON
+ Einar Símonar-
son var fæddur
í Reykjavík 8. sept-
ember 1920. Hann
lést 6. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Símon Guðmunds-
son frá Borgareyr-
um, Eyiafiöllum, f.
21.5. 1881, d. 2.4.
1955, og Pálína Jó-
hanna Pálsdóttir
frá Eyri við fsa-
fjörð, f. 29.8. 1890,
d. 23.11. 1980. Ein-
ar fór ársgamall
með foreldrum sínum til Vest-
mannaeyja og ólst þar upp í
stórum systkinahóp. Foreldrar
hans eignuðust fjórtán börn, tíu
komust til fullorðinsára og eru
sjö þeirra á lífi. Eftirlifandi eig-
inkona Einars er Sólrún Guð-
mundsdóttir, dóttir Guðmundar
Guðmundssonar og Agnesar
Oft getur verið erfitt að setja
hugsanir sínar og tilfinningar í orð
og þannig er nú þegar ég ætla að
setjast niður og setja á blað minn-
ingarorð um tengdafóður minn,
Einar Símonarson. Þrátt fyrir að
hann hafi átt við erfíð veikindi að
etja undanfarna mánuði og dauðinn
hafi verið honum líkn, kemur dauð-
inn oftast öllum í opna skjöldu. Svo
er nú um mig. Það eru nú að verða
16 ár síðan við Einar kynntumst
fyrst. Við vorum varkárir í garð
hvor annars í fyrstu enda kannski
engin furða að skipstjórinn og út-
gerðarmaðurinn hefði á sér vara
varðandi þennan Reykvíking sem
var að heimsækja dóttur hans á
neðri hæðina á Eyvindarstöðum.
En við urðum vinir. Hann og Sól-
rún tóku mér eins og öllum öðrum
tengdabörnum sínum - opnum
örmum. Best kynntumst við þegar
Einar bað mig og dóttur sína að
fara með sér til Lundúna, þar sem
hann átti að gangast undir hjarta-
aðgerð. Áður en við héldum út
ræddum við mikið saman um hvað
ætti að gera og hvað gæti gerst. Við
ræddum um lífið og dauðann.
Deildum saman hugrenningum
okkar um tilveruna.
Þú barst virðingu fyrir Einari.
Hann var ekki gallalaus frekar en
aðrir menn. Þegar hann hafði
myndað sér skoðun þá fékk lítið
haggað henni. En hann var einn
þeirra sem hafa haft mikil áhrif á
mínar skoðanir og viðhorf til lífsins.
Einar starfaði við sjómennsku og
útgerð alla sína starfsævi. Sextán
ára byrjaði hann á sjó á bát frá
Vestmannaeyjum þar sem hann
ólst upp. 1949 flutti hann til Grinda-
víkur með fjölskyldu sína. Hann
hafði kynnst Sólrúnu Guðmunds-
dóttur í Eyjum og sagði sjálfur svo
frá að þau hefðu kynnst við skil-
vinduna á bæ þar sem hún starfaði
sem vinnukona. Sá sem bjó þar var
formaður á bát sem Einar reri á.
Þau sneru síðan sveifinni saman í
rúm 58 ár.
Eftir að hafa verið skipstjóri á
ýmsum bátum frá Grindavík keypti
hann bát ásamt Sigurpáli syni sín-
um 1961 og síðar stofnaði hann út-
gerðar- og fiskvinnslufyrirtækið
Hælsvík hf. ásamt sonum sínum.
Hann starfaði mikið að félagsmál-
um útgerðarmanna og var m.a. for-
maður Utvegsmannafélags Suður-
nesja, heiðursfélagi Vísis, félags
skipstjórnarmanna á Suðurnsesj-
um. Þá starfaði hann mikið innan
Lionsklúbbs Grindavíkur og var
gerður að ævifélaga klúbbsins.
Síðasta mánuðinn dvaldi hann á
Sjúkrahúsi Reykjavíkur á deildum
B-7 og A-7 og vil ég þakka þá um-
önnun sem tengdafaðir minn fékk
þar hjá starfsfólki þessara deilda.
Ég er þakklátur fyrir að hafa
fengið tækifæri til kynnast þeim
manni sem tengdafaðir minn var.
Minningin um Einar mun varðveit-
ast með okkur um ókomin ár.
Jónsdóttur frá Is-
ólfsskála, Grinda-
vík. Börii þeirra
eru: Hjálmey, f. 7.5.
1942, maki Halldór
L. Björnsson, búa í
Keflavík; Sigurpáll,
f. 19.2. 1944, maki
Valgerður Ragn-
arsdóttir, búsett í
Ástralíu; Helgi, f.
8.12. 1945, maki
Bjarghildur Jóns-
dóttir, búa í Gr-
indavík; Guðmund-
ur, f. 28.9. 1947,
maki Guðrún Hall-
dóra Jóhannesdóttir, búa í Gr-
indavík; Erling, f. 21.8. 1951,
maki Guðbjörg Ásgeirsdóttir,
búa í Grindavík. Afkomendur
Einars og Sólrúnar eru fimm-
tíu.
Útför Einars fer fram frá Gr-
indavíkurkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Sólrúnu tengdamóður minni og
öðrum ættingum votta ég samúð
mína.
Blessuð sé minning Einars Sím-
onarsonar.
Halldór.
Minningarnar um afa streyma
upp í hugann. Minningar sem
munu lifa áfram í hugum okkar og
við munum varðveita eins og dýr-
mætan sjóð. Afi okkar var einstak-
ur maður sem við bárum djúpa
virðingu fyrir. Það var löngum
fastur punktur í tilverunni að
heimsækja afa og ömmu á sunnu-
dagsmorgnum að Eyvindarstöðum.
Þá var ævinlega mikið skrafað.
Okkur var fljótlega ljóst að við
komumst ekki upp með annað en
að taka virkan þátt í umræðunum.
Þegar lengra líður sjáum við að
þessar heimsóknir voru ígildi
manndómsvígslu. Þar voru skoðan-
ir okkar virtar og ekki var verra ef
við rökstuddum okkar mál. Jóla-
boðin að Eyvindarstöðum voru ár-
legur viðburður þar sem allir af-
komendur þeirra hittust. Þá -gekk
afi milli manna, spurði frétta,
ræddi pólitík og sló á létta strengi.
Afi var kátur og ávallt léttur í lund.
Minningar um bíltúra, ísferðir og
ferðalög koma í hugann. Yfir þeim
er fólgin ævintýi’ablámi. Afi benti
okkur á landslagið í hrauninu sem
umlykur Grindavík á meðan amma
sagði okkur sögur frá gamla tíman-
um og sínum æskuslóðum. Það fór
ekki fram hjá neinum sem þekkti
afa að sjórinn átti hug hans allan
og flestar hans ferðir lágu niður að
bryggju- Nú hefur afi farið í sína
síðustu ferð og við sem eftir sitjum
erum heppin að hafa fengið að
kynnast honum. Megir þú hvíla í
friði. Elskulega amma, við vottum
þér samúð okkar.
Einar Sólberg Helgason,
Ragnhildur Helgadóttir,
Jón Ásgeir Helgason,
Berglind Rós Helgadóttir.
Tengdafaðir minn og kær vinur
hefur nú kvatt þetta jarðneska líf,
eftir þrautagöngu sumarsins og
þung veikindi undir það síðasta.
Við hugsum yfirleitt ekki um dauð-
ann fyrr en einhver nákominn
veikist og deyr. Þá sjáum við og
finnum hversu smá og lítils megn-
ug við erum. En allt hefur sinn
tíma, eins og skrifað stendur í
helgri bók.
I fáum orðum vil ég minnast
Einars sem reyndist mér ekki
bara sem tengdafaðir, heldur
einnig hinn besti vinur og sam-
starfsmaður. Ég starfaði hjá og
með Einari Sím við útgerðarfyrir-
tæki þeirra feðga er þeir stofnuðu
og nefndu Hælsvík, eftir uppá-
halds togveiðisvæði sem Einar
þekkti vel og hafði mikið dálæti á.
Hann var sjómaður lengstan
hlut ævinnar og kynntist öllum
hliðum þess starfs. Sigldi til að
mynda öll stríðsárin með fisk til
Englands. Það var ekki bara sjáv-
arháski sem ógnaði heldur einnig
stríðsháski. Löng hefur eflaust
verið biðin hjá konu og börnum í
óvissunni, uns báturinn kom aftur,
því ekki var hægt að láta vita af
sér. Þannig voru tímarnir þá. Nú
er öldin önnur, nánast hægt að ná í
mann hvar sem er hvenær sem er.
JOHANNES L.
STEFÁNSSON
+ Jóhannes Líndal
Stefánsson
fæddist að Kleifum í
Gilsfirði 9. júní
1910. Hann lést á
dvalarheimilinu
Silfurtúni í Búðar-
dal 6. nóvember síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Stefán
bóndi á Kleifum
Eyjólfsson, f. 1869,
og kona hans, Anna
Eggertsdóttir, f.
1874. Systkini Jó-
hannesar: Eyjólfur,
bóndi á Efri-
Brunná, Jóhanna, dó ung, Sig-
valdi, verzlunarmaður í Reykja-
vík, Eggert, bóndi á Steðja í
Flókadal, Sigurkarl, mennta-
skólakennari í Reykjavík,
Ástríður, liúsfreyja á Ospaks-
eyri í Bitru, Ingveldur, hús-
freyja í Reykjavík, Margrét,
húsfreyja í Reykjavík og
Kristrún Birgitta, húsfreyja í
Gröf í Bitru. Þau eru öll látin
nema Kristrún Birgitta.
Jóhannes kvæntist
1935 Unni Guðjóns-
dóttur f. 22. sept.
1907. Foreldrar
hennar: Guðjón Ás-
geirsson, bóndi á
Kýrunnarstöðum, f.
1875 og kona hans,
Sigríður Jónsdóttir,
f. 1875. Synir Unn-
ar og Jóhannesar
eru: Guðjón Sævar,
f. 1936, læknir í
Rvík, Stefán, f.
1937, bóndi á Kleif-
um, kvæntur
Brynju Bernharðs-
dóttur og Hermann Kristinn, f.
1942, deildarstjóri í mennta-
málaráðuneyti, kvæntur Kol-
brúnu Ingólfsdóttur. Barnabörn
Jóhannesar og Unnar eru tíu,
og barnabarnabörnin eru sex.
Jóhannes hóf búskap á Kleif-
um 1936 og átti þar heima til
æviloka.
Útför hans verður gerð frá
Garpsdalskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Nú er horfinn sjónum okkar ágæt-
ur og tryggur fjölskylduvinur, bónd-
inn á Kleifum í Gilsfirði, Jóhannes
Stefánsson. Þeh’ eru margir sam-
ferðamennirnir, lífs og liðnir, sem átt
hafa ánægjulegar samverustundh’
með þeim Kleifa-hjónum Unni og Jó-
hannesi, þegið þar góðgerðir og átt
við þau skemmtilegar viðræður um
landsins gagn og nauðsynjar og hvað
eina. Ósjaldan höfum við hjónin og
börn okkar þegið þar veitingar og
greiða og fyrir það skal nú þakkað.
Gestabók heimilisins ber ótvíræðan
vott um hinn mikla fjölda gesta og
ferðamanna, sem í áranna rás hafa
staldrað við á Kleifum eftir að hafa
ferðast um hinar fögi’u sveitir Dala-
og Barðastrandarsýslna, ýmist á
vestur- eða suðurleið. Því er engin
fm-ða þótt mér hafi ávallt fundist að
Kleifar, í botni Gilslfjarðar, hafi ver-
Einar og Sólrún bjuggu fyrst í
Vestmannaeyjum. Þaðan var Ein-
ar og voru Eyjarnar honum alla tíð
afar kærar.
Kringum 1950 flytur hann með
fjölskyldu sína til Grindavíkur.
Þau kaupa húsið Eyvindarstaði
austur í Þórkötlustaðahverfi, sem
síðar var flutt þar sem það stendur
nú við Ránargötu.
Ég kynntist Einari um það leyti
sem hann var að hætta til sjós þeg-
ar ég fór að venja komur mínar
hingað sem verðandi tengdadóttir
hans. Hann var ávallt hlýr og
hress í viðmóti. Minningarnar
þjóta hjá. Ég man eina siglingu
sem ég átti kost á að komast í. Þá
var Einar hættur til sjós, en tók
sig til og fór með í siglingu. Hann
naut sín vel um borð og ekki síður
er komið var í höfn. Hann var
sannarlega hrókur alls fagnaðar,
léttur, hress og gamansamur.
Hann átti stóra fjölskyldu sem
þau Sóla lögðu mikla rækt við. Út-
gerðarmaðurinn Einar sat í stjórn
hinna ýmsu félaga og hafði í mörg
horn að líta. En hugur hans var
ávallt nátengdur sjómannsstarfinu
og fylgdist hann náið með hvar
báturinn var og hvað hann var að
fiska. Ef ég hafði frétt af bátnum
og láðst að spyrja um fiskiríið hló
Einar og fannst þá tengdadóttirin
ekki sýna mikinn áhuga á starfi
maka síns. Já, svona var Einar, al-
veg fram á síðustu stund, alltaf
með hugann við sjósóknina. Hvað
voru þeir að fiska? var algeng
spurning á hans heimili alla tíð.
Ég kveð þig, kæri vinur, með
virðingu og þökk fyrir samfylgdina
og samstarfið. Blessuð sé minning
þín.
Tengdamóður minni og öðrum
aðstandendum votta ég innilega
samúð.
Bjarghildur Jóns.
Mín fyrstu kynni af Einari Sim-
onarsyni voru þau að hann réðst til
skipstjórnar hjá fóður mínum vet-
urinn ‘56, þá með Hafdísi GK, sem
gerð var út með línu allan veturinn,
sem þótti ekki það besta í þá daga,
því netin þóttu draga betur, og var
ég þá beitingamaður hjá Einari
alla vertíðina, þá sautján ára. Eftir
þessa vertíð hættir Einar með Haf-
ið einhvers konar miðpunktur þá er
ferðast er um þessi fögru héruð, þótt
segja megi að nú á allra síðustu dög-
um framfara og nútíma verklegra
framkvæmda hafi að vísu orðið
nokkur breyting á með tilkomu nýju
brúarinnar yfir Gilsfjörð. Enda þótt
þeir feðgar Jóhannes og hans mætu
synir hafi ávallt verið framfarasinn-
aðir menn og vel fylgst með öllum
nýjungum, er til framfara horfa á
þessai’i öld umbóta og framsóknar,
þá gæti ég ímyndað mér að Jóhann-
esi hafi fundist að hinn nýi vegur og
brúin yfir fjörðinn kynni að breyta
þessari ímynd minni um miðpunkt
og að einhverju leyti króa óðal hans
og forfeðra hans af. Að sjálfsögðu er
ekkert eðlilegra en að Jóhannes hafi
verið tengdur fii’ðinum sínum sterk-
um átthagaböndum. Þar voru æsku-
stöðvar hans og þar liggur heilla-
drjúgt ævistarf hans. Kleifai' voru
hans fóðurgarður. Alla sína tíð bjó
hann því í samvistum við fjörðinn og
aðliggjandi fjöll og þekkti þetta
landslag og veðurfar þess manna
best. Fjörðurinn var því að hans
dómi að ég tel yfirleitt enginn sér-
stakur farartálmi; að sjálfsögðu
stytti nýja mannvirkið leiðina vestur
og tilbaka og er til verulegra bóta
fyrh’ héraðið og nútíma flutnings-
þarfir. Hann og hans fólk komst
alltaf leiðar sinnar - íyi’st framan af
öldinni ríðandi á vökrum og góðum
gæðingum - hestamennska var Jó-
hannesi í blóð borin - og síðar ak-
andi á góðum bílum. En riddarinn á
hinum bleika jó hefur nú birst Jó-
hannesi og vinnulúnar hendur hans
eru nú horfnar verki frá og húsmóð-
irin, hans dásamlega kona Unnur, er
komin í faðm dvalarheimilisins Silf-
urtúns í Búðardal. Það er því verk-
efni Stefáns sonar þeirra, vinar okk-
ar og núverandi bónda á Kleifum, að
glíma og fást við nýja tíma og sífellt
breytilegar og oft óumflýjanlegar að-
dísi GK en heldur áfram sem skip-
stjóri en fer síðan í eigin útgerð
með sonum sínum. Einhver tilvilj-
un réð því að ég hitti Einar niðri á
bryggju haustdag einn árið 1971, í
kalsa veðri og allir bátar í höfn,
tókum við tal saman. Það var ekki
að sökum að spyrja, talið barst
brátt að skipum og útgerð, og í
framhaldi af því spyr ég Einar,
viltu ekki kaupa skipið af mér, þar
sem ég er að missa mína yfirmenn í
eigin útgerð? Einar horfir á mig
drykklanga stund og heldur að ég
sé eitthvað að plata sig, en segir
svo, ég á ekkert fé í þetta stórt
skip, þar sem hann var með skip í
útgerð. Ég er ekki að biðja þig um
neina peninga, taktu við skipinu og
legðu upp hjá mér aflann í nokkrar
vertíðar, hann var hugsi lengi því
hann langaði í skipið, því Einar var
afar varkár í fjármálum. Fáeinum
dögum síðar gengum við frá kaup-
unum og var Einar skipstjóri á
Hafberginu GK fvrstu vertíðina og
fórst honum vel úr hendi með sín-
um virðuleika. Síðan leggur Einar
upp aflann til Sverris hf. í ein átta
ár eða þar til ég sel Einari fiskhús-
in 1979. Okkar samvinna og kunn-
ingsskapur var alltaf með miklum
ágætum og var mjög notalegt að
eiga viðskipti við Éinar. Þegar ég
átti heima á Ránargötu 6, öðru húsi
frá Einari og Sólu, var oft mjög
notalegt að finna ilminn frá flat-
kökubakstrinum hjá Sólu yfirleitt
snemma dags og margar ferðirnar
fór yngsti strákurinn minn til Ein-
ars og Sólu, ýmist að sníkja sér
flatkökubita eða rabba við þau hjón
um alla mögulega hluti, því það var
alltaf opið hús hjá þeim hjónum
fyrir strákinn, og þau höfðu mikla
þolinmæði til að hlusta og hann
virtist eiga hvert bein í þeim hjón-
um;
Ég minnist Einars Símonarson-
ar sem trausts, áreiðanlegs og geð-
prúðs manns sem ég sá aldrei
bregða skapi. Einar fór vel að sín-
um mönnum og aldrei heyrði ég
hann hallmæla nokkrum manni. Ég
kveð Einar Sím, eins og hann var
yfirleitt nefndur, með söknuði, því
þar er genginn góður drengur, og
bið ég guð að geyma hann og varð-
veita og einnig að vaka yfir konu
hans, henni Sólu.
Magnús Þ. Sverrisson.
stæður. En það veit ég með fullri
vissu að Stefáni verður ekki, fremur
en forfeðrum hans til þessa, skota-
skuld úr að ráða fram úr breyttum
aðstæðum eða öðrum óvæntum
kringumstæðum, er framtíðin kann
að bera í skauti sér.
Ég sest niður til þess að rita þess-
ar fáu línur fyrst og fremst til þess
að færa Kleifahjónunum, Unni og
Jóhannesi, sonum þein-a og heimilis-
fólkinu á Kleifum sérstakar þakkir
okkar Sigríðar og Sveins sonar okk-
ar. Sveinn dvaldist hjá þeim meira
og minna frá tíu ára aldri og þar til
hann varð sextán ára, þar á meðal
tvo til þrjá vetur. Honum var tekið á
Kleifum sem væri hann fóstursonur
þeirra Unnar og Jóhannesar og á
hann dýi-mætar og þroskamiklar
endurminningar frá veru sinni þar
og er þeim hjónum og sonum þeirra,
Stefáni, Hermanni og Guðjóni, og
fjölskyldum þeirra bræðra ævinlega
þakklátur. Sveinn ber mikla virðingu
fyi’ir Jóhannesi og Unni rétt eins og
allir aðrir er þeim hjónum hafa
kynnst vel, og saknai’ nú vinar og
velunnara og geymir í hjarta sínu
hlýjar tilfinningar og fagi-ar endur-
minningar um Jóa og hina lærdóms-
ríku og þroskandi dvöl sina á Kleif-
um á unglingsárunum.
Við hjónin og fjölskyldur okkai’
sendum Unni, sonum þeirra og ást-
vinum öllum okkar innilegustu sam-
úðarkveðjur og á þessari skilnaðar-
stundu kveðjum við með söknuði
mætan og góðan vin, a.m.k. að sinni
uns við vonandi hittumst á ný á
ókunnri strönd landsins fyrirheitna.
Blessuð sé minning öðlingsins Jó-
hannesar Stefánssonai’.
Sigríður og Árni Kr.
Þorsteinsson.
• Fleirí miimingargreinar nm
Jáhmmes L. Stefánsson bíða
biríingar og munu biríast í blaðinu
næstu daga.