Morgunblaðið - 04.12.1998, Qupperneq 57

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 4. DESEMBER 1998 57
Gjafavara
Heildsölubirgóir
EINCO EHF.
Skúlagötu 26.
sími 893 1335
y iSIEMENS
Siemens ryksuga
VS 62A00
Kraftmikil 1300 W
ryksuga,
léttoglipur, stiglaus
sogkraftsstillmg,
mjög hljóölát.
Búhnykksverð:
Buhnykksverð
9.900/cr. )
■ stgr. —/
Siemens og Bosch
heimilistækin eru
K /f hvarvetna rómuö fyrir
' v gæði og styrk.
Grfptu tækifærið
og njóttu þess!
Siemens uppþvottavél
13 ] )
Mllllí/ 1 | r
Sannkölluð hjálparhella í
eldhúsinu.
Einstaklega hljóðlát og
spafneytin. Fjögur þvottakerfi,
tvö .hitastig (nauðsynlegt fyrir
viðkvæmt leirtau), fjórföld
flæðivörn með Aqua-Stop.
Þetta er uppþvottavél eins og
þú vilt hafa hana.
55.615 !«r.]
UMBOÐSMENN:
Akranes: Ralþióaiisla Spfa - Borgarnes: BÉ - Snæfellsbær: Blánstinellir - Gnindarfjörllui: Gilni Utlpsu - Sfykkíshólmiir: Siipiii - Búiarbalur: faliii - luliöiliir: Piliii
Hvamistangi: Skjaini - Sauúárkrókur: Halsja - Siglufjöröur: Tarjii - Akureyri: Ijsjialii - Húsavík: Öryggi - Vopnaliörðir: Salmjisi Arna M. - Neskaipstaður: Siiiiii - Revðartjúrður:
SiHatululiia L - Eoilsstaðii: Sniu tiiiiilssia - Bteiðdalsvik: Sltláa II. Sltbisii - Rötn I Hmaiiröi: liin i j Wl - Vik I littöal: KTakkm - Vasiiannaatiat: liavtik • Hvolsvöllut:
Bafæagisnikst. tl • Hella: tibj ■ Selioss: íraiisi - Bcindavík: Ralkoig • Eatöut: Raftzkjn. Sij lijians. • (eilavík: Ljöskif n • Hafnarfjitöut: Sdil Skili. Áifaskaiði
Bosch hrærivél
MUM 4555EU
BBSBB

17.500Ur.
Ein vinsælasta hrærivélin
á íslandi í fjöldamörg ár.
Og ekki að ástæðulausu.
Allt íeinum pakka:
öflug grunnvól, rúmgóð hræriskál,
tveir þevtispaðar og einn hnoðari,
hakkavóí, blandari, grænmetisskeri
með þremur rifjárnum.
Nauðsynleg við jólabaksturinn.
Nýr þráðlaus sími frá
Siemens
GIGASET 2010
Nýr þráðlaus sími
frá Siemens
ínykksverð:
16.900Æarz)
■ i —,.i sxtgr. —*
SMITH &
NORLAND
Nóatúni 4
105 Reykjavík
Sími 520 3000
www.sminor.is
ELDHÚS - BAÐ - FATASKÁPAR
Danskar baðinnréttingar í
miklu úrvali. Falleg og
vönduð vara á vægu verði.
/rOnix
HÁTÚNI6A REYKJAVÍK SÍMI 552 4420
AÐSENDAR GREINAR
fóld og hæfír hugmyndasnauðum
skipuleggjendum með reglustikur,
aðrar flóknari og margbrotnari
leiðir eru erfiðari, og virðast því
hafa verið hugmyndasmiðunum of-
viða, hún er valin (b) vegna þess að
það er gott og auðvelt fyrir menn
sem hafa sofíð á verðinum í
byggðamálum að geta komið fram
fyrir kjósendur með einn stóran og
einfaldan pakka með stíflugörðum
og háum strompum, hún er valin
(c) vegna þess að þeir sem eiga að
koma með aðra kosti (Markaðs-
skrifstofa iðnaðarráðuneytisins og
Landsvirkjunar, sem nú er víst
komin með annað nafn) hafa ekki
staðið sig í leit á öðrum leiðum
þrátt fyi’ir mikla fjármunasóun, og
hún er valin (d) vegna þess að það
er búið að eyða svo miklum upp-
hæðum í undirbúningsrannsóknir
fyrir þennan eina kost, að menn
telja það sóun að hætta. Og nú hef-
ur farið fram áróðursherferð og
innræting á Austfjörðum, þannig
að margir telja stórvirkjun með ál-
veri eina bjargi-æðið þar, og menn
sem hafa bitið í sig þessa lausn
(framsóknarmenn) þora ekki að
leggja virkjunina undir lögform-
legt umhverfísmat.
Komið með aðra valkosti
Pessi orð eru skrifuð í þeirri von
að landsfeðurnir sýni nú Austfirð-
ingum, og reyndar landsmönnum
öllum, meiri virðingu en þá að
færa þeim úrelta lausn á byggða-
vandanum, allt eða ekkert. Það á
strax að bjóða uppá fleiri valkosti
en þennan eina, eða er þá kannski
til of mikils mælst af hugmynda-
smiðum og ráðgjöfum landsfeðr-
anna?
Höfundur er náttúrufræðingvr og
starfnr hjá Rannsóknastofnun
landbúnaðarins á Möðruvöllum í
Hörgárdal.
Álver á Austurlandi
- úrelt lausn
spila eftir hádegi í dag, föstudag.
Uppákomur, gleði, gaman
í dag og alla daga.
Muniðjólahandverks
markaour alla laugar-
daga í desember!
- miöbce Hafmrjjaröar
í Morgunblaðinu 20.
nóvember er púlsinn
tekinn á Austfirðing-
um varðandi virkjanir
og álver. Þessi úttekt
er hrikalegur áfellis-
dómur yfir landsfeðr-
unum. Þeir sem
stjómað hafa landinu
hafa gleymt sér, jafnt í
feitum árum sem
mögrum hafa þeir not-
ið hóglífís höfuðborg-
arinnar sem sífellt
fitnar á meðan lands-
byggðin tærist upp og
tæmist. Það fer að
verða vafamál hvort
það borgar sig lengur
að viðhalda byggð utan suðvestur-
hornsins, og þeirri skoðun vex
fylgi-
Hvað er Austfirðingum
boðið uppá?
Og svo segja landsfeðurnir
bara: „Byggðastefnan hefur
brugðist“ og þeir ætla að hysja
upp um sig buxurnar og gera bót
á. Og hvert er svo ráðið sem þeir
kynna Austfirðingum? Það er hin
30 ára gamla skyndilausn: virkjun
og álver. Ég tel það móðgun við
íbúa Austurlands að bjóða þeim
annaðhvort uppá álver eða ekkert.
Það liggur við að maður heyri
landsfeðurna segja: „Ef þið gerið
ykkur ekki stórvirkjun og álver að
góðu, þá megið þið eiga ykkur“, og
á fyrrnefndum viðtölum í Morgun-
blaðinu er að heyra að
menn fyrir austan séu
famir að trúa þessu.
Yfirskriftin í Morgun-
blaðinu var: „Alver er
það eina sem við sjá-
um framundan“ en
framhald setningar-
innar er: „þótt það sé
engin lausn á þessum
vanda“. Það ætti að
vera augljóst hvers
vegna nú er svo kom-
ið að álver er það eina
sem Austfirðingar sjá
framundan; það er
það eina verulega (í
krónum talið) sem
boðið er uppá frá rík-
Þjóðfélagsleg rök
Það em einkum dregin fram
þrenn þjóðfélagsleg rök með þess-
um stórframkvæmdum, (1) að þær
auki hagvöxt, (2) þær séu atvinnu-
skapandi og (3) að þær megi nota
til að bæta jafnvægi í byggð lands-
ins. Víst em til aðrar leiðir að
þessum markmiðum, en þær
kunna að vera flóknari, þær felast
í því að horfa til framtíðar og með-
al annars virkja fólkið fremur en
fallvötnin og nota tölvutæknina
fremur en orkufrekjuna og virða
náttúrana fremur en að nauðga
henni. Þessar leiðir auka líka hag-
vöxt, skapa flestar fleiri störf á
hverja fjárfesta krónu en stóriðju-
leiðin, og em auðveldari til að
Bjarni E.
Guðleifsson
isvaldinu.
Ég tel það móðgun
við íbúa Austmiands,
segir Bjarni E. Guð-
leifsson, að bjóða þeim
annaðhvort uppá álver
eða ekkert.
dreifa byggðinni víða um landið.
Það er ekki mitt hlutverk að benda
á þessar leiðir, til þess eru margir
sérlærðir menn á ríkisjötunni.
Álver eina lausnin?
Stórvirkjun eflir atvinnulíf bara
tímabundið og álver er samkvæmt
reynslu Norðmanna slæmur kost-
ur í byggðamálum. Ég neita hins
vegar að trúa því að ekki finnist
önnur lausn fyrir Austfirðinga en
stórvirkjun norðan Vatnajökuls
með tilheyrandi álveri. Það em til
miklu fleiri leiðir í atvinnuupp-
byggingu en hin einfalda ál-
verslausn og margar þeirra eru ör-
ugglega virkari til byggðajöfnun-
ar. Ég hef oft velt því fyrir mér
hvers vegna það er alltaf ál-
versleiðin sem er valin, en það em
rúm 20 ár síðan fyrst átti að troða
álveri hér við Eyjafjörðinn (og enn
er klifað á því sem bjargvætti). Ég
held að þessi leið í atvinnuupp-
byggingu á Austurlandi (og einnig
við Eyjafjörð, Hvalfjörð og á Keil-
isnesi) hafi verið valin (a) vegna
þess að hún er skipulagslega ein-
Frabœr
vetrartilboð/
BRIMBORG
FAXAFENI 8 • SÍMI 515 7010